VOV4.Sêdang - {ă vâi krâ-nho\ng o hdroâng Mơnâm a pơlê Vi Choong, tơring Kon Plong, kong pơlê Kon Tum, chêng koăng cho rơkong tơpui, cho hiâm mơno, cho môi tơdroăng ki kal xiâm ôh tá păng lôi tung tơdroăng rêh ối. Xua ti mê, maluâ tơdroăng rêh ối trâm hên xahpá, laga, idrâp chêng koăng xuân ối chuât rơ-eăng xơtó, mơhno tối hiâm mơno ki kal khât dêi kuăn pơlê a tíu kố.

Hiăng chiâng tơdroăng ki tiah hmâ, mơni yâu tơdế khế 11 rêm hơnăm, a pơlê Vi Choong, cheăm Hiếu, tơring Kon Plong, kong pơlê Kon Tum tâng nếo idrâp chêng koăng tung ‘’Hâi tơru\m môi hiâm tuăn’’. Jâ Y Bin, 50 hơnăm - Kăn pơkuâ ngăn Khu to\n chêng tơgôu koăng dêi pơlê Vi Choong tối ăm ‘nâi: ‘’Hmâ hlo, vâi krâ to\n chêng tơgôu koăng mê hiăng chiâng tơdroăng ki tiah hmâ, la hdrối vâ troh hâi ki ro kố dêi pơlê, pin athế hriâm tâp ăm i krâu tâ. Vâi krâ-nho\ng o pin athế hbrâ rơnáu hdrối ing hmân ếo pơtâk troh a tơdroăng ki mơđah vâ mơhno tối túa le\m tro ‘na tơdroăng tiô khôi hmâ dêi hdroâng Mơ Nâm’’.

Khu to\n chêng koăng dêi pơlê Vi Choong

Ing hngêi trá, mâu idrâp chêng koăng châ to\n mơđah mâu [ai ki pro\ng lơ prông, tơdrêng, tơ-eăng ro [ă chuât xơtó chhâk hơngế. Xua ing tơdroăng ki mơjo pâ mê, xua ing tơdroăng ki hiăng hmâ [ă tơdroăng to\n chêng tơgôu koăng mê tơdroăng ki to\n mơđah hiăng chiâng ki tơ’lêi, chiâng ai xêh, [ă ro rih. A pơlê Vi Choong, khu to\n chêng koăng ai tá tơdroăng ki khu vâi kơdrâi [ă vâi kơnốu ki mơđah to\n. Tâi tâng khu ai 7 ngế, 3 ngế kơnốu [ă 4 ngế vâi kơdrâi ki to\n chêng.

Jâ Y Xăn hiăng luâ 50 hơnăm cho ngế ki rơkê dêi pơlê tối ăm nâi: Sap ing ton nah hiăng châ nôu pâ hnê túa to\n chêng, tơgôu koăng. {ă lối 20 hơnăm, drêng khu to\n chêng koăng dêi pơlê châ mơjiâng pro nah, jâ cho ngế ki xiâm djâ troăng ăm khu kố. Jâ Y Xăn ai tối tiah kố: ‘’Chêng koăng ôh tá păng lôi tung tơdroăng rêh kâ ối, ‘na hiâm mơno, tơmiât tơche\ng dêi kuăn pơlê. Idrâp chêng koăng pơtối chuât xơtó lâp pơlê pơla, pơtroh tơdroăng ki hơniâp ro, tơdroăng sôk phiu ăm tơrêm hngêi’’.

Chêng koăng cho mơheăm chhá [ă tơdroăng ki phiu ro dêi pơlê pơla

Châ ngăn cho mơhúa, xiâm rêi dêi hdroâng kuăn ngo, idrâp chêng koăng đi đo ai mâ tung hên tơdroăng cheăng, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê a Vi Choong, cheăm Hiếu, tơring Kon Plong, kong pơlê Kon Tum. Klêi kơ’nâi mâu hâi tơvâ tơvân chói báu, pêt alâi, vâi krâ-nho\ng o châi a pơlê, tơku\m a hngêi, rơtế dêi pó to\n chêng tơgôu koăng hơniâp ro ai tá tơdroăng ki pói rơhêng vâ châ xo dêi thăm rế hên kế tơmeăm. Tung leh t^ng kâ báu nếo, vâi krâ-nho\ng o xuân ai to\n chêng  tơgôu koăng, tối pơtâng ăm Xeăng hiăng mơgêi rơnó pôe báu [ă mơnê Xeăng ăm ăm kong mêi tro tô ‘ló. Tung pơla pro kơdroăng kơpôu, vâi krâ-nho\ng o xuân mơđah to\n chêng koăng. Roh lăm êng hdró, pơkoăng o\ng mế xuân ôh tá păng lôi idrâp chêng koăng. Klêi mê, drêng phiu ro tung mâu hâi leh mơd^ng kân, vâi krâ-nho\ng o pơlê Vi Choong xuân to\n chêng tơgôu koăng mơhno tơdroăng ki ro rih, hơniâp phiu, sôk suâ.

Chêng koăng cho mơheăm chhá [ă xuân cho tơdroăng ki hâk ro dêi pơlê pơla, hâk tơngăm tối ‘na khu to\n chêng tơgôu koăng dêi pơlê, la jâ Y Bin xuân khéa hơ’nêng xua a pơlê, khu droh rơtăm ôh tá ai kơbố ki hâk mơnâ [ă chêng koăng. Jâ tối tiah kố: ‘’Á xâu xo ah hmôi, drêng rơxông jâ hiăng krâ, hlâ ah, pơlê kô ôh tá ai idrâp chêng koăng xếo. Á xuân hiăng tơmiât hên tơdroăng, athế ai túa ki lâi mê vâ pơtối hnê ‘măn, pơtroh ăm khu rơxông nếo ‘na chêng koăng’’.

‘’Hâi leh tơru\m khu hdroâng kuăn ngo’’ a pơlê Vi Choong, cheăm Hiếu, tơring Kon Plong, kong pơlê Kon Tum hiăng klêi. Âchê kơnoh on dế koh kân, khu to\n chêng tơgôu koăng xuân ối mơđah tâi ivá mơno tơná tung idrâp, tơdrá chêng koăng, tiô rơ-rêk ki chuât rơ-eăng, xơtó, kuăn pơlê bố bố xuân pơrá phiu niu, kơhnhon xuâng; kuâ râng ko\ng dêi pó vâ mơhno tối hiâm mơno tơru\m tung pơlê pơla.

Hlá tơbeăng Kon Tum

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng