Mơhé nếo mơjiâng a khế 6/2018 ai ngế, la troh nôkố, kơchâi plâi pôm dêi khu pêi cheăng tơru\m  pêt kơchâi reăng [ă ôm hyô Droh rơtăm (pơlê kân Măng Deăng, tơring Kon Plong, kong pơlê Kon Tum)  hiăng mot a mâu siêu thị Big C a  Sài Gòn. Tơdroăng ki tơxâng hâk mơnê mơhé ‘’kot mâ kơ’nâi, hrá ai’’, la [ă tơdroăng mơ-eăm dêi mâu ngế tung khu [ă tơdroăng ki rơkê ple\ng dêi mâu ngế tung khu, xuân môi tiah ki tơ-[rê tơniăn, tơmeăm dêi Khu pêi cheăng tơru\m hiăng ai tíu ki tâng tối a pơlê kong kân Hồ Chí Minh.

Nôkố, khu pêi cheăng tơru\m dế pêi chiâk tiô túa hưh cơ a tơnêi 10 ha [ă 15 hdrê kơchâi plâi môi tiah hơlât, hơpê bó xôi, hơpê thìa, hơpê ngeăm ki ai reăng, kơchâi hrum, pôm ka rôt... pêt kơchâi krúa dêi kuăn pơlê. Tâi tâng tơdroăng pơkâ ‘na pêi pêt châ pêi pêt tiô kih thua#t hưh cơ, châ pêt tung hngêi hlâm [ă kơmăi tôh têa ki chiâng lo xêh, ôh tá xôh trếo pơkeăng, xôh pơkeăng ôa hdrong, tơniăn ‘na kơchâi pêt tro tiô pơkâ krúa tâi tâng.

Nâ Trần Thị Dung, ngế rak ngăn khu pêi cheăng tơru\m ăm ‘nâi: Vâ tơniăn ‘na pêt kơchâi krúa, sap ing apoăng po tơnêi ngin hiăng ngăn vâ ‘nâi nhên tơnêi ta troh drêng hiăng ai tu\m tro tiô pơkâ ki nếo mê nếo pêt. Xiâm phon vâ rơvât xúa phon hưh cơ. Tung pơla pêi pêt drêng ai oâ hdrong xuân ôh tá chiâng xo pơkeăng xôh thế xúa mâu túa hlâ nhâ ki kâi mơdât, kâi kơdê ôa hdrong. Xua mê, mâu kơchâi plâi pôm ki pêt dêi Khu pêi cheăng tơru\m đi đo châ hên ngế vâ rôe’’. 

{ă 10 to hngêi hlâm pêt kơchâi, rêm khế Khu pêi cheăng tơru\m pêt kơchâi reăng [ă ôm hyô  droh rơtăm pêi lo tơmeăm lối 6 ta#n 500 tă kơchâi. Laga, [ă kơxo# kơchâi dêi Khu pêi cheăng tơru\m troh nôkố xuân bú nếo ai dâng 40% tiô púi vâ rôe. Tiô tối hdrối tung la ngiâ, Khu pêi cheăng tơru\m kô mơdêk pêi pêt, po rơdâ tơ’nôm deăng pêt hên tâ 2,5 sao a kơpong 37 rơpo\ng tung pơlê kân Măng Deang vâ tê ăm tơmối vâ rôe. Tiô nâ Dung, tá po rơdâ tơ’nôm deăng pêt mê xuân bú nếo ai dâng 60% tiô púi vâ dêi tơmối.

Môi tiah khu pêi cheăng tơru\m ‘na chiâk deăng [ă ‘na Tê mơdró Trường Tiến Măng Deang (cheăm Măng Cành, tơring Kon Plong) rah xo troăng hơlâ pêi pro, tơru\m [ă kuăn pơlê tung cheăm mơnhông pêt loăng pơkeăng, vâ tơniăn ‘na tơmeăm [ă hlối pêi tro tung pêi pro mâu tơmeăm ing pơkeăng. Xua mê, pro Khu pêi cheăng tơru\m mê prôk tiô troăng mơnhông mơdêk pêt nhâ pro pơkeăng, tiô ngoh Nguyễn Viết Tiến, Ngế xiâm pơkuâ khu pêi cheăng tơru\m, xua tung tơring Kon Plong ai khía tơ’lêi hlâu ăm tơdroăng vâ mơdêk pêt mâu loăng pơkeăng. Thăm nếo, kố cho hdrê loăng plâi ki pêt châ kong pơlê Kon Tum mơhnhôk thế pêt hên.

Mơhé Khu pêi cheăng tơru\m pơxiâm pêi cheăng ing apoăng hơnăm troh nôkố, khu pêi cheăng tơru\m pêi chiâk deăng [ă tê mơdró Trường Tiến Măng Deang hiăng tơru\m [ă vâ chê 90 rơpo\ng kuăn pơlê a tung cheăm Măng Cành pêt lối 40 ha loăng nhâ pơkeăng sâm kơxái (hồng đẳng sâm) [ă đương quy; lối 200 ha loăng hâng rơtế [ă lối 4 ha măng tây.

Mâu rơpo\ng tơru\m cheăng, Khu pêi cheăng tơru\m ki ăm hdrê, hnê kih thuât pêt rak ngăn mâu loăng nhâ pro pơkeăng [ă tâi tâng xuân pêt tiô troăng hơlâ hưh cơ, ôh tá xôh pơkeăng. Tâi tâng mâu tơmeăm pêi lo, Khu pêi cheăng tơru\m rôe tâi mâu tơmeăm ki mê, klêi mê hlối uâ têng pro mâu tơmeăm.

Troh nôkố, khu pêi cheăng tơru\m hiăng ‘no vâ chê 4 rơtal liăn rôe kơmăi  kơmok vâ uâ mơdiê pro pơkeăng ing nhâ loăng pơkeăng. Nôkố, Khu pêi cheăng tơru\m pêi chiâk deăng [ă tê mơdró Trường Tiến Măng Deang hiăng pro 4 túa tơmeăm, mê cho: têa pơkeăng ing rơmâ tiu kong, cao sâm, drôu sâm kơxái, tơpoăng chếi tâ tung tơdrong ku ku\n (pro ing mâu sâm kơxái [ă đương quy). Mâu tơmeăm pê lo dêi khu pêi cheăng tơru\m hiăng châ tê a mâu tíu tung tơnêi têa môi tiah a pơlê kong kân Hồ chí Minh, Đà Nẵng, Bình Thuận.

Pôa Nguyễn Viết Tiến, Ngế xiâm pơkuâ Khu pêi cheăng tơru\m ăm ‘nâi: Nôkố, ngin ôh tá tô tuăn ‘na tíu vâ tê ki tô tuăn má môi cho tơmeăm vâ pê. Xua mê ngin dế tơru\m [ă kuăn pơlê vâ hlối mơjiâng kơpong pêi lo tơmeăm hlối kum kuăn pơlê hơ’leh hdrê loăng pêt, mơdêk ki tơ-[rê tung pêi pêt, hlối pơkâ troăng hơlâ mơjiâng tơmeăm pê lo ai pơxúa  tơ-[rê  krá tơniăn.

Tiô pôa Nguyễn Lâm Canh, Kăn hnê ngăn Khu pêi cheăng tơru\m kong pơlê Kon Tum, tung la ngiâ, Khu pêi cheăng tơru\m kong pơlê kô tơru\m [ă mâu kơ koan mơdêk hnê tối [ă mơnhông pêi chiâk xúa kơmăi ki dâi le\m hlối uâ mơdiê pro tơmeăm tung kong pơlê. Pak^ng mê, kum liăn xo ing Liăn ‘măn kơd^ng mơnhông Khu pêi cheăng tơru\m ăm ‘na mơnhông pêi chiâk xúa kơmăi ki dâi le\m, pêi chiâk deăng krúa, tơ’lêi hlâu [ă hyôh kong prâi [ă pro mâu tơmeăm... vâ mơhnhôk mâu khu pêi cheăng tơru\m mơnhông, vâ veăng mơnhông cheăng kâ rêh ối tung kong pơlê.

          Hlá tơbeăng Kon Tum

Gương tơplôu [ă tơbleăng