Hdrối nah, xua ôh tá ai liăn vâ ‘no cheăng [ă khoa hok kih thua#t rak ngăn mê rêm hơnăm rơpo\ng pôa Phan Đình Khải a cheăm Quảng Tín, tơring Dak Rlâp bu krí xo dêi châ dâng 10 troh 15 ta#n kloăng tung [ăng tơnêi ki 5 ha. Sap ing hơnăm 2015 klêi kơ’nâi tơru\m [ă Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi tung khu Bốn Hiệp vâ pêt, uâ pơliê tiô pơkâ kong têa ê 4C mê ki plâi kơtốu hên [ă ki dâi le\m dêi kloăng tâk hên khât. Rơnó krí kố nah, rơpo\ng pôa hiăng krí xo lối 30 ta#n kơphế kloăng. Ôh ti xê tiah mê, drêng rơpo\ng tơru\m [ă khu mơdró kâ vâ pêi pro mâu túa pơkâ uâ pơliê kơphế kơchoh, ki kơnâ ‘na cheăng kâ xuân hlo tâk tơ’nôm. Pôa Phan Đình Khải ăm ‘nâi:

‘’ ‘Na khoa hok kih thua#t nếo pin ‘nâi nhên mê pêi châ lo hên tâ, 1 ha châ sap ing 6 troh 8 ta#n kloăng mê tâng môi tiah hdrối nah 2 troh 3 ta#n xo. Nôkố, iâ xúa pơkeăng ki tơdjâk ‘mêi mê ivá chía le\m tâ, a hdrối neh xôh pơkeăng hên xuân tơ-[rê tâ, nôkố xúa pơkeăng sinh hok xuân chía kơdroh tâ’’

Pôa Nguyễn Văn Ngọc, cheăm Quảng Tín, tơring Dak Rlâp ăm ‘nâi, rơpo\ng pôa [ă mâu rơpo\ng kuăn pơlê a cheăm Quảng Tín tơru\m [ă Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi tung Bốn Hiệp châ hên ki pơxúa môi tiah: châ roê phon rơvât, pơkeăng xôh kơdê pơreăng rak tơniăn dâi le\m. pak^ng mê vâi krâ nho\ng o ối châ to\ng kum ăm hdrê ki le\m, châ veăng tung lâm hnê kih thua#t ‘na rak ngăn, hbrâ mơdât pơreăng, krí xo [ă uâ pơliê ‘măn rak kơphế. Tơdroăng kố hiăng kum vâi krâ nho\ng o hơ’lêh túa pêt kơphế ki tiah hmâ. Vâi krâ nho\ng o tơtro\ng rơvât phon [ă xôh pơkeăng rak vế tro pơkâ, tro túa pơkâ mê ví tơdroăng ki mơhrê liăn la loăng kơphế xuân ối kân le\m:

‘’Sap ing uâ pơliê kơphế kchoh mê ai pơxúa ăm vâi krâ nho\ng o, yă tê gá tơ-ê tâ tâng vâ pơchông [ă kơphế ki tiah hmâ 6 rơpâu liăn mê hlo sôk ro tâ. Má péa peăng kơphế krúa vâi ‘no liăn roê phon rơvât pơkeăng mê pin pêi tro tro pơkâ, tro hâi khế, peăng kơphế krúa to\ng kum kơmăi kơmok ăm mâu rơpo\ng ki pêi vâ ai kơphế krúa le\m’’.

Vâ mơdêk ki plâi kơtốu, dâi le\m [ă kơnâ xiâm loăng kơphế ăm vâi krâ nho\ng o ki pêi chiâk deăng, tơdrêng a mê hnối pro ai pơxúa ‘na cheăng kâ ăm khu mơdró kâ, tung pơla hdrối kố nah, teăng ăm tơdroăng ki roê kơphế kloăng vâ tê ngi kong têa ê, Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi tung khu Bốn Hiệp hiăng to\ng kum kuăn pơlê pêt, uâ pơliê kơphế ki dâi le\m vâ pro inâi [ă mơdêk ivá tơxup tơbriât.

Nôkố, Ko\ng ti hiăng tơru\m [ă lối 200 rơpo\ng pêt vâ chê 500 ha kơphế, kloăng châ 2.500 ta#n/hơnăm. Túa pơkâ tơru\m hiăng veăng kum rak vế ivá mơngế ki pêt, rak vế kong prâi tơnêi tíu, teăng ăm tơdroăng ki pêt ôh tá dâi le\m. Pôa Trương Công Hiệp, kăn pơkuâ Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi tung khu Bốn Hiệp, cheăm Quảng Tín, tơring Dak Rlâp, kong pơlê Dak Nông, tối:

‘’Ki apoăng á xuân ai roê xo kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng châ hlo kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng Việt Nam ôh tá dâi le\m mê yă tê ôh tá tơniăn, vâi krâ nho\ng o pêi cheăng ôh tá châ tơku\m tung tơdroăng ki pêt mơjiâng. Á nếo tơmiât cho pro tiah lâi vâ kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng dêi Việt Nam pin dâi le\m, châ tê troh mâu kơchô tê mơdró mê á tơmiât [ă pơkâ mơ’no uâ pơliê kơphế kơchoh vâ vâi krâ nho\ng o pin tơku\m pêt [ă tê ‘no ăm mâu kơchô tê mơdró tung tơnêi têa [ă kong têa ê vâ rak tơniăn ‘na kơxo# kloăng xuân môi tiah ki dâi le\m’’.

Tiô [an hnê ngăn tơring Dak Rlâp, tung pơla hdrối kố nah, tơdroăng ki tơru\m pêt kơphế tiô troăng krá tơniăn hiăng pro ai pơxúa kal khât ăm tâi tâng rêm pâ, pro tơ’lêi hlâu ăm Vi kuăn pơlê châ a chê [ă kơchô tê mơdró, tê kơphế [ă yă kơnâ tâ, mơdêk tơ-[rê tung pêt, mơdêk pêi lo liăn ăm kuăn pơlê ki pêt kơphế.

Hoàng Qui chêh

Katarina Nga tơplôu [ă tơbleăng