Êng: Ô thak sih Huỳnh Minh Châu, tiô ‘nâi, klêi tâng tối kơpong pêt plâi sầu  riêng a tơring Krông Păch, kong pơlê Daklak ho\n hlá, răng tơkâng [ă hlâ hên h^n, mê pôa [ă mâu kăn [o# kih thuât hiăng troh a kơdrum vâ tí tăng ‘nâi ple\ng. Mê tơdroăng ki nhên gá tiah lâi ô pôa?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Hlo tơdroăng ki kal dêi vâi krâ nho\ng o mê Grup Lộc Trời hiăng tơru\m [ă mâu kơ koan khu râ pơkuâ cheăng lăm ngăn kơdrum vâi krâ nho\ng o. Drêng ngin lăm ngăn mâu kơdrum kố hiăng hlo răng hlâ hên, kơxo# ki răng hlâ mê hiăng troh 70-80%. Gá ôh tí tot to dâng mê, ối pơtối mêi hên [ă tơ’lêi hlâu mâu pơreăng xông kâ ‘nhiê. Ki xiâm ăm hlo pơreăng kâ ‘nhiê sap ing rơmôe. Drêng pơreăng kâ ‘nhiê troh dâng lâi gá kô pro ăm loăng [ă kơtôu ki pá kong chiâng prăng, hlá oh tá chí le\m, [ă mâu tíu ki kâ ‘nhiê kô pro hlá tơruih hên h^n. Vâi krâ nho\ng o hlo tiah mê tô tuăn [ă tăng troăng vâ mơdât. La maluâ xôh pơkeăng hlá gá xuân ối tơruih.

Êng: Klêi séa ngăn tơdroăng mê ăm hlo a kơdrum loăng [ă xo djâ ăm khu râ kơpêng séa ngăn, pôa [ă mâu kăn [o# kih thua#t dêi Grup Lộc Trời hiăng tối mơgêi dêi tơdroăng kố há lơ ôh, ô pôa?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Akố ngin hâi tối nhên, xua tơdroăng kố thế tối tơbleăng tơdroăng ki mơnúa ngăn. Akố tối mơ’nui gá thế kơnôm mâu kơ koan khu râ môi tiah Tíu xiâm hriăn ple\ng, Khu xiâm hnê ngăn nếo ‘nâi nhên. Akố klêi séa ngăn kơdrum mê ngin hlo hên ki xiâm pro chiâng ai pơreăng amê. La 2 tơdroăng ki xiâm ngin tơmâng vâ ‘nâi hên má môi, mê cho kơmeăm phytophthora [ă vi khuân cho tâ tú klêi kơmeăn kâ ‘nhiê.

Êng: {ă tơdroăng plâi sầu riêng hlâ hên h^n môi tiah dế nôkố mê pôa [ă mâu vâi pú cheăng [ă tơná hiăng ai troăng hơlâ ki lâi vâ pơlât?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: {ă 2 tơdroăng ki tối xua kơmeăn phytophthora [ă vi khuân, peăng grup ngin hiăng tơbleăng péa tơdroăng, má môi hbrâ mơdât, pơla tơdroăng tơ’nôm trếo kơhiâm tơku\m [ă tơdroăng xôh pơkeăng hbrâ mơdât hnối kơdê vi khuân kâ ‘nhiê. Tơdroăng pêi pro ki má péa cho tơ’nôm trếo kơhiâm hnối xôh pơkeăng kơdê kơmeăn phytophthora. {ă tơdroăng pêi pro ki apoăng cho tơ’nôm trếo kơhiâm hnối xôh pơkeăng xap ing 3 troh 5 hâi kơ’nâi mê hlá xuân ối tơruih. Tung pơla mê tơdroăng pêi pro má péa ngin tơ’nôm trếo kơhiâm, mê cho mâu trếo ki ôh tá ai đăm, lân, kali bú cho mâu kế ki tơvât veăng kum ăm loăng xúa kâi trâng tâ drêng ai pơreăng kâ ‘nhiê, xúa mâu trếo Dimethomorph, mê cho mâu kế ing Insoral, Dimethomorph cho hmâ kơdê kơmeăn phytoph, drêng ngin xúa tơdroăng kố mê 3 hâi kô pá hlo xếo pơreăng răng. Klêi mê kong mêi ton hâi kô pro mâu kơmeăn phytoph vêh kâ ‘nhiê nếo. Ngin xúa pơtối pơkeăng nếo.

Êng: Sap ing nah, kơmeăn kâ ‘nhiê a mâu loăng plâi ton hơnăm mê xuân ôh tá xê tơdroăng ki tơviah, la [ă loăng plâi sầu riêng hâi teăm hên, mê kố hôm cho xua hyôh kong prâi há lơ xua tâ tú ing mâu hdrê loăng ki ê há ô pôa?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Loăng plâi sầu riêng pin pêt sap ing nah tá troh nôkố, xuân hâi la lâi trâm pơreăng kâ ‘nhiê ó môi tiah mê. Akố pin hlo hyôh kong prâi hơnăm kố hơ’lêh hên, malối tung pơla kong hngiú hnối ai kong mêi môi tiah pơla kố nah, cho rôh ki tơ’lêi hlâu ăm mâu kơmeăn xông kâ ‘nhiê malối kơmeăn phytophthora. {ă túa kơmeăn kố drêng kong mêi [ă hngiâm kơchoh, kơto têa ki toăng a mâu hlá ah kơmeăn re\ng chiâng rế hên. Akố pin tối kong prâi xuân cho há, môi tơdroăng nếo cho xua tơnêi ki pêt loăng plâi dêi kuăn pơlê.

Êng: Tiah mê ki tơ’lêi tâ tú gá troh kơpong ki ê [ă loăng plâi ki ê gá tiah lâi ô pôa?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Ki tơ’lêi tâ tú troh mâu kơpong ki ê gá ngăn a kong prâi pơtối [ă tơdroăng pêt loăng plâi dêi kuăn pơlê. La [ă kơmeăn phytophthora mê ôh tá xê kâ ’nhiê to a plâi sầu riêng mê ối kâ ‘nhiê troh loăng kơphế, loăng plâi [ơr.

Êng: Ô thak sih Huỳnh Minh Châu, [ă tơdroăng pêi pro môi tiah pôa hiăng hnê, mê kơxo# liăn vâ ‘mâi mơnhông dêi kơdrum loăng gá hên iâ to  lâi?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Nôkố mâu tơdroăng ki vâ ‘mâi mơnhông kơdrum ki pin dế pêi pro mê grup Lộc Trời veăng kum tâi kơxo# liăn, ing tâi tâng kơxo# liăn pơkeăng [ă trếo kơhiâm Grup kum tâi ăm kuăn pơlê.

Êng: Tiah mê, tung pơla ‘mâi mơnhông plâi sầu riêng gá ton to lâi nếo kâi xông nếo?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Ki re\ng lơ ôh ngăn a hyôh kong prâi [ă kơdrum loăng mê tro kâ ’nhiê hên iâ to kéa lâi. A mâu kơdrum ki ngin pêi pro xuân klâ kơlo ki lu\p gá, tâng a kơdrum lu\p 30% mê kơlo ki xông rơdêi nếo re\ng tâ. La hyôh kong prâi ki pơkâ kơlo ki re\ng xông lơ hrá. {ă mâu kơdrum ki ngin dế pêi pro, kơ’nâi tơdế khế, mâu kế môi tiah vitazin hiăng tối tro tâ Insoral mê hiăng pâk a rơmôe [ă reăng nếo, la ôh tá tro pơreăng kâ ‘nhiê, gá dế tung pơla séa ngăn. Rôh apoăng ăm hlo trếo Dimethomorph lơ kế ing Insoral kô kâi vâ mơdât pơreăng mê.

Êng: Ô pôa, kih thuâ#t pêi pro hôm pá há, hôm kal ai kăn [o# kih thua#t hnê há lơ ôh, lơ tơná kuăn pơlê hriâm pêi pro dêi?

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Ki kố ôh tá pá. Tung rôh apoăng ngin ăm vâi krâ nho\ng o xôh Insoral a hlá ngăn hôm kâi mơdât há lơ ôh. Klêi mê châ hlo kâi mơdât kơmeăn phytophthora cho rêh tung tơnêi, klêi mê ngin ăm xôh tung tơnêi vâ kơdê kơmeăn tung tơnêi hnối mơdât a hlá, mê túa pêi pro kố tơ’lêi hlâu tê.

Tơpui tơdjâ: Ô vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ, tung mâu hơnăm achê pơla kố, xuân môi tiah [ă kơphế, tiu mê loăng plâi sầu riêng pro pơxúa, châ xo hên kơxo# liăn hên ăm mâu khu mơdró [ă kuăn pơlê dêi kong pơlê Daklak. Tung mê, tơring Krông Păch cho kơpong pêt plâi sầu riêng hên dêi kong pơlê, tâi tâng 1 rơpâu ha. Rêm hectar plâi sầu riêng pêt tơvât tung kơdrum kơphế châ xo săp ing 700 rơtuh liăn troh lối 1 rơtal liăn. Nôkố, tơdroăng ho\n hlá, răng tơkâng, loăng hlâ xuân pơtối ai nếo. Tâng ôh tá ai troăng hơlâ mơdât [ă teăm kơdê pơreăng ki kâ ‘nhiê kô lu\p kân. Kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng dế tơkôm mâu khu cheăng ‘na khoa hok, kơ koan khu râ pơkuâ cheăng xuân môi tiah Grup Lộc Trời kô ai troăng hơlâ pêi pro kâi mơdât pơreăng, teăm kum loăng sầu riêng. Pá môi hdroh nếo, mơnê kô thak sih Huỳnh Minh Châu-Kăn pho\ [ơrô tí tăng ‘nâi ple\ng [ă mơnhông kế tơmeăm, Grup Lộc Trời hiăng veăng hnê tối tơdroăng kố.

Thak sih Huỳnh Minh Châu: Hôm mơnê kơ mâu ki tơmâng Rơ’jiu.

Quốc Học chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng