
‘’Kăn ƀô̆ lăm B’’ cho hmâ tối ‘na mâu kăn ƀô̆ ing peăng Kơnhŏng ƀă hiâm mơno vâ xêh tơkâ Trường Sơn mot a peăng Hdroh tơnêi têa veăng tơplâ xâ hneăng hơnăm 1965 – 1975. A roh leh a Gia Lai, tung tơdroăng po kân krip ƀă rơrêk, 11 ngế kăn ƀô̆ ki vâ xêh veăng lăm peăng Hdroh tơnêi têa vâ rơtế ƀă nhŏng o dêi 22 ngế kăn ƀô̆ ki ê hiăng vêh tơdah mâu hô sơ châ rak lĕm plâ lối 50 hơnăm.

Mâu tơmeăm ki mê cho: ƀâng hriâm, kơthô chêh, mê dái, phĭu kơdĭng lơ mơ-éa kiêm tra...cho tơmeăm ki mâu kăn ƀô̆, mâu ngế ki rơkê Peăng Kơnhŏng vêh pơtroh a Khu tơkŭm chiâng môi Tơnêi têa, drêng vâ xêh veăng mot a Peăng Hdroh tơnêi têa xua tơdroăng cheăng kăch măng. Kố cho mâu tơmeăm ki lĕm ro dêi tơdroăng rêh ‘na hiâm mơno môi tuăn ƀă tơdroăng loi tơngah a troăng tơmiât tơleăng lĕm hdroâng mơngế dêi môi rơxông ‘’lo lăm veăng tơplâ xâ’’ xua Tơnêi têa.

Pôa Phạm Văn Nguyên (82 hơnăm), môi ngế thái châ thế lăm a peăng Hdroh tơnêi têa hơnăm 1972, rơrêk tung hiâm mơno drêng râng a kŏng mâu kế tơmeăm dêi rơxông ối rơtăm nah:
‘’Rơtế ƀă á hơnăm mê nah ai 5 nhŏng o prôk rơtế môi hâi. Nôkố tơdah hô sơ, á tâ rơrêk tung hiâm mơno. Pú hmâ rơtế prôk lăm ƀă á ai ngế hiăng hlâ, ‘nâi hôm châ tơdah há. Hồ sơ kố cho tơmeăm ôh tá păng hiêt ƀă á. Á hiăng ối a Gia Lai 53 hơnăm, nôkố châ vêh a kố cho tơdroăng ki hơniâp dêi á’’.
Klêi kơ’nâi leh diâp ăm hô sơ, kong pơlê Gia Lai pơxiâm po mơđah tơbleăng ‘’Mơdriu kơpong tơnêi Bazan’’. Tơkŭm po troh tâi hâi lơ 30/4 la ngiâ, mơđah tơbleăng vêh mơhno troăng prôk tơplâ xâ ƀă mơjiâng dêi khu lêng Gia Lai klêi kơ’nâi Tơdroăng pơkâ Geneva hơnăm 1954 troh nôkố. Mơđah tơbleăng châ klâ chiâng 2 tơdroăng cho ‘’Prôk tơkâ hluâ ngôi on tơplâ xâ’’ ƀă ‘’Xông mơ-eăm tung kơpong kân rơdâ’’. Ing mê, vêh mơhno hrĭng tơmeăm, um ki kơnía ‘na tơdroăng tơleăng lĕm Gia Lai (17/3/1975) ƀă tơleăng lĕm Peăng Hdroh (30/4/1975), xuân môi tiah mâu tơdroăng mơ-eăm vêh pro tơniăn ƀă mơnhông kong pơlê Gia Lai, ing môi kong pơlê kơpong kong ngo ki pá puât nah chôa ‘lâng chiâng kong pơlê ai kơlo tơtêk rơdêi hên.
Pôa Đỗ Xuân Quý, môi ngế nhŏng o kăn ƀô̆ veăng lăm tơplâ xâ peăng Hdroh tơnêi têa, hiăng rơtế pŭn rơxông tung rơpŏng veăng mơđah tơbleăng ƀă hên tơdroăng ki tâ rơrêk:
‘’Á tâ rơrêk. Á jâ tâi tâng rơpŏng, kuăn cháu troh akố vâ ‘nâi khôi túa vâi krâ nah dêi pôa pâ môi tiah lâi, vâ pơtó, vâ gâk kring Tơnêi têa Việt Nam rế hía rế krá tơniăn, rêh ton’’.
Leh diâp ăm hô sơ kăn ƀô̆ ki veăng lăm tơplâ xâ peăng Hdroh ƀă mơđah tơbleăng ‘’Mơdriu kơpong tơnêi Bazan’’, châ tơkŭm po tro drêng tơnêi têa tơmiât troh leh tơbâ 50 hơnăm hâi tơnêi têa chiâng môi, hiăng kum troh lâp lu tơdroăng ki khên tơnôu ƀă tơdroăng rêh ối tiô rơxông nếo. Tơdroăng ki kal môi tiah rơkong pơchân rơxông ối nếo hâi kố rêh ối tơxâng ƀă tơdroăng roh ton nah, ƀă ai hnoăng veăng kum mơjiâng tơdroăng la ngiâ tơnêi têa.
Viết bình luận