Rêm túa tơdrá hơdruê, rơngêi ki châ hên ngế hâk vâ tơmâng [a\ đi đo hơdruê nôkố, cho túa tơdrá ‘’Adoh tơdăm dra’’. Túa tơdrá hơdruê hdroâng kố châ mâu vâi droh rơtăm hâk git, vâ khât păng ‘nâng, xua kố cho túa tơdrá tiâ pro tơhmâ, rơ-eăng tơniâ dêi tơdroăng pro tơhmâ pơla khu vâi droh rơtăm.
Tung mâu tơdroăng rơngêi tiô tơdrá Jarai, ki pá má môi cho tơdrá pro tơhmâ. Pá xua péa ngế bú rơngêi oh tá rêi prôa [ă thế rơngêi tiô tơdrá êng tiâ tơtro [ă dêi pó, tơtro tiô tơdroăng tơdrá êng tiâ. Xua mê, hơdruê lơ rơngêi, ting ting ôh ta xê prếi ki lâi xuân chiâng hơdruê êng tiâ dêi pó, lơ hơdruê pơto pơtih tơtro [ă dêi pó. Péa ngế mê thế rơkê ‘na pơto pơtih, tơdroăng tơdjếi, rơbot tơdrá ki tâk chu ăm i tơtro khât, hiăng hmâ [ă rơkê hriăn tăng xêh tơdroăng ki vâ pơto pơtih mê nếo chiâng vâ rơngêi êng tiâ dêi pó. Nâ Rmah H’rek, mâi ngoh Kpă Tham, tối ‘na ki tơtro dêi mâu tơdroăng rơngêi, hơdruê êng tiâ bro hmâ ki ngoh prếi nâ nếo rơngêi:
‘’Dế ối droh nah, hâi teăm xo on veăng, drêng á nếo pơxiâm hmâ vâ dêi mâi nôkố, tu\m tơdroăng vâ tơpui tơno [ă dêi pó [ă rơkong hơdruê, rơngêi tê. Ai mâu ki ‘nâ vâi ôh tá ‘nâi tơdroăng hơdruê tiô tơdrá ton nah gá kal môi tiah mê, la á [ă tơdroăng hơdruê cho vâ teăng rơkong ki vâ tơpui khât dêi tơná [ă ngế ki tơná dế hmâ. Má hâk vâ khât kơ tơdroăng hơdruê sap ôi ku\n [ă hmâ hơdruê đi đo tá troh drêng hiăng vâ dêi pó, hơdruê tiô tơdrá ton nah tung hiâm mơno tâ chiâng phoih rơrêk. Pơtih, ngế ki hơdruê mê gá hơdruê tối dêi tơná vâ kơ á ‘lo mê a xuân thế tăng nâl ki tơtro vâ hơdruê tiâ kơ gá ăm tơtro.
Môi tiah [ai ki má nếo hơdruê tiâ [ă dêi rơpó mê âi, má hơdruê tá hiâm mơno vâ khât kơ dêi rơpó maluâ nôu pâ ôh tá ăm, nho\ng o, vâi nâ o ôh tá ăm má xo dêi rơpó, mê má hơdruê tối pơtâi pơtâng tu\m tơdroăng ki tơná vâ tơpui teăng [ă [ai hơdruê kho\m mơ-eăm vâ châ xo dêi rơpó maluâ nôu pâ nho\ng o ôh tá ăm. Mơni má vâ dêi rơpó xuân ing tơdroăng ki hâk git ‘na hơdruê, rơngêi, hlê ple\ng dêi pó, ai tơdroăng klâi tơpui tối ăm dêi pó ‘nâi. Ing mê, troh nôkố má xuân ối hơdruê, rơngêi ăm dêi pó, hơdruê a mâu rôh po mơd^ng ôu kâ kân, hơdruê drêng ro, drêng khéa kho tung pơlê, lơ a mâu rôh po leh kân tung pơlê [ă hên tơdroăng ki ê’’.
On veăng Kpă Tham prế Rmah H’Rek a kơbong hrik thu dêi Rơ’jíu Việt Nam kơpong Tây Nguyên
Hơdruê, rơngêi tiô tơdrá Jarai, hiăng hơdruê âi hơdruê nếo xuân môi tiah tơdrá to\n chêng ai drêng chuât xơetó têi: ai drêng ‘nâ tâng chôa ro ôh tá pơ’lok. Ai drêng chuât prông. Drêng nếo pơxiâm hơdruê, ngế ki hơdruê pơxiâm hơdruê mơdêi, hnối hơdruê tiô tơdroăng ki pơto pơtih ai drêng ‘nâ môi tiah dế tơpui mơhê dêi rơpó a tuăn.
Hên mâu droh rơtăm Jarai drêng prếi dế vâ dêi rơpó, prếi oh tá khên tối tơdrăng tu\m tơdroăng ki tơná vâ tối, lơ hêng vâ tối tơdrăng. Ing tơdroăng hơdruê tiô tơdrá ton nah prếi vâ tơpui tiâ pro hmâ ăm dêi rơpó [ă hnối tối vâ dêi rơpó chôa hơdruê pơ’lâng.
On veăng Kpă Tham prế Rmah H’Rek rơtế [ă khu rơngêi ting ting hdroâng Jarai veăng Leh mơd^ng to\n chêng tơgôu koăng Tây Nguyên hơnăm 2017
A Plei Luh Tong Yong, cheăm Ia Hrú, tơring C|ư Puh, kong pơlê Gia lai, rơkong hơdruê dêi prếi on veăng ngoh Kpă Tham prếi nâ Rmah H’Rek, châ rêm ngế tối iá, malối cho mâu droh rơtăm. Tơdroăng hơdruê tiô tơdrá ton nah hiăng djâ prếi ngoh nâ châ hmâ vâ dêi rơpó, [ă cho tơdrá ki pro ăm prếi châ rêh ối hơniâp ro dêi tung on veăng hên hơnăm hiăng hluâ. Prếi ngoh nâ hâk vâ kơ tơdroăng hơdruê sap ối ku\n nah troh hiăng kân lăm kơ’nêi ro lơ veăng pêi cheăng tung hâi leh mơd^ng dêi pơlê mê prếi ngoh nâ hmâ hơdruê ăm vâi ki ê châ hmâng. Tối ‘na tơdroăng ki hâk vâ kơ tơdroăng hơdruê tiô tơdrá ton nah, vâ dêi rơpó dêi prếi ngoh Kpă Tham [ă nâ Rmah H’Rek rơtế tối:
‘’{ă má, rơngêi, hơdruê tiô tơdrá ton nah ga vâ xêh tung hiâm mơno, ôh tá êa drêng ôu drôu pôu ‘nôi nếo hơdruê. Drêng kal vâ tơpui tối ăm dêi pó ‘na môi tơdroăng ki klâi ‘lo ki tơpá vâ tơpui tối tơdrăng [ă rơkong, mê má hơdruê, tâng ai prôa hnối rêi [ă hơdruê hlối’’.
Ngoh Kpă Tham pơtối tiâ rơkong dêi kơdrâi:
‘’Hơdruê tiô tơdrá ton nah ôh tá xê to mơhno mơjiâng túa le\m tro dêi jâ pôa pin rôh nah hiăng ‘măn ăm mê ối cho tơdroăng ki hâk vâ hiăng mot trâu troh tung mơheăm hơ’nêh. Sap ing nah troh nôkố, mơhno khôi túa vêa vong, hơdruê tiô tơdrá ton nah, ngin hâk vâ [ă hơdruê hlối drêng châ hơdruê’’.
Tơdrá ‘’Adoh tơdăm dra’’ dêi mơngế Jarai ki hlo hên má môi a kơpong C|ư Pưh [ă Ayun Pa, kong pơlê Gia Lai. Pak^ng mê, kơpong kố ối ai tơdrá hơdruê ‘’Khăm Thơng‘’ hmâ mơngế hiăng krâ, mâu hiăng kân hơdruê [ă dêi rơpó lơ hơdruê ăm kơ mơngế ki vâi hâk git vâ mơhno hiâm mơno lơ rơkong kơ-êng [ă hơ‘muăn tối. Tung rôh kơ’nâi ah, ngin tối ‘na tơdrá ki mê, pó vâi krâ nho\ng o [ă pú hmâ kô tơmâng hôu.
A Sa Ly prế Gương tơplôu [ă tơbleăng
Po ngăn [ai má péa, drăng kố:
Viết bình luận