Vêy đhị coh zr’lụ da ding k’coong, zr’lụ đhanuôr acoon coh năc dợ vêy đhr’năng đhanuôr đương g’nưưm râu zup zooi âng Đảng lâng Nhà nước. Ha dợ, coh zr’lụ c’noong k’tiêc chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị, bâc đhanuôr acoon coh ơy t’bhlâng t’bil ha ul pa xiêr đharựt, bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ. Xa nay xay truih ooy anhi diic điêl amoó Hồ Thị Thắng lâng anoo Hồ Văn Quý, manuyh Vân Kiều năc muy coh pazêng apêê cơnh đêêc.
Vêy đhị coh zr’lụ da ding k’coong, zr’lụ đhanuôr acoon coh năc dợ vêy đhr’năng đhanuôr đương g’nưưm râu zup zooi âng Đảng lâng Nhà nước. Ha dợ, coh zr’lụ c’noong k’tiêc chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị, bâc đhanuôr acoon coh ơy t’bhlâng t’bil ha ul pa xiêr đharựt, bhrợ t’vaih cr’van cr’bhộ. Xa nay xay truih ooy anhi diic điêl amoó Hồ Thị Thắng lâng anoo Hồ Văn Quý, manuyh Vân Kiều năc muy coh pazêng apêê cơnh đêêc.
Bhriêl g’lăng bơơn năl thị trường, a moó Tơđêl Chiến, Chi hội trưởng Chi hội Pân đil vel Pring, chr’val Chà Vàl, chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam grơơ loom tr’xăl đhăm ha rêê căh liêm choh ha roo dzang choh pri ra riêt, chứa pa zum lâng bhơi r’veh… đoọng pa chô 120-150 ưc đồng zâp c’moo. Căh muy đoọng ha pr’loọng đong, a moó Chiến dzợ p’têêt lâng apêê n’lơơng tươc câl zooi đoọng ha đha nuôr t’bơơn zên, yêm têêm pr’ăt tr’mông.
Bhriêl g’lăng bơơn năl thị trường, a moó Tơđêl Chiến, Chi hội trưởng Chi hội Pân đil vel Pring, chr’val Chà Vàl, chr’hoong da ding ca coong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam grơơ loom tr’xăl đhăm ha rêê căh liêm choh ha roo dzang choh pri ra riêt, chứa pa zum lâng bhơi r’veh… đoọng pa chô 120-150 ưc đồng zâp c’moo. Căh muy đoọng ha pr’loọng đong, a moó Chiến dzợ p’têêt lâng apêê n’lơơng tươc câl zooi đoọng ha đha nuôr t’bơơn zên, yêm têêm pr’ăt tr’mông.
Tu căh liêm âng pr’luh Covid-19 nắc k’ha riêng tấn prớ t’viêng, k’đấc, a lui âng đhanuôr chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng dzợ ta đớc căh choom pa câl, bhrợ đhanuôr lưm k’đhap zr’năh pa bhlầng. Cơnh lâng đhr’năng nâu, Hội Nông dân thành phố Đà Nẵng ơy pa tệêt lâng apêê doanh nghiệp đoọng k’rong câl đợ bh’nơơn chr’noh âng đhanuôr.
Tu căh liêm âng pr’luh Covid-19 nắc k’ha riêng tấn prớ t’viêng, k’đấc, a lui âng đhanuôr chr’hoong Hoà Vang, thành phố Đà Nẵng dzợ ta đớc căh choom pa câl, bhrợ đhanuôr lưm k’đhap zr’năh pa bhlầng. Cơnh lâng đhr’năng nâu, Hội Nông dân thành phố Đà Nẵng ơy pa tệêt lâng apêê doanh nghiệp đoọng k’rong câl đợ bh’nơơn chr’noh âng đhanuôr.
Bấc đhanuôr tỉnh Quảng Nam ơy grơơ nhool vặ zên âng ngân hàng đoọng chóh a’moót, chóh pô, băn k’roóc ha dợ nắc mặ dưr k’van, bấc pr’loọng đông pa chô zên tơợ 150-200 ực đồng đhị mưy c’moo. Ha dợ Ngân hàng Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl Chi nhánh Quảng Nam nắc ơy lêy bhrợ đoọng ha kr’bhâu pr’loọng đhanuôr k’rong bhrợ pa dưr zâp bh’rợ bhrợ têng ha rêê đhuốch... ooy đâu zúp đhanuôr vel đông zi lấh đha rứt bhrợ cha k’van.
Bấc đhanuôr tỉnh Quảng Nam ơy grơơ nhool vặ zên âng ngân hàng đoọng chóh a’moót, chóh pô, băn k’roóc ha dợ nắc mặ dưr k’van, bấc pr’loọng đông pa chô zên tơợ 150-200 ực đồng đhị mưy c’moo. Ha dợ Ngân hàng Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc vel bhươl Chi nhánh Quảng Nam nắc ơy lêy bhrợ đoọng ha kr’bhâu pr’loọng đhanuôr k’rong bhrợ pa dưr zâp bh’rợ bhrợ têng ha rêê đhuốch... ooy đâu zúp đhanuôr vel đông zi lấh đha rứt bhrợ cha k’van.
Tơợ muy rau tơơm chặt vaih coh crâng ca coong, tơơm abăng nắc căh muy vaih tơơm chr’năp liêm, lâh mơ nắc dzợ zooi bấc pr’loọng đong đhanuôr acoon coh đhị tỉnh Lào Cai z’lâh đha rựt lâng bhrợ pa dưr ca van.
Tơợ muy rau tơơm chặt vaih coh crâng ca coong, tơơm abăng nắc căh muy vaih tơơm chr’năp liêm, lâh mơ nắc dzợ zooi bấc pr’loọng đong đhanuôr acoon coh đhị tỉnh Lào Cai z’lâh đha rựt lâng bhrợ pa dưr ca van.
Lâng pazêng c’năl âng muy cha nắc cô giáo pa choom môn Sinh học, a moó Đặng Thị Hồng ặt đhị chr’val Quảng Nhân, chr’hoong A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ơy bhrợ têng liêm choom cr’nọo bh’rợ choh tri hữu cơ bơơn bấc ngai năl tước. Nâu đoo nắc cr’nọo bh’rợ choh tri ting cơnh bh’rợ sinh học tệêm ngăn tr’nợơp đhị chr’hoong da ding ca coong A Lưới đoọng ha bh’nơơn zập c’moo tước k’ha riêng ức đồng lâng t’vaih bhiệc bhrợ đoọng ha bấc ngai đhị vel đong.
Lâng pazêng c’năl âng muy cha nắc cô giáo pa choom môn Sinh học, a moó Đặng Thị Hồng ặt đhị chr’val Quảng Nhân, chr’hoong A Lưới, tỉnh Thừa Thiên Huế ơy bhrợ têng liêm choom cr’nọo bh’rợ choh tri hữu cơ bơơn bấc ngai năl tước. Nâu đoo nắc cr’nọo bh’rợ choh tri ting cơnh bh’rợ sinh học tệêm ngăn tr’nợơp đhị chr’hoong da ding ca coong A Lưới đoọng ha bh’nơơn zập c’moo tước k’ha riêng ức đồng lâng t’vaih bhiệc bhrợ đoọng ha bấc ngai đhị vel đong.
Lâng cr’noọ đươi dua r’veh sạch âng đhanuôr ting t’ngay bâc lâh mơ, amoó Đặng Thị Xuân, đhanuôr Dao Tiền coh cr’noon Suối Lìn, chr’val Vân Hồ, chr’hoong Vân Hồ, tỉnh Sơn La ơy xăl đhăm choh mận, a rọ gôông căh lâh liêm choom năc choh r’veh sạch, bơơn pay pa chô k’zệt ức đồng coh zập c’moo.
Lâng cr’noọ đươi dua r’veh sạch âng đhanuôr ting t’ngay bâc lâh mơ, amoó Đặng Thị Xuân, đhanuôr Dao Tiền coh cr’noon Suối Lìn, chr’val Vân Hồ, chr’hoong Vân Hồ, tỉnh Sơn La ơy xăl đhăm choh mận, a rọ gôông căh lâh liêm choom năc choh r’veh sạch, bơơn pay pa chô k’zệt ức đồng coh zập c’moo.
Ooy đợ c’moo hanua, đh’rứah lâng zâp râu tơơm chr’nóh cơnh keo, cao su, píh, prí... đhanuôr Cơ Tu cóh chr’val Hương Sơn, chr’hoong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế pa dưr pa xớc bh’rợ chóh chứa Kayen đơơng chô bh’nơơn liêm choom. Ooy đâu, anoo Lê Minh Hoà, cóh vel Ta Rung, chr’val Hương Sơn nắc mưy ooy đợ pr’loọng Cơ Tu nắc liêm choom tơợ bh’rợ chóh chứa kayen đơơng chô thu nhập zâp c’moo lấh 100 ực đồng.
Ooy đợ c’moo hanua, đh’rứah lâng zâp râu tơơm chr’nóh cơnh keo, cao su, píh, prí... đhanuôr Cơ Tu cóh chr’val Hương Sơn, chr’hoong Nam Đông, tỉnh Thừa Thiên Huế pa dưr pa xớc bh’rợ chóh chứa Kayen đơơng chô bh’nơơn liêm choom. Ooy đâu, anoo Lê Minh Hoà, cóh vel Ta Rung, chr’val Hương Sơn nắc mưy ooy đợ pr’loọng Cơ Tu nắc liêm choom tơợ bh’rợ chóh chứa kayen đơơng chô thu nhập zâp c’moo lấh 100 ực đồng.
Tơợ cr’noọ ha dưr dal chr’năp bh’nơơn ha rêê đhuôch vel đong, a moó Trần Thị Hoài Nhung coh chr’val Tân Thành, chr’hoong da ding ca coong Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị âi bhrợ t’vaih liêm choom chr’năp prí pa gooh Chánh Nhung bơơn bâc ngai năl tươc. Đong bhrợ prí gooh Chánh Nhung căh muy chroi đoọng xay bhrợ c’lâng luh ha đha nuôr choh prí coh zr’lụ năc dzợ bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng ha bâc ngai cơnh lâng pa chô tơợ 4-5 ưc đồng/c’xêê.
Tơợ cr’noọ ha dưr dal chr’năp bh’nơơn ha rêê đhuôch vel đong, a moó Trần Thị Hoài Nhung coh chr’val Tân Thành, chr’hoong da ding ca coong Hướng Hóa, tỉnh Quảng Trị âi bhrợ t’vaih liêm choom chr’năp prí pa gooh Chánh Nhung bơơn bâc ngai năl tươc. Đong bhrợ prí gooh Chánh Nhung căh muy chroi đoọng xay bhrợ c’lâng luh ha đha nuôr choh prí coh zr’lụ năc dzợ bhrợ t’vaih bh’rợ tr’nêng ha bâc ngai cơnh lâng pa chô tơợ 4-5 ưc đồng/c’xêê.
Bêl đợ t’nơơm công nghiệp chr’nắp cơnh cà phê, a’moót. Cao su zên pa câl cắh têêm ngăn, đhị bấc vel đông cóh Tây Nguyên nắc ơy lêy xăl tơơm chr’nóh. Bấc đhị ơy vêy đợ bhr’dzang gung dưr lâng đợ bh’nơơn pr’đươi nông nghiệp liêm choom. Tơơm vải âng đơơng đắh Bắc chô chóh đhị zâp zr’lụ k’tiếc goóh gooi cóh chr’hoong Ea Kar, tỉnh Đăk Lăk nắc mưy bh’rợ chr’nắp cơnh đêếc, đơơng chô bh’nơơn m’pâng tỷ đồng zâp hécta zâp c’moo.
Bêl đợ t’nơơm công nghiệp chr’nắp cơnh cà phê, a’moót. Cao su zên pa câl cắh têêm ngăn, đhị bấc vel đông cóh Tây Nguyên nắc ơy lêy xăl tơơm chr’nóh. Bấc đhị ơy vêy đợ bhr’dzang gung dưr lâng đợ bh’nơơn pr’đươi nông nghiệp liêm choom. Tơơm vải âng đơơng đắh Bắc chô chóh đhị zâp zr’lụ k’tiếc goóh gooi cóh chr’hoong Ea Kar, tỉnh Đăk Lăk nắc mưy bh’rợ chr’nắp cơnh đêếc, đơơng chô bh’nơơn m’pâng tỷ đồng zâp hécta zâp c’moo.