ă mâu kuăn pơlê a pơlê Lut, cheăm Ya Tăng, tơring Sa Thầy, kong pơlê Kon Tum, chêng koăng hiăng ai sap ing chal vâi krâ nah troh nôkố. Dế nôkố, pơlê xuân ối rak vế hên khôi túa, vêa vong ki le\m tro môi tiah t^ng kâ báu nếo, t^ng kleăng kơneăng têa, t^ng kâ kơpôu, pơkoăng o\ng mế, ‘mế kiâ [ă hên h^n mâu tơdroăng leh mơd^ng ki ê. Mâu hâi mơd^ng mê ôh tá păng lôi chêng koăng. Drêng to\n khu chêng koăng roh vâi krâ nah, kuăn pơlê kô xúa chêng koăng ki ai 8 kơtâ chêng [ă 3 to koăng, drêng to\n mâu [ai chêng ki nếo, kuăn pơlê kô xúa kơtum chêng ki ai 9 kơtâ [ă 12 to koăng ki ai 12 kơtâ.

Drêng ôh tá po leh mơd^ng, chêng koăng châ ‘măn dêi tơdrăng le\m tiô kơ chêng ku\n tá troh a chêng ki kân pá xôp, klêi mê, troh chêng ki krâ kơvâ a tơdế, troh a kơpêng cho chêng ki ku\n, ôh tá khoh ‘măn chêng lơ koăng grôu kơpêng loăng ki vâ to\n, athế ‘măn i krâu khât a tíu ki kal git tung hngêi.

Mâu vâi krâ a pơlê Lut kơhnâ tung hnê to\n chêng tơgôu koăng

Veăng hnê tối ‘na to\n chêng koăng hiăng châ lối 12 hơnăm, pôa Rơ]om Phương, ối a pơlê Lut tối ăm ‘nâi, lâm ki hnê to\n chêng tơgôu koăng tung pơla rơnó pơtê hriâm kố nah ai 26 ngế muăn, ai sap ing 6 troh 12 hơnăm. Lâm ki mê châ tơku\m po a hâi péa [ă hâi pu\n rêm măng t^ng. Mâu hâi kong mêi, vâi kô hnê tung kuât dêi pơlê, ôh tá hnê pá gong.

Mâu hâi ki apoăng veăng hriâm lâm ki mê, vâi hdrêng a pơlê Lut hmâ châ hnê ăm vâi hlê ple\ng ki kal dêi chêng koăng [ă tơdroăng rêh ối, mơhno túa le\m tro, hiâm mơno dêi kuăn pơlê; tối tơbleăng mâu kơtum chêng koăng ki kuăn pơlê dế xúa; hnê mơhno mâu [ai chêng vâi krâ roh nah, mâu [ai chêng ki nếo [ă túa vâ rak vế, ‘măn chôu chêng koăng tung rơpo\ng hngêi.

Drêng kong mêi tơdroăng hnê to\n chêng tơgôu koăng hơ’leh tung kuât nếo

Plâ to lâi hơnăm po lâm hnê to\n chêng koăng, rêm ngế vâi hdrêng bu châ pơcháu to\n môi kơtâ chêng lơ 1 kơtâ koăng. Xua ga, tiô pôa Phương tối mơnhên, vâ rơbot drêng hriâm môi [ai chêng, athế rơbot tơdrá ki chuât [ă rơbot athế rơkê păng ‘nâng rơ-rêk ki vâ to\n chêng lơ koăng ki mê, ing mê, nếo chiâng tơmâng tơtro vâ to\n pơtro [ă mâu ngế râng kơtâ chêng lơ koăng ki ê tung khu.

Klêi to lâi hên hdroh bu to\n 1 kơtâ chêng lơ koăng dêi tơná, ngế ki mê kô hmâ [ă dêi chêng lơ koăng ki tơná hiăng râng, hiăng hmâ to\n, [ă hiăng chôu vế, rơbot tơdrá, rơ-rêk dêi tâi tâng chêng, koăng ing mê ah, kô chiâng to\n tơdjoâm, rơtế [ă tâi tâng khu. Kố cho túa hriâm to\n chêng koăng dêi vâi krâ ki rơkê chal hdrối nah hiăng hmâ hnê tối.

Ton nah, drêng pơlê Lut tá hâi teăm ai on tơhrik, athế tơkôm tung mâu kơmăng eăng mâ khế mê nếo hriâm to\n chêng, tung pơla hriâm xuân trâm ki pá há xua kơmăng kong hngiú [ă ai hên tri trôu, hme\ng. Ki rơhêng vâ tối, tâng ai ngế ki lâi ‘lo to\n chêng ôh tá tro tiô rơ-rêk lơ tơdrá, ga kô tơdjâk troh tâi tâng, ngế ki mê kô tro mâu vâi pôa, vâi tăm râng loăng tơgôu a kơpeăng ko\ng châi bê tá krôu. Maluâ ti mê, vâi xuân ôh tá pơtê hriâm, [ă kơdo mơ-eăm kho\m chiâng rơkê to\n chêng tơgôu koăng drêng ai mâu tơdroăng tiah mê.

Pôa Rơ]om Phương tối ăm ‘nâi: Sap ing ối ku\n nah, pôa hiăng châ dêi pâ, dêi pôa hnê tối tiah kố: ‘’Mâu ngế kuăn kơnốu Jarai pơrá athế ‘nâi to\n chêng koăng’’. Xuân kơnôm ai túa hnê ‘’hơ-ui ku\n ‘ne\ng athế tôu hbât, hnê khe\n’’ ti mê râ ngin khoh kâi chiâng vâ hriâm [ă tuăn mơno dêi môi ngế ki kơhnâ khât tung tơdroăng to\n chêng, tơgôu koăng, mê cho tơdroăng ki kơhnâ khât, kơdo mơ-eăm [ă ‘nâi pêi pro khât, ai tuăn hiâm khên tơnôu.

Pôa Rơ]om Đêl, Kăn thôn pơlê Lut, ngế ki rơtế [ă pôa Rơ]om Phương ki veăng hnê tối to\n chêng tơgôu koăng a lâm hriâm tối, vâ mâu vâi muăn to\n chêng, tơgôu koăng i tro, pôa hiăng hnê tối rơhí rơhó, krâu khât ‘na ki râng, tíu ‘nân ối, ivá vâ to\n tro tiô túa ki râng loăng [ă túa ki kơdât, lơ lối ki chuât xơtó dêi chêng koăng, mê cho tơdroăng ki rơkê ing 3 hơ’ngrăng t^ng, hơ’ngrăng vok, hơ’ngrăng dế vâ kô tơdroăng ki ăm ga kơdât tơtro [ă chêng koăng chuât i rơ-eăng ro.

Pôa Đêl ối tối tiah kố: Xua lâm ki kố châ po tung pơla ton khế mê pôa hmâ rah môi [ai chêng ki tơ’lêi to\n [ă 1 [ai chêng ki pá vâ to\n vâ hnê tối ăm mâu vâi muăn, vâi cháu. Mê cho [ai chêng ki hmâ xúa tung t^ng kâ báu nếo a khế 12 rêm hơnăm, [ă [ai chêng mê châ xúa drêng vâi krâ peăng hngêi kơnốu lăm troh peăng hngêi kơdrâi vâ lăm êng o\ng mế, lơ a hâi pơkoăng o\ng mế.

Pak^ng tơdroăng ki hnê to\n chêng tơgôu koăng, a lâm hriâm, mâu vâi hdrêng a pơlê Lut, cheăm Ya Tăng, tơring Sa Thầy, kong pơlê Kon Tum ối châ rơxông hdrối hnê mơhno ‘na khôi túa, vêa vong ki le\m tro dêi kuăn pơlê ki hiăng hmâ [ă mơhno túa le\m tro dêi chêng koăng, mê cho ăm thế khu to\n chêng tơgôu koăng veăng lăm mơđah, to\n chêng tung pơlê, lơ mâu pơlê ki ối tâ tá drêng ai mơngế hlâ lơ ai tơdroăng leh mơd^ng, pơko\ng o\ng mế. Tơdrêng amê đi đo hmâ tơku\m trâm, tơmâng dêi pó pơla pơlê kố pơlê tá ‘na mơđah to\n chêng tơgôu koăng. Tơdroăng ki hnê tối to\n chêng tơgôu koăng ăm rơxông kơ’nâi đi đo châ pơlê Lut pơtối rak vế, pơtối tơdjâ ăm rêm khu rơxông kơ’nâi pơtối ‘măn vế dêi khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo Jarai.

Hlá tơbeăng Kon Tum

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng