Pơla kong tô mơdrăng ó a Tây Nguyên, a deăng pêt kơtếo 1,8 ha dêi pôa Tô Minh Châu, a cheăm Ea Pil, tơring MDrak, ai lối 10 ngế cheăng ko kơtếo, hdrâ dêi mâu kât kơtếo pơto tung rơxế kân. Pôa Châu ăm ‘nâi, hơnăm hdrối, deăng pêt kơtếo kố châ xo dâng 120 ta#n kơtếo, la hơnăm kố kơnôm ing po văng rak ngăn krâu mê châ hên tâ, lối 140 ta#n. {ă yă tê 730 rơpâu liăn môi ta#n môi tiah nôkố, ối rơkâ 35 rơtuh liăn.
‘’Tiô tối hdrối, hơnăm kố hngêi á châ xo dêi 145 ta#n kơtếo, khoh châ hên tiah mê cho xua ing rơpo\ng hngêi rak ngăn khât dêi chiâk deăng. Hơnăm kố hngêi a tơvât 1,6 ta#n phon ăm 1,8 ha mê, kơtếo chiâng xông rơdêi. A Mâu rơpo\ng ki ôh tá vâ po nhâ, rơvât phon kơtếo kô ôh tá xông rơdêi, ôh tá châ xo hên to lâi há’’.
Maluâ yă xik, kơtếo klêi ko chu rơpâ la kơnôm ing tơdroăng pơtối rak ngăn tung po nhâ, rơvât phon mê mơngế ki pêt kơtếo a Dak Lak xuân ối châ xo dêi tơkâ iâ
Môi tiah pôa Trần Văn Nam ối a cheăm Ea Tih, tơring Ea Kar xuân ai 10 ha kơtếo pêt tơru\m [ă Ko\ng ti veăng tơlo liăn pro xik 333 Dak Lak. Pôa Nam ăm ‘nâi, hơnăm kố xuân pơtối rak ngăn krâu khât dêi deăng pêt kơtếo tâng riên châ dâng 80 ta#n/1ha, vâ pơchông [ă hơnăm hdrối, châ xo ôh tá hên la xuân kum ăm rơpo\ng hngêi châ xo dêi tơkâ há. Pôa Nam tối nhên:
‘’Hngêi á châ dâng 80 ta#n/1ha, tâng nhân [ă yă 73 môi tiah nôkố mê rơpo\ng hngêi a châ xo dâng 60 rơtuh liăn /1ha. Tung 60 rơtuh liăn mê, ôh tá riân 20-22 rơtuh liăn mơhá hnoăng tăng vâi pêi cheăng, hnoăng liăn rôe phon, rak ngăn, rôe pơkeăng nhâ, mơhá ăm vâi xôh nhâ tơ’nôm 20 rơtuh liăn nếo, tâi tâng lối 40 rơtuh liăn, riên rơkâ ga ối châ xo pá xôp 20 rơtuh /1ha’’.
Yă kơtếo dế châ Ko\ng ti veăng tơlo liăn hngêi kơmăi pro xik 333 Dak Lak rôe a kơlo 730 rơpâu liăn/ta#n
Tiô pôa Lê Tuân, Ngế pho\ pơkuâ ko\ng ti veăng tơlo liăn hngêi kơmăi pro xik 333 Dak Lak tối, hơnăm 2018-2019, Ko\ng ti tơru\m pêt vâ chê 7.300 ha kơtếo [ă mâu rơpo\ng kuăn pơlê a péa tơring Ea Kar [ă M’Drak, kong pơlê Dak Lak. Pôa Tuân tối ăm ‘nâi, nôkố, yă kơtếo chu rơpâ la ko\ng ti xuân ối rôe kơtếo [ă yă a kơlo 730 rơpâu liăn/ta#n kơtếo, kố cho kơlo yă kơtếo ối kơnâ má môi tung kơpong tâng vâ pơchông [ă mâu hngêi kơmăi ki ê dế rôe.
‘’Maluâ yă kơtếo chu rơpâ la ngiân xuân pơtối rôe yă kơnâ tâ mâu hngêi kơmăi ki ê tiô pơkâ dêi tơdroăng kố cho mơngế pêt châ xo dêi liăn ki ‘no pêt ahdrối hlối châ xo tá liăn tơkâ, vâ mơhnhôk mơngế ki pêt pơtối pêt kơtếo ối rak kơpong pêt kơtếo. Pak^ng mê, ngin veăng kum liăn ôh tá xo tơvêh ăm mâu kuăn pơlê rêm ha ai 20 ta#n phon, tơ’mô dâng 2 rơtuh 500 rơpâu liăn vâ mâu ngế kuăn pơlê ‘mâi po pông ăm hơpok tơnêi. {ă mâu rơpo\ng ki nếo ngin veăng kum dâng 30-32 rơtuh liăn/1ha rôe hdrê, phon rơvât; ‘na hnoăng ki pêt rak ngăn sap ing kơtếo ton mê dâng 10-17 rơtuh liăn/1ha’’.
Mơngế pêt kơtếo a Dak Lak xuân vâ pêt kơtếo
Tiô pơkâ, hơnăm 2019-2020, Ko\ng ti veăng tơlo liăn hngêi kơmăi pro xik 333 Dak Lak kô pơtối tơru\m [ă mâu rơpo\ng kuăn pơlê a péa tơring Ea Kar [ă MDrak pêt dâng 7 rơpâu 500 ha kơtếo. Troh nôkố, tâi tâng deăng tơhrâ pêt hiăng châ mâu rơpo\ng pơtối ‘no liăn pêt nếo hnăm pơtối.
Tơdroăng pơtối rak ngăn maluâ yă kơtếo chu rơpâ la xuân ối pro pơxúa châ xo tơkâ tâ pêt mâu hdrê loăng ki ê a mâu kơpong tơnêi ki ai hơ’lâk prêi môi tiah a tơring Ea Kar [ă MDrak, kong pơlê Dak Lak cho tơdroăng ăm hlo chía ro iâ ăm kơvâ cheăng rôe kơtếo pro xik.
Tuấn Long chêh
Gương tơplôu [ă tơbleăng
Viết bình luận