Iŏk đơ̆ng đei tơdrong jang Mĭnh xăh 1 tơmam (OCOP), lơ kon pơlei jang chŭn mir tơ̆ apŭng sơlam Ia Grai, dêh char Gia Lai, hlôi pơ̆n pơm tơlĕch tơmam, pơjing hơnăn păng hơnhăk tơmam đơ̆ng choh jang sa kơ tơring lĕch tơ̆ anih mơdro sa kiơ̆ dôm hơnih mơdro sa điện tử, hơnhăk ăn iŏk yua mŭk drăm ăn ŭnh hnam păng tơpôl.

Pơm tơlĕchcheh phe kiơ̆ tơdrong jang OCOP, mŏ Nguyễn Thị Thảo- oei tơ̆ thị trấn Ia Kha, apŭng Ia Grai, dêh char Gia Lai hlôi đei 6 tơmam cheh phe đei hla ar pơkăp 3 păng 4 hơ nglŏng kơ dêh char. Kiơ̆ kơ mŏ, vă tơmam OCOP đei hơnih dơ̆ng kơ jăp lơ̆m hơnih tĕch mơdro, tơdrong kăl tơchơ̆t oei tơ̆ tơdrong ‘lơ̆ng păng tơdrong roi tơƀôh tĕch tơmam. Iŏk yua tơmam đơ̆ng 200hek tar cheh phe kiơ̆ pơ kăp ‘lơ̆ng 4C tơ̆ thị trấn Ia Kha, mŏ pơm kiơ̆ pơm tơlĕch rơgoh, pơm đei ƀuih đang kơ ‘noh sơ̆k tơ̆ kơ deng kơ jung vă tơmam pơm đei vei ƀlep kơ chơ̆t đêl so. Hơdai hăm ‘noh, ŭnh hnam mŏ roi tơƀôh tơmam lơ̆m lơ trang mơdro sa điên tư, mạng tơpôl. Hrei ‘nâu, dôm tơmam cheh phe Thảo Hiên hlôi tech đei hloh jĭt dêh char pơlei tơm lơ̆m teh đak: “Tơmam tam mă pơm ‘lơ̆ng ‘noh sơ tôch kơ re, kơna đei tơdrong đei plei lơ mă lei kơjă re. Yak blŭng vă đei tơmam ‘lơ̆ng ‘noh bơ̆n athei đei tơring pơtăm ‘lơ̆ng, tơmam nhôn iŏk tơmam đei pơ kăp ‘lơ̆ng 4C ‘noh nhôn ƀôh đei blŭng sư ‘noh jĭ đơ̆ng tơring mă ưh kơ sĭ đơ̆ng mơdro sa. Pơ têng hăm tơmam mă tam mă iŏk đei hla ar pơ kăp OCOP ‘noh tơmam iŏk đei hla ar pơ kăp OCOP tôch kơ đei kơ jă, sư pơm đei đon lui tih.”

Kŭm hăm trong jang lăng kăl tơdrong ‘lơ̆ng, ‘nhŏng Nguyễn Văn Thiêm, oei tơ̆ xăh sơlam Ia Chía, apŭng Ia Grai, hlôi pơjing jơnei tơmam găr điêu hơdrĕng ƀoh iŏk đei hla ar pơ kăp 4 hơ nglŏng OCOP kơ dêh char. Hloh lơ sơnăm iŏk đei tơdrong hlôh vao, ‘nhŏng hlôi pơm tơlĕch đei dôm tơmam điêu rơgoh ưh kơ đei kơ đoh, điêu đei kơ đoh păng điêu hơdrih pơm đak toh găr, đei tơmoi jơ̆p dêh char lơ̆m tơring găh pơbăh, tơring găh tu ‘meh vă: “Dang ei tơplih yua athei tĕch tơmam tam mă pơm ‘lơ̆ng ‘noh ĭnh kŭm gô pơm tơlĕch, hơtŏk đei kơ jă tôch kơ lơ mă kăl hloh dơ̆ng ‘noh jĭ bơngai jang tơ̆ tơring, ĭnh kŭm tơgŭm đei lơ ‘nhŏng oh đei dơ̆ng tŏ sĕt năr jang. Kŭm tŭn pran pơtrŭt, vang jang 1,2 jơnŭm kơ chơ păng dôm hơnih tĕch mơdro điên tư nhen Zalo, Facebook, Tik Tok ‘noh jĭ dôm hơnih tơroi tơbăt tôch kơ đei yua.”

Đơ̆ng sơnăm 2017 truh dang ei, dêh char Gia Lai hlôi đei 311 tơmam đei pơkăp OCOP kơloăi 3-4 hơ nglŏng kơ dêh char. Lơ̆m noh, hơdrô̆ apŭng Ia Grai đei 14 tơmam đei hla ar pơ kăp 4 hơnglŏng kơ dêh char, găh lơ ‘noh jĭ tơmam đơ̆ng choh jang sa nhen găr điều, mắc ca, cheh phe... Ƀok Đỗ Văn Đông- Phŏ Kơdră Anih vei lăng kon pơlei apŭng Ia Grai, dêh char Gia Lai tơbăt, đơ̆ng tơdrong jang OCOP, kon pơlei jang chŭn mir hlôi tơplih đon tơchĕng đơ̆ng pơm tơlĕch tơmam jing tơchĕng pơm tơlĕch, tĕch mơdro, hơdrin pơjing trong jang kơ jă tơmam đơ̆ng choh jang sa đei . Hrei ‘nâu, apŭng tŏk bŏk hơnơ̆ng yak hơdai hăm kon pơlei jang chŭn mir roi tơƀôh, hơtŏk ‘lơ̆ng tơmam vă tơmam đơ̆ng choh jang sa tơring vei sơđơ̆ng hơnih dơ̆ng kơjăp lơ̆m anih tĕch mơdro: “Hrei nâu, dôm tơmam âu hlôi vei sơđơ̆ng đei dôm tơdrong pơkăp ‘lơ̆ng kiơ̆ tơdrong hiôk kơ dêh char păng rim sơnăm kiơ̆ đơ̆ng dăr hơlen lăng ‘noh dôm tơmam âu adoi đei pơvei păng adoi đei asong hla ar pơkăp dơ̆ng. Tơdrong nai, apŭng kŭm pơgơ̆r ‘noh jĭ athei hơtŏk ‘lơ̆ng đei tơmam OCOP. Kiơ̆ kơ ‘noh, găh tơdrong pơklep hơnăn vei sơđơ̆ng đei ‘lơ̆ng, găh tơchă băt anih pơm tơlĕch hlôi đei hơtŏk 1 hơ yăk pơm lăp hăm ‘meh vă đơ̆ng bơngai răt yua lơ̆m păng ‘ngoăih dêh char”.

Ƀok Lưu Trung Nghĩa- Kơdră Anih vei lăng găh choh jang sa păng hơtŏk tơiung tơring tơrang dêh char Gia Lai tơbăt: Jăl jang 2021-2025, dêh char akŏm hơtŏk tơiung dôm khŭl jang mŭk drăm vang jang OCOP, tơgŭm pơjing dôm hơnih roi tơƀôh păng tĕch tơmam vă tơgop hơtŏk ‘lơ̆ng iŏk yua ăn dôm anih pơm tơlĕch, khŭl jang mŭk drăm. Dêh char tơlĕch tơdrong hơgăt truh sơnăm 2025 đei dơ̆ng 250 tơmam OCOP iŏk đei 3-4 hơnglŏng păng đei tŏ sĕt hloh 2 tơmam iŏk đei 5 hơnglŏng. Kŭm hăm ‘noh jĭ tơgŭm, pơtruh pơvih pơvăn marketing online, tơƀôh trong vă jang iŏk yua kơmăy kơmŏk 4.0; pơgơ̆r dôm khŭl pơtrŭt mơdro sa kơ dêh char dăh mă anih mơdro sa hơnhăk tơmam OCOP ‘lơ̆ng truh roi tơƀôh tơ̆ anih tĕch mơdro lơ̆m teh đak păng apŭng plĕnh teh. Hơdai hăm pơjing păng tơlĕch ăn tơtom dôm trong jang tơgŭm bơ̆jang kiơ̆ Tơdrong jang OCOP.