Aê }ung ba jơlan hlâo, gah djuai ania Êđê, hrơi 6, lơ 22-11-2014
Thứ bảy, 00:00, 22/11/2014

      

            Ơi Y Kuing Niê, arăng juăt iâu kơ `u ơi }ung, pơ [ôn Tơ\ng Ju\, să Ea Kao, [ôn prong {uôn Ma Thuột, tring ]ar Dak Lak jing sa ]ô mơnuih ngă hmua pla pơjing rơgơi, s^ mơdrô đ^. {u djơ\ kơnong pla kơphê đô] ôh, `u do\ ngă bruă ]em rông hlô mơnong rơgơi mơn hăng hơdră mă bruă, tơlơi pơmin pha ra hăng arăng, kah hăng bruă s^ mơdrô `u ako\ pơjing anih so# ia ]ro# amăng gêt, amăng kơthung ia hơdjă pioh s^ mơdrô, ngă rah bruă bơvih [ong s^ mơdrô hăng pơsir bruă mă kơ mơnuih [u hơmâo bruă amăng plơi pla.

            Sui mơng anai 6 thun, lơm khuer amăng ia bơmun wơi pioh pruih kơphê, ơi }ung [uh ia `u khuer bluh đ^ kơtang biă mă, ia jơngeh [ơ [hang anun yơh `u pơmin mă ia anun so# dưm amăng kơthung [udah so# amăng gêt ]ai pioh s^ mơdrô. Tơdơi kơ rơkâo sang bruă Kơnuk kơna, anom bruă hơmâo tơlơi thâo nao mă ia ba pơ ]rang lăng kiăng thâo kran ia hơdjă hă [o#, [uh ia ăt hơdjă dưi mă so# mơ`um hăng s^ mơdrô, anun yơh ơi }ung ako\ pơdong sang bruă so# ia pơmut amăng gêt ]ai hăng kơthung prong, hlong pơjing anăn ia sang `u mơdrô  jing ia KAWA kơ arăng blơi mơ`um:

            Hlâo adih [ơi anai gah yu\ tơkai ]ư\, amăng rơgup lo\n adih le\ pơtâo kli khăng biă mă. Lơm kâo khuer mă ia dơlăm phrâo 1 met 2 đô], tơdah dơlăm hloh le\ pơtâo kli khăng hăng kơpal. Khuer dơlăm hloh truh pơ  amăng ia hơdjă. Kâo [uh tui anun, ta hơmâo ia hơdjă yua, lơm anun ta yua ia pơko\n [u hơdjă đơi ôh, anun yơh mă yua ia ta pô anai huăi  phăk phai ]a ]ot. Kâo gir ngă hră pơar rơkâo ngă bruă s^ mơdrô ia mơ`um mă mơng ia amăng sang ano\ kâo khuer mă anun.

            Pơdong sang pơkra anih so# ia mơ`um s^ mơdrô, mơng sa ]ô mơnuih ngă hmua, djuai ania Êđê jing sa bruă mă kơtưn phrâo biă mă amăng tơlơi pơmin truh kơ bruă mă, yua dah mơng đưm đă tơlơi juăt nao so# ia pơ pin ia, ia bơmun hăng gui rêu, gêt ia đô] ba glăi yua. Yua anun, amăng hơdôm hrơi hơtal blung a mă bruă ako\ pơdong, ơi Y Kuing Niê, jing ơi }ung bưp lu yơh tơlơi tơnap tap kơ [ah prăk pơ alin mă bruă, laih anun ană bơnai khă găn dong. Tơdơi kơ pơblang rơđah, thâo hluh laih hrom hăng sang ano\, ơi }ung mă 7 pok hră yua lo\n nao ngă ano\ gơ grong pioh ]an prăk, hră lo\n sang, hră đang hmua, kơphê ba abih kiăng dưi ]an 200 klăk prăk; ]an prăk adơi ayong, kơnung djuai dong 100 klăk prăk `u man pơdong sang ngă anih pơjing ia mơ`um, blơi măi hrong ia ngă hơdjă ia mơ`um, jak iâu mơnuih mă bruă apah, e\p anih ba s^ mơdrô ia mơ`um. Ơi Y Kuing Niê  lăi tui anai:

            Prăk pơ alin blung a le\, 300 klăk prăk kơnong djop pơdong sang mă bruă pơkra pơjing laih anun blơi măi anet [ôp Ia. Hlăk anun ta aka [u thâo ngă bruă s^ mơdrô ôh, yua [u thâo puăi tlao rơhma], hyu s^ ia, anun hơmâo jak ba adơi ayong Yuan ngă hrom, kơnang kơ gơ`u hyu ( hiu) lăi pơthâo hyu s^ mơdrô ia. Giong anun, [ing gơ`u pơ ]ruh prăk mă bruă hrom, mă yua rơdeh pơgiăng gơnam, hyu s^ ia mơ`um.

            {ơi mông tơnap tap blung a anun dưi ru\ pơsir laih, anom bruă pơkra pơjing ia amăng kơthung, gêt ]ai KAWA mă bruă yơh. Hơtal blung mơtam amăng [ôn Tơ\ng Ju\, să Ea Kao, gah rơngiao [ôn prong {uôn Ma Thuột hơmâo sa boh anih pơkra pơjing ia mơ`um so# amăng kơthung ba hyu s^ mơdrô, dưi pơsir bruă mă kơ 18 ]ô mơnuih mă bruă apah [ong prăk blan, abih bang lêng kơ djuai ania Êđê soh, prăk blan  sa ]ô mơng 2 klăk truh kơ 3 klăk prăk. Amai H’Loa` Êban, arăng juăt iâu am^ }oi, ngă kông nhơn [ơi anai lăi:

            Kâo mă bruă [ơi anai 3 thun laih, prăk blan rim blan 2 klăk 600 rơbâo prăk. Lơm phrâo mut mă bruă ăt [u thâo ngă bruă lơi samơ\ hrăm tui mơng adơi amai nao hlâo. Kâo nao hrăm kơ bruă mă  pơkra gơnam hơdjă, gơnam [ong huă, ia mơ`um, hơdră pơkra pơjing ia kiăng hơdjă djơ\ ano\ pơkă.

            Dơ\ng mơng 300 klăk prăk blung a pơ alin mă bruă, tơdơi kơ 6 thun mă bruă hơmâo kơ mlai, Y Kuing pơ alin dong prăk man pơdong sang bruă, blơi măi mok ming pơkra ia mơ`um phrâo abih tih rơnoh prăk pơ alin truh kơ  3 klai prăk. Ră anai, rim hrơi sang bruă `u pơkra rai ia mơ`um so# amăng kơthung,  ba s^ mơdrô mơng 700 truh kơ 1000 kơthung, kơthung 21 lit. Blung a kơnong s^ mơdrô kơ mơnuih [ôn sang amăng kuăl đô], ră anai anăn gơnam s^ mơdrô ia mơ`um KAWA hơmâo lu mơnuih [ôn sang hmư\ hing juăt blơi yua. Boh nik `u, dơ\ng mơng anom bruă anai, laih anun mơnuih [ôn sang Êđê djop plơi pla hơmâo hơdră mă yua ia mơ`um kiăng kơ hơdjă, nao pơ sang Y Kuing Niê soh yơh blơi ia mơ`um.

            Tơdơi kơ anom bruă pơkra ia mơ`um s^ mơdrô amăng gêt ]ai kơthung mă bruă hơđong laih, ơi Y Kuing pơjing đang hmua rông bơbui dong hơmâo hơdôm rơtuh drơi, laih dong blơi 2 ektar lo\n đang kơphê, 8 ar hmua ia, pioh pơđ^ tui bruă mă. Abih bang bruă mă s^ mơdrô mơng `u ngă djơ\ hơdră phrâo mơne] ia rơgơi tơlơi kơhnâo, anun ba glăi boh tu\ yua yom, `u tloh blơi rơdeh tô kroa, rơdeh prong pơgiăng gơnam, sang `u pơdong truh 2 klai prăk. Neh H’Yam {uôn Krông- am^ Ser pơ [ôn Tơ\ng Ju\ lăi:

            Tui hăng kâo [uh, sang ano\ Y Kuing ngă [ong rơgơi biă mă, mơta sa le\ gơ`u pơjing rai hơdră mă bruă bơvih [ong huă gêh găl hrưn đ^ pơdrong, sang ano\ gơ`u ep [uh jơlan hơdră mă bruă phrâo, ngă tui mơne] phrâo ia rơgơi amăng bruă ]em rông bơbui, pla pơjing đang hmua đ^ biă. Dua le\, pơsir bruă mă kơ mơnuih [ôn sang amăng plơi pla hơmâo bruă mă hơđong, ră anai sang bruă Y Kuing hơmâo lu mơnuih mă bruă, [ing [u hơmâo bruă mă, nao mă bruă pơ sang ano\ `u pơsir brơi hơđong bruă mă.

            Hăng tơlơi mă bruă pha ra biă mă amăng tơlơi pơmin, khin hơtai ngă tui hơdră phrâo, ơi Y Kuing Niê hơmâo ba glăi ano\ tu\ yua laih. Anai jing sa gru mơnuih mă bruă rơgơi mơng djuai ania Êđê, bơvih [ong huă đ^, s^ mơdrô thâo do\ pơ [ôn Tơ\ng Ju\, să Ea Kao, [ôn prong {uôn Ma Thuột, tring ]ar Dak Lak./.

                              }ih pơblang hăng pôr : Nay Jek

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC