Tơpui tơno [ă á tung hngêi râ má 4 ki tiah hmâ, pôa hơ’muăn tối sap ing ối tơx^n nah hmâ tiô dêi nôu pâ veăng leh mơd^ng dêi pơlê. Tung roh ki leh mơd^ng mê, ai mơđah to\n chêng tơgôu koăng mê hiăng mot trâu hơngế tung hiâm mơno pôa la lâi nah xuân ôh tá ‘nâi xếo. Sap ing mê nah, pôa hiăng hâk vâ [ă tơdroăng kơhnhon xuâng.

Pôa A Đẹp ai tối tiah kố: ‘’Ing tơdroăng ki hâk vâ troh a tơdroăng ki hriăn ple\ng, tí tăng ‘nâi ‘na mâu tơdrá tơrêm [ai hdruê xuâng ki phá dêi pó cho môi tơdroăng ki ton xo\n. Tâng ôh tá kơdo mơ-eăn hriâm, mê kô ôh tá la lâi vâ chiâng pêi pro. Á tí tăng hriâm xêh, hriăn ple\ng, tí tăng ‘nâi, tơmâng, ngăn hlo [ă chôa ‘lâng châ hlê ple\ng tơdroăng chêng koăng, mơhno túa le\m tro dêi hdroâng Bơhnéa [ă hên mâu tơdroăng ki ê’’.

Pôa A Đẹp-Nghệ nhân ưu tú

‘’Ai hnoăng ki kơdo mơ-eăm hriâm, mê nếo châ chiâng rơkê’’, [ă tơdroăng ki hâk git, vâ hriâm xêh, mê troh nôkố, pôa A Đẹp hiăng hlê ple\ng nhên tơrêm túa xuâng ki tiah hmâ mơhno tối ‘na túa le\m tro dêi hdroâng Bơhnéa a tơnêi tíu Kon Tum. Tiô pôa tối, nge# thuât kơhnhon xuâng athế rah xo mơngế ki rơkê, ngiâ méa, chêng ko\ng xuân athế tơtro [ă tơdroăng hơdruê xuâng. Túa ki kơhnon xuâng mê xuân athế tơtro [ă mâu [ai hơdruê, idrâp, rơ-rêk chêng koăng [ă tơtro [ă tơrêm tơdroăng. Mâu túa kơhnhon xuâng pơrá athế rơmuăn chêng, rơmuăn ko\ng, vâ mơđah, mơhno ki tơtro dêi tơdroăng hơdruê.

Pôa A Đẹp tối tiah kố, ki pơxúa tơtro dêi rêm túa xuâng cho vâ mơhno tối ngăn tiô kơ tơdroăng ga pơrá phá dêi pó. Kơhnhon xuâng hiăng ai hên ki hơ’leh ‘na tơdroăng hơdruê, rơ-rêk, idrâp vâ ga tơtro ăm tơrêm [ai xuâng.

Môi tiah xuâng Sa-mơk cho túa ki xuâng leh Sa-mơk, cho t^ng kâ báu nếo drêng a mâu [ăng klâng pơxiâm vâ tum. Tung t^ng kâ báu nếo vâi hmâ ai tơdroăng ki kơhnon xuâng ki le\m ro a pá kơdâm kuât vâ tâi tâng mâu ngế tung khu veăng xuâng [ă to\n chêng.

Tâng ôh, drêng kuăn pơlê po t^ng kâ kơpôu, xuâng khiâ [ă xuâng Long Đeh cho xuâng ki kum ăm mâu lêng, mơhno tối ki ó rơdêi dêi pơlê pơla. Kơhnhon xuâng Tơnơl lơ xuâng Têa hơkâ vâi hmâ po drêng tung pơlê ai leh mơd^ng a plông pơlê ki mê.

Pôa A Đẹp ai tối tiah kố, vâ kơhnhon xuâng rơkê, pak^ng tơdroăng ki hnê vâi ki kơhnâ khât, hlê ple\ng nhên ‘na tơdroăng xuâng, mơngế ki hriâm athế hâk vâ khât. Vâ kơhnhon xuâng le\m tro, mê mâu vâi kơdrâi ki mê xuân athế ai 4 tơdroăng: ko\ng xuâng ki rơpâ, chôa ‘lâng’ chêng kơhnhon tro rơ-rêk, khô khối; [ă mơhno tối tơdroăng ki le\m tro. Xua kơhnhon xuâng cho tơdroăng ki tơru\m pơla ‘nhuăn lơ hdot dêi chêng, hdot dêi ko\ng, kơhnhon, mơhno tối tơdroăng ki chôa ‘lâng [ă rơmuăn rơpâ dêi vâi kơdrâi.

Vâ rak vế mơhno túa le\m tro dêi hdroâng Bơhnéa, sap ing hơnăm 1976, pôa A Đẹp pơxiâm hnê mâu tơdroăng kơhnon xuâng tiô khôi hmâ hdroâng kuăn ngo Bơhnéa ăm mâu vâi ‘ne\ng, mâu vâi pho#m xông kân [ă mâu ki hiăng kân tung pơlê. Tơdrêng amê, pôa ối veăng hnê mâu [ai xuâng, veăng mâu hneăng tơ’noăng, mơđah to\n chêng tơgôu koăng râ kong pơlê; veăng mơđah tơbleăng, nge# thuât, mơđah to\n chêng tơgôu koăng dêi kong  pơlê; drêng veăng mơđah tơbleăng mơhno túa le\m tro, nge# thuat [ă mâu kơpong ki ê tung mâu roh leh, têt, hâi koh tơbâ ki kal xiâm dêi tơnêi têa, dêi kong pơlê, pơlê kong kơdrâm Kon Tum.

Dế nôkố, pôa dế hnê mâu [ai kơhnhon xuâng, mâu tơdroăng ki xuâng tiô vâi krâ dêi hdroâng kuăn ngo ăm mâu vâi hdrêng a hngêi khôp Pâ Xeăng Kon Rờ Bàng, Hngêi trung râ má 1 Trần Khánh Dư, cheăm Vinh Quang, mâu hngêi trung râ má 1, râ má péa ki ê tung pơlê kong kơdrâm Kon Tum.

Nâ Y Sam, ối a thôn Kon Rờ Bàng 2, cheăm Vinh Quang, môi tung mâu hok tro dêi pôa A Đẹp ai tối tiah kố: ‘’Thái A Đẹp cho ngế ki mơ-eăm rak vế [ă pơtối mơnhông khôi túa le\m tro dêi hdroâng Bơhnéa. Hlo nhên tơdroăng ki kơhnhon xuâng [ă kơhnâ khât tung tơdroăng hnê ăm ngin. Kơnôm ai thái hnê, á [ă hên mâu vâi nâ o tung pơlê hiăng châ hriâm hên [ai xuâng tiô khôi vâi krâ roh nah dêi mơngế Bơhnéa’’.

Tối mơnhên ‘na pôa A Đẹp, jâ Nguyễn Thị Phương Linh, Kăn [o# pơkuâ ngăn ‘na mơhno túa le\m tro, tơ’noăng ivá, tối tơbleăng tơdroăng ki nếo ‘na kơhnon xuâng ăm lối 50 ngế a cheăm Vinh Quang [ă lối hr^ng ngế vâi hok tro mâu hngêi trung tung lâp pơlê kong kơdrâm Kon Tum. Pôa ai kơhnâ khât tung veăng po leh mơd^ng dêi pơlê pơla, mâu tơdroăng ki mơhno túa le\m tro xua cheăm, pơlê kong kơdrâm [ă kong pơlê ai tơku\m po. Mâu hnoăng cheăng dêi pôa A Đẹp hiăng veăng kum pơtối rak vế, [ă mơnhông mơhno túa le\m tro tiô khôi túa le\m tro dêi hdroâng Bơhnéa akố.

Hlá tơbeăng Kon Tum

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng