VOV4.VOV.VN - Tên gọi Dao Tiền theo giải thích của cộng đồng người Dao bắt nguồn từ trang phục với những đồng tiền gắn trên áo.
Trang phục của người Dao Tiền ở xã Bình Trung, huyện Chợ Đồn, Bắc Cạn
Theo kết quả điều tra dân số và nhà ở năm 2009, người Dao sinh sống ở cả 3 vùng miền trên cả nước, nhưng tập trung chính ở vùng Đông Bắc và Tây Bắc.
Riêng người Dao tiền định cư chủ yếu ở Cao Bằng, Bắc Cạn, Tuyên Quang và một phần ở Hòa Bình, Yên Bái, Sơn La.
Theo các nhà nghiên cứu, cộng đồng người Dao Tiền cũng phân ra hai nhóm: nhóm Dao Tiền váy ngắn và nhóm Dao Tiền váy dài.
Nhóm Dao Tiền váy ngắn mặc váy chỉ đến đầu gối, còn nhóm Dao Tiền váy dài, váy trùm cách gót chân chỉ khoảng 1 gang tay.
Không chỉ có vậy, người Dao tiền là nhánh Dao duy nhất trong cộng đồng người Dao còn lưu giữ cho đến ngày nay kỹ thuật in sáp ong trên vải. Điều đó thể hiện trên chiếc váy của người phụ nữ.
Ở Bắc Cạn, người Dao Tiền sinh sống chủ yếu ở các huyện Bạch Thông, Ngân Sơn, Ba Bể...
Một bộ trang phục đầy đủ của người phụ nữ Dao Tiền ở Bắc Cạn thường có khăn đội đầu, áo váy, xà cạp, trang sức. Họ đội khăn trắng khi đi chơi, tham gia lễ hội.
Chiếc khăn đội đầu với những hoa văn truyền thống của người Dao Tiền
Nhưng khi tham gia những nghi lễ quan trọng, phụ nữ Dao Tiền sẽ đội mũ đỏ, mặc trang phục cầu kỳ hơn. Hình ảnh người phụ nữ Dao Tiền ở xã Đôn Phong, huyện Bạch Thông, Bắc Cạn trong trang phục truyền thống tham dự nghi lễ cầu mùa đầu năm.
Chiếc khăn giữ cho nếp tóc được gọn gàng, bảo đảm giữ gìn sức khỏe cho người phụ nữ trước những biến đổi của thời tiết. Và nó cũng là vật dụng để người phụ nữ làm duyên.
Tên gọi Dao Tiền cũng xuất phát từ việc đồng bào gắn những đồng tiền trên áo
Ngày xuân, mùa lễ hội hay trong những ngày trọng đại, đến các bản của người Dao Tiền, bạn sẽ được chiêm ngưỡng vẻ đẹp riêng có từ bộ trang phục truyền thống. Những chiếc váy có hoa văn hình sóng nước được tạo bởi đôi bàn tay tài hoa của người phụ nữ.
Họ tỉ mẩn in sáp ong được đun nóng chảy trên vải thô. Sáp khô, họ đem đi nhuộm chàm nhiều lần. Nhờ có sáp ong kết dính nên các họa tiết hoa văn không bị ngấm chàm. Nhuộm được màu chàm ưng ý, họ nhúng vải vào nước sôi, sáp ong tan sẽ hiện ra các hoa văn tuyệt đẹp có màu trắng nổi bật trên nền chàm truyền thống.
Những hoa văn hình sóng nước ấy không chỉ thể hiện tay nghề mà nó còn mang ý nghĩa gợi nhắc quá khứ di cư gian khổ của tổ tiên với những tháng ngày lênh đênh trên sông nước người Dao truyền đời cho con cháu.
Mỗi một họa tiết văn trên váy áo là cả tâm huyết, tài năng của người phụ nữ đảm
Những nét hoa văn tinh xảo đằng sau vạt áo
Những nửa đồng bạc to bản nẹp vào cổ áo mang đặc trưng trang phục của người phụ nữ Dao Tiền
Trang phục đàn ông Dao Tiền giản đơn một sắc chàm
Lúc nông nhàn, cánh phụ nữ lại quây quần bên nhau làm trang phục. Dù vất vả, kỳ công, cả năm trời mới được một bộ váy áo hoàn chỉnh, nhưng những người phụ nữ Dao Tiền không bao giờ từ bỏ. Bởi khi mất đi, người Dao Tiền phải mặc bộ trang phục truyền thống. Có như vậy mới được tổ tiên đón nhận.
Đỗ Quyên/VOV4
Viết bình luận