Sap ing chal ton t^n roh vâi krâ nah, rêm hơnăm mơngế K’ho a kong pơlê Lâm Đồng pơrá hmâ tơku\m po leh mơd^ng tiô khôi hmâ dêi hdroâng kuăn ngo, môi tiah mơdâ kơ’neh kloăng hdrê, chối báu, xếo chêng kơpôu, dó inâi ăm kuăn ‘ne\ng tá troh a mâu leh mơd^ng ki kal kân môi tiah T^ng kâ báu nếo, T^ng kâ kơpôu [ă hía hế. Tung rêm leh mơd^ng mê pơrá ôh tá păng lôi idrâp chêng koăng, idrâp hơkâ ki vâi tô, to\n tung hngêi trá xo\n. Kố cho khôi túa ki le\m tro, pơtroh tơdroăng ki hơniâp ro troh pơlê pơla, la mâu hnoăng cheăng ki kố dế vâ rế hía lôi.

Hngêi trá xo\n hiăng châ vêh mơjiâng pro a leh mơd^ng reăng Đà Lạt

Mâu vâi krâ hiăng hơ’muăn tối: hdrối nah, tơdroăng rêh ối trâm hên xahpá, khuo#t mơnguâ hên kế tơmeăm, vâ tơku\m po môi tơdroăng leh mơd^ng ki kân, môi tiah t^ng kâ kơpôu ôh tá xê tơdroăng ki hlâu, kăn rơpo\ng hngêi athế kơd^ng ‘nâi to lâi hơnăm, veăng kum, hbrâ tu\m rêm tơdroăng ing môi hơnăm hdrối mê (ing kơpôu, lối chât to vó drôu xiâm, phái [ă hên h^n mâu tơmeăm khoăng ki ê vâ ăm tơmối kâ), xua ga, hâi khế ki vâ tơku\m po leh mơd^ng kố hmâ po ton tung 1 khế.

Môi tung mâu hngêi trá xo\n ki u ối a pơlê kân Di Linh

Pôa K’Brèl, cho mơngế krâ ki rơkê to\n chêng tơgôu koăng, ối a thôn Kròt Dờng, cheăm Bảo Thuận, tơring Di Linh, kong pơlê Lâm Đồng tô tuăn ó ‘nâng: tơdrêng [ă mâu tơdroăng ki po leh mơd^ng tiô khôi hmâ, mê hngêi trá xo\n dêi mơngế K’ho xuân rế hía vâ rế hía lôi. Hngêi trá xo\n dêi mơngế K’ho cho tiu ki krih tơviah, ki xeăng nôu báu ối. Xua ti mê, tơdroăng ki tơku\m po leh mơd^ng tiô khôi hmâ tung hngêi trá xo\n đi đo mơhno tối tơdroăng ki krip krih [ă châ nhuo#m mơnê khât. Idrâp hơkâ, idrâp chêng koăng hiăng chuât xơtó ó khât, mơhno tối tơdroăng ki chuât châk hơngế ki hngêi me\n pro [ă [ê tong ôh tá ai idrâp chuât tiah mê. Pôa K’Brèl, ngế ki rơkê to\n chêng tơgôu koăng tối tiah kố:

‘’Hngêi trá xo\n hdrối nah ai hên khu rơxông rơtế rêh ối, achê [ă dêi pó. Dế nôkố, xua ai hên tơdroăng ki tơdjâk troh pơlê pơla, xua mê, hngêi trá xo\n rế ton rế vâ hía lôi. Mơhno túa le\m tro dêi hngêi trá xo\n kô tơ’lêi hía [ă piu tâi tâng. Dế nôkố, vâ to\n chêng tơgôu koăng [ă mâu hngêi ki me\n mơjiâng [ă xơmong tiah nôkố; idrâp chuât dêi chêng koăng hmâng ga chuât ôh tá ro xơtó môi tiah roh vâi krâ nah xếo. Xua mê, nôkố, pin vâ vêh po nếo leh mơd^ng mơhno túa le\m tro roh ton nah dêi vâi krâ-nho\ng o pin tiô troăng hơlâ dêi Đảng, Tơnêi têa mê athế pơtối rak vế, mơnhông ‘na mơhno túa le\m tro tiô khôi vâi krâ roh nah’’.

{ă ngoh Dacha Vũ Bảo, ối a thôn Đồng Đò, cheăm Tân Nghĩa, tơring Di Linh, kong pơlê Lâm Đồng cho môi tung mâu khu rơxông nếo ki kơhnâ khât tung veăng pêi pro tro tiô mơhno túa le\m tro ‘na chêng koăng. Dế nôkố, tơdrêng [ă mâu ngế vâi krâ tung kơpong tơnêi tíu ki dế kơhnâ hnê ‘măn túa to\n chêng tơgôu koăng ăm 24 ngế droh rơtăm a pơlê cheăm, xua tơring tơku\m po. Ngoh tối ăm ‘nâi: Hngêi trá xo\n rế hía rế vâ chê tâi cho tơdroăng ki hía he\ng kân má môi [ă hdroâng mơngế K’ho. Hdrối nah, rêm hơnăm a mâu pơlê cheăm dêi mơngế K’ho hmâ tơku\m po mâu leh mơd^ng tiô khôi hmâ [ă xuân kơnôm ing mê, khu khu droh rơtăm pơrá rơkê to\n chêng, tơgôu koăng, rơngê xuâng. Tung mâu hâi po leh mơd^ng mê, malối leh mơd^ng ki kân, vâi krâ ti xê to châ tơmâng tơdroăng to\n chêng tơgôu koăng, châ rơngê xuâng [ă mâu vâi krâ ki rơkê, mê ối châ xuâng ki nâl K’ho tối dêi Tam Ya, mê ối châ kâ mâu tơmeăm kâ tiô hdroâng kuăn ngo, ngoh Dacha Vũ Bảo tối tiah kố:

‘’Tiô kơ tơdroăng vâ mơnhông pêi cheăng kâ-rêh ối, dế nôkố vâi krâ-nho\ng o preăng vâ tơno tơnêng ‘na tơdroăng ki mơjiâng hngêi trá xo\n. Maluâ ti mê, tiô á hngêi trá xo\n dêi hdroâng kuăn ngo tơná kố athế mơnhên tối tiah kố, ga cho môi tơdroăng ki kal má môi, mê cho tơnêi tíu, kơpong ki vâ tơku\m po leh mơd^ng to\n chêng koăng, tung rơpo\ng hngêi ai tơdroăng ki kal. Tơdroăng ki tơku\m hnê to\n chêng, tơgôu koăng, hnê rơngê ting ting, kơhnhon xuâng lơ hnê tối ‘na tơdroăng pêi cheăng kâ dêi rơpo\ng hngêi, hdroâng hdrê pơrá ai po a hngêi trá xo\n lơ dế chôu phut pơtê kơhâi dế, klêi kơ’nâi chôu phut pêi cheăng tơbrêi tơbrêh, pơtê pơto a hngêi trá xo\n ga cho tơ’lêi hlâu, tơtro há. Ing mê, mơjiâng chiâng ki ro rih, hơniâp vâ ai tơmiât tơche\ng, pêi cheăng kâ, mơnhông pêi lo kế tơmeăm, mơnhông tung tơdroăng rêh kâ ối’’.

Maluâ cho ‘nâng, mâu hngêi xơmong, hngêi [rik xo\n hên râ a ‘ngêi, cho tơ’lêi hlâu, krá le\m, tơtro [ă tơdroăng rêh ối chal nếo nốkố, la xuân u ối mâu ngế ki ‘nâi klê, hlê ple\ng tơdroăng ki kơnía git dêi mơhno túa le\m tro kuăn ngo mê vâi xuân ối tô tuăn păng ‘nâng, hía lôi môi tơdroăng ki lâi mê ‘lo xua ôh pá hlo ai xếo hngêi trá xo\n tiô khôi hmâ vâi krâ roh nah, ulâi nếo châ hlo kâng ki xo\n a ‘ngêi [ă châ rơnuâ krip krih, hên mơngiơk a mâu pơlê dêi mâu ngế K’ho, Mạ. Mâu um méa ki xah ôm hêi a kơnoh on hdría drêng tung pơlê ai po leh mơd^ng, mâu rơkong rơngê ting ting pơla mâu vâi droh rơtăm, lơ hơ’muăn hdrôu, rơngê rơngối ki hơniâp ro, tơmot khâp tung hiâm mơno, mâu túa kơhnhon xuâng, idrâp chêng koăng, drôu xiâm [ă hên h^n mâu tơmeăm ki ê dế hmâ ai tiô chal vâi krâ roh nah nôkố hiăng vâ hía he\ng lôi. Malối [ă túa rêh kâ ối chal nếo ai hên tơdroăng ki hơ’leh, ing tơmeăm khoăng troh a hiâm tuăn tiô chal nếo, la ôh tá xê ing mâu tơdroăng ki tiah mê pro pin chiâng piu hiât mâu tơdroăng ki kơnía git dêi khôi túa, vêa vong le\m tro sap ing chal vâi krâ roh nah dêi hdroâng kuăn ngo tơná, kal păng ‘nâng châ pơtối rak vế, chôu ‘măn hngêi trá xo\n tiô khôi hmâ dêi troăng hơlâ mơnhông pơlê pơla.

Ndong Brừm chêh

Nhat Lisa tơplôu [ă tơbleăng