Rêm hdroh drêng hlu\m rơvo\ng kô tâng tơdroăng ki môi tiah tâng chuât xơtó ing hơngế hơngo ki pơtroh idrâp ki le\m rơmuăn môi tiah vâ mơhno tối tơdroăng rêh ối hơniâp ro, tơniăn le\m dêi ngế ki hlu\m rơtế [ă idrâp hơkâ [ă chêng koăng, hơkâ, idrâp chuât ki mê ga pơtroh chhâk hơngế, kơneăng mot tung mâu troăng hơlâ, tơnêi tíu, a mâu ngo ngối, tíu ki rêh ối dêi hdroâng mơngế Rơđế, mơjiâng chiâng môi kơpong ki mơhno túa le\m tro tiô kơ tơdroăng ki phá tơ-ê păng ‘nâng.

Mâu vâi kơdrâi pơlê Kmrơng A, cheăm Ea Tu, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột mơhriâm hlu\m rơvo\ng

Pôa Khai ối a pơlê Sah A, cheăm Ea Tul, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak tối tiah kố, rơvo\ng hlu\m dêi mơngế Rơđế Kpă ga ai 6 to klo\ng ki xo\n [ă ‘nâng ‘nâi phá tơ-ê dêi pó, ki kân ku\n xuân phá dêi pó. Xuân môi tiah rơvo\ng 6 to klo\ng, idrâp chuât dêi rêm to klo\ng mê ga pơtro tiô rêm kơlo tơdrá ki pro\ng prông phá dêi pó, tơtro [ă kơtum chêng ki nâl Rơđế tối dêi kơtum chêng knah. Ki hmâ hlo, vâ hlu\m rơvo\ng môi to klo\ng athế ai 6 ngế, la tâng ai 5 ngế hlu\m mê xuân chiâng há.

‘’Rơvo\ng hlu\m ki môi to klo\ng xua vâi kơdrâi hlu\m, tung mê, ai 6 ngế, vâi hlu\m môi tiah hlu\m rơvo\ng 6 to klo\ng, to\n chêng, ai tơdrá ki vâ pơtâ pro\ng lơ prông tâ. Tung 6 ngế ki hlu\m mê, rêm ngế pơrá ai hnoăng ki tơdjâ râng môi tiah 6 kơtâ kơtum chêng knah dêi mơngế Rơđế. 6 to rơvo\ng hlu\m mê vâi hlu\m pơtro tơdrá dêi pó chiâng khu tơdrá ki tơtro, hơniâp ro, [ă tơmâng ga mot khâp tung hiâm mơno. Hdrối nah, vâi hlu\m tung roh mơdâm kiâ, peăng hâi drêng rêm ngế dế veăng s^ng khéa, [ă veăng tơpui tơno hơlêm hiâm mơno rơpo\ng hngêi ki ai mơngế hlâ’’. 

5 to rơvo\ng ki hlu\m

Xuân môi tiah mâu rơvo\ng, prôa ki ê, tơdroăng ki mơjiâng pro rơvo\ng hlu\m 1 to klo\ng xuân pá puât păng ‘nâng [ă ngăn tiô kơ ki rơkê ple\ng dêi mâu ngế ki mơjiâng pro mê. Pak^ng tơdroăng ki rơkê ple\ng, túa hmâ, mâu vâi krâ kal ai tơdroăng ki hiăng hmâ rơkê hên hơnăm. Pôa Kol, ối a pơlê Tơng Ju, cheăm Ea Kao, pơlê kong kơdrâm {uôn Ma Thuột, kong pơlê Dak Lak tối tiah kố: Vâ khoh ai rơvo\ng hlu\m môi to klo\ng ki tơtro, mê vâi krâ nho\ng o mê kal athế pêi pro hên tơdroăng cheăng, ing tơdroăng tăng rah ko phêa tá troh a tơdroăng ki ‘véa, pong, rơgiê [ă tơmâng idrâp chuât ga hâi tro lơ tá hiăng tro.

‘’Drêng ‘véa pong, rơgiê rơvo\ng hlu\m moi to klo\ng mê vâi krâ athế pôe rơgiê tiô pâng phêa. Ngế ki bro rơvo\ng hlu\m môi to klo\ng athế chiâng tơmâng ‘nâi nhên tơdrá ki pro\ng ki prông. Drêng lo lăm pôe báu, vâi hmâ rah xo mơngế ki hlu\m rơvo\ng hlu\m tung dế pơla chuâ báu. Ko\ng râng rơvo\ng môi to klo\ng rế hlu\m, chêng chuâ a kơmăi ki prêi báu. Pak^ng mê, vâi xuân hlu\m rơvo\ng môi to klo\ng vâ hơdruê tơdrá Eirei tung pơla mê. Cho rế vâ xah hêi pơro, rế vâ tah lôi tơdroăng ki tơbrêi lêa tung pơla pêi cheăng’’.

Rơvo\ng hlu\m dêi mơngế Rơđế Bih, mơngế Rơđế Bih tối dêi ki chuât dit dut ga mê bu ai 5 to klo\ng phêa ki kân, ku\n pơrá phá dêi pó, bu xo\n sap ing 10 troh 20cm. Môi to ko ga lôi rơhoih, môi pâ ai tá kơmâ ga. Idrâp chuât mê ga vâ tơdâng [ă 5 kơtâ chêng tung kơtum chêng Jhô. Rơvo\ng hlu\m môi to klo\ng xuân cho xua vâi kơdrâi ki hlu\m, mơhno tối hiâm mơno ki veăng khéa hơ’nêng tung hâi măng mơdâm kiâ, lơ lo lăm a chiâk deăng.

Pôa Khuen, cheăm Ea Bông, tơring Krông Ana, kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi: Rơvo\ng hlu\m dêi mơngế Rơđế Bih drêng hlu\m tung mơdâm kiâ, ai 5 ngế vâi kơdrâi ối ‘nâi, ối tâ tá poăng kiâ, vâi râng rơvo\ng môi to klo\ng mê tơdrăng, peăng pa ko dêi klo\ng ki rơhoih mê vâi ‘măn achê a rơkong. Ki idrâp chuât ga mê kân ku\n, ki chuât ga mê xuân môi tiah rơkong tơpui ai drêng ‘nâ têi, ai drêng ‘nâ chôa ‘lâng. Tâng hlu\m a chiâk deăng mê hlu\m tung pơla pơtê pêi chiâk pêi deăng vâ xah hêi, vâ kơdroh tơdroăng ki tơbrêi lêa [ă khéa kho.

‘’Hlu\m rơvo\ng môi to klo\ng mê ai 5 ngế. Ki hmâ hlo, vâi kơdrâi ki hlu\m, la tâng ôh tá ai tu\m mơngế mê mâu vâi kơnốu ah ki hlu\m. Rơvo\ng môi to klo\ng châ hlu\m tung rơnó pôe báu. Tung hngêi tâng ai mơdâm kiâ, lơ a kâng ki vâi hiăng tâp hdrối mê vâi kô hlu\m rơvo\ng hlu\m. 2 ngế tâng ối vêh peăng mâ hâi lu, 3 ngế tâng ối vêh peăng mâ hâi lo. Drêng hlu\m rơvo\ng kô ai ngế ki xuâng môi tiah kleăng vông kơneăng klêng tê klêng hía. Tâng lơ vâ hlu\m rơvo\ng drêng ai tơdroăng khéa hơ’nêng, tâng lơ vâ châ xah hêi, bu chiâng hlu\m drêng vâi hiăng tơnăng, gui ká xixo\ng, drêng têk drôu xiâm a hơkôp lơ tung chiâk deăng. Tâng ối tung pơlê, bu chiâng hlu\m rơvo\ng tung hngêi dêi mơngế ki kro mơdro\ng, cho mâu ngế ki hiăng xối pleăng ăm xeăng kơpôu, ro. Ôh tá xê hngêi rơpo\ng ki lâi xuân chiâng hlu\m. Pak^ng mê, bu ai tung pơla mơdâm kiâ mê nếo hlu\m rơvo\ng tung hngêi vâ hơlêm, mơhnhôk rơpo\ng hngêi, tah lôi mâu tơdroăng ki s^ng khéa [ă rơpo\ng hngêi ki ai mơngế hlâ xua ga hiăng prếo vêh [ă dêi jâ pôa a kong xeăng. Mơngế kơtiê kô chiâng hlu\m tung chiâk deăng tê’’.

Hâi kố, hmâ bố bố drêng troh a mâu pơlê cheăm dêi mơngế Rơđế tung rơnó leh mơd^ng lơ hâi phiu ro dêi pơlê cheăm pơrá kô châ hlo, châ tâng idrâp dit dut dêi rơvo\ng hlu\m môi to klo\ng rơtế hlu\m tơdrêng [ă kơtum chêng knah, chêng kơlá [ă hên mâu prôa, rơvo\ng ki ê. {ă idrâp rơvo\ng hlu\m ga ôh tá môi tiah mâu idrâp ki ê xua idrâp chuât ki dit dut dêi rơvo\ng ki tơviah [ă le\m ro mê.

H’Zawut {yă chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng