Kih sư ngăn ‘na chiâk deăng Lê Thị Thúy Khương, ko\ng ti Ban Mê Greenfarm kô hnê tối ăm pó vâi krâ nho\ng o ‘na kih thuât pêt kơchâi tiô túa pêt kơtúa tung kơ’lo.
Pêt kơchâi tiô túa pêt kơtúa maluâ gá nếo la rế hlo hên ngế pêt a mâu kơpho#, tíu ki mâu rơpo\ng kuăn pơlê ôh tá ai hên tơnêi vâ pro môi kơdrum rơdâ pêt kơchâi. Pêt kơchâi tiô túa pêt kơtúa kô ôh tá pro hâ tơnêi, châ kơd^ng tơnêi pêt kơchâi ing tơdroăng pro trá ‘măn kơtúa mâu kơ’lo. Túa pêt ki tiah kố iâ hnoăng ‘no rak ngăn tâ tâng vâ pơchông [ă túa pêt a tơnêi. Kih sư ngăn ‘na chiâk deăng Lê Thị Thúy Khương ăm ‘nâi:
‘’Túa kố ga châ klâ hdrong vâ châ kâ ‘nhiê ing pá kong, xua gá krúa, oh tá ai pơreăng, pin châ séa ngăn dêi trếo kơhiâm rêm hâi mê ôh tá tơdjâ hdrong kâ ‘nhiê [ă pơreăng kâ ’nhiê ing pá kong, mê kơchâi kô krúa’’.
Ai péa túa pêt kơtúa ki hmâ: Pêt kơtúa kơ’lo, lơ pêt tung klo\ng ki ai têa trếo châ mơ’no đi đo ăm xiâm kơchâi, gá chiâng tôh xêh [ă, kố cho túa pêt kơchâi oh tá kal ai tơnêi. Pêt kơtúa ki ‘măn klo\ng têa tôh cho klo\ng têa mê gá pro kơchâi chiâng hrik xêh mâu trếo ki ‘măn tung kơ’lo, klo\ng, [ă kơmăi hrik têa, têa ki mê kô hơ’lêh dêi pó tôh tung mâu kơ’lo, klo\ng vâ tơniăn ăm kơchâi ki pêt xông kân. Pêt oh tá êa ai tơnêi cho tơdroăng pêt xúa têa ki ai trếo kơhiâm tung kơthung, kơthau ki hiăng hơ’lâk hdrối [ă hnối pêt mâu hdrê kơchâi amê. {ă tơdroăng pêt oh tá êa tơnêi, kih sư Lê Thị Thúy Khương ăm ‘nâi:
‘’Kih thuât kố gá môi tiah pin mơdâ kloăng klêi mê kô pro tơdrá, túa pêt kơtúa kố tơ’lêi hlâu, pin kô chiâng vâ rak ngăn tơdrêng hlối a rơpo\ng hngêi. Gá xuân ôh tá pá’’.
Dâng 1 pơla măng t^ng drêng hiăng hmo\ng, kơchâi ki ku\n hiăng chiâng pui pêt a kơ’lo ki kơtúa. Klêi pêt a mâu kơ’lo ki kơtúa dâng 5 hâi mê kô hnêi tah kông. Ki xiâm dêi tơdroăng pro mê cho vâ hnêi tah mâu kông, tơkâng ki ‘mêi, tah mâu xiâm ki oh tá dâi. Tung pơla rak ngăn xuân kal thế pui nhâ tah hdrong vâ teăm hbrâ mơdât pơreăng, tâng ai hdrong thế rup [ă túa xúa cơ học, tơ’nôm [ă hơ’lêh pêi ki ê nếo a mâu kơchâi ki ‘mêi, oh tá dâi, mâu xiâm ki hlâ, hơ’lêh tíu ‘măn ăm kơchâi châ mâ hâi trâ [ă châ hrik xo trếo kơhiâm.
‘’Túa pêi pro kố ôh tá xôh pơkeăng kơdê ôa hdrong lơ pơkeăng pro ăm kơchâi re\ng kân, gá klâ hơngế ing pơreăng pa kong, gá krúa oh tá ai pơreăng, ôh tá tơdjâk ki klâi troh pơkeăng kơdê ôa hdrong lơ pơkeăng pro re\ng kân’’.
Rem rôh mơdâ pêt xiâm ki nếo pin thế tơ’nôm trếo kơhiâm tiô rơnó 3 hdrôh, môi tiah: drêng kơchâi hiăng châ 10 hâi, 15 hâi [ă 20 hâi riên sap ing pêt kơchâi tung têa. Kih sư Lê Thị Thúy Khương hnê pơchân, hdrối vâ kêi xo 10 hâi oh tá chiâng rơvât tơ’nôm trếo kơhiâm. Rêm túa kơchâi kal ai trếo kơhriâm tiô mâu kơchâi ki mê vâ, mê thế tí tăng ‘nâi ple\ng nhên ‘na tơdroăng kố dêi rêm túa kơchâi tơná pêt vâ tơ’lêi hlâu tung tơdroăng pin rơvât trếo kơhiâm.
‘’Vâ mơnhên trếo kơhiâm ăm tơtro, pin đi đo séa ngăn vâ ‘nâi drêng lâi kơchâi kal vâ trếo kơhiâm [a\ pin kô kơ’nhâm trếo kơhiâm ăm kơchâi ki pêt mê ôh tá xâu kơchâi oh tá bê trếo kơhiâm’’.
Kơ’nâi 1 khế tơdế troh 2 khế riên sap ing kơchâi ối ku\n châ pui pêt a kơ’lo ki kơtúa mê kô hiăng chiâ vâ kêi. Kih sư Lê Thị Thúy Khương ăm ‘nâi:
‘’{ă tơdroăng pêi mâu túa kơchâi kố mê sap ing 40-45 hâi pin hiăng chiâng vâ kêi mâu kơchâi, krí plâi. Ngăn tiô kơ mâu hdrê kơchâi, môi tiah kơchâi hơlât sap ing 40 troh 45 hâi pin hiăng chiâng kêi kâ’’.
Pêt kơchâi túa kơtúa bú xúa to têa ki ai trếo kơhiâm [ă ôh tá chiâng xúa pơkeăng ki lâi ôh, lơ bú xúa pơkeăng vâ kơdê kơmeăn a rôh kơchâi ki pêt ối ku\n [ă mâu tơmeăm xúa tung pêi pêt. Troh rôh ki hiăng chiâng kêi, mâu túa pơkeăng mê hiăng hê tâi [ă hiăng tơniăn klâ tơrêm túa pơkeăng mê gá hiăng tơniăn drêng kêi kơchâi vâ kâ.
Tơdroăng ‘no liăn pêt kơchâi ki kơtúa a hngêi hlo tơ-[rê, mơngế ki pêt thế tí tăng ‘nâi ple\ng ing mâu khu mơdró ki tê mâu kơ’lo, klo\ng vâ pêt vâ ăm vâi hnê tối ‘măn kơ’lo pêt kơchâi mê a tíu ki lâi ăm tơtro, peăng ki ai mâ hâi châ trâ, on tơhrik trâ, ‘măn tiô kơ klo\ng têa, pơ’leăng hdrê ki pêt [ă châ hnê hơ’lâk trếo kơhiâm tung têa ăm tro tiô pơkâ tơniăn.
Rơkâu vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ pêi pêt châ tơ-[rê.
Gương tơplôu [ă tơbleăng
Viết bình luận