“Nơ̆r pơlung sơ ‘ngon” yua kơ iŏk ŭnh ôm hrôih ưh kơ tôm sơnăm
Thứ bảy, 07:00, 09/12/2023 H’Zawut/Thuem tơblơ̆ H’Zawut/Thuem tơblơ̆
VOV4.Bahnar - Iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm oei tŏk bŏk đei lơ̆m 1,2 tơring kon pơlei kon kông tơ̆ dêh char Dak Lak. Dôm sơnăm âu ki, mă đơ̆ng khŭl kơdră păng dôm anih jang ƀơm truh hlôh hơdrin tơroi tơbăt vă tơ jur tŏ sĕt, tang găn mă lei truh dang ei tơdrong ‘nâu oei đei ƀôh hơnhăk truh tơdrong đei ƀơm ưh kơ ‘lơ̆ng. Jang kiơ̆ Tơdrong jang “Tơjur ƀiơ̆ tơdrong iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm lơ̆m tơring kon pơlei kon kông”, ‘nao âu, Anih vei lăng hơdrĕch kon kông dêh char Dak Lak hlôi jang hơdai hăm Anih vei lăng kon pơlei dôm tơring hơtŏk loi dơ̆ng tơroi tơbăt vă tơ jur ƀiơ̆ tơdrong iŏk ŭnh om hrôih.

 

 

‘Nao 16 sơnăm, H’Đô Ayun (bơngai Ê Đê) oei tơ̆ plei Dhung, xăh Čư̆ M’Gar, apŭng Čư̆ M’Gar (dêh char Dak Lak) chă klo. Dôm năr blŭng, bre buăl ‘lơ̆p oei đei ŭnh hnam rong ‘me, tam mă athei bơngơ̆t ăn tơdrong arih sa. Mă lei iŏk đơ̆ng rơneh kon, tơdrong arih sa pơtơm tơ jră hăm dôm tơdrong mơmat tat. Dang ei đĭ đei 2 ‘nu kon, H’Đô Ayun mă ‘nao ƀôh đei tơdrong glăi đơ̆ng kơ dih. Tơdrong arih sa mơmat tat, kơƀăh kơ ƀôch ƀơ̆t pơđĭ 2 ‘nu klo kăn tă kơ tŏk bŏk sơnăm tam mă tih vơ̆ đĭ găh jơhngơ̆m đon tơchĕng, jing athei hơchăng băl:“Mơmat tat lơ tơdrong. Yua kơ ĭnh iŏk ŭnh om hrôih. Mơmat tat jên hu rong kon păng tơdrong năm hŏk đơ̆ng kon kŭm tôch kơ mơmat tat. Ưh kơmăh jên nôp ăn kơ kon năm hŏk. Ăn ưh kon hŏk lăm 7 bơih mă lei dang ei kon lăp tŏk bŏk hŏk lăm 4 đĕch. Đĭ đăng yua đơ̆ng kơdih kâu pơm ăn dôm tơdrong mơmat tat. Jang sa mŭk drăm kŭm ưh kơ đei hơtŏk tơiung yua kơ ĭnh tam mă hlôh vao đĭ. Tơdăh đei rơih iŏk dơ̆ng ĭnh gô ưh kơ chă klo hrôih, yua kơ mơmat hloh ‘noh jĭ kon....”

Mĭnh ‘nu nai lei lăi thoi noh mơ̆n, H’Mai Kƀuôr, plei Dhung, xăh Čư̆ M’Gar, apŭng Čư̆ M’Gar, dêh char Dak Lak chă klo kŭm tơ̆ sơnăm 16. Mă đơ̆ng ŭnh hnam ăn, kô pơtho tơ̆ hnam trưng kŭm pơtho akhan mă lei sư ưh kơ mơ̆ng. H’Mai Kƀuôr khŏm chă klo ƀơ̆t oei sơnăm sŏng sa, sơnăm hŏk. Chă klo hrôih, tơdrong hŏk pơhrăm mơ lôh mơ lônh, tơdrong arih sa pơ vĕnh tơ̆ hơnih tĕch mơdro tơmam iĕ păng dôm tơdrong iĕ pơvih ăn ŭnh hnam.

H’Mai Kƀuôr tơroi, chă klo hrôih dang ei lăp pơvĕnh tơ̆ hơnih pai gŏ, tơ̆ ‘ngoăih oei lơ tơdrong hơiă tam mă băt kŭm jing lê̆ yua kơ klo yua kơ kon: “Ƀơ̆t oei tŏk bŏk tôch kơ ‘lơ̆p đĭ jing mĕ. Dôm yơ mơmat tat pơvang dăr. Jĭ pơ lŏ ‘noh ưh kơ đei jên răt pơgang tôch kơ mơmat tat. Tơchĕng dơ̆ng ĭnh tôch kơ hmach yua đĭ hŭt hŏk, chă klo hrôih.”

H’Đô păng H’Mai tă kơ chă klo hrôih ngăl. 1 ‘nu tŏk bŏk lăp đon hăm tơdrong arih sa dang ei, 1 ‘nu athei kơ tĕch pŭ tŏk bŏk trong. Đon tơchĕng chă klo, chă hơkăn hrôih ăn kơ kon vă sơđơ̆ng tơdrong arih sa, ŭnh hnam đei dơ̆ng bơngai jang ưh pă lăp bơih. Yă H’Mưu Kƀuôr (đa krao yă H’Mai) oei tơ̆ plei Dhung, xăh Čư̆ M’Gar, apŭng Čư̆ M’Gar pơma: “Ĭnh ling lang pơkă kơ kon sau athei hŏk pơhrăm, 'nĕ kơ ham pơ ngôi, ĭnh ưh kơ ăn kon sâu hŭt hŏk đang kơ ‘noh chă klo, chă hơkăn hrôih, ưh kơ băt jang đei tơdrong kiơ ăn kơ tơdrong arih sa ŭnh hnam”.

Apŭng Čư̆ M’Gar, dêh char Dak Lak đei hloh 197.000 ‘nu bơngai hăm 25 hơdrĕch hơdrŭng ‘nhŏng oh vang arih sa. Đơ̆ng blŭng sơnăm 2018 truh dang ei lơ̆m apŭng chih iŏk đei 50 bre klo kăn oei băl hrôih păng tŏk bŏk đei ƀôh jur. Lơ tơring hơdrol sơ̆ ‘noh jĭ hơnih tơ tŏ găh tơdrong ‘nâu mă lei sơnăm ‘nâu hlôi đei tơjur ƀiơ̆ păng ƀrư̆ ƀrư̆ đei găn lê̆. Mă lei, lơ̆m apŭng oei chih iŏk dơ̆ng 8 ‘nu iŏk ŭnh om hrôih. Ƀok Y-Wem Hwing- Phŏ Kơdră anih vei lăng kon pơlei apŭng Cư M’Gar, dêh char Dak Lak tơbăt, dôm sơnăm tơjê̆ âu, khŭl kơdră tơring păng dôm grŭp jang tơbôl hlôi tơlĕch jang lơ trong jang ‘lơ̆ng bơ̆jang kiơ̆ tơdrong jang tơjur tŏ sĕt tơdrong iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm lơ̆m tơring kon pơlei kon kông

Mă đơ̆ng iŏk đei jơnei yak blŭng, mă lei vă tơplih đei hlôh vao đơ̆ng kon pơlei, kăl kơ hơtŏk hloh dơ̆ng tơdrong jang tơroi tơbăt:“Lơ̆m dôm sơnăm tơjê̆ âu, tơdrong iŏk ŭnh hrôih, oei băl hơgăm hlôi tơjur rơđăh rơđong. Dôm anih jang kơpal khŭl tơpôl kơ apŭng dăr hơlen  tơdrong jang iŏk ŭnh om hrôih, oei băl hơgăm. Đơ̆ng rŏng kơ chă ƀôh 1,2 ‘nu bơngai iŏk ŭnh om hrôih, oei băl hơgăm Anih vei lăng kon pơlei apŭng athei xăh sek phak pơm glăi hành chính. Dôm anih jang kơpal khŭl tơpôl hlôi mơ̆t jang ‘lơ̆ng, hrơ̆ch 1 ‘măng tơroi tơbăt ăn kơ kon pơlei ‘nĕ kơ iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm.”

Bơ̆jang kiơ̆ Tơdrong jang “Tơjur tŏ sĕt tơdrong iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm lơ̆m tơring kon pơlei kon kông”, ‘nao âu, Anih vei lăng hơdrĕch kon kông dêh char Dak Lak hlôi jang hơdai hăm Anih vei lăng kon pơlei dôm tơring hơtŏk loi dơ̆ng pơgơ̆r hop akŏm tơroi tơbăt tơjur tŏ sĕt tơdrong iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm ăn kơ vă jê̆ 3.900 ‘nu bơngai hŏk tơ̆ tơring 30 xăh đei kơ sô̆ bơngai iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm. Hơdai hăm ‘noh, Anih vei lăng hơdrĕch kon kông dêh char Dak Lak kŭm hlôi jang hơdai hăm Khŭl tơroi tơbăt kơ Anih jang Đảng dêh char  hơtŏk loi dơ̆ng tơdrong jang tơroi tơbăt tơ̆ dôm xăh đei kơ sô̆ bơngai iŏk ŭnh om hrôih păng oei băl hơgăm lơ̆m dêh char.

 

H’Zawut/Thuem tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC