Dak Lak – Ăm kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng lo hngế
Thứ bảy, 10:45, 10/12/2022 Nam Trang /Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên Nam Trang /Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên
VOV4.Xơ Đăng - Xông kân a pơlê xiâm ai hên kơphế, Y Pốt Niê (kot mâ hơnăm 1988), ƀuôn Kla, cheăm Dray Sáp, tơring krông Ana (Dak Lak) păn roăng tung tuăn tơdroăng hâk vâ uâ pơliê pro kơphế. Kơ’nâi pái hơnăm pơxiâm pêi cheăng ƀă inâi ‘’Êđê kơphế’’, Y Pôt hiăng pêi mơjiâng kơphế, tơbleăng tê ăm tung lâp tơnêi têa ƀă tung lâp plâi tơnêi.

Pêi cheăng tung kơvâ cheăng khăm pơlât sap ing hơnăm 2014, maluâ a Pơlê kong kân Hồ Chí Minh lơ vêh a Dak Lak, ngế rơtăm Y Pốt Niê xuân đi đo tơmiât pâ ƀă ki xú hŏm dêi kơphế ki kơ-óu xêh dêi rơpŏng hngêi. Khế 8 hơnăm 2019, Y Pốt lôi dêi tơdroăng cheăng khăm pơlât, pơxiâm pêi cheăng ƀă tơdroăng ki kơ-óu, uâ tê kơphế. Ngoh mơjiâng Kŏng ti pêi cheăng tiô rơnó Ê đê Cafe ƀă châ Khu ngăn ‘na tơdroăng ki xúa tuăn ngoâ rơkê chêh inâi krê. Klêi kơ’nâi 3 hơnăm mơjiâng, inâi “Ê đê Cafe” châ kơchô mơdró tung tơnêi têa ƀă a kong têa ê tơdah xo; châ khu kăn pơkuâ kong pơlê mơnhên kế tơmeăm OCOP 4 hơlŏng.

Tối nhên ‘na inâi kŏng ti cho Ê đê Cafe, Y Pốt Niê ăm ‘nâi:

“Tối ‘na mơngế Rơđế á mê bu iâ mơngế Rơđế bro mơdró, á rơhêng vâ cho ngế ki djâ troăng ahdrối ‘na tê mơ’dró, má 2 nếo cho rơhêng vâ djâ troh tơdroăng ki tơdjâk dêi mơngế Rơđế, rơhêng vâ mơhno mơngế Rơđế xuân chiâng vâ pêi chiâng mâu tơdroăng ƀă ki malối tâ cho mơngế Rơđế chiâng vâ djâ kế tơmeăm xiâm dêi tơná ăm lâp plâi tơnêi pơrá ‘nâi troh. Troh hâi kố mê á hiăng mơnhên châ tơdroăng ki mê ƀă rế hía rế hên mơngế ‘nâi troh ‘na “Ê đê Cafe.”

Vâ ai tŭm kế tơmeăm ki vâ kơ-óu, uâ bro kơphế tơpoăng, Y Pốt tơrŭm roê tê kơphế dêi kuăn pơlê a cheăm tơring ƀă yă roê kơnâ tâ kơchô tê mơdró roê 10 rơpâu liăn tung môi kg kơphế kloăng. Rơtế amê, ngoh tŏng kum hdrê plâi sầu riêng, plâi ƀơr ăm vâi krâ nhŏng pêt tơvât tung kơdrum kơphế, mơhnhôk vâi krâ nhŏng o hơ’lêh chiâng pêt hưh cơ. Troh nôkố, kong ti dêi ngoh hiăng ai kơpong pêt lối 50 ha kơphế. Kŏng ti xuân tăng cheăng pêi tơniăn ăm lối chât ngế pêi cheăng cho mơngế Rơđế, ƀă kơlo liăn châ kâ cho sap ing 12 – 20 rơtuh liăn tung môi khế. Pôa Y Phen Niên, Kăn hnê ngăn khu ngăn kuăn pơlê pêi chiâk deăng cheăm Dray Sap, ăm ‘nâi, sap ing túa pêi dêi Y Pốt, túa tơmiât pêi chiâk deăng dêi kuăn pơlê xuân rế hía rế hơ’lêh, tơdroăng rêh ối xuân rế hía rế chía niân tâ:

“Túa pơkâ tiô tôh tơrŭm dêi Kŏng ti Ê đê Cafe ai hên kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo châ veăng hriâm ƀối ƀă dêi rơpó. Sap ing tơdroăng mê hiăng pro pơxúa tơƀrê hên ƀă tơdroăng ki tơrŭm mê pro tơ’lêi hlâu ăm tơdroăng ki mơnhông mơdêk dêi cheăm tơring”.

Pakĭng kế tơmeăm bro ing kơphế tơpoăng, Y Pốt tí tăng, hriăn ngăn hên mâu kế tơmeăm ƀă bro tơdroăng ki phá tơ-ê ăm kế tơmeăm dêi tơná. Nôkố, ngoh hiăng bro chiâng túa kế kơphế tơrŭm ƀă mâu túa plâi ƀă châ hên tơmối hâk vâ ôu. Ngoh kơhnâ veăng tung mâu rôh mơđah tơbleăng, rôh po kơchô ƀă tơdroăng ki po tơdroăng ‘na kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng hưh cơ, tơbleăng kế tơmeăm tung mâu ƀâng ki ‘no tơdrêng ing măng internet, măng pơlê pơla ƀă hên ki ê vâ tăng tíu tê. Hên tíu pêi cheăng hiăng lăm troh a tíu vâ tăng ‘nâi ƀă tơrŭm tê mơdró. Ngoh Vũ Trường Sinh, Kăn pơkuâ Kŏng ti Logicstic Tân Phát Địa, sap ing Đồng Nai troh tơrŭm tê mơdró a Kŏng Ê đế Cafe, tối:

“Klêi k ơ’nâi péa hâi ối ak ố ƀă châ mơnúa ngăn tung mâu tơdroăng ki ai khât sap ing nông trường tá troh tíu ki kơ-óu, uâ pơliê mê á hlo kế tơmeăm kố gá lĕm khât. Mê á rơhêng vâ ƀă Ê đê Cafe cho tơrŭm cheăng tung la ngiâ, á kô ai tơdroăng cheăng la ngiâ vâ ăm mâu kế tơmeăm kố lo troh a kong têa ê”.

Vâ ki xăng dêi kơphế, Y Pốt châ xo tơdroăng ki ƀlêi chiâng. Hơnăm 2020, Kŏng ti Ê đê Cafe châ Viê̆n hriăn ngân khu mơdró krâ kơvâ ƀă kŭn hbru ăm hlá mơéa mơnhên “Top 10 – inâi loi tơngah pái kơpong, kế tơmeăm dâi lĕm khât”. Hơnăm 2021, kơphế Robusta dêi Kŏng ti Ê Đê Café châ mơnhên ‘Kế tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng ki lĕm râ kong pơlê”, kế tơmeăm OCOP 4 hơlŏng dêi Dak Lak. Nếo a chê kố, Y Pốt Niê cho môi tung mâu ‘Kuăn pơlê pêi chiâk deăng Việt Nam rơkê hơnăm 2022” xua Tíu xiâm Khu ngăn kuăn pơlê pêi chiâk deăng Việt Nam khê̆n kơdeăn. Tối ‘na troăng prôk ‘na ngiâ, Y Pốt tối:

“Apoăng cho kơpong pêt athế kân rơdâ ƀă tâi tâng cheăm Dray Sap ƀă tơring Krông Ana pơrá kô pêi pro ƀối ƀă cho kông tơdjêp dêi Ê đê Cafe. Tơdroăng ki rơhêng vâ kân má môi dêi Ê đê Café pro pơxúa kế tơmeăm ki kơnía, kế tơmeăm ki lĕm khât má môi ăm lâp plâi tơnêi châ ‘nâi”.

Ƀă tơdroăng ki hâk vâ ƀă mơeăm ôh tá la lâi pơtê, Y Pốt Niê hiăng djâ ki xú hŏm dêi kơphế tiô kơhiâm lĕm dêi hdroâng kuăn ngo tơná lo troh a hngế.

Nam Trang /Tơplôu: Katarina Nga/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC