Tiô khu ngăn ‘na chiâk [ă mơnhông thôn pơlê Lâm Đồng, pơreăng châi klêa chu châu Phi hlo tâ hên a tơring Lâm Hà, Đức Trọng, Dà Teh, pơlê kong kơdrâm Bảo Lộc sap hâi lơ 21/6/2019 troh hâi lơ 22/3/2020, kho\m thế kơđu tah lối 70 rơpâu to chu, lối 20% tung tâi tâng kơxo# chu. Kơxo# ki prâu tah lối 4 rơtuh 500 rơpâu ta#n. Troh hâi lơ 5/5/2020, Vi [an kong pơlê Lâm Đồng hiăng tơbleăng hiăng tâi pơreăng châi klêa chu châu Phi tung kong pơlê.

Klêi tí tăng ngăn troh mơ’nui khế 6/2020, tâi tâng chu păn tung lâp kong pơlê Lâm Đồng châ vâ chê 380 rơpâu to, kơdroh 6% tâng vâ pơchông [ă pơla sap khế pu\n troh khế tơdrốu hơnăm 2019. La tâng vâ pơchông [ă pơla sap hơnăm 2015-2020, chu ki păn tung lâp kong pơlê Lâm Đồng tâk hên tâng riân châ 1,84%/hơnăm.

Ing mâu kơxo# liăn veăng kum dêi tơnêi têa, mâu khu mơdró, mâu kơdroăng păn hên hiăng hơ’leh hdrê chu păn tơchoâm a mâu tơring Đức Trọng, Lâm Hà, Dà Huoai, Dà Teh, Cát Tiên [ă pơlê kong krâm Bảo Lộc. Kơxo# chu kong ê [ă chu ki lai châ 90% to, Tung mê chu kăn 12%. Túa păn dế hơ’leh ing păn iâ tung mâu rơpo\ng chiâng păn hên tiô kơdroăng krâ kơvâ [ă păn pro kơdroăng kân; túa tơru\m cheăng păn chu dế châ po rơdâ.

Nôkố lâp tung kong pơlê Lâm Đồng ai 306 kơdroăng păn chu [ă lối 184 rơpâu to chu, châ dâng 50% tung tâi tâng chu. Riân to chu kăn dế tí tăng păn dâng 45.580 to, rêm khế păn tê sap 72.000 – 75.000 to chu, mê nếo ai tiô pơkâ 80% tiô púi vâ tung tâi tâng chu, pơtối păn tung lâp kong pơlê.

Khu ngăn ‘na chiâk deăng [ă mơnhông thôn pơlê Lâm Đồng tối: ‘’Tơdroăng pơtối păn chu dêi mâu rơpo\ng păn iâ trâm hên xahpá xua mâu rơpo\ng mê ôh tá ai liăn [ă ôh tá ai hdrê, tơdroăng păn chu hâi tơniăn ‘na sinh hok, mơni tơ’lêi trâm hên tơdroăng ôh tá mơhúa lơ pơtối tro pơreăng.

Tơdroăng xúa mâu pơkâ hbrâ mơdât pơreăng, tơniăn ‘na sinh hok tiô pơkâ VietGAHP ki hên xúa ing mâu khu mơdró chêh inâi mơjiâng. Tung tơru\m cheăng pơla mơngế păn [ă mâu khu mơdró ki hên cho tơku\m a tơdroăng rôe kơdê chêh, siê hơ’nêh, tê hơnêh chu [ă hên ki ê’’.

Tung pơla mê, mâu tíu păn, tê mơdró ki kân vâ tối bú păn tê to chu hdrê ăm mâu kơdroăng păn hên ki tơná hiăng tơru\m [ăng. Xua mê, kơxo# chu vâ pơtối păn hên, [ă mâu rơpo\ng ki păn iâ xuân ối trâm hên xahpá, oh tá ai hdrê vâ rôe păn.

  Môi tiah hiăng tối, tiô pơkâ troh mơ’nui hơnăm 2020, tâi tâng chu ki păn tung lâp kong pơlê Lâm Đồng châ lối 416 rơpâu to, tâk 10% tâng vâ pơchông [ă chu ki păn sap khế pu\n troh khế tơdrốu hơnăm 2020. {ă troh mơ’nui hơnăm 2022, chu ki păn tung lâp kong pơlê Lâm Đồng hâi ai pơreăng châi klêa chu châu Phi [ă tâi tâng 450.000 to, tâk 4% tâng vâ pơchông [ă mơ’nui hơnăm 2021.

Tung mê, chu kăn 54.000 to. Mâu tơdroăng pêi pro mơnhên vâ pơtối tơru\m mơdêk tơbleăng tiô pơkâ thế mơdêk păn chu môi tiah nếo tối mê âi, mê cho: Tơku\m păn, rak ngăn tơdroăng păn, hbrâ mơdât pơreăng po rơdâ tíu tê chu. Ki hdrối, mơhnhôk mâu tíu ki păn hbrâ tăng hdrê chu po\ng, hdrê chu kăn păn vâ tơ’lêi ai hdrê ki vâ păn amê.  Tâng lơ ôh tá ai hdrê chu amê, kơvâ ngăn ‘na chiâk deăng Lâm Đồng kô tăng rôe ăm tíu păn hdrê xua ing Khu xiâm, Tíu xiâm ngăn ‘na păn mơnăn rak ngăn.

Pơtối mê, kal thế ‘nâi nhên ki tơ’lêi hlâu kơvâ ngăn ‘na chiâk deăng Lâm Đồng kal păn tơtro vâ mơdêk păn hên tơdrêng tơdâng ăm kơpong păn chu tung kong pơlê Lâm Đồng, mê cho: păn chu kăn ăm ai kuăn a 3 tơring Dà Huoai, Dà Teh [ă Cát Tiên; Păn chu xo hơ’nêh a mâu tơring Đức Trọng, Lâm Hà, Bảo Lâm [ă pơlê kong krâ Bảo Lộc; mơdêk păn chu xo hdrê a tơring Lạc Dương [ă Dam Rông.

Malối, kal thế pơkâ luât, pơkâ tơdroăng to\ng kum túa pêi cheăng tơru\m, khu pêi cheăng tơru\m [ă khu mơdró, pro kơdrum deăng-kơdroăng păn rơdâ, mâu rơpo\ng hngêi mơdêk păn chu tiô troăng hơlâ krá tơniăn, pêi pro tiô pơkâ VietGAHP, tơniăn ‘na sinh hok, tơniăn oh tá ai pơreăng, tơniăn hơ’nêh krúa, rơtế [ă tơdroăng châ tê tơniăn.

            Tiô hlá tơbleăng  Lâm Đồng

Gương tơplôu [ă tơbleăng