Nghệ nhân ưu tú [a\ pôu râng hnoăng cheăng hnê khôi túa le\m tro vâi krâ nah
Thứ ba, 00:00, 28/01/2020
VOV4.Sêdang - Hơnăm 2019 cho rôh má 2, kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa pơkâ diâp inâi sôk ro Tơnêi têa Nghệ nhân ưu tú ăm 561 ngế tung lâp tơnêi têa ai ivá veăng kum kơhnâ rơkê khât tung tơdroăng ki rak vế [ă mơdêk kế tơmeăm mơhno túa le\m tro. A Dak Lak, hiăng ai 24 ngế châ pơ-ô pơeăng dêi pơlê pơla [ă tơdroăng pâ [ă ivá dêi mâu nghe# nhân ưu tú châ pơ-ôu pơ-eăng. Inâi nghe# nhân ưu tú cho tơdroăng ki mơnhên dêi pơlê pơla [ă tơdroăng vâ [ă ivá dêi mâu vâi krâ [ă kế tơmeăm mơhno túa le\m tro ton nah.
Tơdroăng kố kô hnan thế lối tơdroăng ki hâk vâ pleăng hnoăng dêi mâu vâi krâ ăm pơlê pơla, mơhnhôk mâu rơxông hơnăm ối nếo veăng kum rak vế, mơdêk ki kơnía kế tơmeăm mơhno túa le\m tro ton nah. {ai ‘’Nghệ nhân ưu tú [ă hnoăng cheăng ki hnê pơtối mơhno túa le\m tro vâi krâ nah’’ dêi Nam Trang, ngế chêh hlá tơbeăng cheăng tung Rơ’jiu Việt Nam a Tây Nguyên ai mơnhên

 

 

Tung hngêi meăn ximong krá kâk, nghệ nhân Y Wang Hwing, ngế kơnốu 70 hơnăm dế hlu\m đing tak tar. Mâu tơdrá drêng chôa le\m drêng têi, drêng mơngối, drêng ‘nâng ‘nâi pro mơngế tơmâng môi tiah rêh ối tung chal vâi krâ nah. Nghệ nhân Y Wang Hwing hơ’muăn: Nah, rêm roh pơlê mot hâi leh lơ mơd^ng kân, mơngế krâ pơlê hlu\m rơvo\ng, tơgôu hơkâ, chêng koăng, hơdruê mâu tơdrá eirei vâi krâ nah xuân tiô tơdrá mê há. {a\ khu vâi hdrêng tung pơlê mê toi djâ dêi pó lăm xah hêi hâi leh mơd^ng [a\ tơmâng chêng koăng.

Hmôu pô tiah mê idrâp chêng koăng hiăng mot tung ngôa mơheăm rơtăm Y Wang Hwing. Hơnăm 14 hơnăm, Y Wang Hwing pâ mâu [ai chêng koăng dêi mơngế Rơđế. Rơtế [a\ chêng, đing năm, pôa ối ‘nâi hơdruê kưt, ‘muăn hdrôu [a\ ‘nâi tâi tâng tơdroăng mơđah tơbleăng tung mâu hâi leh.

 

 

Nghệ nhân ưu tú Ama H’Loan pro proâ kuăn ngo

 

Nôkố, rêm rơnó leh mơd^ng, xối pleăng xeăng lơ leh lôi tơnâp kiâ a }ư Mgar, drêng tôu chêng koăng dêi mơngế Rơđế, pơrá ôh tá păng lôi mơngế rơkê môi tiah Y Wang Hwing. A hơnăm 70, [a\ inâi nghệ nhân ưu tú, Y Wang Hwing sôk phiu xua hiăng lối 50 hơnăm veăng tung tơdroăng rak vế khôi túa le\m tro dêi vâi krâ tơná.

’’Hơnăm kố, châ tơnêi têa diâp inâi nghệ nhân ưu tú á phiu ro ‘nâng. Á sôk ro xua á xuân châ mơđah tơbleăng lâp lu, lăm troh lâp kơpong tơnêi têa. Á sôk ro xua hok tro á xuân rơkê hơdruê kưt, ‘muăn hdrôu môi tiah á. Á hiăng krâ châ pêi tơdroăng mê á sôk ro. La ngiâ mơhé á hlâ lêk lôi mâu tơdroăng ki á hiăng ‘nâi xuân hiăng hnê ăm rơxông kuăn cháu’’.

 

 

Nghệ nhân ưu tú Y Wang Hwing hlum đing năm

 

Pôa Y Bhiông Niê ối a [uôn Ako\ Dhông, bêng Tân Lợi, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột, xuân cho môi tung 24 nghệ nhân a tơnêi [azan Dak Lak, châ Kăn xiâm hnê ngăn tơnêi têa diâp inâi Nghệ nhân Ưu tú tung hơnăm 2019. Xuân môi tiah krâ pơlê Y Wang Hwing há, sap ing ton nah, pôa cho ngế ki rơkê tung hiâm mơno vâi krâ tung pơlê. Pôa hmâ châ rêm ngế khe\n [a\ inâi hâk pâ ‘’Pâ Loan krâ pơlê’’.

Pôa hâk vâ mâu kế xah hdroâng kuăn ngo, to lâi hơnăm lăm lâp pơlê ti tăng ple\ng, klêi mê vêh pro mâu kế xah hêi dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Hmôu tiah mê, tiô hâi khế, ôh tá ‘nâi to lâi to đing năm, đing buôt, đing tak tar, tơdu\t, rơvo\ng, không, liâ pơtê a tơliê, chêng kơlá… hiăng châ mơjiâng ing kơpeăng ko\ng rơkê dêi pôa. Troh nôkố, pôa ôh tá kâi pâ dêi tơná hiăng pro châ to lâi chât to, mơjiâng pro hên kế xah ăm pơlê.

 

 

Nghệ nhân ưu tú Y Wang Hwing to\n chêng

 

Nôkố, mơhé hiăng lối 80 hơnăm, laga pôa xuân ối kơhnâ lăm lâp lu hnê mơhno rơnêu idrâp chêng koăng, pro kế xah. Xua tiô pôa, bu kal vâi krâ pin ối ‘nâi râng hơkê, ‘nâi tơmâng kế xah, mê pôa ối loi tơngah kô kum vâi tăng [a\ khôi túa le\m tro má môi dêi hdroâng kuăn ngo tơná.

’’Á phiu ro [a\ rơrêk drêng châ tơdah inâi kơnâ. To lâi chât hơnăm mơ-eăm lăm lâp tíu vâ rak vế khôi túa, le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo troh nôkố á châ mơnhên inâi Nghệ nhân Ưu tú. Kố cho tơdroăng phiu ro, cho tơdroăng ki mơnhên dêi Tơnêi têa ‘na mâu tơdroăng á hiăng pêi. {a\ inâi kố, la ngiâ krâ pơlê kô pơtối pât chêng, hnê to\n chêng, tơgôu koăng, pro mâu kế xah [a\ krếo thế rêm ngế rơtế rak khôi túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo. Vâ pro ti lâi Dak Lak rế hía rế ai hên tâ nếo nghệ nhân ưu tú môi tiah á’’.

Tơdroăng mơnhên inâi nghệ nhân ưu tú ôh tá xê to phiu ro ăm dêi vâi krâ mê ối cho tơdroăng ki phiu ro dêi pơlê pơla, tung pơlê. Gá ối kum pơ-ôu pơ-eăng, rak ngăn tá ‘na tá kế tơmeăm, hiâm mơno vâi krâ, tơdrêng amê, mơhnhôk mâu ngế vâi krâ veăng pleăng hên tâ nếo tung tơdroăng rak vế, hnê mâu kế tơmeăm ki kơnía a pơlê pơla.

Nghệ nhân Y Nguh Niê, ối a [uôn Huk B, cheăm }ư\ Mgar, tơring }ư Mgar tối ăm ‘nâi, mơhé tá hâi tơdah inâi nghệ nhân ưu tú tung roh kố, laga inâi mê cho tơdroăng ki mơhnhôk vâ mâu vâi krâ thăm mơ-eăm rak vế [a\ hnê tối ‘na khôi túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo ăm rơxông kơ’nâi:

’’Á phiu ro xua a kong pơlê Dak Lak hiăng mơnhên 24 nghệ nhân châ tơnêi têa mơnhên nghệ  nhân ưu tú. Á hlo dêi tơná châ mơhnhôk, mơ-eăm tung tơdroăng to\n chêng, tơgôu koăng, pât chêng. Pói vâ kơ koan cheăng a kong pơlê Dak Lak kô tơku\m mâu vâi krâ ki ê [a\ mâu rơxông ối nếo hâk vâ chêng koăng vâ hriâm hên tâ. Krê á mê mơhé châ mơnhên lơ ôh á xuân mơ-eăm tâi ivá tơná vâ rak mơnhông khôi túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná’’.

Rơtế tơmiât tiah mê, pôa Y Kô Niê, Pho\ pơkuâ [ơrô mơhno túa le\m tro, Khu pơkuâ ‘na mơhno túa le\m tro tơ’noăng ivá [a\ ôm hyô kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, inâi nghệ nhân ưu tú ôh tá xê to mơhno tơdroăng ki mơnhên dêi Tơnêi têa [a\ mâu tơdroăng ki pleăng dêi mâu ngế vâi krâ, gá ối kum ăm mâu vâi krâ ple\ng tro hnoăng cheăng dêi tơná, pôu râng hnoăng dêi tơná vâ tơxâng [a\ inâi:

‘’Hdrối nah, mâu ngế chiâng to\n chêng tơgôu koăng, chiâng hlu\m rơvo\ng, ‘nâi hơ‘muăn hdrôu, vâi tá hâi hâk mơhnhôk, hnê mâu rơxông ối nếo hriâm rak vế mâu khôi túa le\m mơhno túa le\m tro dêi tơná. Laga sap ing châ tơnêi têa mơnhên nghệ nhân ưu tú, tá hiâm mơno vâi mơ-eăm hnê hriâm ăm rơxông ối. {a\ ngin cho mâu kăn [o# mơhno túa le\m tro loi tơngah mâu vâi krâ ki châ dó inâi nghệ nhân ưu tú kô pơtối mơnhông tâ mê nếo hnoăng dêi tơná vâ hnê ăm kuăn cháu vâ mơnhông mâu khôi túa le\m tro ton nah dêi hdroâng kuăn ngo’’.

Kô chiâng vâ tối, tung tơdroăng rak vế [a\ mơnhông ki kơnâ khôi túa le\m dêi hdroâng kuăn ngo, hnoăng dêi mâu ngế nghệ nhân cho kal khât. Xua vâi cho mâu ngế ki ‘’rak ki hâk vâ’’ [a\ ‘’thăm pro ki hâk’’ ăm mâu tơdroăng ki mơhno túa le\m tro, hơdruê dêi pơlê cheăm [a\ hlê ple\ng tơdroăng pói vâ, khôi túa le\m, mơhno túa le\m tro dêi hdroâng kuăn ngo tơná. Tơdroăng diâp inâi ‘’Nghệ nhân ưu tú’’ kal khât, ôh tá xê to mơnhên, khe\n kơdeăn [a\ mâu tơdroăng veăng kum kân k^n dêi mâu ngế nghệ nhân mê ối ăm hlo tơdroăng ki tơmâng, to\ng kum dêi Đảng, Tơnêi têa [a\ mâu ngế ki rơkê [a\ tá hiâm mơno [a\ khôi túa le\m hdroâng kuăn ngo.

Nam Trang rah chêh

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC