Phĭ tơnŏ tơ̆ kơdơ chŭn ƀa đak 132 tơ̆ Ea Kar (Dak Lak)
Thứ bảy, 08:00, 23/09/2023 Tuấn Long/Thuem tơblơ̆ Tuấn Long/Thuem tơblơ̆
VOV4.Bahnar - 20 sơnăm hơdrol, dôm dêh char Tây Nguyên hrơ̆ch bơ̆ jang kiơ̆ tơdrong Tơchơ̆t 132/2002/QĐ-TTg găh asong teh oei, teh choh jang sa ăn dôm ŭnh hnam bơngai kon kông kơtă anih. Tơ̆ apŭng Ea Kar, dêh char Dak Lak, đei kơdơ chŭn ƀa să 250 hek tar hlôi đei asong ăn kơ vă jê̆ 450 ŭnh hnam kiơ̆ tơdrong tơchơ̆t âu. Đơ̆ng noh truh dang ei, kơchơ chŭn na hlôi tơgop hơnhăk ăn tơdrong arih sa phĭ tơnŏ ăn kon pơlei.

 

 

Lơ̆m ‘năr pơyan puih rơ ngơp hiôk, kơdơ chŭn 132 tơ̆ xăh Cư Êlang apŭng Ea Kar ƀau phu ƀa tŏk bŏk hoăt. Klo kăn ƀok Y Teng Ksor, plei Ea Knốp, xăh Cư Ni hơnơ̆ng năm lăng chŭn păng tơtom vei lăng vă vei sơđơ̆ng plei ‘yăl ăn kơ chŭn na. Ƀok tơroi, chŭn na să vă jê̆ 4.000 m2 âu đei Teh đak asong ăn ŭnh hnam đơ̆ng sơnăm 2004 vă jang. Tơdrong asong teh bơ̆jang kiơ̆ Tơdrong tơchơ̆t 132 sơnăm 2002 đơ̆ng Thủ tướng Teh đak găh tơgŭm teh choh jang sa ăn kon pơlei kon kông kơtă anih tơ̆ Tây Nguyên. Iŏk đơ̆ng đei asong teh, 5 ‘nu bơngai lơ̆m ŭnh hnam ưh pă athei tơtăm bơngơ̆t kơ pơngot pơyan ƀa pơtai hoăt, ƀơ̆t lăp oei lê̆ ăn đei jĭt triê̆u hlak jên tĕch ƀa rim sơnăm. Ƀok Y Teng chhôk hơiă tơroi:  

“Hnam nhôn đei 5 ‘nu păng đei asong vă jê̆ 4 sào chŭn. ‘Ngoăih kơ ‘noh oei đei Teh đak tơgŭm jên choh klăng păng asong dơ̆ng 1 sào 6 kĭ ƀa hơdrĕch ƀa T25. Rim sơnăm yuă iŏk 1 sào đei hloh 6 tạ ƀa, akŏp jô̆ păh lăp pơ đĭ sơnăm ‘noh dang hloh 2 tấn. Đei chŭn ƀa pơtăm bơ̆ih ‘noh dang ei ưh pă athei tơtăm bơngơ̆t kơ pơngot pơyan ƀa pơtai hoăt nhen dôm sơnăm hơdrol.”

Lei lăi thoi noh mơ̆n, ŭnh hnam ƀok Y Khiêng Niê oei tơ̆ plei M’Briu, xăh Cư Huê kŭm đei Teh đak asong ăn 3.700 m2 teh ƀa tơ̆ kơ dơ  chŭn 132 Cư Elang. Ƀok Y Khiêng tơbăt, tơdrong đei chŭn na pơtăm ƀa đak âu hlôi tơgŭm ŭnh hnam sơđơ̆ng phe sa ƀa sŏng prăt lơ sơnăm âu ki, đei dơ̆ng hơnong, ƀa vă rong rơmo, nhŭng păng iĕr bip, hơtŏk iŏk yua:

“Nhôn đei asong teh lơ̆m kơdơ chŭn Cư Êlang, să vă jê̆ 4 sào. Jum dăr chŭn đei hơbong đak ro mơ̆t păng trong năm hiôk. Nhôn pơtăm 2 pơyan rim sơnăm, 1 sơnăm iŏk đei dang 2,5 tấn ƀa. Ƀa âu lăp sa đĭ dang 7 - 8 tạ lơ̆m sơnăm, kơ sô̆ uơ oei dơ̆ng lê̆ ot hiĕm nhŭng yŏng păng hloh jĭt tŏ ‘nhŭng tĕch păng iĕr hơchăng pơgar. Iŏk yua đơ̆ng iĕr, nhŭng dang 50 – 60 triệu hlak jên 1 sơnăm. Gơnang đơ̆ng noh ŭnh hnam klăih đơ̆ng dơnuh hin, đei tơgop bơ̆n jên pơm trong tơring tơrang ‘nao.”

Ƀok Nhữ Đình Tuyến - Kơdră Anih vei lăng kon pơlei xăh Cư Ni apŭng Ea Kar tơroi, lơ̆m xăh đei 544 ŭnh hnam kon pơlei kơtă anih 3 pơlei ‘noh Ea Knốp, Ea Păl păng Ega. Kiơ̆ đơ̆ng dăr hơlen tơ̆ 3 pơlei, đei 201 ŭnh hnam mơmat tat ưh kơ măh teh choh jang sa păng găh ŭnh hnam đei asong teh kiơ̆ tơdrong Tơchơ̆t 132/2002 đơ̆ng Thủ tướng Teh đak. Akŏp teh asong ‘noh 68 hek tar, 1 ŭnh hnam iŏk đơ̆ng 3.500 – 4.500 m2 teh ƀa 2 pơyan. Ƀok Tuyến hơlen lăng, ƀa pơtăm tơ̆ âu ling lang ăn iŏk yua sơđơ̆ng, 1 hek tar đa iŏk đei 5 – 6 tấn lơ̆m 1 pơyan. Đei đăi jơnei âu ‘noh yua đơ̆ng kon pơlei băt kơjăp ki thuơ̆t pơtăm; hơbong đak lơ̆m chŭn na đei tôm đak tơ ruih lơ̆m pơyan tŏ kŭm nhen pơyan ‘mi. Ƀok Tuyến tơbăt xăh tŏk bŏk pơjing trong tơlĕch jang pơjing dôm grŭp hơp tak xăh, tơƀôh trong jang ăn kon pơlei pơtăm păng hơtŏk tơiung kơ dơ chŭn ƀa iŏk yua hloh lơ̆m dôm pơyan đơ̆ng rŏng dơ̆ng.

 “Hơtŏk ‘lơ̆ng iŏk yua lơ̆m jang sa tơ̆ kơ dơ chŭn na Cư Êlang ăn kon pơlei, tơring tŏk bŏk đei trong jang tơroi tơbăt krao hơvơn kon pơlei pơjing jang hơdai hơp tak xăh pơjing trong jang hơdai. Kŭm hăm pơm tơlĕch ƀa sŏng, ‘noh gô tơplih 1 păh hơgăt teh jing pơtăm ƀa pơm hơdrĕch tĕch vă kon pơlei hơtŏk iŏk yua lơ ƀiơ̆.”

Jô̆ atŭm lơ̆m apŭng Ea Kar, hlôi đei 448 ŭnh hnam găh 7 pơlei ‘noh: M’Oa, M’Briu, Tơng Kroa, Duôn Tai găh xăh Cư Huê; păng dôm pơlei Ea Knốp, Ea Păl păng Ega kơ xăh Cư Ni đei asong teh choh jang sa, akŏp teh să 250 hek tar. Kiơ̆ kơ ƀok Nguyễn Đăng Kai, phŏ Kơdră vei lăng hơdrĕch kon kông apŭng Ea Kar, blŭng a tơdrong jang ưh kơ iŏk đei jơnei nhen hơmĕng yua ưh kơ măh đak tơ ruih, ưh kơ đei trong năm tơ̆ chŭn na, teh ‘nao choh klăng tam mă lăp ăn kơ ƀa bluh jing ‘lơ̆ng. Vă hơmet pơ ‘lơ̆ng dôm tơdrong ưh kơ ‘lơ̆ng, Anih vei lăng kon pơlei dêh char Dak Lak păng apŭng Ea Kar hlôi tơmơ̆t jên jang thim vă jê̆ 17 ti hlak jên vă pơm hơbong thong đak tơƀưh hăm Dơnâu mong đak Ea Rớt; chưk hơmet chŭn tơhnă, pơm ƀê tŏng lơ trong lơ̆m chŭn na, tơgŭm hơdrĕch ƀa joăt pơtăm 2 pơyan.... Gơnang đơ̆ng noh, kơdơ chŭn ƀa đak choh klăng Cư Êlang hơtŏk iŏk yua đei plei lơ păng ling lang sơđơ̆ng. Ƀok Nguyễn Đăng Kai tơbăt, kơdơ chŭn na 132 tơ̆ Cư ELang gô ưh khan lăp jing kơ dơ chŭn ƀa ‘lơ̆ng, mă hơnơ̆ng đei pơm jing kơdơ ‘lơ̆ng, hiôk ăn jang sa:

“Anih vei lăng hơdrĕch kon kông jang tơgŭm ăn Anih vei lăng kon pơlei apŭng Ea Kar tơroi tơbăt, krao hơvơn kon pơlei tơgop dăh mă gơh yua jên hơyơ ‘noh đơ̆ng tơring tơgŭm pơtăm ‘long đĭ đăng dôm trong lơ̆m chŭn na pơm yơ̆p rơngơp vă kon pơlei pơdơh ngôi mưh ƀơ̆t yuă ƀa, vei lăng ƀa. 2 ‘noh jĭ tơdăh hơmet ăn đei jên đơ̆ng tơpôl ming man 1,2 tŏ hnam tơ̆ chŭn na vă kon pơlei akŏm ming pơgia tơmam đơ̆ng choh jang sa mưh ‘mi đak tih, tŏ kial mưh tam mă tom gơh chơ brŏk tơ̆ hnam”.   

Hăm tơdrong tơgŭm ‘lơ̆ng đơ̆ng anih jang kơpal, hơdrin jang sa đơ̆ng kon pơlei kon kông, tơring teh kơ dăng hơdrol sơ̆ dang ei hlôi jing chŭn na ƀa đak dŏng pơ ngot pơyan ƀa pơ tai hoăt, dăh mă ƀơ̆t lăp pơm tơdrong ‘lơ̆ng vă kon pơlei hơdrin yak hloh klăih đơ̆ng dơnuh hin. Kiơ̆ đơ̆ng noh sơkơ̆t hơdăh Tơdrong Tơchơ̆t 132 đơ̆ng Khŭl kơdră teh đak ‘noh jĭ trong jang trŏ ƀlep, tơgŭm kơ hrĕng ŭnh hnam kon pơlei kon kông tơ̆ apŭng Ea Kar, dêh char Dak Lak đei tơdrong arih sa phĭ tơnŏ, pơlei pơla Tây Nguyên roi ‘năr roi thim pơdrŏng pran .

 

Tuấn Long/Thuem tơblơ̆

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC