Ko\ng ti pêi cheăng tiô rơnó môi khu cheăng Hương Đất An Phú, cheăm An Phú, pơlê kong kơdrâm Plei Ku, cho khu tê mơdró a poăng xuân ối cho môi khu kố troh nôkố a kong pơlê Gia Lai châ Khu xiâm pơkuâ ‘na chiâk deăng [a\ mơnhông mơdêk thôn pơlê ăm mơ-éa mơnhên khu tê mơdró xúa kơmăi kơmok rơxông nếo.

Tung [a\ng deăng 5 ha, mung ki vâi, sap hơnăm 2014 troh nôkố, khu tê mơdró hiăng mơ’no liăn vâ chê 10 rơtal liăn rôe kơmăi kơmok rơxông nếo tung pêi pêt, rak ngăn kơchâi plâi pôm krúa le\m, tê tung kơchơ. Tiô ngoh Nguyễn Nam Phong, Pho\ pơkuâ ko\ng ti, nôkố, kơchơ tê mơdró kal vâ hên, khu tê mơdró xuân ai troăng mơnhông mơdêk pêt kân rơdâ, laga pá vâ châ mung liăn, kơxo# liăn mung 100 rơpâu rơtal liăn [a\ liăn laih rơpâ.

Hdrối nah, peăng hngêi a rak liăn tối khu tê mơdró tá hâi ai mơ-éa mơnhên kơmăi kơmok rơxông nếo xua mê, tá hâi ăm mung, nôkố hiăng ai mơ-éa mơnhên mê hngêi arak liăn pơkâ khu tê mơdró thế kok [a\ mơ-éa mơnhên xúa tơnêi lơ hngêi ối.

Mâu kế tơmeăm khoăng ki kơnâ vâ chê chât rơtal liăn hiăng mơ’no pro hngêi hlâm, kơmăi kơmok rơxông nếo ôh tá châ xúa vâ kok:

‘’Pói vâ dêi khu tê mơdró cho châ mung liăn laga dế trâm pá pro mâu mơ-éa xuân môi tiah mơ-éa vâ kok kế tơmeăm khoăng. Khu tê mơdró dế mơ’no liăn hên rôe kơmăi kơmok chal nếo môi tiah hngêi hlâm laga drêng mung liăn tơnêi têa mê kal ai kok kế tơmeăm khoăng hên. Nôkố ngin dế trâm pá a hneăng kố’’.

{a\ khu tê mơdró hiăng pá mê [a\ kuăn pơlê kơpong Tây Nguyên, tơdroăng châ mung liăn [a\ kơxo# liăn 100 rơpâu rơtal liăn vâ rôe kơmăi kơmok kum tung pêi chiâk deăng thăm rế pá tâ mê nếo.

Tiô pơkâ kơxo# 813 hâi lơ 24/4/2017 dêi Hngêi arak liăn Tơnêi têa ‘na tơdroăng ăm mung mơhnhôk mơnhông mơdêk pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo, pêi chiâk deăng krúa le\m, kuăn pơlê vâ mung liăn mê kal tơxâng tiô pơkâ dêi tơdroăng, ‘na tơdroăng tơkêa bro pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo, pêi chiâk deăng.

Ki nhên, cho kal ai mơ-éa mơnhên dêi Khu xiâm pơkuâ ‘na pêi chiâk deăng [a\ mơnhông mơdêk thôn pơlê laga tơdroăng kố mơni ôh tá chiâng [a\ kuăn pơlê pêi chiâk deăng.

Ngoh Võ Quốc Khoa, ngế pơkuâ môi kơdrum pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo, pêt mâu reăng ki kơnâ liăn a cheăm Dă Ròn, tơring Đơn Dương, kong pơlê Lâm Đồng tối ăm ‘nâi, to lâi khế kố nah, ngoh lăm lâp mâu hngêi arak liăn vâ pâ mung liăn, po rơdâ tíu pêi chiâk deăng laga ôh tá châ mung liăn. Tá tơdroăng kok mơ-éa ki ăm phêp xúa tơnêi vâ mung liăn xuân ối trâm pá:

‘’Nôkố ngin xuân dế mơ-eăm tăng mung liăn laga tá hâi châ. Xiâm kối vâi pơkâ mung thế ai kok hên kế tơmeăm khoăng, tâng pin kok mơ-éa xúa tơnêi pêi chiâk deăng mê vâi xêo tiô yă dêi tơnêi têa xua mê mung ôh tá châ hên’’.

Tiô pôa Nguyễn Long Khánh, Pho\ pơkuâ [ơrô ngăn ‘na pêi chiâk deăng [a\ mơnhông mơdêk tơring }ư\ Pưh, kong pơlê Gia Lai, hên troăng hơlâ dêi tơnêi têa tro ‘nâng, kơnâ [a\ tơdroăng thăm mơnhông mơdêk pêi chiâk deăng xúa kơmăi rơxông nếo.

Laga, tâi tâng mâu troăng hơlâ pơrá trâm pá a kơvâ hngêi arak liăn, pá po rơdâ tung nôkố. Pôa Khánh xo pơtih ‘na Pơkâ 68 hơnăm 2013 ‘’ ‘Na troăng hơlâ to\ng kum vâ kơdroh tro lu\p tung pêi chiâk deăng’’. Pơkâ ai xêt khât sap hâi lơ 1/1/2014 laga troh nôkố xuân tá hâi pêi pro a tơring.

Xua pro mơ-éa ối pá, kuăn pơlê pêi chiâk deăng ôh tá châ vâ mung liăn hngêi arak liăn:

‘’Mơ-éa vâ ăm mung rôe kơmăi kơmok tôh kơd^ng têa lơ mâu kế kum tung pêi chiâk deăng nôkố, kuăn pơlê ôh tá tu\m pơkâ vâ mung tiô liăn laih ki rơpâ xua mâu pơkâ ki pá.

Tung la ngiâ kố ah, vâ kuăn pơlê châ mung liăn ing troăng hơlâ kố, pâ thế mâu kơvâ cheăng tơmâng hơ’lêh pro mơ-éa ăm mung, pro tơ’lêi hlâu mâu pơkâ ăm mung liăn vâ kuăn pơlê re\ng châ mung kum tung pêi chiâk deăng’’.

Ki ê nếo, tơdroăng mơnhông mơdêk pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo a Tây Nguyên ối trâm pá a troăng hơlâ ki tơdjâk troh tơnêi tơníu [a\ tá hâi tơmâng khât dêi khu kăn pơkuâ kong pơlê.

Môi tung mâu pơkâ vâ kuăn pơlê [a\ khu tê mơdró châ mung liăn ki xo liăn laih rơpâ, mê cho mâu kong pơlê kal mơjiâng mâu tơdroăng, tơdroăng tơkêa bro [a\ mâu kơpong, mâu kơpong pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo.

Laga, troh nôkố, tá hâi ai kong pơlê ki lâi a Tây Nguyên chiâng pro tơdroăng kố. Kuăn pơlê ối vâ tơru\m cheăng, tơru\m [a\ dêi pó pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo xuân pá ‘nâng vâ pêi pro.

Ngoh Lê Minh, ngế pơkuâ kơdrum pêt reăng ki kơnâ liăn, a cheăm Xuân Thọ, pơlê kong kơdrâm Đà Lạt, kong pơlê Lâm Đồng, tối ăm ‘nâi:

‘’Ai drêng á vâ tơku\m mot pêi kơpong pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo mê peăng pơlê kong kơdrâm lơ kong pơlê pơkâ lôi á pêi, vâi ai [a\ng kân tâ. {a\ á tơru\m [a\ mâu ngế ki ai tơmiât môi tiah vâ tơku\m po chiâng khu vâ pêi cheăng tơchuôm môi tơdroăng, vâ ai kế tơmeăm châ tê ngi kong têa ê.

Laga kơpong mê tối hên hơnăm kố laga Đà Lạt xuân tá hâi mơjiâng chiâng kơpong pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo’’.

Tây Nguyên, môi kơpong tơnêi hơpok le\m laga mơnhông mơdêk hrá. Pêi chiâk deăng xúa kơmăi kơmok rơxông nếo tơkêa kô mơnhông tơtêk cheăng kâ Tây Nguyên, xông tơtêk ó.

Vâ pêi châ tơ-[rê tơdroăng kố, kal ai khât ‘na tơdroăng tơmâng dêi Chin phuh, mâu khu xiâm, kơvâ cheăng xuân môi tiah khu kăn pơkuâ kong pơlê vâ tơleăng mâu tơdroăng pá puât, tơvâ tơvân, mơhnhôk kuăn pơlê [a\ khu tê mơdró tung kơpong mơ’no liăn cheăng, xúa kơmăi kơmok rơxông nếo tung pêi chiâk deăng./.

A Sa Ly tơplôu [a\ tơbleăng