Heo cỏ hay còn gọi là heo đen cho chất lượng thịt ngon, năng suất cao mà lại ít bị dịch bệnh. Làm giàu từ chăn nuôi heo cỏ đang là mô hình được nhiều bà con nông dân ở vùng miền núi Quảng Nam tìm đến. Vậy kỹ thuật nuôi heo cỏ này thế nào? Để đàn heo phát triển tốt và khỏe mạnh đòi hỏi những yêu cầu gì? Trong tiết mục “Cùng nhau bàn cách làm ăn” hôm nay, chúng tôi có cuộc trao đổi với chị Ríah Pon ngay tại trang trại nuôi heo cỏ của chị ở thôn Pho, xã Sông Kôn, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam về vấn đề này. Mời bà con và các bạn cùng theo dõi!
Heo cỏ hay còn gọi là heo đen cho chất lượng thịt ngon, năng suất cao mà lại ít bị dịch bệnh. Làm giàu từ chăn nuôi heo cỏ đang là mô hình được nhiều bà con nông dân ở vùng miền núi Quảng Nam tìm đến. Vậy kỹ thuật nuôi heo cỏ này thế nào? Để đàn heo phát triển tốt và khỏe mạnh đòi hỏi những yêu cầu gì? Trong tiết mục “Cùng nhau bàn cách làm ăn” hôm nay, chúng tôi có cuộc trao đổi với chị Ríah Pon ngay tại trang trại nuôi heo cỏ của chị ở thôn Pho, xã Sông Kôn, huyện miền núi Đông Giang, tỉnh Quảng Nam về vấn đề này. Mời bà con và các bạn cùng theo dõi!
Bêl pr’lúh pa zruáh a óc châu Phi xoọc dưr váih k’rơ đhị pazêng vel đong nắc pazêng zr’lụ b’băn đươi dua pr’đươi vi sinh cóh bh’rợ băn a óc hữu cơ đhị thị xã Hương Thuỷ lâng chr’hoong Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế nắc liêm crêê. Bh’rợ n’nâu vêy ta bhrợ têng liêm choom bêl k’nặ dưr váih pr’lúh pa zruáh a óc Châu Phi. Cóh g’lúh lướt lêy rau la lua t’mêê đâu, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc bhươl cr’noon Phùng Đức Tiến xay moon, Bộ ta đang moon bhrợ têng bh’rợ n’nâu.
Bêl pr’lúh pa zruáh a óc châu Phi xoọc dưr váih k’rơ đhị pazêng vel đong nắc pazêng zr’lụ b’băn đươi dua pr’đươi vi sinh cóh bh’rợ băn a óc hữu cơ đhị thị xã Hương Thuỷ lâng chr’hoong Phong Điền, tỉnh Thừa Thiên Huế nắc liêm crêê. Bh’rợ n’nâu vêy ta bhrợ têng liêm choom bêl k’nặ dưr váih pr’lúh pa zruáh a óc Châu Phi. Cóh g’lúh lướt lêy rau la lua t’mêê đâu, Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp lâng pa dưr pa xớc bhươl cr’noon Phùng Đức Tiến xay moon, Bộ ta đang moon bhrợ têng bh’rợ n’nâu.
Đọong liêm choom lâng đhr’năng pkleng k’tiếc tr’xăl, r’dợ pa dưr tr’mông tr’méh tệêm ngăn, ca van ca bhộ, đăn đâu bấc đhanuôr zr’lụ truíh biển Gò Công âng tỉnh Tiền Giang nắc ơy pa zay xăl tơơm chr’nóh bh’năn băn bơơn bh’nơơn dal. Cóh đếêc, cr’noọ bh’rợ băn xoọng prí âng t’coóh Võ Văn Tiến ặt đhị vel Xóm Đình, chr’val Kiểng Phước, chr’hoong Gò Công Đông nắc cr’noọ bh’rợ t’mêê lâng lêy vêy đơơng chô bh’nơơn dal.
Đọong liêm choom lâng đhr’năng pkleng k’tiếc tr’xăl, r’dợ pa dưr tr’mông tr’méh tệêm ngăn, ca van ca bhộ, đăn đâu bấc đhanuôr zr’lụ truíh biển Gò Công âng tỉnh Tiền Giang nắc ơy pa zay xăl tơơm chr’nóh bh’năn băn bơơn bh’nơơn dal. Cóh đếêc, cr’noọ bh’rợ băn xoọng prí âng t’coóh Võ Văn Tiến ặt đhị vel Xóm Đình, chr’val Kiểng Phước, chr’hoong Gò Công Đông nắc cr’noọ bh’rợ t’mêê lâng lêy vêy đơơng chô bh’nơơn dal.
Pr’lúh pa zrúah a’ọc châu Phi xoọc trơơi boọ đấh lâng dưr váih ting t’ngay ting zr’nắh đhị bấc vel đông, bhrợ k’rang k’uôl ha đhanuôr b’băn. Nam Giang nắc 1 ooy 2 chr’hoong k’coong ch’ngai cóh tỉnh Quảng Nam dưr váih pr’lúh pa zrúah a’ọc châu Phi, xoọc xay bhrợ bấc c’lâng bh’rợ zêl cha groong pr’lúh trơơi boọ cóh zâp chr’val k’noong k’tiếc. Hân đhơ cơnh đêếc, bh’rợ zêl cha groong pr’lúh cóh zâp vel đông, lấh mơ nắc cóh zr’lụ k’coong ch’ngai xoọc lưm bấc zr’nắh k’đhạp. Ooy t’ruíh Manứih pa dứah đh’réh cr’ay cóh bhươl cr’noon tuần nâu, đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah xơợng PV A Viết Sĩ prá xay lâng p’căn A Rất Thị Hoa-Phó trưởng phòng Phòng Nông nghiệp chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam đắh bhiệc zêl cha groong pr’lúh pa zrúah a’ọc châu Phi cóh vel đông nâu ớ:
Pr’lúh pa zrúah a’ọc châu Phi xoọc trơơi boọ đấh lâng dưr váih ting t’ngay ting zr’nắh đhị bấc vel đông, bhrợ k’rang k’uôl ha đhanuôr b’băn. Nam Giang nắc 1 ooy 2 chr’hoong k’coong ch’ngai cóh tỉnh Quảng Nam dưr váih pr’lúh pa zrúah a’ọc châu Phi, xoọc xay bhrợ bấc c’lâng bh’rợ zêl cha groong pr’lúh trơơi boọ cóh zâp chr’val k’noong k’tiếc. Hân đhơ cơnh đêếc, bh’rợ zêl cha groong pr’lúh cóh zâp vel đông, lấh mơ nắc cóh zr’lụ k’coong ch’ngai xoọc lưm bấc zr’nắh k’đhạp. Ooy t’ruíh Manứih pa dứah đh’réh cr’ay cóh bhươl cr’noon tuần nâu, đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah xơợng PV A Viết Sĩ prá xay lâng p’căn A Rất Thị Hoa-Phó trưởng phòng Phòng Nông nghiệp chr’hoong Nam Giang, tỉnh Quảng Nam đắh bhiệc zêl cha groong pr’lúh pa zrúah a’ọc châu Phi cóh vel đông nâu ớ:
Bhrợ têng xa nay bh’rợ zr’ziêng bhlưa bhươl cr’noon bơr n’đắh c’noong k’tiếc Việt – Lào, cóh pazêng c’moo ahay, bhươl cr’noon Duy Tân, thị trấn Lao Bảo, chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị lâng cr’noon Phường, chr’hoong Sê Pôn âng k’tiếc k’ruung pr’zớc Lào nắc ơy pa dưr liêm choom bh’rợ bhươn t’nơơm chr’nóh zr’ziêng. Tơợ đêếc, bhrợ nhâm mâng lấh mơ xa nay đoàn kết zr’ziêng, bhrợ pa dưr pr’ắt tr’mông k’bhộ ngăn, bhui har bhlưa 2 bhươl cr’noon zr’ziêng moon la lay, đhanuôr bơr k’tiếc k’ruung moon zazum.
Bhrợ têng xa nay bh’rợ zr’ziêng bhlưa bhươl cr’noon bơr n’đắh c’noong k’tiếc Việt – Lào, cóh pazêng c’moo ahay, bhươl cr’noon Duy Tân, thị trấn Lao Bảo, chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị lâng cr’noon Phường, chr’hoong Sê Pôn âng k’tiếc k’ruung pr’zớc Lào nắc ơy pa dưr liêm choom bh’rợ bhươn t’nơơm chr’nóh zr’ziêng. Tơợ đêếc, bhrợ nhâm mâng lấh mơ xa nay đoàn kết zr’ziêng, bhrợ pa dưr pr’ắt tr’mông k’bhộ ngăn, bhui har bhlưa 2 bhươl cr’noon zr’ziêng moon la lay, đhanuôr bơr k’tiếc k’ruung moon zazum.
Tỉnh Quảng Trị xoọc bhrợ t’bhứah bh’rợ pa têết bhrợ ha roo hữu cơ, ha roo liêm choom cóh clung ga mắc bhứah, đoọng pa dưr rau liêm choom, rau chr’náp tơợ bh’rợ bêết ha roo.
Tỉnh Quảng Trị xoọc bhrợ t’bhứah bh’rợ pa têết bhrợ ha roo hữu cơ, ha roo liêm choom cóh clung ga mắc bhứah, đoọng pa dưr rau liêm choom, rau chr’náp tơợ bh’rợ bêết ha roo.
Cr’chăl a hay, bấc đhanuôr đhị chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị nắc ơy đươi dua công nghệ tưới phun sương tự động đhị bhrợ têng chr’nóh chr’bệêt lâng xoọc tr’nợơp nắc ơy đơơng chô bh’nơơn liêm dal. Liêm choom bhlầng nắc cr’noọ bh’rợ âng a noo Trần Văn Định ặt đhị vel Hoà Thành, chr’val Tân Hợp lâng kỹ thuật tưới phun sương lâng xăl m’ma chóh ting hân noo.
Cr’chăl a hay, bấc đhanuôr đhị chr’hoong Hướng Hoá, tỉnh Quảng Trị nắc ơy đươi dua công nghệ tưới phun sương tự động đhị bhrợ têng chr’nóh chr’bệêt lâng xoọc tr’nợơp nắc ơy đơơng chô bh’nơơn liêm dal. Liêm choom bhlầng nắc cr’noọ bh’rợ âng a noo Trần Văn Định ặt đhị vel Hoà Thành, chr’val Tân Hợp lâng kỹ thuật tưới phun sương lâng xăl m’ma chóh ting hân noo.
Đhị thành phố Đà Nẵng, cr’chăl đăn đâu nắc n’léh bấc bh’rợ, hợp tác xã bhrợ têng bh’rợ ch’chóh b’băn đươi dua công nghệ dal. Bấc bh’rợ nắc ơy chô đơơng rau liêm choom, bhrợ t’váih bh’rợ tr’nêng đoọng ha bấc manuýh pa bhrợ.
Đhị thành phố Đà Nẵng, cr’chăl đăn đâu nắc n’léh bấc bh’rợ, hợp tác xã bhrợ têng bh’rợ ch’chóh b’băn đươi dua công nghệ dal. Bấc bh’rợ nắc ơy chô đơơng rau liêm choom, bhrợ t’váih bh’rợ tr’nêng đoọng ha bấc manuýh pa bhrợ.
N’niên lâng dưr váih đhị k’tiếc chr’val Trà Mai, chr’hoong Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam, amoó Hồ Thị Thu Tình năl gít pr’đơợ k’tiếc k’ruung cóh vel đông nắc lêy pay chóh padưr quế Trà My bhrợ t’nơơm kinh tế bha lâng. Tu vêy chóh quế, pr’loọng đông amoó nắc ơy dưr zi lấh đha rứt, pr’ắt tr’mung ting t’ngay ting têêm ngăn, apêê k’coon bơơn học hành liêm choom. t’ruíh Jưn jứah xay moon cơnh choom bhrợ cha bêl đâu nắc đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah chô lưm lêy bhươn quế âng pr’loọng đông amoó Tình đoọng chấc lêy năl bhiệc bhrợ cha k’van lâng zúp đhanuôr đh’rứah dưr zi lấh đha rứt tơợ t’nơơm quế ha cơnh ớ.
N’niên lâng dưr váih đhị k’tiếc chr’val Trà Mai, chr’hoong Nam Trà My, tỉnh Quảng Nam, amoó Hồ Thị Thu Tình năl gít pr’đơợ k’tiếc k’ruung cóh vel đông nắc lêy pay chóh padưr quế Trà My bhrợ t’nơơm kinh tế bha lâng. Tu vêy chóh quế, pr’loọng đông amoó nắc ơy dưr zi lấh đha rứt, pr’ắt tr’mung ting t’ngay ting têêm ngăn, apêê k’coon bơơn học hành liêm choom. t’ruíh Jưn jứah xay moon cơnh choom bhrợ cha bêl đâu nắc đhanuôr lâng pr’zợc đh’rứah chô lưm lêy bhươn quế âng pr’loọng đông amoó Tình đoọng chấc lêy năl bhiệc bhrợ cha k’van lâng zúp đhanuôr đh’rứah dưr zi lấh đha rứt tơợ t’nơơm quế ha cơnh ớ.
Chi pọc nắc tị tơơm chr’nóh đenh chr’nắp âng đhanuôr cóh đồng bằng, xoọc đâu nắc chô chặt váih lâng đhanuôr cóh k’coong ch’ngai zâp tỉnh. Ooy đâu, bh’nơơn pr’đươi pị pay dầu tơợ chi pọc ơy bơơn đhanuôr cóh chr’val k’coong ch’ngai Sơn Cao, chr’hoong Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi lêy chóh zâp đhị, lấh mơ nắc tước cóh thành phố Hồ Chí Minh. Tu cơnh đâu, pr’ắt tr’mung âng đhanuôr chóh chi pọc vêy pa xoọng zên t’mung têêm ngăn.
Chi pọc nắc tị tơơm chr’nóh đenh chr’nắp âng đhanuôr cóh đồng bằng, xoọc đâu nắc chô chặt váih lâng đhanuôr cóh k’coong ch’ngai zâp tỉnh. Ooy đâu, bh’nơơn pr’đươi pị pay dầu tơợ chi pọc ơy bơơn đhanuôr cóh chr’val k’coong ch’ngai Sơn Cao, chr’hoong Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi lêy chóh zâp đhị, lấh mơ nắc tước cóh thành phố Hồ Chí Minh. Tu cơnh đâu, pr’ắt tr’mung âng đhanuôr chóh chi pọc vêy pa xoọng zên t’mung têêm ngăn.