Rak ngăn kơphế tung rơnó mêi
Thứ năm, 00:00, 24/08/2017
VOV4.Sedang - Nôkố mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên dế mot tung rơnó mêi hngê, kố xuân cho rôh loăng kơphế pơxiâm mot tung rôh vâ xông kân le\m tá tơkâng [ă păn roăng ăm plâi. Laga, a mâu kơdrum deăng dế hlo tơruih plâi kơbâng pro kuăn pơlê tô tuăn.

 

 

Kơdrum kơphế vâ chê 2 ha dêi rơpo\ng ngoh Lương Văn Thành, ối a cheăm Quảng Tiến, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak dế tung rôh ai plâi. Ngoh Thành hmâ lăm ngăn dêi kơdrum, tăng ‘nâi mâu kih thuât rak ngăn, rơvât phon vâ kum dêi kơdrum xông rơdêi le\m, vâ ăm ai plâi kơtốu hên [ă tơniăn. Laga, tung pơla achê kố, kơphế hlo ai tơdroăng ki tơruih plâi kơbâng [ă ai mâu oâ hdrong kâ ‘nhiê pro ngoh tô tuăn. Ngoh Lương Văn Thành tối:

Rơnó kố, mê, tô ôh tá tro tơdroăng mê oâ hdrong lo kâ ‘nhiê a loăng pro kơphế tơruih plâi hên, ai drêng ‘nâ tơruih plâi kơbâng [ă oâ prâp lo kâ ‘nhiê pro á tô tuăn khât, tâng ôh tá troăng hơlâ hbrâ mơdât mê kô kơphế tơruih tâi plâi, thăm nếo kô lu\p hên.

Môi tiah ngoh Thành, pôa Y Prênh Ayun, ối a cheăm }uôr Dăng, tơring }ư\ Mgar xuân dế tô tuăn tung hiâm mơno drêng kơdrum kơphế 5 sào ki nếo pêt kơtăn kố ai 4 hơnăm pơxiâm hlo tơdroăng ki ôh tá xông kân le\m, tr^ng hlá [ă tơruih hên plâi kơbâng.

Pôa Y Prênh ăm ‘nâi, [ăng tơnêi kố hdrối nah xuân pêt kơphế, la klêi kơ’nâi hên hơnăm loăng kơphế hiăng krâ, hdrê ton, ôh tá hên mê rơpo\ng pôa hiăng pui tah dêi vâ pêt hdrê ki nếo. Hlo kơdrum loăng tâ pơreăng, pôa xuân lăm troh a mâu tíu tê pơkeăng xôh kơdê oâ hdrong vâ kơ-êng ngah vâi tiâ mơnhên ăm túa vâ hbrâ mơdât, laga, tá hâi hlo tơ-[rê môi tiah tơdroăng ki rơhêng vâ. Pôa Y Prênh Ayun tối:

Loăng kơphế nếo pêt, hdrê le\m, hlo re\ng xông kân [ă hiăng pơxiâm vâ mot tung rơnó ai plâi hên, la xiâm loăng kơphế dế hlo pơreăng tr^ng hlá mê ah hnối hlâ, lơ hlo tơdroăng ki plâi tơruih á tô tuăn khât, hôm cho xua ing tơnêi lơ ing ki klâi, xua nếo vêh pêt, mê nếo xuân mơnúa hên túa pơkeăng [ă troăng hbrâ mơdât, la tá hâi hlo tơ-[rê klâi.

Dak Lak tối phá [ă mâu kong pơlê kơpong Tây Nguyên tối tơdjuôm dế pơxiâm mot tung rơnó mê, xuân cho rôh ki xông kân le\m dêi loăng kơphế vâ pơkâ troh ki dâi le\m, plâi kơtốu hên ăm tâi tâng rơnó. Xua mê, tơdroăng ki kơdrum hlo ai pơreăng kâ ‘nhiê, tơruih plâi kơbâng tâng ôh tá châ hbrâ mơdât kô tơdjâk kân troh ki dâi le\m dêi hdrê loăng pêt [ă ‘na liăn ngân dêi kuăn pơlê.

Hlo mâu tơdroăng tô tuăn dêi kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng, Ngế chêh hlá tơbeăng ‘na tơdroăng kố ai kơ-êng thak sih Phạm Công Trí, Kăn [o# ngăn ‘na pêi pêt loăng plâi, Vie#n khoa hok kih thuât ngăn ‘na chiâk deăng pêt kong Tây Nguyên ‘na kih thuât rak ngăn kơphế pơla loăng mơ’rêh dêi plâi.    

Êng: Ô thak sih Phạm Công Trí, môi tiah tơdroăng ki ngin nếo tối mê, nôkố a mâu kơdrum loăng kơphế dế hlo ai pơreăng pro tr^ng hlâ, chôa hlâ i-iâ ki ‘nâ hía hlo tơruih plâi kơbâng. Ti lâi lơ ai tơdroăng mê tung pơla kố, ô thak sih?

Thak sih Phạm Công Trí:: {ă kơphế mơ’nui rơnó lơ kơphế ki nếo pêt a mâu tơnêi pêt kơphế ton mê xuân hlo ai tơdroăng tr^ng hlá. Tơdroăng kố ai hên ki xiâm, tung mê ai péa tơdroăng ki xiâm pro chếo hlá. Tơdroăng kố ai hên xiâm gá, tung mê 2 tơdroăng ki xiâm pin dế rơhêng vâ ‘nâi, mê cho tơdroăng kơmeăn kâ ‘nhiê, kơtâ ôa pro ăm rêi loăng rế pá kâi hro.

Xua mê vâi krâ nho\ng o kal thế tơtro\ng pin xoh pơkeăng a mâu mâu loăng ki lâi hlo rơmôe ôh tá hu\n rơdêi [ă pro vâ ho\n mê pin xoh pơkeăng kơdê kơtâ ôa [ă kơmeăn ki kâ ‘nhiê riê vâ pôi tá tro lup.

Má péa nếo pin hlo tơnêi kơphế klêi rôh rơvât phon hên rơvât môi túa phon [ă mâu phon mê ôh tá bê trung vi lương, pro ăm mâu trung vi lươ\ng tung tơnêi rế pá hro mê loăng kơphế ôh tá bê trếo kơhiâm, tung pơla mê rơnó mêi troh pro hlá [ă plâi kơphế re\ng kân mê kô rế ôh tá bê trung vi lươ\ng.

 Xua mê, nôkố ai hên troăng hơlâ, tung mê ai tơdroăng pêi pro tơ’lêi hlâu má môi thế thế rơvât mâu phon ko\ng nghe# nếo tơtro ai tu\m trung vi lươ\ng ăm loăng.

Êng: Tiah mê kuăn pơlê kô thpêi pro môi tiah lâi ô thak sih?

Thak sih Phạm Công Trí: Apoăng rớno mêi rơvât phon ai trếo le\m 16-16-8 [ă 20-10-10 là 2 ki cho ki tơtro [ă hên kơdrum kơphế, xua trếo kơhiâm tun tung mê tơdâng tơtro [ă đăm kép xuân môi tiah lân rơtế kum ăm loăng [ă rêi kơphế xông rơdêi tơniăn, ôh tá tơbriêt dêi rơpó hrik xo trếo kơhiâm vâ drêh dêi plâi, kơnôm ing mê kơdroh plâi tơruih [ă kum ăm tơkâng gá rơdêi kâi râk dêi plâi ai tiô pơkâ. [ă rơvât phon rơnó mêi mê trung vi lươ\ng tơtro, malối cho kẽm [ă bo. Xua mê, pin hlo tiah kố plâi ki apoăng kân tơ’mô, oh tá hlo ai tơdroăng hlá tr^ng plâi tơruih.

Tơdế rơnó mêi, troăng hơlâ pêi pro 18-16-18 xuân dế châ kuăn pơlê kal vâ ‘nâi ple\ng, xua pơla kố kong mêi hên [ă mâu hlá gá xông rơdêi re\ng mê đăm thế ai tiô pơkâ, xuân môi tiah plâi dế vâ kân [ă loăng thế ai ivá  rơdêi mê pin oh tá êa rơvât phon lối hên.

Tiah mê pin hlo rơvât ti mê gá tơ’mô. Rơdrêng [ă trung vi lươ\ng tơtro xuân môi tiah mâu trếo ki  ê vâ tah nhôm tung tơnêi dế cho troăng hơlâ pêi pro kum ăm rơnó plâi vâ kân, mơdêk ki kân piê [ă kô ôh tá ai tơdroăng tơbriêt hrik trếo kơhiâm lơ pro plâi chiâng tơruih.

Êng: Pak^ng mê kuăn pơlê ki pêi chiâk deăng kal thế tơtro\ng tơdroăng klâi drêng rak ngăn kơphế tung pơla nôkố ô thak sih?         

Thak sih Phạm Công Trí: Vâi krâ nho\ng o kal thế tơtro\ng tiah kố, vâi krâ nho\ng o rak ngăn loăng plâi, tung mê ai kơphế, tiu [ă hên loăng plâi ki ê mê pin thế tơtro\ng pêi pêt tơdrêng [ă kô tơ-[rê. {ă loăng kơphế mê pin thế tơtro\ng tiah kố, mâu troăng hơlâ pêi pêt tơtro tơkéa vâ tối tung pơla kal tăng mơngế pêi cheăng rế hên yă kơphế oh tá tơniăn, gế kum kơxo# liăn ‘no hrê tơtro.

{ă vâi krâ nho\ng o thế tơtro\ng troăng hơlâ tơ’nôm trếo kơhiâm kố tung tơdroăng pêi pro rơvât phon pơla rơnó mêi mê vâi krâ nho\ng o pin thế rơvât mâu phon hên iâ a kơlo 2-1-1 lơ 3-1-1. [ă thế tơtro\ng tiăh kố, troăng hơlâ tơ’nôm trếo kơhiâm mê vâi krâ nho\ng o thế rah rôe mâu phon ki vâi ô eăng vâ pôi tá tro rôe mâu phon ki oh tá dâi.

Pak^ng mâu inâi phon tíu tê ki vâi ô eăng mê, mâu inâi têp te\m ai ko\ng nghe# nếo mê kô ai tiô tơdroăng ki pin kal vâ trếo kơhiâm N-P-K mê ối tơ’nôm trung vi lươ\ng ăm kơdrum loăng plâi pin. Vâ NPK [ă phon khoăng pơtối rak vế ki xêt  mê pó vâi krâ nho\ng o thế tơtro\ng tơ’nôm tơdroăng vâ hbrâ mơdât pơreăng [ă tơ’nôm phon hưh cơ [ă xúa rơvât mâu phon hlá ki hmâ rơvât a mâu rôh ki kal.

-Hôm, mơnê kô thak sih Phạm Công Trí.

H’Xíu rah chêh

Gương prếi Kararina Nga tơplôu [ă tơbleăng

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC