Kơtăn kố 5 hơnăm, kơvâ pêi chiâk deăng Dak Lak pơkâ troăng hơlâ rêm hơnăm lâp kong pơlê vêh pêt 4.000 ha kơphế. Pêi pro chiâng tơdroăng kố mê cho kơvâ uâ pơliê, tê mơdró kơphế Dak Lak nếo mơnhông mơdêk krá tơniăn.

Vâ vêh pêt môi ha kơphế, tiô pơkâ dêi Khu xiâm pơkuâ ‘na chiâk deăng [a\ mơnhông thôn pơlê mê kơxo# liăn mơ’no kal troh 200 rơtuh liăn. Kố cho kơxo# liăn ki hên, tơkâ hluâ ivá dêi tâi tâng mâu ngế ki pêi kơphế hiăng krâ. Ki ê nếo, tiô pơkâ pêi pêt, klêi kơ’nâi ko ‘nhê kơdrum kơphế, tơnêi thế lôi 2 troh 3 hơnăm, mê ah nếo chiâng vâ vêh pêt kơphế. Tiah mê, 7 troh 8 hơnăm sap ing ko ‘nhê kơdrum kơphế hiăng krâ, kơdrum kơphế ki nếo vêh pêt nếo châ krí xo rơnó apoăng.

Vêh pêt kơphế ôh tá châ tơ’lêi hlâu môi tiah pêt a kơdrum ki nếo. Xua mâu kơdrum loăng ki vêh pêt tâng ôh tá po pông tơnêi ăm hơpok le\m tiô pơkâ, xiâm kơphế ki vêh pêt pá ‘nâng vâ xông kân ngiât le\m, choâ ‘lâng hlâ. Thăm nếo ai mâu xiâm hiăng châ 3 hơnăm, hbrâ vâ chê krí xuân chôa ‘lâng hlâ. Kơxo# liăn mơ’no hên, ton vâ châ krí xo [a\ loăng xông kân ôh tá tơniăn le\m, tơdroăng kố pro pá tung tơdroăng mơ’no liăn vêh pêt kơphế. Xua mê, [a\ng kơdrum kơphế vêh pêt a Dak Lak 5 hơnăm hiăng hluâ nếo vêh pêt tá hâi troh 2.000 ha, bu vâ chê 1 kơpêng 10 tiô pơkâ.

Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi khu kơphế 720 a tơring Ea Kar cho ko\ng ti châ mơnhên ki tơ-[rê má môi tung tơdroăng vêh pêt kơphế tung kong pơlê Dak Lak. Pôa Hà Văn Lạc, pho\ pơkuâ Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi khu Kơphế 720 tối ăm ‘nâi: Ko\ng ti ai 320 ha kơphế. Tâi tâng deăng kơphế kố pơrá hiăng krâ, pêi lo [a\ ki dâi le\m dêi pơ’leăng pơrá kơdroh. Ko\ng ti pơkâ troh hơnăm 2024, tâi tâng [a\ng kơphế dêi ko\ng ti pơrá châ vêh pêt. Troh nôkố, Ko\ng ti hiăng vêh pêt 78 ha kơphế. Mâu kơdrum kơphế vêh pêt apoăng kố hiăng hlo châ hôm ‘nâng.

‘’Kơphế tiô tơdroăng tơkêa vêh pêt mê hơnăm kố ngin hiăng krí hơnăm má môi, hiăng châ 14 ta#n drêh. Ki rơhêng vâ tối ngin pêt hdrê nếo, hrá tum, xua mê tơtro [a\ kong prâi a Tây Nguyên. Ngin loi tơngah a tơdroăng môi tuăn veăng kum dêi Agribank. Pơla kố nah, tung roh hôp dêi khu kăn pơkuâ ko\ng ti [a\ mâu khu kăn pơkuâ hngêi arak liăn Agribank hiăng tơkêa ăm mung hneăng má 2 cho 30 rơtal liăn vâ kêi đeăng ăm tơdroăng tơkêa vêh pêt kơphế. Tiô ngin pơkâ cho vêh pêt tâi tâng [a\ng deăng 320 ha kơphế dêi ko\ng ti. Klêi kơ’nâi séa ngăn dêi ko\ng ti xuân môi tiah dêi hngêi arak liăn, mê kơdrum kơphế ngiât le\m. Xiâm ki le\m má môi châ 90%, xiâm ki ôh tá keăn le\m bu iâ. Tiô ngin, tơdroăng tơkêa vêh pêt kơphế hiăng châ tơ-[rê hên. Châ ko\ng ti xiâm mơnhên cho môi tung mâu ko\ng ti ki châ tơ-[rê má môi tung tơdroăng tơkêa vêh pêt kơphế’’.

Pôa Hà Anh Tuấn, Kăn pơkuâ [ơrô pơkâ túa tê mơdró Hngêi arak liăn Agribank Dak Lak, tíu pêi cheăng a Ea Kar tối ăm ‘nâi: Nôkố Agribank hiăng mơ’no liăn vêh pêt kơphế ăm khu tê mơdró [a\ kuăn pơlê tung tơring, kơxo# liăn mơ’no nôkố ai 31 rơtal 114 rơtuh liăn, [a\ 39 khu mơngế mung. Tung mê, ai péa khu tê mơdró [a\ kơxo# liăn che\n cho 28 rơtal liăn.

‘’Drêng vêh pêt kơphế mê hngêi arak liăn xuân pro tơ’lêi hlâu má môi, tah lôi mâu tơdroăng pá puât, tơvâ tơvân vâ mơ’no liăn kum kuăn pơlê vêh pêt re\ng. Ai tơdroăng ki pá mê cho: [a\ khu tê mơdró tơnêi têa, kế tơmeăm dêi khu tê mơdró cho a [a\ng tơnêi, cho kơdrum kơphế laga xuân tá hâi châ mơnhên hnoăng pơkuâ, xua mê tơdroăng k^ vâ kok ối tơvâ tơvân’’.

Xêo troh nôkố, kơxo# liăn che\n vêh pêt kơphế dêi Agribank Dak Lak tá hâi troh 120 rơtal liăn, [a\ 221 khu ngế mung. Tung mê, ai 25 khu mung cho khu tê mơdró, ki ê cho khu krê. Tiô mơnhên dêi khu cheăng, tơdroăng pêi pro kố ối hrá tâng pơchông [a\ pơcháu. Maluâ ti mê, kơlo liăn laih ăm vêh pêt kơphế hiăng châ Agribank kơdroh sap ing 1 troh 2% tâng pơchông [a\ kơxo# liăn ăm mung pêi ki ê. Laga kơlo liăn liah 7% môi hơnăm ăm tơdroăng vêh pêt kơphế xuân ối kơnâ. Vâ pêi pro châ tơ-[rê tơdroăng vêh pêt kơphế tung kong pơlê Dak Lak tối krê [a\ Tây Nguyên tối tơdjuôm, rơtế [a\ kơxo# liăn mơ’no cheăng dêi hngêi arak liăn kal hên mâu túa, mê cho: Hdrê pêt, kih thuât, kơmăi kơmok [a\ tơdroăng kho\m mơ-eăm dêi mâu rơpo\ng pêi chiâk deăng, khu tê mơdró./.

Lê Xuân Lãm chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng