Pôa K’Châu, hdroâng kuăn ngo K’Ho (ối a thôn 2, cheăm Lộc Nam, tơring Bảo Lâm, kong pơlê Lâm Đồng) tối ăm ‘nâi, rơpŏng ngoh ai inâi tơdah xo 25 ha 5 sao tơnêi kong a ƀăng má 5, xá 491, ƀă jâ Ka Phấn rơtế ối tung môi to thôn xuân hiăng chêh inâi ƀă hiăng ai inâi tơdah rak 16 ha 5 sao a xá 491. La ki păng ‘nâng tá prế péa ngế mê ôh tá ai ngế ki lâi châ xo rak ƀăng kong ki lâi ôh.

‘’Kong ki pơcháu pơlê pơla mê á ai inâi, ki châ khât ga, vâi ôh tá ai pơcháu kơ á. Hdrối nah, tâng tăm K’Hân ai tối: Muăn ai inâi tung roh ki pơcháu kong. A kĭ tơkêa tơdroăng mê tung hlá mơ-eá. La klêi mê, tăm á tối: Kĭ ăm i pơtro tê, la êh ti lâi ai ivá vâ pêt, rak ngăn kong. Pơcháu tơnêi, pơcháu kong la ôh tá ai pơcháu nhên a kơpong tơnêi ki lâi, tíu ki lâi xuân ôh tá ‘nâi. Ai pơcháu pin ulâi há vâ ‘nâi!’’.

Tiô inâi tung hlá mơ-éa pơlê pơla ki xo rak găn kong châ Khu ngăn ‘na chiâk deăgn ƀă mơnhông thôn pơlê dêi kong pơlê kĭ tâk tăm pŏng mê khu ki xiâm pơkuâ cho pôa K’Đản, ối a thôn 1 ƀă 13 rơpŏng a mâu thôn 2 ƀă thôn 4 dêi cheăm Lộc Nam. Laga, ôh tá ‘nâi ti lâi Vi ƀan tơring Bảo Lâm ai pơkâ tơdroăng pơcháu kong ăm pôa Nguyễn Duy Minh, ối a kơxô̆ 29, troăng Tô Hiệu, bêng Lộc Sơn, pơlê kong kơdrâm Bảo Lộc teăng mâ. Ƀă khu pơlê pơla kố xua pôa Minh teăng mâ kố bu ai 6 rơpŏng, ôh tá xê 14 rơpŏng môi tiah chêh hlá mơ-éa hdrối mê. Tâi tâng tơnêi kong ki châ pơcháu mê ai 209 ha, tung mê kong ilâng ai 93 ha, tơnêi kong la ôh tá ai loăng chiâng ai 116 ha. Tâi tâng mơngế ki châ pơcháu kong tung khu kố ai inâi rơpŏng hngêi a tíu ki ê, ƀă ôh tá xê cho hdroâng kuăn ngo.

Kong ƀă tơnêi ki vâ pêt loăng akố hiăng chiâng kơdrum deăng pêt loăng plâi kâ, thăm nếo vâi hiăng hơ’lêh, tê rôe ƀă mơdâng pro hngêi. Tiô Khu ngăn ‘na chiâk deăng ƀă mơnhông thôn pơlê dêi kong pơlê Lâm Đồng ăm ‘nâi, troh khế 9 hơnăm 2019, tung 93 ha kong ilâng ki chiâng xêh hiăng pơcháu ăm pơlê pơla kố pơkuâ ngăn, hiăng hía tê kơtê ai 73 ha. Pôa Võ Thiên Bình, Kăn hnê ngăn Vi ƀan cheăm Lộc Nam vêh mơnhên tối, ki xiâm khoh hía kong, xua kong tro ko, kếo, uâ, tơnêi pêt kong tro hdi cho xúa pơcháu ôh tá tro mơngế, tro khu, ôh tá tro luât.

‘’Tơdroăng pơcháu tơnêi, pơcháu kong mê pơla mâu khế hơnăm hdrối mê hía nah hiăng ai hên khu ngế ki pro xôi. Dế nôkố, kơ koan kan sat dế séa ngăn vâ tí tăng pro mơnhên ‘na tơdroăng ki ôh tá hâi tơdrăng lĕm mê. Khu kăn  pơkuâ rak ngăn kong ƀă mâu ngế ki gak ngăn kong ối pêi pro hên tơdroăng tá hâi teăm tro, ôi xôi hên. Ai hên tơdroăng ki pơcháu kong ôh tá tro mơngế’’.

Hâi lơ 8/7/2022, pôa Lê Văn Ba ối a thôn 4, cheăm Lộc Phú hiăng hlo ai môi khu, tung mê ai 3 ngế: Nguyễn Đức Dạo, Nguyễn Đức Chung ƀă Nguyễn  Văn Dũng dế ko ‘nhê kong a ƀăng 6, xá 438A. Pôa Ba tro khu kố ti dât pâm xiăn, pôa Ba hiăng tro rong ai 12%. Khu séa ngăn ‘na tơdroăng arak luât dêi tơring Bảo Lâm hiăng rup tơleăng 2 ngế cho Nguyễn Đức Dạo prế Nguyễn Đức Chung ‘na tơdroăng xôi: ‘’Mơhnŏng pâm xiăn pro rong mơngế’’. Pôa Lê Văn Ba hêng hôu ó khât tơdroăng ki 3 ngế lăm pâm xiăn kơ ga tiah mê, la bu ai 2 ngế tê châ rup tơleăng; tơdroăng ki ko ‘nhê kong loăng hngó dêi khu kố ôh ti ai tâng mâu kơ koan tối, tơleăng, mơnhên ki klâi ôh.

‘’Tơkôm vâi tơngôu tung pơla khu râ kơpêng pơcháu kong, pơcháu tơnêi  mê vâi hiăng tê mơdró kâ lôi kong, ‘nhê kong, pro tơ’nhê loăng hên. Á hiăng châ hlo tơdroăng ki vâi pro xôi mê, á hiăng săm tối ‘na tơdroăng kố. Kăn hnê ngăn tơring Bảo Lâm, cho pôa Nguyễn Trung Kiên hiăng pơkâ xo tâi tâng tơnêi ki mê vêh pơcháu ăm Khu ngăn kong peăng kơnhŏng Dam Bri pơkâ ngăn. La troh nôkố, mâu tơdroăng ki pro xôi dêi khu ki mê, Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Lâm Đồng pơkâ thế Vi ƀan hnê ngăn tơring Bảo Lâm xo tơvêh tâi tâng tơnêi kong ki mê, vêh pêt kong nếo ƀă pro mơnhên vâ tơleăng mâu ngế ki ai pro xôi vâ rup tơleăng tro tiô luât. La troh nôkố, tơdroăng mê, xuân ti ai hlo tơleăng rơhéa rơhối ki klâi ôh’’.

A Lâm Đồng nếo xiâm ai 8 khu pơkuê pơla châ Vi ƀan mâu tơring pơcháu tơnêi, pơcháu kong, tâi tâng ai 2.260ha, la troh nôkố hiăng mơdrếo xo 5 khu pơlê pơla. Tơdroăng ki rơhêng vâ tối akố, 3 khu pơlê pơla ai 99 rơpŏng a tơring Bảo Lâm hiăng pơcháu vâ chê 860ha tơnêi kong ƀă tơnêi pêt kong, pơrá hiăng châ mơdrếo tơvêh. Pôa Võ Danh Tuyên, Kăn phŏ ngăn ‘na chiâk deăng ƀă mơnhông thôn pơlê dêi kong pơlê Lâm Đồng tối tơdrăng tiah kố:

‘’A Lâm Đồng ai tơdroăng ki pơcháu kong la ôh tá tro mơngế. Apoăng hdrối vâ mơnhên nah ga tro, la kơ’nâi mê, mâu rơpŏng ki mê vâi hiăng hơ’lêh, tê lôi tâi tâng tơnêi. Tơnêi pêt kong tro hdi, loăng kong tro ko, kếo, uâ. Drêng ngin châ hlo, châ ‘nâi tơdroăng kố, mê hiăng pơkâ tơvêh xo tơnêi kong, ƀă hiăng mơdrếo xo ing 5 khu pơlê pơla. Amê, xuân ai hnoăng cheăng pơkuâ ngăn dêi mâu kăn ƀô̆ ngăn ‘na kong, kăn rak ngăn kong, mơngế ki gak ngăn kong ƀă khu kăn pơkuâ ngăn tơring, cheăm xuân tá hâi teăm pêi pro kơtăng khât ‘na tơdroăng kố’’.

Ai hên roh hôp, hên tơdroăng pâ thế, hnê khĕn, ƀă tơdroăng pơkâ dêi mâu khu râ pơkuâ ngăn ki ai tơdjâk, ƀă Vi ƀan hnê ngăn kong pơlê Lâm Đồng hiăng pơkâ tơdroăng ki xiâm: Pơkâ thế mâu Vi ƀan ngăn tơring mơdrếo xo tâi tâng hlá mơ-éa pơcháu kong ăm khu pơlê pơla. La ki păng ‘nâng, a kơpong tơnêi ki kố cho ƀăng tơnêi kong ki pêt mâu hdrê loăng plâi ton hơnăm, ai hên  hngêi trăng ki hiăng châ mơjiâng krá kâk. Kong ki châ pơcháu ôh tá tro tơdroăng mê hiăng ai tơdroăng ki tong tê rôe. Hnoăng cheăng ki kố ti xê tơpôu lôi ăm to peăng khu ki tơdah xo rak ngăn kong. Hôm xê bu mơdrếo xo to hlá mơ-éa pơcháu kong ăm pơlê pơla, klêi mê, lôi chúa, ôh tá vâ pêi pro ki klâi xếo?