Tân Lập cho môi tung 3 to cheăm dêi tơring Kon Rẫy, kong pơlê Kon Tum ôh tá ai ƀok thái pơkeăng. Nâ Nguyễn Thị Thanh Tuyền, thái pơkeăng khăm pơlât hên kơvâ tamo, Kăn pơkuâ ngăn hngêi pơkeăng cheăm Tân Lập tối ăm nâi, ki xiâm mê cho khế 1 pơla hdrối kố nah, ƀok thái pơkeăng pêi cheăng a Hngêi pơkeăng cheăm châ rah xo lăm pêi cheăng a Hngêi pơkeăng kân kơpong Đăk Rve. Xua ôh tá ai ƀok thái pơkeăng, tơdroăng cheăng khăm pơlât dêi Hngêi pơkeăng cheăm Tân Lập ôh tá ai mơngế pêi cheăng, thăm nếo, kơmăi kơmok kế khăm pơlqât ki hiăng rôe, ôh tá ai thái pơkeăng ki xúa vâ khăm pơlât vâi krâ-nhŏng o ki tamo:

“Drêng ƀok thái pơkeăng ôh tá ai kế tơmeăm khăm pơlât mê kal athế rơkê ‘na tơdroăng khăm pơlât, kal athế ai ƀok thái pơkeăng, môi tiah siêu âm, khăm ngăn plâi nuih, la a cheăm ôh tá ai ƀok thái pơkeăng ki pêi ‘na tơdroăng mê. Ai mâu cheăng kih thuât ki pêi pro hnoăng cheăng a râ cheăm kal ai ƀok thái pơkeăng mê kơxô̆ pơkeăng ki vâ khăm pơlât xuân ôh tá tơniăn. Hngêi pơkeăng ai ƀok thái pơkeăng mê nếo chiâng phep xing xoăng pơkeăng ăm vâi krâ-nhŏng o ki tamo châi troh pơlât”.

A tơring Kon Rẫy, kong pơlê Kon Tum, tơdroăng ki ôh tá ai tŭm ƀok thái pơkeăng hiăng ton to lâi hơnăm kố. Hơnăm 2023, Tíu xiâm ngăn ‘na pơkeăng tơring châ pơcháu tăng rah 32 ngế ƀok thái pơkeăng, la ki păng ‘nâng dế kố bu xiâm ai 17 ngế bok thái pơkeăng. Dế nôkố, hmâ hlo hên ƀok thái pơkeăng hmâ pâ pơtê lăm pêi hnoăng cheăng tíu ê. Ing hơnăm 2019 troh nôkố hiăng ai 7 ngế ƀok thái pơkeăng pâ pơtê cheăng, tung pơla mê, hngêi pơkeăng xuân tá hâi ai tăng ƀok thái pơkeăng ki nếo vâ mot pêi cheăng. Pôa Nguyễn Luận, Ƀok thái pơkeăng - Kăn phŏ pơkuâ ngăn tíu xiâm ngăn ‘na pơkeăng tơring Kon Rẫy tối tiah kố, nôkố kal ai pa 15 ngế ƀok thái pơkeăng pê cheăng, tơdroăng ki ăm hriâm xuân trâm pá, tơdroăng ki tăng ƀok thái pơkeăng xuân thăm rế pá, ing mê, thăm rế pro pá ăm kuăn pơlê ki tamo vâ khăm pơlât tung mâu hngê pơkeăng.

“Ôh tá bê ƀok thái pơkeăng ai tơdjâk kân troh hnoăng cheăng khăm pơlât, rak ngăn ivá châ chăn ăm vâi krâ - nhŏng o ƀă hnoăng cheăng hbrâ mơdât pơreăng a mâu pơlê cheăm, ki rơhêng vâ tối, tơdroăng ki xúa mâu kơmăi kơmok, kih thuât ki nếo vâ mơdêk tơdroăng khăm pơlât ăm kuăn pơlê, ga trâm hên tơdroăng ki pá, kơdroh tơdroăng ki vâi krâ ki tamo lăm pơlât a hngêi pơkeăng pơlê kong kân, ing mê khoh pro hên rơpŏng hrê hên liăn ngân tung khăm pơlât”.

Kơvâ ngăn ‘na pơkeăng kong pơlê Kon Tum dế nôkố ai 539 ngế ƀok thái pơkeăng, tung mê, kong pơlê rah xo ai 294 ngế ƀok thái pơkeăng, a râ tơring ai 146 ngế ƀok thái pơkeăng ƀă cheăm ai 99 ngế ƀok thái pơkeăng. Pôa Trần Ái, Ƀok thái pơkeăng ki rơkê dó inâi ưu tŭ, Ƀok thái pơkeăng chuyên khoa 2, Kăn phŏ hnê ngăn ‘na pơkeăng kong pơlê Kon Tum tối ăm ‘nâi, ing nôkố troh a hơnăm 2030 ah, kong pơlê kal tơ’nôm dâng 100 ngế ƀok thái pơkeăng vâ ai tơdroăng ’mot ƀok thái pơkeăng mot cheăng, tung 10 rơpâu ngế kuăn pơlê ai dâng môi chât troh môi chât môi ngế ƀok thái pơkeăng khăm pơlât, la tung mê, tơdroăng ki tăng rah ƀok thái pơkeăng dế trâm hên tơdroăng pá puât.

“Tơdroăng tăng rah Ƀok thái pơkeăng lăm pêi cheăng a mâu pơlê cheăm trâm hên xahpá. Môi tiah a hơnăm 2023 nah, tiô tơdroăng ki pơkâ kô tăng rah 108 ngế ƀok thái pơkeăng la ngin bu châ rah xo ai 23 ngế ƀok thaí pơkeăng. Ki pá má péa nếo, mâu bok thái pơkeăng ki châ hriâm chin qui ‘na pơlât hên kơvâ tamo ga iâ ‘nâng, preăng hlo vâi vâ mot pêi cheăng a cheăm, a tơring, tơkéa ôh ti vâ. Kố cho mâu tơdroăng ki pá ó khât ƀă ngin”.

Drêng ‘nâi nhên tơdroăng ki ôh tá bê ƀok thái pơkeăng, kơvâ ngăn ‘na khăm pơlât kong pơlê Kon Tum dế pơkâ pro hơ’lêh tíu pêi cheăng dêi mâu ƀok thái pơkeăng; xo mâu ƀok thái pơkeăng ki cheăng a cheăm achê tơring, lăm pêi cheăng a mâu pơlê cheăm kơpong hơngế hơngo, tíu ki ai kơdrâm vâi krâ-nhŏng o ki tamo châi ƀă hên hĭn mâu tơdroăng ki ê. Laga, kố bu cho tơdroăng ki pêi pro a ngiâ tê. Ton xŏn la ngiâ ah, kơvâ ngăn ‘na pơkeăng dêi kong pơlê Kon Tum dế rế kal hên mâu troăng hơlâ ki xiâm vâ kơdroh iâ tơdroăng ki ôh tá bê ƀok thái pơkeăng, mê cho mâu tơdroăng ki ăm thế mâu vâi hok tro klêi hriâm lâm môi chât péa châ mot hriâm đăi hok tiô troăng hơlâ ki tăng rah hok tro ki rơkê châ mot hriâm ‘na kơvâ khăm pơlât.

Nếo achê pơla kố, a chôu phut pêi cheăng ƀă Khu pêi hnoăng cheăng dêi Chin phuh, jâ Y Ngọc, Kăn phŏ hnê ngăn Vi ƀan kong pơlê Kon Tum hiăng pâ thế ƀă Chin phuh séa ngăn, ai troăng hơlâ vâ hnê mơjiâng ƀok thái pơkeăng cho hdroâng kuăn ngo, kum ăm kong pơlê ai tŭm ƀok thái pơkeăng ki lăm cheăng a pơlê cheăm. Jâ Y Ngọc xuân tối tiah kố, tâng ôh tá ai troăng hơlâ ki hnê mơjiâng ƀok thái pơkeăng cho hdroâng kuăn ngo, mơngế ki rêh ối a pơlê cheăm mê dâng 5 troh 10 hơnăm kơ’nâi ah, a mâu pơlê cheăm, kơpong hơngế hơngo, kơpong pơlê cheăm hdroâng kuăn ngo dêi kong pơlê Kon Tum kô ôh tá ai ƀok thái pơkeăng.