Nguyễn Hải Triều, Kơiăng khua Knơ̆ng bruă Tuh tia mnia mblei čar Dak Lak brei thâo, ară anei anôk bruă mkăp jih leh mnơ̆ng dhơ̆ng truh kơ nah gŭ, mbĭt anăn mtă kơ dŭm anôk bruă mkăp lŏ mkăp mnơ̆ng mrâo čiăng mkăp kơ klei čiăng yua leh klei adiê hjan êa lip lêč. Triều brei thâo:

“Knơ̆ng bruă Tuh tia mnia mblei mâo leh hră mơĭt kơ dŭm anôk bruă mkăp mnơ̆ng lŏ dơ̆ng mkăp mnơ̆ng čiăng mkăp kơ mnuih ƀuôn sang blei leh gưl adiê hjan êa lip lêč anei. Mbĭt anăn, gĭt gai dŭm êpul djŏ tuôm msĕ si kriê dlăng wăl anôk mnia mblei thâo klei mâo čiăng mkhư̆ klei pioh mnơ̆ng dok guôn ênoh đĭ leh wưng adiê hjan êa lip.

Ăt hlăm wưng anei, anôk bruă mdrao mgŭn dôk pŏk ngă lu hdră msir čiăng gang mkhư̆ gưl bluh đĭ klei ruă tưp. Knơ̆ng bruă mdrao mgŭn čar Dak Lak mkăp leh 2905 hruh êa drao kơ gŏ sang, 1.750 kg chloramin B, 30.000 asăr aquatab kơ dŭm alŭ wăl. Dŭm êpul bi kdơ̆ng pral dưi ba nao, hgŭm đru msir mghaih klei čhŏ djhan wăl hdĭp mda ti dŭm anôk êngăp êa. Phạm Minh Hữu, Kơiăng khua knơ̆ng bruă mdrao mgŭn brei thâo, păt čiăng jih anôk ksiêm mkă dlăng klei ruă lŏ wĭt ngă bruă leh.

“Ară anei jih jang Sang êa drao gưl čar lehanăn dŭm Anôk bruă mdrao mgŭn lŏ wĭt ngă bruă. Anôk bruă mdrao mgŭn dôk bi hgŭm hŏng Sang êa drao gưl dlông mkŏ mjing hdră ksiêm mkă dlăng, mdrao klei ruă. Knơ̆ng bruă mâo leh klei hâo hưn hŏng Anôk bruă mdrao mgŭn hưn mthâo dŭm anôk lŏ wĭt ngă bruă, mtă kơ Anôk bruă sang čư̆ êa să, ƀuôn hgŭm mâo dŭm êpul truh brei bi hgŭm hŏng anôk bruă mdrao mgŭn čiăng mkŏ mjing hdră ksiêm mkă dlăng klei ruă.

Anôk bruă mdrao mgŭn tŭ lu klei luič liê, boh nik ti gưl hđeh điêt kyua jih jang mnơ̆ng dhơ̆ng, mŭng abăn, jhưng mdhô̆ jhat rai. Mâo leh 1195/1379 boh sang hră lŏ ngă bruă, bi 184 boh sang hră ka dưi pŏk ƀăng, lu jing ti krĭng nah Ngŏ. Lê Thị Thanh Xuân, Khua knơ̆ng bruă Sang hră mơar mtô bi hriăm čar Dak Lak brei thâo, anôk bruă dôk akâo êbeh 172 êklai prăk čiăng msir mghaih.

“Dŭm sang hră ka mtô năng ai truh kơ jih hruê kăm anei, kyua hŏng gưl hdeh điêt ară anei bŭk abăn lehanăn dŭm mta mnơ̆ng yua dôk msah, wăl anôk djiêu gah ka huai mdoh kyua anăn ka hơĭt ôh brei phung hđeh hriê hriăm. Năng ai 1 hruê kăm kơh dưi msir mghaih jih.

Kơ pui kmlă, Anôk bruă Pui kmlă Dak Lak mâo leh êpul mơ̆ng Quảng Bình, Quảng Trị, Huế, Đà Nẵng, Quảng Ngãi hriê đru. Ară anei dôk 42.246 čô, bi knar êbeh 13% ênoh mnuih ti krĭng Ngŏ ka mâo pui kmlă yua. Trần Văn Thuận, Khua knơ̆ng bruă Pui kmlă Dak Lak brei thâo:

Hŏng dŭm sang hră hluê si klei gĭt gai mơ̆ng anôk anôk bruă pui kmlă snăn dŭm sang hră mđing kơ bruă msir mghaih. Klei anei anôk bruă pui kmlă srăng bi hgŭm hŏng Knơ̆ng bruă Sang hră mơar mtô bi hriăm čiăng msir mghaih.

Hlăm bruă lŏ hma, anôk bruă dôk ksiêm dlăng klei luič liê čiăng mâo hdră đru hluê si Hdră mtrŭn 09, bi hrô hŏng hdră đru klă anăp kyua klei yan adiê ngă leh anăn hnơ̆ng tŭ jăk amâo rơ̆ng kjăp. Ară anei 40 să, ƀuôn hgŭm hlăk dôk hlăm hdră đru mjêč dôk mâo 120 čô knuă druh nao ksiêm dlăng klei luič liê, pral djŏ hŏng yan ngă bruă Puih mnga. Đặng Thị Thủy, Kơiăng khua knơ̆ng bruă Lŏ hma lehanăn wăl hdĭp mda brei thâo:

“Kâo nao mă bruă hŏng dŭm êpul kơ bruă mkăp mjeh kơ 171.000 ha snăn yan Puih mnga anei srăng rơ̆ng klei kơ mjeh. Êlâo gĭn, srăng đru mjeh ƀiă hruê, leh kơnăn srăng đru kơ dŭm mta mnơ̆ng pla mkăn, djam mtam čiăng mjing hdră duh ƀơ̆ng êlâo hĭn. Hŏng mnơ̆ng rông brei bi kjăp war rông mâo djăp klei găl kơh lŏ rông mnơ̆ng.

Klei adiê hjan êa lip lêč hƀuê ênuk ngă lu klei luič liê kjham, ngă êbeh 70 čô djiê, luič ka thâo ƀuh, êbeh 150.000 boh sang êngăp êa, 120 boh sang jhat rai, mnơ̆ng rông, mnơ̆ng yua, hdră êlan klông jhat rai. Ênoh luič liê hlăm brô 5.500 êklai prăk. Khua knơ̆ng bruă sang čư̆ êa čar Dak Lak Tạ Anh Tuấn mtă kơ dŭm knơ̆ng, dhar bruă mjêč msir mghaih, amâo ngă êmưt hlăk mnuih ƀuôn sang dôk čiăng klei đru mjêč. Bruă phŭn jing rơ̆ng kjăp hdră mdrao mgŭn – wăl hdĭp mda, hnưm krŭ wĭt bruă pla mjing lehanăn bi hơĭt klei hdĭp kơ jih krĭng hmăi djŏ.

“Hmei lŏ pŏk ngă kjăp hdră msir mghaih leh klei êa lip, anei jing bruă yuôm bhăn, tơdah lui bluh mâo klei ruă, hdră krŭ wĭt bruă duh mkra pla mjing, mnia mblei dleh dlan snăk. Ară anei, bruă msir mghaih klei truh mơ̆ng klei êa lip lêč ngă jing yuôm lehanăn mjêč êdi ƀiădah ăt brei rơ̆ng klei bi knar, rơ̆ng amâo ngă bi kpăk bruă ti krĭng Yŭ./.