Hloh jĭt sơnăm kơ âu, akŏp jên tơmơ̆t jang đơ̆ng tơdrong jang, tơdrong tơgŭm đơ̆ng Đảng păng Teh đak ‘măn ăn kơ xăh Lộc Nam, apŭng Bảo Lâm, dêh char Lâm Đồng tŏk truh kơ hrĕng ti hlak jên. Gơnang đơ̆ng tơdrong bơngơ̆t truh tơmơ̆t jên jang âu, ŭnh điên, trong nơnăm, hnam trưng hŏk, hnam pơgang, anih jang kăl păng um ai tơring tơrang hlôi đei tơdrong tơplih rơđăh ‘lơ̆ng. Dôm hnam gia, tơ năr ‘lao năr hơ yơ dang ei hlôi đei tơplih hăm dôm hnam man kơ jăp ‘lơ̆ng, tơdrong arih sa tơmam drăm păng jơhngơ̆m đon kon pơlei ưh kơ đei pơ dơh tơplih păng hơtŏk ‘lơ̆ng.

Jĭ 1 ‘nu bơngai K’ho, hlôi kơtă chĕp phao vang vei lăng jơnei kach mang tơ̆ groi teh âu hloi, ƀok K’Dĩnh, 80 sơnăm, oei tơ̆ thôn 4, xăh Lộc Nam chơt hơiă tơbăt tơdrong pơngot dơnuh hin druh kiơ̆ hơnơ̆ng đơ̆ng sơ̆ hlôi đei tŭn lĕch đơ̆ng rim hnam, kong tơnuh ŭnh. Tơdrong arih sa kơ kon pơlei tơ̆ pơlei pơla hlôi đei ƀôh tŏk tôch kơ lơ. “Sơ̆ trong tơ sĕr rơbơ̆r năm vih vơ̆t tôch kơ mơmat tat, dang ei trong nơnăm ‘lơ̆ng  năm vih vơ̆t hiôk dêh. Tơdrong arih sa mŭk drăm ‘noh hlôi sơđơ̆ng, iŏk yua kŭm lơ păi mơ̆n. Hnam hơ yơ kŭm đei gre năm vih vơ̆t, đei 1,2 ŭnh hnam oei răt gre ô tô. Mŭk drăm tơdrong arih sa ‘noh hơdrol sơ̆ mơmat tat, dang ei gơnang đơ̆ng băt jô̆ hơlen jang sa kơna ưh pă đei tơdrong dơnuh hin pơngot rơvĕt. Hnam oei kŭm dai hlôi man ‘lơ̆ng ngăl bơih. Dang ei ưh pă bơngơ̆t kơ kiơ dơ̆ng bơ̆ih, lăp pơnam jang sa vă pơm pơdrŏng tŏk đĕch. Dang ei găh lơ kon pơlei đei iŏk yua rim sơnăm 2,3 hrĕng triê̆u hlak jên mă ưh kơ tơ sĕt ôh”.

Đơ̆ng hơnih 2,3 hrĕng ŭnh hnam bơngai K’ho arih sa, truh dang ei Lộc Nam hlôi hơtŏk tơiung kon pơlei oei tŏk hloh 3.400 ŭnh hnam, 13.000 ‘nu bơngai, lơ̆m noh bơngai kon kông đei hloh 30%. Gơnang đơ̆ng yang tơgŭm, teh ‘lơ̆ng hơtŏk tơiung dôm kơ loăi ‘long kăp gĭt đunh sơnăm đei kơ jă mŭk drăm lơ nhen hla che, cheh phe, sầu riêng, măng cụt, mắc ca păng 1,2 kơ loăi ‘long sa plei nai, Lộc Nam hlôi pơjing dôm tơring pơm tơlĕch sơđơ̆ng hăm akŏp hơgăt teh choh jang sa tŏk truh hloh 5.000hek tar. Lơ̆m noh, lơ tơdrong jang pơm tơlĕch iŏk yua đei đơ̆ng 500 triệu truh 1 ti hlak jên 1 sơnăm, oei đei tơdrong jang pơtăm sầu riêng iŏk đei 2 ti hlak jên 1 sơnăm. Kŭm hăm choh pơtăm, rong kon tơrong kŭm jing tơdrong pran tŏk bŏk đei xăh Lộc Nam lăng kăl hơtŏk tơiung hăm akŏm kon tơrong tih ‘noh đei rơmo, pơbe, nhŭng tŏk truh vă jê̆ 3.400 tŏ păng 34.000 tŏ iĕr bip, ka hơdang rim kơloăi.

Kăl kơ lăng truh, Lộc Nam kŭm hlôi pơjing đei dôm tơdrong jang hơdai pơm tơlĕch păng răt pơ đĭ tơmam - sơđơ̆ng jang sa păng hơtŏk ‘lơ̆ng iŏk yua ăn kon pơlei, hăm kơ sô̆ jên iŏk yua jô̆ păh lăp dang ei đĭ đei hloh 45 triệu hlak jên 1 ‘nu 1 sơnăm. Gơnang đơ̆ng noh, tơdrong jang tơ jur dơnuh hin kơjăp hlôi iŏk đei tôch kơ hơiă, đơ̆ng 30% kơ sô̆ ŭnh hnam dơnuh hin lơ̆m sơnăm 2015 truh hơtuch sơnăm 2022 lăp oei pă 6%.

Ƀok K’Châu, bơngai K’ho oei tơ̆ thôn 3 xăh Lộc Nam akhan, đei đăi jơnei âu ‘noh jĭ gơnang đơ̆ng tơdrong bơngơ̆t truh tơmơ̆t jên jang đơ̆ng Đảng păng teh đak, lơ̆m noh athei tơ roi truh tơdrong jang tơm teh đak găh hơtŏk tơiung jang sa, tơjur dơnuh hin kơjăp păng pơjing tơring tơrang ‘nao hlôi pơm đei tơdrong ‘lơ̆ng gĭt kăl tơgŭm kon pơlei tơplih đon hlôh vao, pơ̆n tơmơ̆t yua khoa hŏk - ki thuơ̆t lơ̆m jang sa, bơngơ̆t kơ jang sa păng pơjing tơdrong arih sa ‘nao. Ƀok K’Châu, tơroi: “Tơdrong arih sa kơ kon pơlei dang ei hlôi tơplih tôch kơ lơ bơih. Sơ̆ gre tang vang kŭm ưh kơ đei vă hao, dang ei hnam hơ yơ kŭm đei gre hon đa, đei hnam răt hloi gre ô tô 5, 7 hrĕng triệu. Đang kơ ‘noh hnam tơ̆r, hnam ‘lao pơ gia kŭm đĭ đei tơplih hăm hnam man kơjăp, đei ŭnh hnam man đei hnam tơ̆ng, hnam oei tih. Tơdrong tơplih âu lăp lơ̆m dôm sơnăm kơ âu đĕch. Kŭm gơnang đơ̆ng kon pơlei băt trong vei lăng ‘long pơtăm, kon tơrong, mă loi ‘noh jĭ tơplih jing pơtăm dơ̆ng dôm kơ loăi ‘long đei kơjă kăp gĭt, tĕch đei kơjă. Tơdrong arih sa kơ kon pơlei tơring ‘nâu hlôi đei ƀôh, sơđơ̆ng păng hơtŏk tơiung tôch kơ lơ.”

Ưh khan lăp tơdrong arih sa mŭk drăm hơtŏk tơiung, mă tơdrong sơđơ̆ng chĭnh trĭ păng sơđơ̆ng tơpôl kơ xăh Lộc Nam ling lang đei vei kơjăp. Mă loi ‘noh jĭ kon pơlei hlôi hơtŏk ‘lơ̆ng tơdrong joăt joe tơ goăt tơgoăl păng jang đei đơ̆ng tơring kăn kư̆ kach mang, tơdrong pơ vei tơpôl đơ̆ng bơngai yuăn păng bơngai K’ho hlôi roi kơjăp dơ̆ng, tơdrong ‘mêm pơlei pơla kueng ƀôt roi đei hơtŏk ‘lơ̆ng.

Kiơ̆ kơ ƀok Võ Thiên Bình, Kơdră Anih vei lăng kon pơlei xăh Lộc Nam, lăp ƀơ̆t đei drơ̆ng ‘noh jĭ xăh jang đang ‘lơ̆ng tơring tơrang ‘nao lơ̆m sơnăm 2020, Lộc Nam băt hơdăh hơnăp jang tơm ‘noh jĭ athei hơnơ̆ng vei sơđơ̆ng ‘lơ̆ng đơ̆ng dôm tơdrong hơgăt. ‘Meh jang đei tơdrong ‘noh, kang ƀô̆ đảng viên, mặt trận tổ quốc păng rim khŭl tơpôl athei ling lang kơchăng pơcheh hơgei lơ̆m iŏk yua trong jang tơgŭm đơ̆ng teh đak, hơdai hăm hơvơn lơ jên jang  liơ vă kơ lăp hăm tơdrong yan âu păng tơdrong tơgop, 1 jơhngơ̆m đơ̆ng kon pơlei. Lơ̆m noh, tơdrong tơm ‘noh jĭ hơtŏk ‘lơ̆ng đon hlôh vao, tơplih đon tơchĕng , trong jang đơ̆ng kon pơlei, mă loi ‘noh jĭ hăm kon pơlei ‘noh bơngai kon kông. Ƀok Võ Thiên Bình, tơbăt: “Lơ̆m kơplăh bơ̆jang kiơ̆ hơdai, pơjing dôm grŭp jang hơdai tĕch tơmam đơ̆ng choh jang sa hlôi tơgŭm kon pơlei sơđơ̆ng tơdrong arih sa. Păng tơgŭm mŭk drăm - tơpôl kơ tơring pơma atŭm, kon pơlei kon kông pơma hơdrô̆ đei lơ tơplih ‘lơ̆ng. Sơ̆, tơdrong joăt oei sa đơ̆ng kon pơlei ‘noh jĭ lê̆ ‘long pơtăm bluh jing kơ dih, dang ei kon pơlei hlôi băt vei lăng, săy phŏng kơna plei lơ, ‘lơ̆ng đei hơtŏk lơ hloh, iŏk yua mŭk drăm hơnhăk ăn tôch kơ lơ. Tơdrong ‘noh ăn ƀôh tơdrong tơplih đon hlôh vao đơ̆ng kon pơlei ‘noh jĭ tôch kơ gĭt kăl.”

Kŭm hăm hơnơ̆ng jang pơkeh tơdrong jang anih jang kăl tơring tơrang,  Lộc Nam tŏk bŏk hơvơn rim kon jên jang pơtrŭt hơtŏk tơiung jang sa kiơ̆ trong jang tơmam, kŭm nhen tŭn pran iŏk yua kơmăy kơmŏk ‘nao lơ̆m choh jang sa vă hơtŏk ‘lơ̆ng kơjă lơ̆m 1 anih teh pơtăm, hơtŏk tơiung dơ̆ng dôm tơdrong jang hơdai pơm tơlĕch păng tĕch tơmam. Hăm tơdrong tơplih pran kơtang lơ̆m đon tơchĕng jang sa đơ̆ng kon pơlei, akŏm hăm tơdrong mơ̆t jang tơnăp đơ̆ng pơđĭ khŭl jang chĭnh trĭ, lui ngeh akhan Lộc Nam gô iŏk đei xăh tơring tơrang ‘nao ‘lơ̆ng rŏ lơ̆m sơnăm 2024 nhen tơdrong hơgăt hlôi tơlĕch ăn./.