Thôn Nà Khau, cheăm Đồng Tâm, tơring Bình Liêu, Quảng Ninh cho thôn  kơtiê xơpá, hên kuăn pơlê ôh tá hlê ‘na luât. Mâu túa tơlá rêh ối hên ki ôh tá tro. Xua hêm, tung pơla hnê tối a mâu thôn pơlê hngế hngo trâm hên tơdroăng pá. Tiô jâ Nguyễn Thị Kim Oanh, ngế cheăng ‘na luât dêi cheăm Đồng Tâm:

“Má môi kuăn pơlê a cheăm kố iâ mơngế hriâm ôh tá hlê. Má péa, kuăn pơlê ôh tá chiâng tơpui nâl Xuăn, ôh tá hlê, tơdroăng hnê tối ki mâu kăn ƀô̆ lăm troh a thôn, pơlê, troh a mâu hngêi kuăn pơlê tơkŭm hôp vâ hnê ki mê cho thế kơnôm mâu kăn kơphô̆, kăn thôn ki mê tơplôu nếo,  tơbleăng tối ăm kuăn pơlê tơdroăng ki pin kal hnê tối ăm kuăn pơlê mê vâi nếo ‘nâi tơdroăng  ki  mê’’.

Mâu hơnăm achê kố, tơdroăng hnê ‘na luât ăm kuăn pơlê châ râ ủy Đảng, mâu kăn cheăm Đồng Tâm tơmâng khât, ngăn mê cho  hnoăng cheăng pêi pro plâ hnơnăm. Cheăm mơjiâng tôh hnê tối, tơbleăng mâu tơdroăng ‘na luât, tơrŭm ƀă mâu kăn ƀô̆ thôn rah tơdroăng hnê tối ti lâi vâ tơtro.

Hô̆i đong tơbleăng, hnê ‘na luât tơring Bình Liêu hiăng tơmâng nhên khât a troăng hơlâ, tơdroăng hnê mơhno dêi Đảng, luât Tơnêi têa vâ mơjiâng tơdroăng pơkâ tơbleăng, hnê ‘na luât ăm tơtro ƀă rêm ngế,  mâu kuăn pơlê, tung pơlê, ƀă tơdroăng cheăng kâ rêh ối a pơlê, malối ƀă mâu kuăn ngo. Riân 6 khế apoăng hơnăm kố, mâu cheăm, pơlê kân tung tơring hiăng tơkŭm po 141 hâi hnê tối ‘na luât, ƀă lối 11.000 hdroh ngế  veăng hmâng. Ing tơdroăng hnê ‘na luât, mâu kuăn ngo tung tơring Bình Liêu hiăng pơ’lêh nhên ing tơdroăng hlê plĕng troh tơdroăng pêi pro.

Kuăn pơlê hiăng kơhnâ veăng a mâu tơdroăng cheăng dêi pơlê, malối cho tơdroăng mơjiâng thôn pơlê nếo ƀă kơdroh kơklêa xăm kơtiê krá ton. Pôa Chíu Thanh Sáng, ngế kuăn pơlê thôn Nà Khau, cheăm Đồng Tâm hiăng pleăng tơnêi ăm pro troăng, tối” Kơnôm kăn ƀô̆ hnê, ngin hiăng hlê troăng hơlâ dêi Tơnêi têa  ƀă kuăn pơlê rơtế pêi. Ngin ai troăng ƀê tông hiăng tơ’lêi prôk, tê dêi loăng hngó, loăng kếo hiăng a tâ.

Tơmâng khât tơdroăng hnê tối, hnê ‘na luât tung pơlê, malối a kơpong hngế hngo, Khu ngăn Kuăn ngo kong pơlê Lào Cai hiăng tơrŭm ƀă mâu khu râ, kơvâ cheăng ai hên troăng hơlâ, túa pêi nhên khât. Ing mê, veăng mơdêk hlê plĕng, hlê ‘na luât tung hdroâng kuăn ngo.

Rơpŏng jâ Thên Mây Phấn, thôn Đội 2 rơtế ƀă hrĭng rơpŏng kuân ngo Nùng a cheăm Nàn Sán, tơring Si Ma Cai đi đo ai mâu khu râ kơvâ cheăng troh hnê ‘na Luât hbrâ tơplâ mơdât ma tŭi, hnê Luât xo on veăng rơpŏng hngêi, kum ăm tơnêi ối, tơnêi pêi cheăng kâ ăm kuăn ngo ƀă mâu troăng rơhlâ, luât pơkâ mơnhông cheăng kâ. Ing mâu túa cheăng, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo rế xông tơbrê. Ing mâu túa cheăng kâ, tơdroăng rêh ối dêi kuăn pơlê rế xông tơƀrê, kuăn ‘nĕng châ tơmâng ăm lăm hriâm rế ton rế tro tâ:

“Tơdroăng rêh ối dêi tơná nôkố hiăng pơhlêh tâ hdrối, kuăn a châ lăm hriâm tâi, ai cheăng pêi ‘nôi klê mê nếo xo on veăng’’.

 Pôa Lồ Xuân Chô, Ngế pơkuâ ƀơrô Kuăn ngo tơring Si Ma Cai ăm ‘nâi, kơnôm rak vế pêi pro tro mâu pơkâ ‘na luât, kuăn pơlê hiăng xo rak luât pơkâ xúa tung rêh ối. 

“Mâu troăng hơlâ, luât pơkâ dêi Tơnêi têa djâ troh a mâu cheăm xuân môi tiah tíu tơkăng kong mê tơdroăng pơkâ dêi tơnêi têa mơnhông cheăng kâ rêh ối kơpong kuăn ngo xuân hiăng châ  kum  pro môi tiah têa ôu kâ ăm kuăn ngo, pro mâu troăng prôk tung thôn, hiăng tơ’lêi hlâu tung chơ to meăm mơdró kâ’’.

‘Nâi nhên hnê ‘na luât tung kơpong hdroâng kuăn ngo cho tơdroăng ki kal, thế châ tơkŭm po đi đo, tơdrêng tơbleăng hnê ‘na luât ing mâu rôh hôp kân, mâu rôh tơkŭm hôp ƀă tơbleăng tung rơ’jíu, hlá tơbeăng hnê ‘na luât, ing tơ’noăng ‘na luât ăm mâu kuăn pơlê hdroâng kuăn ngo châ Khu ngăn Kuăn ngo kong pơlê tơkŭm po hiăng pro pơxúa khât, kum kuăn pơlê hlê klêi mê tối ăm dêi rơpó, hriâm tơ’nôm hên tơdroăng ‘na luât. Nâ Vừ Thị Sung, thôn Kim Sáng Hồ, cheăm pa Cheo, tơring Bát Xát tối:

“Pơtối pêi pro tơdroăng hnê ki cheăm ngin pơtroh ăm tung hâi tơ’noăng hâi kố cho tăng hlê, hriâm ƀă rak vế pêi pro tro luât cho hnoăng ki pơxúa ƀă hnoăng cheăng dêi rêm ngế kuăn pơlê”.

Riân troh mơ’nui khế 6, lâp tung kong pơlê Lào Cai hiăng tơkŭm po lối 1.000 rôh hôp hnê tối, tơbleăng, hnê luât, tối ăm ‘nâi mâu tơdroăng; tơkŭm pê klêi Hneăng tơ’noăng tăng ‘nâi plĕng ‘na luât ‘măn ăm hdroâng kuăn ngo ƀă mâu hdroâng kuăn ngo. Ing mê, veăng mơdêk ki hlê plĕng, hlê plĕng ‘na luât tung kơpong kuăn ngo, mơjiâng pơlê xiâm hơniâp mơnhông tơƀrê. Tiô pôa Trần Phùng, Kăn phŏ pơkuâ ngăn Kuăn ngo kong pơlê Lào Cai:

“Tơdroăng hnê tối hên túa tiah mê tung pơla hdrối kố nah pin xuân ‘nâi, mê cho xôi luât dêi kuăn pơlê rế ton rế kơdroh, tơdroăng rêh ối dêi pin rế lĕm tro tâ ƀă mâu tơdroăng tơdjâk troh luât, klêi mê tơdroăng pêi pro tiô luât pơkâ ngế ki lâi xuân ‘nâi”.