Le\m tro dêi T^ng kâ báu nếo hdroâng K’ho
Thứ bảy, 00:00, 17/06/2017
VOV4.Sêdang - Leh t^ng kâ báu nếo hiăng hmâ ai [ă tơdroăng rêh ối dêi hdroâng kuăn ngo K’ho Srê a kong pơlê Lâm Đồng sap ing ton t^n nah troh nôkố. T^ng kâ báu nếo hmâ châ po rêm hơnăm klêi kơ’nâi kuăn pơlê xuâ dêi báu, pói rơhêng vâ Xeăng báu kum ăm rêm ngế, rêm rơpo\ng hngêi ai hmê kâ, ai hmân ếo xâp, rế hía rế ai tơdroăng rêh ối phâi tơtô, hơniâp ro hên tâ. Pin rơtế tí tăng’nâi ple\ng ‘na túa ki le\m tro dêi t^ng kâ báu nếo dêi mơngế K’ho ing tơdroăng hơ’muăn tối dêi pôa K’Ken, krâ pơlê, a thôn Tân Linh, cheăm Tân Văn, tơring Lâm Hà, kong pơlê Lâm Đồng.

Rêm hơnăm, hdroâng K’ho hmâ tơku\m po T^ng kâ báu nếo drêng kuăn pơlê hiăng klêi xuâ dêi báu (mơni dâng khế 12 troh a khế 1 hơnăm kơ’nâi). T^ng kâ báu nếo kố tơvâ hên cho pơla djiân dêi báu vêh a hnôu, tung hneăm, nâl K’ho tối dêi Nô lir bong.

 

Ahdrối vâ pôe báu, kăn rơpo\ng hngêi tối pơtâng ăm rêm rơpo\ng, hdroâng hdrê tung pơlê: Hơnăm kố, rơpo\ng ngin châ pôe xo dêi lối 100 pong, báu pêng hnôu, pêng hneăm, rơpo\ng ngin kô po ôu kâ [ă krếo tâi tâng kuăn pơlê rơtế troh ôu kâ. Kăn rơpo\ng hngêi kô kơdê dêi môi to kơpôu đâi ki kân vâ ôu kâ.

 

Rơnó kố châ pôe dêi báu hên, mê rơpo\ng athế krếo tơ’nôm hdroâng hdrê vâ veăng kum pôe báu ăm i teăm. Troh hâi hiăng tơkêa, tơdroăng pôe báu xuân hiăng klêi, rơpo\ng nếo lăm tối păng ‘nâng ăm rêm ngế tung pơlê vâ troh ôu kâ hâk ro, sôk suâ môi hơnăm pêi cheăng kâ châ báu hên. Pôa K’Ken tối ăm ‘nâi:

 

‘’T^ng kâ báu nếo cho t^ng ki pói rơhêng vâ rêm rơpo\ng hngêi phâi tơtô, xeăng báu hiăng to\ng kum ăm pin pêi cheăng kâ châ báu hên, rêm tơdroăng pá kô tơkâ hluâ, môi hơnăm ki châ phâi tơtô, phâi phok. Hâk phiu kâ báu nếo, rơkâu xeăng, pâ xeăng pơtối to\ng kum, vâ hơnăm kơ’nâi ah rơpo\ng kô pêi kâ châ hên hluâ tâ nếo’’.

 

Mơngế K’ho hmâ loi dêi: T^ng kâ báu nếo cho roh ki vâ kum ăm vâi krâ-nho\ng o tung pơlê châ rơkâu xối xeăng pơtroh ăm pơlê pơla rế hía rế phâi tơtô [ă tơniăn tâ. Tơmeăm hdroăng ăm xeăng báu, nâl K’ho tối cho Hòi ndu yàng kòi, hmâ pro cho í, chu [ă drôu xiâm. Mâu rơpo\ng ki pá xuân ki iâ ga athế ai í, rơpo\ng ki chía hôm tâ poh kâ dêi chu. Pôa K’Ken tối ăm ‘nâi:

 

‘’Tơmeăm ki vâ rơkâu xối xeăng athế ai djeăm ki kân, chêa ki kuăn, tối cho Khiao kòi, 3 to mo\ng ki vâ dâ tơmeăm hdroăng. Mo\ng ki má môi cho drôu xiâm, mo\ng ki má péa cho mơheăm í lơ chu, mo\ng ki má pái cho rơhé. Kố cho 3 to mo\ng vâ rơkâu xeăng. Loăng kâng, rơpo\ng hngêi xuân athế mơdâng, hơnăm ki lâi châ pôe xo dêi báu hên mê rơpo\ng kô tơku\m po kân, krếo tâi tâng pơlê veăng ôu kâ [ă mơdâng kâng, tơmeăm hdroăng cho kơpôu’’.

 

Klêi kơ’nâi hiăng hbrâ tu\m tâi tâng mâu tơmeam hdroăng, kăn rơpo\ng hngêi, chovâi kơnốu ki pêi pro mâu tơdroăng rơkâu xối a hnôu dêi rơpo\ng. Tung pơla kố, mâu vâi kơdrâi ôh tá chiâng mot tung hnôu, xua mơngế K’ho hmâ loi dêi: Vâi kơdrâi châ chăn vâi ôh tá krúa, malối drêng vâi ai khế ah kô pro xeăng báu (Ndu yàng kòi) chiâng hêng hôu, hơnăm kơ’nâi ah xeăng kô ôh tá vâ kum xếo báu phái ăm rơpo\ng ki mê. Xua ti mê, bu ai to vâi kơnốu,vâi rơtăm chiâng mot tung hnôu vâ rơkâu xối xeăng báu.

 

Pôa K’Ken rơkâu xối xeăng bàu (Hòi ndu yàng kòi) môi tiah kố:

 

‘’Ô xeăng báu! Pâ xeang báu chu troh akố vâ veăng sôk ro [a rơpo\ng hngêi. Hâi kố, rơpo\ng ngin ai tơku\m po T^ng kâ báu nếo, pâ xeăng báu to\ng kum ăm ngin, kum ăm rơpo\ng ngin pơtối châ phâi tơtô, báu kâ ôh tá kâi tâi, ai kế kâ, tơmeăm ‘măn kơd^ng. Rơpo\ng ngin krếo tâi tâng khu xeăng rơtế [ă xeăng báu pơtroh ăm ngin ivá mo le\m châ, pêi cheăng kâ châ pon mơhúa tâ tung rơnó la ngiâ. Ô xeăng!’’.

 

Klêi kơ’nâi rơkâu xối xeăng báu, vâi kô pôe rơno\ng í xo mơheăm hnối pik a tâi tâng mâu tíu ki xeăng loi tơngah mê cho ai khu xeăng. Tung hnôu sap ing tíu pleăng xối troh a hnôu, hneăm, kơtum, kơto\n, chêa, reo, a péa bo pơrá châ kăn rơpo\ng bliu mơheăm. Klêi mê, kăn rơpo\ng hngêi nếo krếo rêm ngế ôu drôu hlối tung hnôu.

 

Klêi mê, hơ’nêh mâm í kô châ pro tơmeăm hdroăng a tíu pleăng xối tung hngêi ối. Í ki mê vâi poh, lơ âp, klêa í xuân châ ‘măn vâi pro tơmeăm hdroăng.

 

Pơtối mê nếo, hdroâng hdrê, nho\ng o tung pơlê rơtế [ă rơpo\ng hngêi ôu kâ hâk suâ báu nếo. Vâi rơkâu dêi pó, hnê tối dêi pó ‘na túa cheăng kâ, pói vâ châ ai rơnó la ngiâ, rơpo\ng kô châ pôe xo dêi báu hên tâ nếo. Tơdroăng ki xah hêi châ po troh a măng dế, ai rơpo\ng ki ‘nâ ối tơku\m ôu kâ xah hêi ro troh a í ro\ng kơxo gâ nếo pơtê.

 

Troh nôkố, T^nhg kâ báu nếo dêi hdroâng K’ho xuân ối châ rak vế [ă pơtối mơnhông, [ă tơdroăng ki vâ tơru\m tơroâ, hâk suâ ăm tơdroăng ki phâi tơtô, tơpui tơno túa pêi cheăng kâ tung rơnó la ngiâ. T^ng kâ báu nếo kố ối cho tơtro [ă tơdroăng rêh ối, pêi chiâk deăng dêi hdroâng mơngế K’ho Srê ki pêi báu klâng. Pôa K’Ken tối ăm ‘nâi:

 

‘’T^ng kâ báu nếo cho hiăng ai sap chal vâi krâ nah, cho khôi hmâ dêi hdroâng kuăn ngo, xua jâ pôa hiăng hnê ‘măn ăm. Troh a rơxông á kố, á xuân pơtối hnê tối T^ng kâ báu nếo kố ăm mâu rơxông kuăn cháu, vâ vâi pơtối tơrak vế khôi túa, vêa vong dêi hdroâng kuăn ngo’’.

 

Hâi kố, vâi krâ-nho\ng o hdroâng kuăn ngo K’ho hiăng ai tơdroăng ki tơru\m hên [ă hdroâng ki ê rơtế mơnhông tơdroăng rêh kâ ối nếo. T^ng kâ báu nếo xuân ối châ rak vế cho tơdroăng ki le\m tro tung mơhno mơjiâng túa leưm tro dêi pơlê pơla, cho tơdroăng ki vâ koh mơnê kơ nôu pâ, jâ nôa, tơpui tơno ‘na túa pêi chiâk pêi deăng, hâk ro tơdroăng rêh ối châ ai kế kâ, ai kế xâp, ai ivá vâ pơtối mơjiâng pêi lo kế tơmeăm, tơru\m tơroâ tung pơlê cheăm, cho môi tơdroăng cheăng ki tơxâng ‘ló mơnê nhuo#m.

 

K’Brọp chêh

 Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng

 

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC