VOV4.Jarai - Tơdơi kơ sa thun aka ƀu dưi, tơring glông Dak R’lấp tŏ tui gir run amăng rơwang tal II thun anai amra jing tơring glông plơi pla phrâo blung a amăng tơring čar Dak Nông. Hrŏm hăng tơlơi gir run mơng djop anom bruă kơđi čar, pran jua mut hrŏm man pơdong plơi pla phrâo mơng mơnuih ƀon sang amăng tơring glông Dak R’lấp ăt lăng yôm biă mă. Amăng anun, hơmâo tơlơi gum pơgôp prong prin mơng mơnuih djuai ania M’nông ƀơi să Quảng Tín hăng să Đắk Ru.

Hơdôm hrơi rơnuč thun 2021, kơtuai tui jơlan găn nao rai amăng să, ară jơlan đuăi mơng Jơlan mrô 14 nao pơ să Đắk Ru laih anun găn nao hơdôm să kual ataih, asuek Đắk Ngo, tơring glông Dak R’lấp (tơring čar Dak Nông) dik dak rơdêh kông nông pơdŭ pơgiăng gơnam đang hmua. Hơdôm đang kơphê dua gah jơlan ră anai pơhrui giong abih yơh. Hơdôm đang hmua pla tiu dŏ tơguăn truh bơyan pĕ pơhrui. Yă Thị Djrong - Kơ-iăng khua Khul đah kơmơi să Đắk Ru, tơring glông Dak R’lấp brơi thâo, jơlan găn nao rai amăng să anai yua ling tơhan tơring čar Dak Nông tuh pơ alin man pơkra lơ̆m ngă tui hơnong pơkă man pơdong plơi pla phrâo. Yua kơ hơmâo jơlan anai, bruă bơwih ƀong ngă đang hmua kơ neh met wa amăng să gêh gal tui, pơgôp djru brơi să Đắk Ru dưi ngă pơgiong hơdôm hơnong pơkă plơi pla phrâo; ră anai glăk gir run hrưn đĭ, sa dua boh plơi pla glăk ngă tui hơnong pơkă phrâo dong.

“Yua kơ hơmâo Ping gah, Kơnuk kơna đing nao, djop plơi pla hăng să glăk man pơdong plơi pla phrâo tui hơnong pơkă hle dong. ABih bang mơnuih ha pran sa jua gum hrŏm mah tơnap tap, mơnuih djuai ania M’nông ăt gir run abih pran. Blung hlâo aka ƀu thâo pla kơphê samơ̆ dong mơng hrơi hơmâo anom bruă pơsur ngă hmua, khul mơnuih ngă hmua pơtô brơi boh thâo pla pơjing kơphê, tiu. Ră anai kơphê hăng djop mơta phun kyâo lêng kơ hơmâo arăng pơtô pla pơjing. Thun anai kơphê ƀơi anai ăt pơhrui hơmâo hmăi mơn, nua sĭ hơđong, mơnuih djuai ania M’nông jai hrơi hrưn đĭ pơdrong asah”.

Jơlan nao pơ đang hmua ƀơi să Quảng Tín, tơring glông Dak R’lấp

Ƀơi ƀon Bu Bir, să Quảng Tín, tơring glông Dak R’lấp, Dak Nông, sang anŏ ayong Điểu Khuyên ăt amu kơphê krô laih. Kuăi tuh amăng kơsăk hăng ba nao dưm amăng sang abih yơh hlâo kơ hrơi čơkă thun phrâo 2022. Ayong Điểu Khuyên brơi thâo, kơphê thun 2021 laih rơgao pĕ pơhrui hơmâo hmăi sĭ hơmâo nua dong. Sit biă ñu yua kơ tañ man pơkra giong jơlan nao rai, anun yơh ngă kơ bruă bơwih ƀong ngă hmua, pơdŭ pơgiăng hyu kmơk kah hăng gơnam đang hmua gêh gal ƀiă yơh.

“Neh met wa pơpŭ bơni kơ Ping gah, Gong gai ƀon lan lơ̆m tuh pơ alin man pơkra jơlan kiăng ană plơi pla amuñ nao rai lơ̆m pơgiăng kmơk, pơdŭ gơnam đang hmua glăi mơng đang hmua. Hrŏm hăng jơlan hơdră mrô 135, jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo, man pơkra 400 met jơlan, laih dong hơmâo mơnuih ƀon sang pơgôp kiăng kơ man pơkra abih jơlan amăng plơi pla, hơmâo giăm 20 boh sang anŏ gum hrŏm hăng gong gai. Jơlan dưi man pơkra ră anai ăt hơmâo tơlơi gum pơgôp mơng djop sang anŏ, đa pơyơr lŏn, trơ̆i hĭ phun ñông, phun kơphê kiăng kơ man pơkra jơlan nao rai gêh gal, neh met wa ăt amuñ kiăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă”.

Lăng nao tơlơi pơplih phrâo amăng plơi pla, ơi Điểu Đum dŏ ƀơi ƀon Bu Bir, să Quảng Tín, tơring glông Dak R’lấp brơi thâo: ƀu djơ̆ kơnong jơlan nao rai gêh gal đôč ôh mơ̆ bruă bơwih ƀong huă ăt pơplih phrâo mơn; tơlơi hơdip kơ mơnuih ƀon sang ăt pơhlôm brơi klă hloh. Ơi Điểu Đum brơi thâo:

“Hlâo adih tơnap tap biă mă, kơnong kơ tơjŭ pơdai hăng kơdư yuă hơpuă ăt ƀu hơmâo ôh. Ră anai pơplih lu biă mă, thâo pla kơphê, tiu laih. Kơnuk kơna tuh pơ alin, yua anun hơmâo jơlan tuh kơsu, tuh ƀêtông. Bơni biă mă kơ Kơnuk kơna. Lơ̆m dju djuam duam ruă, gong gai ăt djru brơi mơn, anun lĕ hơmâo sang ia jrao giăm plơi pla. Lơ̆m tơnap tap hơmâo kơnuk kơna djru brơi braih, ngok hra hăng ia mơsin, kiăng kơ neh met wa hơdip hơđong mơ-ak”.

Ling tơhan djru man pơkra jơlan amăng plơi pla phrâo ƀơi să Đắk Ru

Tui hăng hră lăi pơthâo mơng Jơnum min mơnuih ƀon sang să Quảng Tín, tơring glông Dak R’lấp, jơlan glông amăng plơi pla hơmâo man pơkra hiam hruaih, hăng rơbêh 70 km jơlan tuh kơsu, ƀêtông. Rơnoh pơđĭ kyar amăng hơdôm thun laih rơgao rơbêh kơ 13%. 5 thun hlâo anun, pơhrui rĭm akŏ mơnuih kơnong 15 klăk prăk, samơ̆ hơdôm thun giăm anai lĕ giăm 45 klăk prăk, giăm 3 wŏt pơhmu hăng hơdôm hrơi blung a man pơdong plơi pla phrâo. Ơi Điểu Minh - Khua Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam să Quảng Tín, tơring glông Dak R’lấp hơdor glăi: Să pơphun Jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo dong mơng thun 2012, truh thun 2018 kah mơng dưi. Hơdôm thun laih rơgao, să hơmâo gir run kiăng kơ tŏ ngă tui hơnong pơkă hăng gir ngă tui hơdôm hơnong pơkă hle dong.

“Mơnuih ƀon sang hrŏm hăng Ping gah, Kơnuk kơna pơlir hơbit kiăng kơ pơjing plơi pla phrâo tui hơnong pơkă hle. Sit biă ñu lĕ ƀing apăn bruă amăng Jơnum min djop djuai ania gum hrŏm hăng mơnuih ƀon sang kiăng pơtô pơblang, blung hlâo lĕ amăng bơwih ƀong huă hăng wai lăng phun kơsu, kơphê brơi lăp djơ̆, pruai kmơk brơi phun pla, bruă rông kơbao, rơmô dong. Pơhmutu anih dŏ hơdip jum dar Quảng Tín jai hrơi mơtah-agaih-hiam, ƀing gơmơi glăk pơtô pơblang brơi neh met wa kiăng kơ klơi luh tuh asuk aruk kiăng kơ jơlan nao rai agaih rơnăk na nao”.

Tơring glông Dak R’lấp glăk gir run jing tơring glông plơi pla phrâo blung a amăng tơring čar Dak Nông amăng thun 2022. Đơ đam tơring glông hơmâo laih 8 amăng 10 boh să arăng tŭ yap plơi pla phrâo, dŏ glăi 2 boh să Đắk Sin hăng Hưng Bình ăt glăk ngă hră pơ-ar rơkâo tơring čar sem lăng. Gưl tơring glông ăt dŏ hơnong pơkă mrô 5 kơ gru grua, ia jrao, pơtô pơjuăt hăng hơnong pơkă mrô 7 kơ wai lăng anih dŏ hơdip jum dar. Hluai tui tơlơi sit nik hăng hrơi blan man pơkra tui ră anai, him lăng amăng rơwang tal II thun 2022, tơring glông Dak R’lấp amra pơgiong djop tơlơi gal kiăng kơ ngă hră pơ-ar rơkâo gơnong glông sem lăng tŭ yap tơring glông plơi pla phrâo blung a amăng tơring čar Dak Nông.

Siu Đoan: Pơblang