Ô pôa K’Điệp, Krâ pơlê, rơnó hơngui kố pôa hiăng vâ chê 70 hơnăm, rơkâu pôa xuân ối mo sêi têi ‘răng vâ rơtế [ă mâu vâi krâ nho\ng o tung pơlê mơjiâng tơdroăng rêh ối nếo. Kơ’nâi lối 30 hơnăm ‘’pêi cheăng ăm Tơnêi têa’’, nôkố hiăng pơtê cheăng, mê krâ pơlê hôm ai tơdroăng vâ tơpui ki klâi?

Pôa K’Điệp: Nôkố tơdroăng rêh ối hiăng phâi tơtô, kuăn cháu châ lăm hriâm. Mơhé nôkố kuăn cháu xuân dế bú hriâm mâu kơvâ cheăng [ă nâl Xuăn mê ki hên, la tiô a mâu kuăn cháu thế hriâm [ă nâl kuăn ngo nếo.

Tâng tối, pôa xuân hiăng chêh klêi ‘’hlá mơ-éa hnê [ă hriâm nâl kuăn ngo K’ho‘’  hôm cho? Mê tơdroăng xúa hnê hâi teăm hên?

Pôa K’Điệp: Tiô pơkâ dêi Tíu xiâm Đảng rôh má 8 hneăng 5 ai tối: ‘’Rak vế, pơtối ‘măn chôu [ă hnê rơkong kuăn ngo, chư chêh mâu kuăn ngo’’. La nôkố oh tá hlo, tung hdroâng kuăn ngo tâi tâng ôh tá hlo hnê nâl kuăn ngo, mê bú tơku\m hnê chêh chư [ă tơpui mâu nâl kuăn ngo ăm mâu kăn [o#, mâu kăn dêi mơngế Xuăn tê. Tiô á, á pâ mâu kăn rêm râ, Tơnêi têa thế pơkâ ăm kuăn ‘ne\ng mâu kuăn ngo hriâm chư chêh dêi kuăn ngo, tơpui nâl kuăn ngo’’.

Kơ’nâi hiăng klêi chêh ‘’Hlá mơ-éa hnê [ă hriâm nâl K’ho’’, pôa hôm ai tơmiÂt vâ pê ki klâi tung hơnăm 2020, ô krâ pơlê?

Pôa K’Điệp: Tung la ngiâ, a kô mơ-eăm chêh môi kơxop hlá mơ-éa Luât ‘na khôi túa, vêa vong [ă nâl kuăn ngo K’ho. Tung mê, ai mâu tơdroăng môi tiah tơdroăng tơpui pơto pơtih, tơdroăng hơdruê, rơngêi, ting ting, hơ’muăn [ă nâl kuăn ngo, klêi mê hlối tơplôu lo nâl Xuăn. A mơ-eăm chêh chiâng môi kơxop hlá mơ-éa vâ ‘măn rak ăm kuăn ‘ne\ng kuăn cháu xo ah hmôi’’.

Kố cho môi tơdroăng tơmiât ki tro. ‘Na tơdroăng chêh tơpui tiah mê hôm tơtro [ă kuăn pơlê, pâ pôa ăm ‘nâi tơdroăng ki kal dêi Luât chêh mê gá ti lâi?

Pôa K’Điệp: Tung mê, á kô mơ-eăm chêh nếo luât xo on veăng [ă rơpo\ng hngêi dêi kuăn ngo tơná. {ă tơdroăng ki lâi ‘ló a kô mơ-eăm chêh nếo khôi túa tơlá sap ing nah [ă kô pơchông ngăn [ă tơdroăng rêh ối nôkố. Klêi mê, kô ai pơchông ngăn nhên pơla khôi túa tơlá ton nah [ă nôkố. Khôi túa tơlá ki lâi le\m tơtro [ă tơdroăng rêh ối mê pơtối xúa rak vế, khôi túa ki lâi ôh pá tro hnê tối kuăn pơlê tah lôi.

Pơtối mâu tơdroăng ki mê, nôkố tơdroăng rêh ối hiăng mơnhông mơdêk hên, kuăn pơlê xuân hiăng hlê ple\ng há, tâng pin hmôu pê pro tiô túa tơlá ton nah la ôh tá ối tơtro xếo ki mê thế tah lôi’’.

Tiah mê krâ pơlê xuân hiăng pơkâ nhên luât ki lâi kal rak vế, ki mê rơxông nếo, hôm cho ô krâ pơlê?

Pôa K’Điệp: Cho ‘nâng. Malối cho rơxông nếo, mâu droh rơtăm nôkố vai ôh tá pêi pro tiô khôi túa tơlá roh ton nah. Xua vâi hiăng hlê, hiăng ‘nâi po ngăn internet, pơchuât ngăn mâu hlá mơ-éa, hlá tơbeăng ... mê môi tiah luât xo on veăng ối pơchoâm môi mơheăm môi hdrông hdrê, xo kuăn miê, kuăn tăm nôkố ôh pa ai hên xếo, malối ‘na tơdroăng xo dêi rơpó tá hâi tro hơnăm ối iâ tâng vâ pơchông [ă ton nah.

Mâu droh rơtăm nôkố hiăng hlê, mê nôu pâ oh tá pơklât tung xo on veăng ki ối pơchoâm môi hdrông hdrê lơ re\ng xo dêi rơpó ta hâi tro hơnăm. Tơdroăng tơniăn xo on veăng châ mâu droh rơtăm pơtối rak vế, kơdrâi kơnốu tí tăng ‘nâi ple\ng [ă tâng hlo tơtro [ă tơná mê vâi tối ăm nôu pâ vâ pơko\ng.

Pin dế tối ‘na tơdroăng xo on veăng. Môi tơdroăng ki khât nôkố, a kơpong hngế hngo, xuân ối tơdroăng xo on veăng hâi teăm tro hơnăm?

Pôa K’Điệp: Ing tơdroăng kố, a púi vâ hnê tối đi đo pôi tá re\ng xo on veăng tá hâi tro hơnăm. Xua tâng re\ng xo on veăng hâi tro hơnăm kố tơdjâk ‘mêi troh ivá, xo dêi rơpó ối tơchoâm môi mơheăm hdrông hdrê xuân oh tá le\m ăm hdrông hdrê kơ’nâi. Púi vâ rêm râ kơvâ cheăng mâu kăn kơpêng, veăng tơmâng hnê mơhno. Lơ ai tơdroăng pêi ki klâi ‘lo, ai troăng hnê ăm kuăn pơlê hlê ‘na khôi túa ki mê oh pá tro, ôh tá le\m, oh tá pơxúa ăm hdrông hdrê kuăn cháu xo ah hmôi.

Pôa K’Điệp, Krâ pơlê (Hlá tơbeăng Công Thương)

Ô krâ pơlê, mơngế K’ho [ă mâu kuăn ngo ki ê a Tây Nguyên ki tiô kơjôi peăng nôu, sap ing nah kuăn pơlê ai khôi túa tơlá ‘’pâ tơmeăm pơko\ng’’. Tiô krâ pơlê, luât ki kố hôm tơxâng pơtối châ rak há?

Pôa K’Điệp: Tiô á, tung xo on veăng dêi kuăn ‘ne\ng tơná, a tối tiah kố kuăn pơlê pôi tá pâ tơmeăm lối hên luâ râ. Tâng môi rơpo\ng ai 5 ngế kuăn kơdrâi, tâng xo dôh tâi tâng mê mâu kuăn ‘ne\ng rơpo\ng hngêi ki mê kô chiâng kơtiê xahpá khât. Xua thế tê tâi dêi tơmeăm, tơnêi kô ôh tá kâi ăm tu\m tơmeăm ki pâ pơko\ng ing peăng hngêi kơnốu.

Tơdroăng ‘na pâ tơmeăm pơko\ng nôkố ối ó tâ ‘nâng. Pin tối khôi túa tơlá ki kố ôh tá ai xếo, la ki khât gá xuân u ối rak vế tung rêh ối. A xuân tối, malối cho mơngế K’ho Sre pâ tơmeăm pơko\ng hên ó ‘nâng. Xua mê, xuân rơhêng vâ mâu khu râ kăn, mâu ngế rơkê dêi kuăn ngo ai rơkong tơpui veăng hnê kuăn pơlê tah lôi luât ki pâ tơmeăm pơko\ng hên ó môi tiah nôkố’’.

Môi khôi túa tơlá, môi tơdroăng rêh ối hiăng chiâng khôi túa, vêa vong ing ton nah troh nôkố, nôkố vâ hơ’leh pá khât kô trâm hên tơdroăng pá. Xua mê, tiô krâ pơlê thế pro ti lâi?

Pôa K’Điệp: Tối ‘na tơdroăng mơhno ki le\m tro, pin thế hlê tiah kố, mơngế hơnăm hiăng krâ hnê mơhno, mê pin cho ngế kuăn cháu pin thế pro tiô. Môi tiah mơngế K’ho ngin ai tơdroăng mâu rơxông nah tối ‘’Kơdrâi hnê tối, kơnốu thế pro tiô’’. Tiô a tơmiât, tơdroăng kố tối môi hdrôh, péa hdrôh, môi hâi péa hâi ôh tá kâi tâi.

Mơngế Xuăn vâi ai tơdroăng tối pơto pơtih ‘’Mêi ton kô hngiâm tung tơnêi’’ mê pin xuân rak xo tơdroăng ki tơpui tối, mê tơbleăng ăm vâi krâ nho\ng o ‘nâi, to ton ah kô hlê. Tối môi hâi, péa hâi, hâi teăm hlê mê pin pơtối hnê tối nếo. A loi khât, a rơtế [ă hên mâu krâ pơlê ki ê, mâu ngế K’ho ki rơkê rơtế [ă mâu kăn tung pơlê cheăm, môi tuăn [ă á, ai rơkong tơpui hnê môi tuăn thế tah lôi lơ choâ kơdroh khôi tơlá ki pâ tơmeăm pơko\ng mê. A tơmiat tung mâu hơnăm la ngiâ ôh pá ton xếo, kuăn pơlê kô hlê ple\ng, kuăn pơlê kô chôa tah lôi.

Hôm, mơnê kơ pôa. Rơkâu pôa pêi cheăng châ tơ-[rê!

            K’Brọp chêh

Gương tơplôu [ă tơbleăng