Tơklep hăm tơdrong jang pơgang tơring hloh 20 sơnăm, jơ̆ng yak đơ̆ng mŏ Nguyễn Thị Hiền đĭ năm tơ̆ jơ̆p 13 pơlei kơ xăh Ea Kiết, apŭng Cư M’gar. Tơdrong jang tơroi tơbăt, krao hơvơn kon pơlei hơtŏk ‘lơ̆ng đon hlôh vao băt tang găn jĭ jăn, tơ ƀlŏk dơ̆ng năr ƀet bơ̆ng pơih să, vang jang tang găn jĭ sôt ret, jĭ pơ lŏ lĕch đe, krao hơvơn ‘nĕ kơ rơneh kon mă 3.... đei dôm khei ‘năr hơnhăk ăn kơ mŏ lơ tơdrong sơ ‘ngon, chơt.

“Sơnăm doh sơ̆ jĭ sơnăm 2004, truh khei 6 ‘năr ‘mi mă năm ƀet tơ̆ plei bơngai Mông tôch kơ mơmat, ƀơ̆t doh sơ̆ năm trong bri mă năm răh chep răh kơƀĭnh tơ ngiĕt vắc xin, sơnăm doh sơ̆ năm klĕch đak glung ngêh kơ hiong hơkâu bơih, năm răh tơchĕng răh yua kơ kiơ kơdih jang tơdrong jang ‘nâu, mă lei ĭnh tơchĕng kon pơlei đe sư lui ngeh lơ̆m ĭnh, đe sư ling lang răp gô ĭnh tơ̆ noh ‘noh jĭ dôm hơnih kăl kơ ĭnh păng ĭnh ƀôh jơhngơ̆m hiôk păng dôm tơdrong mơmat tat ‘noh yak kĕ yak hloh đĭ. Iŏk đơ̆ng doh ƀôh ĭnh ‘noh jĭ bơngai tôch kơ mơmat mă hơnhăk truh tơdrong hiôk chơt ăn hơnih mơmat tat hloh kơ ĭnh dơ̆ng kơna ĭnh ƀôh chơt hơiă hloh.”

Hăm đon tơchĕng tơdrong jang pơgang ‘noh jĭ tơdrong jang gĭt kăl păng chhôk hơiă, kơna hăm bơngai jĭ, mŏ Hiền ling lang lăng nhen bơngai ŭnh hnam kơdih sư, tơ jê̆, apĭnh jet gia păng bơngơ̆t truh tơgŭm. Gơnang đơ̆ng noh, vă đĭ đăng kon pơlei Ea Kiết tă kơ rơih Hnam pơgang xăh ‘noh jĭ hơnih khăm, hơmet jĭ blŭng a; hlôh vao găh tơdrong jang vei lăng jơhngơ̆m pran kŭm ƀrư̆ ƀrư̆ đei hơtŏk ‘lơ̆ng, tơdrong oei sa đơ̆ng kon pơlei tơring ‘nâu hlôi tơplih rim năr. Mŏ H’Luôr Byă, oei tơ̆ plei Ya Wầm A, xăh Ea Kiết tơbăt:

“Gơnang đơ̆ng tơdrong pơtho tơƀôh đơ̆ng đe mŏ păih Hnam pơgang xăh, mă loi ‘noh jĭ mŏ Hiền tôch kơ rơhâu pơtho tơƀôh ăn kơ nhôn găh trong vei lăng hơioh đơ̆ng ƀơ̆t ĭnh oei hơnăp truh rơneh kon. Đơ̆ng doh ĭnh đei dơ̆ng hlôh vao găh trong vei lăng kon vă kon tĭh vơ̆ pơđĭ găh đon hơgei, jơhngơ̆m đon păng jơhngơ̆m pran.”

Tơ̆ hơnăp jang kiơ̆ tơplih kơsô̆, drŏ kăn Kơdră vei lăng hnam pơgang xăh hơdrin tơmơ̆t kơmăy kơmŏk phần mềm pơyua ăn tơdrong jang. Mŏ oei chă hŏk kơdih, tơmơ̆t dơ̆ng tơdrong hlôh vao kăl vă chă trong jang tơroi tơbăt, krao hơvơn ‘lơ̆ng hloh ăn kon pơlei. Tơ̆ kơchư̆k pơm Kơdră vei lăng Hnam pơgang xăh, mŏ đei tơdrong klăih song jang rơđăh, lăp hăm joăt jang đơ̆ng rim bơngai vă bơ̆jang kiơ̆ đei yua tơdrong jang tang găn hơdrol păng pơtho tơƀôh, khăm hơmet jĭ. Hơdai hăm ‘noh mŏ kŭm lăng kăl pơjing tơdrong pơvei 1 jơhgơ̆m đon, tơgoăt hơdai lơ̆m anih jang, pơm tơdrong hiôk tơgŭm mŏ oh jang hơdai vang jang gơh.

 Ƀak si Đa khoa H’Pim AYun, Phŏ Kơdră vei lăng Hnam pơgang xăh Ea Kiết, bơngai đĭ đei 14 sơnăm vang yak hơdai hăm mŏ Hiền lơ̆m tơdrong jang khăm hơmet jĭ ăn kon pơlei tơ̆ tơring vang tơroi:

“Ƀơ̆t mơ̆t jang tơ̆ Hnam pơgang xăh đei bơngai mŏ tơnăp thoi noh kŭm tơgŭm ĭnh lơ, mưh ĭnh ưh kơ băt ‘noh ĭnh apĭnh mŏ rơhâu tơl nơ̆r ĭnh ‘noh ĭnh kŭm đei kĕ jang dơ̆ng, đei dơ̆ng tơdrong ‘lơ̆ng jang tŏk.”

Jĭ xăh hơtăih hơtŏ, hơtăih kơ anih kơdrơ̆m apŭng Cư M’gar 25km, Ea Kiết đei vă jê̆ 1/3 kơsô̆ kon pơpei ‘noh jĭ kon pơlei kon kông, tơdrong arih sa oei lơ mơmat tat. Vă tơplih trong tơchĕng đơ̆ng kon pơlei lơ̆m tơdrong vei lăng jơhngơ̆m pran, mŏ Hiền hlôi jang tơgŭm ăn kơdră đảng, khŭl kơdră păng dôm khŭl tơpôl xăh pơgơ̆r tơroi tơbăt, hơtŏk ‘lơ̆ng đon hlôh vao, băt kơchăng vei lăng jơhngơ̆m pran ăn tơpôl; lăng kăl tơdrong jang vei lăng cham char. Mă loi ‘noh jĭ lơ̆m khei ‘năr jĭ hơbuh Covid 19 đơ̆ng sơnăm 2019 truh 2022, mŏ hlôi jang ‘lơ̆ng tơdrong jang tơgŭm ăn kơdră Đảng, khŭl kơdră tơring pơjing dôm trong jang tang găn jĭ hơbuh đei yua. Ƀok Trần Trung Hiếu, Phŏ Kơdră Anih vei lăng kon pơlei xăh Ea Kiết, apŭng Cư M’gar tơroi găh drŏ kăn kơdră vei lăng Hnam pơgang xăh Nguyễn Thị Hiền:

“Yua đơ̆ng oei hơtăih kơ anih kơdrơ̆m apŭng kơna hơnăp jang đơ̆ng Hnam pơgang xăh tôch kơ gĭt kăl, jang tơdrong jang khăm hơmet jĭ blŭng a ăn kon pơlei. Tơ̆ âu, Kơdră vei lăng Hnam pơgang xăh hlôi hơtŏk hơnăp jang tơgŭm tơtom ăn Anih jang vei lăng kon pơlei xăh kŭm nhen kơdră đảng vei sơđơ̆ng pơgang vă khăm hơmet jĭ ăn kon pơlei. Truh dang ei xăh kŭm jang ‘lơ̆ng tơdrong jang khăm hơmet jĭ kơna kơsô̆ hơkĕ hơkong đơ̆ng hơioh kŭm nhen bơngai mĕ tŏk bok hơnăp păng dôm trong jang tơgŭm nai adoi vei sơđơ̆ng ‘lơ̆ng păng Hnam pơgang xăh rim sơnăm adoi iŏk đei pơkăp ‘lơ̆ng găh jang pơgang.”

20 sơnăm hrŭk ao blouse kok, tơdrong jơnei đơ̆ng mŏ lơ hăm lơ hla ar pơ ư, ƀăng khen lơ̆m tơdrong jang joăt jang, mă lei rŏ lăng tơmam hơpăh tih hloh hăm mŏ Nguyễn Thị Hiền ‘noh jĭ tơdrong lui đơ̆ng kon pơlei hăm Hnam pơgang xăh Ea Kiết. Tơdrong ‘nâu hlôi hơtŏk dơ̆ng ăn kơ mŏ lơ tơdrong hiôk chơt, tưk tơiung jơhngơ̆m đon hơdrin hăm tơdrong jang.