VOV4.Bahnar - Dôm sơ năm tơ jê̆ âu, tơ drong vei sơ đơ̆ng chĭnh trĭ, sơ đơ̆ng tơ pôl, sơ đơ̆ng tơ ring sơ lam hlôi păng tŏk bŏk ƀrư̆ ƀrư̆ đei hơ met ‘lơ̆ng. Hơ dai hăm khŭl linh dơ nơm tơ̆ tơ ring sơ lam ‘noh ƀô̆ đô̆i vei lăng tơ ring sơ lam jang kiơ̆ hơ năp jang, jơ nei ‘noh athei tơ roi truh dôm tơ drong vang tơ gop đơ̆ng kră pơ lei, bơ ngai pơ gơ̆r pơ lei, bơ ngai đei đe lui yom lơ̆m kon pơ lei kơ rim hơ drĕch hơ drŭng.

Plei Xung jĭ 1 lơ̆m dôm pơ lei pơ jing tơ drong jang “ Đĭ đăng kon pơ lei vei lăng sơ đơ̆ng Teh đak” ‘lơ̆ng hloh kơ xăh Ia Drăng, apŭng Chư Prông, Gia Lai. Pơ lei đei 80 ŭnh hnam hăm 400 ‘nu bơ ngai, tă kơ bơ ngai kon kông ngăl. Hơ drol sơ̆, tơ drong sơ đơ̆ng đei ƀôh tôch kơ krê hơ mơt.

Hăm hơ năp jang ‘noh kră pơ lei, Kơ dră Chi hội Khŭl linh so plei  Xung, ƀok Siu Nhíp hlôi pơm ăn kon pơ lei lơ tơ drong jang ưh kơ đei hơ năn mă lei tôch kơ ‘lơ̆ng: Tơ gŭm kon pơ lei tơ plih đon tơ chĕng trong jang, pơm tơ jur tơ drong pơ ma ưh kơ lăp băl đơ̆ng dôm tơ drong tih iĕ đei ƀôh, athei kon pơ lei sut hŭt dôm tơ drong joăt ưh kơ ‘lơ̆ng so.... Lơ̆m pơ lei đei tơ drong kiơ, ƀok tă kơ đei măt ngăl. Rim tơ drong tih iĕ kon pơ lei tă kơ tơ chă năm apĭnh tơ gop nơ̆r đơ̆ng ƀok ngăl. Vă kon pơ lei đei tơ drong arih sa sơ đơ̆ng, ƀok Siu Nhíp pơ tho tơ ƀôh ăn pơ lei pơ jing 1 grŭp chă vei lăng kơ dih hăm 5 ‘nu, hơ nơ̆ng dăr joang, vei lăng păng tơ tom hơ met pơ ‘lơ̆ng dôm tơ drong ưh kơ lăp băl lơ̆m tơ pôl. Gơ nang đơ̆ng noh, lơ sơ năm ‘nâu, tơ drong sơ đơ̆ng tôch kơ ‘lơ̆ng, kon pơ lei bơ ngơ̆t jang sa vă hơ tŏk tơ iung mŭk drăm ŭnh hnam. ‘Nhŏng Kpah Hồng – phŏ pơ gơ̆r plei Xung, xăh Ia Drăng, apŭng Chư Prông tơ lăt:

“Hăm kră pơ lei Siu Nhíp, kon pơ lei tơ̆ âu tôch kơ lui yom. Ƀok đei bưng ai lơ̆m tơ drong sek tơ lang ưh kơ lăp băl lơ̆m ŭnh hnam, sek tơ lang tơ drong tơ gar băl lơ̆m pơ lei. Ƀok năm sek tơ lang tôch kơ ‘lơ̆ng bu bu kŭm pơ ư. Ƀok oei tơ roi tơ băt krao hơ vơn ăn kon pơ lei pơ jing tơ ring tơ rang ‘nao, krao hơ vơn kon pơ lei pơm dur var, hơ met ming pơ gar ‘long, pơ tăm ‘long sa plei”.

Jĭ gơng ƀưh vă hơ nhăk dôm trong jang, tơ drong tơ gŭm đơ̆ng Đảng, teh đak truh hăm kon pơ lei, pơ ma đĕch ưh kơ tam mă tôm, ƀok Siu Nhíp ling lang tơ chĕng: ‘meh krao hơ vơn đei kon pơ lei mơ̆ng kiơ̆, mă hơ drol kơ dih kâu athei năm hơ drol, athei hăm bơ̆ jang hơ dăh. Mă đơ̆ng sơ năm kră mă lei ƀok ling lang jang hơ drol hơ tŏk tơ iung mŭk drăm. Hloh 2 hek tar điều, cheh phe, tiu jang hơ dai hăm vei rong kon tơ rong rim sơ năm hơ nhăk ăn iŏk yua lơ ăn ŭnh hnam. Dôm tơ drong hlôh vao lơ̆m jang sa ling lang đei ƀok roi tơ gŭm, pơ tho kon pơ lei kang kiơ̆. Tơ roi găh kơ dih kâu, ƀok Siu Nhíp tơ roi thoi âu: “Ĭnh đei kon pơ lei lơ̆m pơ lei lui yom pôk pơm kră pơ lei ‘noh athei ling lang chă hơ len lăng, răp mơ̆ng nơ̆r tơ gop đơ̆ng kon pơ lei, kon pơ lei đei mơ mat tat kiơ ‘noh chă trong tơ gŭm. Ĭnh athei pơm jŭk yŭk trong hơ lâu lơ̆m rim tơ drong ‘noh kon pơ lei mă mơ̆ng, mă lui păng pơm kiơ̆.”

Đơ̆ng tơ drong jang kơ plei Xung, hlôi păr ang truh pơ đĭ tơ pôl hơ drĕch hơ drŭng tơ̆ xăh Ia Drăng. Lơ sơ năm âu ki, xăh Ia Drăng ling lang đei lăng ‘noh jĭ tơ ring vei sơ đơ̆ng ‘lơ̆ng păng jing hơ nih hơ dăh lơ̆m tơ drong jang “Đĭ đăng kon pơ lei vei lăng sơ đơ̆ng Teh đak” kơ apŭng Chư Prông, Gia Lai. Kon pơ lei lơ̆m xăh ling lang hơ tŏk ‘lơ̆ng hơ năp jang, tơ drong jang đơ̆ng kơ dih, kơ chăng hăm bơ ngai kơ nê̆, tơ tom chă ƀôh păng tơ roi tơ băt hăm khŭl kơ dră găh dôm bơ ngai kơ dâu jăk tơ̆ tơ ring sơ lam. Đơ̆ng blŭng sơ năm truh dang ei, tơ pôl kon pơ lei hlôi tơ roi ăn Kŏng an xăh đei 135 tơ drong kơ tơ̆ng ang, lơ̆m noh đei lơ tơ drong kơ tơ̆ng ang kăp gĭt, tơ gŭm khŭl linh kơ pal tơ tom hơ met pơ ‘lơ̆ng. Hơ dai hăm ‘noh, xăh klăih song hơ năp jang hơ dăh ăn rim kang ƀô̆, đảng viên păng kon pơ lei dăr hơ len, tơ gŭm 18 ‘nu pơm yoch, 30 ‘nu lĕch đơ̆ng hnam pơ nă. Tơ drong jang “ Đĭ đăng kon pơ lei vei lăng sơ đơ̆ng Teh đak” lơ̆m xăh ‘noh jĭ tơ drong hiôk pơ trŭt mŭk drăm - tơ pôl kơ tơ ring hơ tŏk tơ iung, tơ gŭm Ia Drăng jăh jang đang ‘lơ̆ng tơ ring tơ rang ‘nao. Lơ̆m tơ drong tơ plih đơ̆ng tơ drong arih sa kon pơ lei hrei ‘nâu, đei tơ drong tơ gop đơ̆ng dôm bơ ngai đei đe lui yom nhen kră pơ lei Siu Nhíp. Ƀok Phạm Văn Xứng – Kơ dră Anih vei lăng kon pơ lei xăh Ia Drăng, apŭng Chư Prông hơ len lăng:

“Kră pơ lei Siu Nhíp jĭ bơ ngai linh jĭ rơ ka pơm jŭk yŭk trong hơ lâu lơ̆m tơ drong tơ roi tơ băt kon pơ lei pơm kiơ̆ rim trong jang, tơ drong tơ gŭm đơ̆ng Đảng, khôi luơ̆t kơ teh đak. Mă loi ‘noh ƀok jang tôch kơ ‘lơ̆ng lơ̆m tơ drong jang sa. Mă đơ̆ng sơ năm đĭ kră ră mă lei vang jang ‘lơ̆ng rim tơ drong jang joh ayŏ kơ dŏ soang tơ̆ tơ ring. Hơ năp jang đơ̆ng rim kră pơ lei tôch kơ gĭt kăl, nơ̆r pơ ma đơ̆ng đe sư tôch kơ đei yua, kon pơ lei tôch kơ lui ngeh yua thoi noh rim sơ năm nhôn oei ăn kơ rim kră pơ lei vang akŏm rim lăm pơ hrăm vă brŏk tơ roi tơ băt krao hơ vơn kon pơ lei”.

Đĭ hloh 70 sơ năm, linh so Siu Nhíp oei hưch hanh hăm tơ drong jang kơ 1 ‘nu kră pơ lei tơ năp păng jing hơ nih gơ nang đơ̆ng kon pơ lei plei Xung. Mơ̆ng păng pơm kiơ̆ ƀok Siu Nhíp, kon pơ lei hlôi đei dôm tơ drong tơ plih lơ̆m trong tơ chĕng trong jang, bơ ngơ̆t jang sa, pơ jing tơ drong arih sa ‘nao.

VOV Tây Nguyên

Thuem: Tơ blơ̆