{a\ng tơnêi pêt kơchâi hơlât lối 2,5 sao hiăng vâ pui xo, pôa K’Nhiễu ối a thôn K’Long, cheăm Hiệp An, tơring Đức Trọng, kong pơlê Lâm Đồng tối ăm ‘nâi: Mâu hơnăm hdrối mot a rơnó Têt, kơdrum kơchâi drêh kố pêi lo vâ chê  40 rơtuh liăn. Hơnăm kố kong prâi tơniăn, kơchâi drêh xông ngiât le\m laga yă chu rơpâ bu u ối 2.000 liăn môi kilô pro rơpo\ng pôa tro lu\p.

‘’Kơchâi drêh gá to kơnâ mê mơngế pêt kơchâi drêh kâ Têt xuân sôk ro tâ, hơnăm kố kơchâi drêh kơdroh yă mê Têt kố xuân khéa’’.

Môi tiah mê vâ chê 1 sao pêt kơchâi xú ho\m dêi rơpo\ng ngoh K’Trúc a thôn K’Long C plâ khế kố xuân ôh tá rak ngăn tôh têa xua rế pêi rế tro lu\p. Ngoh K’Trúc khéa, rơpo\ng dế hbrâ pui kơchâi xú ho\m vâ po pông tơnêi pêt kơchâi ki ê.

Kơchâi chu rơpâ yă, liăn tê ôh tá tu\m mơhá mơngế veăng kriê kơchâi

‘’Kơdrum pêt kơchâi drêh kố lôi sap ing Noel nah troh nôkố. Gá rơpâ xua mê lôi hlối, tâng pêi mê bu châ to lâi hr^ng rơpâu troh 1 rơtuh têh laga kơxo# liăn mơ’no ôh tá tu\m xua mê rơpo\ng lôi. Á dế tơmiât ngăn loăng plâi ki lâi kơnâ iâ mê pơtối pêt nếo’’.

Tiô pôa K’Hùng, kăn pơkuâ thôn K’Long tối, xua yă kơchâi drêh chu kơdroh ó xua mê hên mơngế pêi pêt kơchâi hiăng lôi ôh tá vâ lâk, mơhé tro lu\p:

‘’Hơnăm kố sap ing khế 10, khế 11 troh nôkố hiăng khế 1 hên kơchâi drêh xuân chu rơpâ yă, pro vâi krâ pêt kơchâi drêh thế lôi dêi kơdrum. Xua kơchâi drêh gá rơpâ bu u ối 2 troh 3 rơpâu liăn xua mê kuăn pơlê ôh tá tu\m kơxo# liăn vâ mung mơngế lâk.

Môi ngế pêi cheăng môi hâi nôkố yă sap ing 150 rơpâu troh 180 rơpâu liăn. Tơdrêng amê, kơchâi drêh pơtroh a Sài Gòn bu ai yă 2 rơpâu liăn vâi krâ ôh tá bê kâ. Vâi lôi kơdrum hôm tâ lăm lâk tê, xua thế mơhá hnoăng liăn mơngế lăm pôe lâk’’.

Ôh tá xê to a tơring Đức Trọng mê a mâu kơpong pêt kơchâi drêh ki hên má môi dêi kong pơlê Lâm Đồng, tơdroăng mâu kuăn pơlê lôi dêi [a\ng pêt kơchâi drêh hlo rế hên. Ngoh Ya Dung, ối a cheăm Proh, tơring Đơn Dương, tối:

‘’Yă kơchâi drêh bu 2000 liăn, vâi krâ hlo yă rơpâ [a\ tơkêa mơngế rôe ôh tá ăm liăn xua mê vâi krâ ôh tá ai liăn vâ po nhâ. Xua khéa yă rơpâ tiah mê xua mê vâi lôi kơdrum pêt kơchâi drêh’’.

Kơchâi chu rơpâ yă, liăn tê ôh tá tu\m mơhá mơngế veăng kriê kơchâi

Yă mâu kơchâi drêh chu rơpâ ôh tá xê pro kuăn pơlê pêi chiâk deăng tro lu\p mê mâu ngế lăm rôe xuân pá puât há. Jâ Nguyễn Thị Kim Trúc, ối a thôn Phi Nôm, cheăm Hiệp Thạnh, tơring Đức Trọng, ngế ki pơto kơchâi drêh tê a mâu kơchơ xiâm dêi pơlê kong kân Hồ Chí Minh tối ăm ‘nâi: Kơchâi drêh hơnăm kố chu rơpâ yă xua kong prâi ôh tá tơniăn, kuăn pơlê pêi chiâk deăng mâu kong pơlê, pơrá chiâng vâ pêt kơdrâi drêh xua mê tíu pêt cho hên. Mơhé rế pêi rế lu\p laga vâi krâ ôh tá chiâng lôi mâu ngế ki hmâ rôe rêm hâi:

‘’Tê mơdró ‘na tơdroăng cheăng kố thế chiu tê, drêng kơchâi drêh to châ 20 rơpâu liăn mê pin châ liăn tơkâ, nôkố chu 2000 liăn mê thế chiu tê. Tơdế hơnăm kố, á lu\p dâng 500 rơtuh liăn xua kơchâi drêh. Á ôh tá châ liăn laih híu iâ mê pin xuân thế mơhá mơngế ki pôe lâk kơchâi, xua ai mơhá ‘nôi vâi nếo pêi ăm pin’’.

Lâm Đồng cho tíu pêt kơchâi drêh kân má môi lâp tơnêi. Lâp kong pơlê ai lối 25.000 ha [a\ng deăng pêt kơchâi drêh, reăng, pêi châ 2 rơtuh 600 rơpâu ta#n, laga tung mê bu ai dâng 15% kơxo# kơchâi drêh châ tê tiô k^ tơkêa. {a\ yă chu rơpâ môi tiah kố, hên mơngế pêt kơchâi, reăng a kong pơlê Lâm Đồng hơnăm kố kâ Têt ôh tá ro.

Tuấn Anh chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng