Dak Lak pói vâ châ tơƀrê hluâ pơkâ ing tơ’lêi hlâu tíu xiâm Tây Nguyên
Thứ hai, 05:00, 29/09/2025 Nam Trang/Tơplôu: A Sa Ly/VOV Tây Nguyên Nam Trang/Tơplôu: A Sa Ly/VOV Tây Nguyên
VOV.Xơ Đăng - Hâi kố, kong pơlê Dak Lak tơkŭm po Hneăng hôp kăn teăng mâ Đảng ƀô̆ hneăng hơnăm 2025 – 2030, tơmiât troh tơdroăng pơhlêh tơná rơdêi. Ing mâu pơlê kơdrâm ôm hyô pơlê pơla, troh troăng pêi cheăng ton xŏn tơdkêp tíu mơnhông hluâ kơpong Đông – Tây, Dak Lak dế rơnêu ăm môi troăng prôk mơnhông tiô ivá rơdêi krá, tơ’lêi hlâu krê ai ƀă tơmiêt pêi la ngiâ rơtế khŏm mơ-eăm kal kí hên.

Tung toăng hngêi tê kế kâ tung dế ƀuôn Akŏ Dhông, môi pơlê ôm hyô râ kong pơlê a bêng Ƀuôn Ma Thuột, ngoh Y Nuel Niê thâ tơdah, djâ rêm khu tơmối tro kâ hmê kơchâi tiô khôi vâi krâ Rơđế. Ngoh Y Nuel tối ăm ‘nâi, kuăn pơlê tung pơlê nôkố ôh tá pêi cheăng to pêi chiâk deăng xếo. Ôm hyô khôi túa lĕm, pế hmê kơchâi kâ dế chôa ‘nâng chiâng tơdroăng cheăng pêi nếo.

‘’Nôkố tơnêi ôh tá tŭm vâ pêt kơphế plâi sầu riêng mê ngin pơhlêh troăng pêi, mê pêi ôm hyô. Ki rơhêng vâ tối ôm hyô pơlê pơla tung mê ai kơphế, kơchâi kâ pêt mâu kơchâi drêh, trŏng xăng dêi kuăn pơlê ngin, nôkố châ tơƀrê kân, mơjiâng pơlê pơla pơlê pêi ôm hyô cho châ tơƀrê hên’’.

Rơtế ƀă ƀuôn Akŏ Dhông, tung 5 hơnăm hiăng hluâ, Dak Lak mơjiâng châ 10 pơlê ôm hyô pơlê pơla, chôa ‘lâng djâ khôi túa lĕm mâu pơlê chiâng tơdroăng pêi cheăng kâ. Pôa Y Wer Ktul, kăn pơkuâ pơlê ƀuôn Tuôr, môi tung pơlê ôm hyô pơlê pơla ki ê dêi Dak Lak tối ăm ‘nâi, ing to lâi rơpŏng pêi ôm hyô châ tơƀrê, troăng pêi nếo dế châ tơbleăng rơdâ. Rêm khu chêng, tơdrá rơhdruê, hngêi trá hlá xá ƀă tá têa kroăng a ko pơlê, nôkố pơrá ối tung tơdroăng ki châ ngăn vâ pêi ôm hyô.

‘’Xúa ki tơ’lêi hlâu dêi têa plông Ea Tuôr, têa kroăng Srêpôk ƀă mâu khôi túa lĕm tro ki má môi vâ mơnhông ôm hyô pơlê pơla, ôm hyô ngăn loăng pơlái kong kế. Pơlê xuân hiăng tơkŭm po ăm hên mâu rơxông ối nếo hriâm tâp mâu lâm hnê mơhno pêi ôm hyô, klêi mê rup kŏng pêi tê. Pơlê hiăng hbrâ, kô mơ-eăm ƀă xuân pói vâ mâu khu râ kăn pơkuâ tŏng gum tơ’nôm vâ kô chiâng pêi châ tơƀrê’’.

Rơtế ƀă ôm hyô, mâu kơvâ pêt mơjiâng tơmeăm ki xiâm pơtối tơtêk rơdêi. 8 khế hiăng hluâ, pêi lo liăn tê ngo kong têa ê dêi kong pơlê châ lối 2 rơtal dollars, châ 91% pơkâ pêi, tâk 33,9% tâng pơchông ƀă roh kố hơnăm nah. Kơmăi kơmok, nah tá hâi chói cho ki tơ’lêi dêi kong pơlê xuân hiăng châ kơlo tơtêk 12,3%. Mâu kơpong hngêi kơmăi kơmok peăng mâ hâi Luô kong pơlê, hiăng mơhnhôk tơ’nôm 7.000 ngế pêi cheăng.

Tung hneăng nếo, Dak Lak pơtối po rơdâ hnoăng tung tơdroăng ki kơnâ tơmeăm pêi lo ing chiâk deăng tơnêi têa, ki rơhêng vâ tối ƀă loăng plâi ton hâi ƀă plâi kâ. Rơtế amê, tơdroăng pơhlêh cheăng kâ hiăng mơjiâng inhên, ing ‘’pêi chiâk deăng pêt to môi khu loăng plâi’’ pơhlêh troăng pêi ‘’pêi chiâk deăng - kơmăi kơmok – ôm hyô’’ tơvât. Châ tơƀrê tung troăng tơmiât pêi dêi kong pơlê cho po rơdâ tíu mơnhông peăng mâ hâi Lo.

Kơpong cheăng kâ Peăng hdroh Phú Yên – ƀă tơdroăng ki pêt lối 20.000 ha, ƀă hlối ai kơno têa tuk trâu Bãi Gốc – dế chiâng tíu pêi cheăng ki xiâm vâ Dak Lak ƀă lâp Tây Nguyên tơdjêp ƀă troăng pêi cheăng kâ kĭng têa kơxĭ. Akố, hên tơdroăng tơkêa bro kân dế châ pêi pro: kơlo Bãi Gốc ƀă Kơpong tơdjêp mơjiâng pro meăm gang thĕp ƀă tâi tâng kơxô̆ liăn mơ’no 120 rơpâu rơtal liăn dêi Grup pơkuâ Hòa Phát; rơtế hên tơdroăng tơkêa bro on tơhrik, chuâ têa châu, hyôh chiâng môi tiah têa, kŏng ngê̆ rơxông nếo ƀă logistics. Pôa, Huỳnh Lữ Tân, Kăn pơkuâ Khu pơkuâ Kơpong cheăng kâ Phú Yên, tối ăm ‘nâi:

“Kơpong cheăng kâ Peăng hdroh Phú Yên cho Tíu xiâm ki mơhnhôk vâ mơhnhôk mâu tơdroăng tơkêa bro kân tung pêt mơjiâng tơmeăm ƀă mâu tơdroăng tơkêa bro uâ pro ƀă xing xoăng tơrŭm ƀă mâu kơpong ki xiâm mê cho tơdroăng tơkêa bro meăm dêi grup pơkuâ Hòa Phát kô kêi đeăng mơ’nui hơnăm 2028. Ƀă ki rơhêng vâ tối tơdroăng tơkêa bro kơpong hngêi kơmăi kơmok kŏng ngê̆ rơxông nếo xuân cho môi tung mâu tơdroăng tơkêa bro ki kal vâ mơhnhôk mâu tơdroăng tơkêa bro ki ối má péa tung kơvâ kŏng ngê̆ rơxông nếo. Nôkố Khu xuân dế pêi pro vâ kơbông krếo mơ’no liăn cheăng on tơhrik môi tiah hngêi kơmăi chuâ têa châu, tíu xiâm hyôh chiâng trếo têa ƀă mâu tơdroăng tơkêa bro on tơhrik ki vêh bro’’.

Tiô Tơbleăng kal kí tơbleăng Hneăng hôp, hneăng hơnăm 2025 – 2030, kong pơlê Dak Lak châ pơkâ tơtêk GRDP tơdâng lối 10,5%/hơnăm, pêi lo liăn rêm ko mơngế hơnăm 2030 châ lối tâ péa xôh nôkố, kơlo têk chu tíu kơdrâm kuăn pơlê rêh ối tê mơdró tơkâ hluâ 45%. Tung mê, ôm hyô châ mơnhên cho kơvâ cheăng kâ ki xiâm; kơmăi kơmok – pêi chiâk deăng dâi lĕm cho péa tơdroăng ki xiâm; troăng klông ƀă logistics cho châ tơƀrê hluâ ‘na hngêi trăng troăng  klông. Pôa Tạ Anh Tuấn, Kăn hnê ngăn Vi ƀan kong pơlê Dak Lak, tối ăm ‘nâi:

‘’Pin krếo mâu khu hnê mơhno má môi dêi lâp plâi tơnêi pro pơkâ pêi nếo dêi kong pơlê Dak Lak sap ing mê vâ mơhnhôk khu mơ’no liăn cheăng kân, khu mơ’no liăn cheăng ton xŏn mot a Dak Lak, tá ‘na kơvâ kơmăi kơmok, ôm hyô mơdró ƀă pêi chiâk deăng ki dâi lĕm. Tung mê, mâu tơdroăng châ tơƀrê ‘na troăng klông cho khŏm mơ-eăm thế kêi đeăng troăng kân ăm phêp rơxế kơtâu têi Peăng mâ hâi Lo peăng mâ hâi Luô. Pakĭng mê mâu tơdroăng tơkêa bro ki kân pin xuân pơkâ djâ tung hneăng la ngiâ. Hên kơpong ôm hyô ƀă tơdroăng pêi kân xuân châ mơhnhôk’’.

Ing mâu pơlê dế pơhlêh rêm hâi, troh mâu tơdroăng ki tơdjêp po môi tíu mơnhông nếo, Dak Lak dế pơhlêh dêi tơná ƀă mâu troăng prôk ki păng ‘nâng. Môi hneăng mơnhông nếo dế po ƀă tơdroăng ki ‘nâi nhên dêi ivá tơtêk, tơdroăng tơrŭm dêi pơlê pơla rơtế troăng tơmiât pêi la ngiâ ƀă tơdroăng khŏm mơ-eăm kal kí.

 

Nam Trang/Tơplôu: A Sa Ly/VOV Tây Nguyên

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC