Tơpoăng hlá trăng-Kơchâi kâ pơlê pơla hdroâng Rơđế
Chủ nhật, 00:00, 28/04/2019
VOV4.Sêdang - Tung mâu roh ôu kâ lơ tung pơlê ai leh, mơd^ng hdroâng mơngế Rơđế hmâ pế mâu kơchâi ing mâu tơmeăm khoăng, nhâ loăng ki kêi xo ing kong kế, ngo ngôi, kroăng têa. Tung mê, ai tá kơchâi tơpoăng hlá trăng, hê hê môi tiah kơchâi vâi pế têa sup, tâ xú le\m [ă mơngiơk ngiât ki phá tơviah xêh, châ hên ngế git kâ kơchâi ki kố.

 

 

Idrâp têk drâi pêi phái ki hiăng tâm tung têa tâ tung póu, chuât têi, pêi phái ki tâm tơvât [ă hlá trăng drêh ăm i liê le\m. Kố cho tơmeăm ki xiâm ôh tá păng lôi dêi mơngế Rơđế drêng pro tơpoăng [ă hlá trăng. Na H’Linh Ayun, ối a [uôn }uôr Dăng, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, tơpoăng hlá trăng cho kơchâi kâ dêi mơngế Rơđế hiăng ai sap ing chal vâi krâ roh nah, kuăn pơlê hiăng pơtối rak vế dêi túa pế kơchâi mê tá troh a hâi kố. Rêm hdroh tung rơpo\ng ngêi lơ tung pơlê ai ôu kâ, pơkoăng, mâu vâi nâ o kô tơku\m dêi pó, rêm ngế rêm hnoăng cheăng hbrâu rơnáu mâu tơmeăm, ngế ki ko châu priât, ngế chiê plâi mit kơbâng, ngế hrâu on i koh kân vâ pế kơchâi.

‘’Tơpoăng hlá trăng ga cho kơhiâm, kal khât [ă tơdroăng rêh ối dêi mơngế Rơđế, xua kố cho kế kâ tiô khôi hmâ dêi mơngế Rơđế sap ing ton t^n nah [ă troh nôkố xuân u ối. Ai mâu roh leh ôu kâ hơniâp ro apoăng hơnăm tung rơpo\ng, lơ ai tơdroăng ki tơku\m tung rơpo\ng hngêi, lơ mâu hâi leh ki phiu niu, sôk suâ, thăm nếo ai tơdroăng mơdâm kơnăng kiâ vâi xuân hmâ pế kơchâi ki kố’’.

 

 

Mâu tơmeăm ki xiâm vâ pế tơpoăng hlá trăng

 

Tơpoăng hlá trăng hmâ châ pế tung hdro meăm ki kân. Kơchâi ki kố hmâ ai hên tơmeăm, kơchâi xú ho\m, tung mê ôh tá păng lôi hơ’nêh ro, kơxêng chu lơ klêa ro, hmêng, tro\ng khăng ki hiăng têng, plâi hung drêh, kló priât kơbâng, hăng, kơte\m xâk. Mâu tơmeăm ki kố ngăn tiô kơ rơkong ki hmâ kâ dêi ngế ki pế, vâi ối tơvât hên mâu túa kơchâi ho\m ki ê ngăn tiô kơ rơnó ai.

Ki rơhêng vâ tối, kế ki ôh tá păng lôi mê cho phái [ă hlá trăng, cho hlá trăng ki chiâng xêh tung kong, hơ-iâ, xú ho\m, um méa ga ngăn vâ môi tiah hlá pơlêu ki vâi hmâ kâ. Klêi kơ’nâi vâi tâm phái ăm i poh, tơkôm têa i x^ng, klêi mâ pêi tơvât [ă hlá trăng, pêi ăm i xăn, liê, ngăn hiăng chiâng tơpoăng, tơpoăng rế liê mê kơchâi rế kơhiâm. Nâ H’Sa Ly Mlô, ối a [uôn Tai, cheăm Krông Jing, tơring MDrăk, kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, hdrối nah, hlá trăng bu ai to a chiâk deăng, tung kong, xua mê, vâ pế tơpoăng mê vâi nâ o athế lăm troh tung kong ing kơxo má lơ ing peăng xêi hâi ki hdrối vâ khoh châ pế kơchâi kố. Drêng lăm hnêi hlá trăng kố vâ kô tăng rah xo hlá ki hiăng chía vâ krâ iâ, ai mơngiơk ngiât le\m, ôh tá chiâng hnêi hlá rơmôe kơbâng, xua tâng pế kơchâi ah ga kô ôh tá ai mơngiơk drêh ki le\m mơnâ mâ.

‘’Hlá trăng ngin hmâ lăm hnêi xo tung kong lơ a chiâk deăng klêi mê kui  phái tâm tung hơtâu lếo têa ăm phái i rơbe\n klêi mê nếo pêi tơvât [ă hlá trăng. Pin pế têa drăng a mơhâu on tơkôm têa tơnăm ‘nôi nếo râm têa tơpoăng ki hiăng pêi liê, pế [ă. Hmâ hlo kô pế [ă mâu hơ’nêh mâm, môi tiah mâm chu lơ mâm ro, tiah mê, tơpoăng hlá trăng thăm rế kơhiâm’’.

 

 

Tung hơpiâp on, mâu vâi nâ o Rơđế dế tơvâ pơchên kế kâ

 

Drêng pế tơpoăng hlá trăng, mơngế Rơđế hmâ bu kho iâ hơ’nêh lơ ngé kơxêng ăm i ton, klêi mê, râm ‘miê plâi mit kơbâng, kló priât, tro\ng xăng ki hiăng khăng pế ăm i poh, klêi mê nếo râm mâu hmêng, hrốu. Drêng tâi tâng mâu tơmeăm vâ chên nếo lếo têa tơpoăng ki pêi ing tơpoăng phái tung hdro hnối rơvâ ăm ga i tơmot, râm po, [ôt ngot krâ kơ tro krôk. Klêi kơ’nâi hiăng râm têa tơpoăng tung hdro athế ‘mâi on koh krâ kơvâ, klêi mê, hnối rơvâ đi đo vâ tơpoăng phái pôi tá tơkâ ah chiâng pro khoăng krí hdro, chiâng ôh tá kơhiâm.

Nâ H’Loan {yă, ối a [uôn }uôr Dăng {, cheăm }uôr Dăng, tơring }ư\ Mgar, kong pơlê Dak Lak tối ăm ‘nâi, maluâ tơdroăng rêh kâ ối nokố hiăng niân ai hên túa ki pơchên kơchâi tiô chal nếo, la mâu túa pế pơchên kơchâi dêi hdroâng kuăn ngo xuân pơtối u ối, mơngế Rơđế hmâ rak vế dêi khôi hmâ pơchên hmê kơchâi tiô vâi krâ roh nah. Malối, [ă mâu vâi nâ o, kố châ ngăn cho roh ki vâ rêm rơxông nâ o toh chôu châ tơpui tơno, hnê tối dêi pó túa ki rơkê tung pơchên hmê kơchâi dêi hdroâng kuăn ngo tơná.

‘’Kố cho kế kâ ki rơpo\ng hngêi hmâ hâk vâ pế, malối [ă mâu vâi kuăn muăn, cháu chái prôk lăm hriâm, pêi cheăng a tíu hơngế, to ton vâi nếo prếo vêh dêi a hngêi, pơlê cheăm, mâu kơchâi ki kố cho kơchâi ki pro vâi rơhú vâ kâ [ă ối hmuâ vâ kâ đi đo. Á cho môi ngế hơnăm ối nếo, á xuân pói rơhêng vâ châ hriâm túa pơchên mâu túa kơchâi ki tiah mê, ti xê bu pế ăm to dêi tơná châ kâ mê ối vâ hnê ăm mâu pú hmâ, mâu vâi nâ o, tá mâu kuăn muăn, cháu chái kơ’nâi ah vâ vâi xuân châ pơtối rak vế, [ă ‘nâi dêi túa ki vâ pế kơchâi ki kố’’.

 

 

Hơtâu kơchâi tơpoăng hlá trăng châ ‘no tơbleăng [ă hên mâu kơchâi ki ê

 

Xuân môi tiah tro\ng xăng, tơpoăng ki pế [ă hlá trăng cho kế kâ tiô khôi hmâ roh vâi krâ nah, ga cho vâ mơhno tối tơdroăng ki krê xêh dêi mơngế Rơđế. Tâng vâ pơchông ngăn [ă kơchâi tro\ng xăng mê tơpoăng hlá trăng ga ai pế chía pá tâ iâ drêng hbrâ tơmeăm vâ pế. Tung mâu roh leh, ôu kâ ki kal mê kơchâi tơpoăng hlá trăng cho kế kâ ki hmâ hlo, châ mâu vâi nâ o pế vâ ăm tơmối ôu kâ.

 

 

Tâi rơpo\ng rơtế kâ tung roh kâ hmê [ă mâu kơchâi tiô khôi hmâ

 

Tung roh kâ hmê, tơpoăng hlá trăng hmâ châ kâ [ă hmê, drêng [ă kơchâi kâ ki ê dêi mơngế Rơđế, môi tiah tro\ng xăng ki pêi [ă po hăng, plâi hung ki pêi [ă hmui tr^ng ki chôu, hlá pôm loăng ki kơ-óu, tơxông ki hơ-oh [ă hên mâu kế kâ ki ê. Tung pơla mâu kế kâ ki châ mơ’no tơbleăng mê, kơchâi tơpoăng hlá trăng kô pro mơngế kâ châ kâ kơchâi ki ai mơngiơk le\m [ă xú ho\m há. Drêng kâ kơchâi ki kố kô tâ ki chía xăng dêi tro\ng xăng, ki hăng dêi hăng, ki hê hê dêi têa kơchâi, ki rơmâ dêi hơ’nêh mâm ki pế chên [ă tá ki xú le\m dêi hlá trăng. Xua ti mê, pin rế kâ kơchâi tơpoăng ki kố kô tơ’lêi lo\n kâ hmê, klêi mê, ối chôu vế đi đo ‘na kơchâi tơpoăng hlá trăng ki xú ho\m, kơhiâm le\m kố.

H’Xíu Hmok chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng

 

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC