Lir hơbit ngă hrŏm čih anăn gru sĭ mơdrô sit nik
Thứ năm, 07:20, 01/08/2024 VOV1/Nay Jek pơblang VOV1/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Bruă ngă hmua pla pơjing hlăk bong glăi ƀơi anăp lu tơlơi lông lăng yua kơ anŏ pơblih ayuh hyiăng lŏn tơnah ngă, tơlơi truh lŏn adai hăng klin kheng. Pơtrut lir hơbit ngă hrŏm, mơ̆ng anun pơjing rai rơnoh yôm amăng bruă ngă hmua pla pơjing pơkra ming gơnam sĭ mơdrô boh troh mơ̆ng đang hmua, jing hĭ bruă kiăng ngă tañ yơh hăng lu sang anŏ mơnuih ƀôn sang ngă hmua, djop sang bruă ngă ƀong hrŏm ngă hmua.

Akŏ pơjing ruăi pơlir hơbit djru kơ lu grup ngă ƀong hrŏm gêh găl hloh amăng bruă ba yua boh thâo ia rơgơi amăng bruă mă, čih anăn gơnam sĭ mơdrô. Mơnuih ngă hmua ngă hrŏm ruăi lir hơbit ngă tui hơdră ngă hmua phrâo, ia rơgơi mrô laih anun yôm hloh lĕ boh tŭ yua mơ̆ng tơlơi bơwih ƀong huă ba glăi hơđong kjăp.

Să Như Cố, tơring glông Chợ Mới,tơring čar bắc Kạn jing anih lu kơ čư̆ siăng kriăng pơtâo, samơ̆ ayuh hyiăng hiam klă, rơnang mơak gêh găl kơ bruă pơđĭ kyar ngă hmua pla pơjing. Tơring glông anai ăt hơmâo lu mơnuih mă bruă thun dŏ hlăk ai samơ̆ kơƀah bruă mă kiăng hơđong. Ƀuh tơlơi gêh găl anun mơ̆ng lŏn mơnai glai hăng mrô mơnuih mă bruă, lu hlăk ai mơnuih djuai ƀiă khin pok pơhai akŏ pơjing khul grup bơwih ƀong huă, ngă hmua hrŏm juăt lăi ngă ƀong hrŏm, yua hlăk ai tơring glông Như Cố pô akŏ pơdong thun 2017.

Ƀing ding kơna grup ngă ƀong hrŏm hơmâo pơtô lăi, djru ba mơnuih ƀôn sang amăng tơring glông mut hrŏm khul pơlir hơbit ruăi pơkra ming, sĭ mơdrô truh blơi sĭ kiăng pơhrua kơ hơdră sĭ blơi tŭ kơ hơmâo kah hăng hlâo, raih daih. Yua hơmâo hơdră ngă phrâo, rơnoh pởhui glăi mơ̆ng djop grup ngă ƀong hrŏm yua hlăk ai  ƀơi Như Cố pô ngă hơmâo ba glăi boh tŭ yua tañ amăng tơlơi bơwih ƀong huă. Dơ̆ng mơ̆ng boh tơhnal tŭ yua blung a, ding kơna ngă ƀong hrŏm pơsit brơi pơblih hơbô̆ bruă ngă hrŏm mơ̆ng khul hlăk ai ngă ƀong hrŏm ƀơ Như Cố. Ƀu jưh glăi dơ̆ anun ôh, bruă sĭ mơdrô, pơkra ming, Khua mua git gai anom ngă ƀong hrŏm pơtum nao kơ bruă ngă pơhiam tui gơnam sĭ mơdrô hăng bruă čih anăn ƀuăn gơgrong pơjing rai gơnam OCOP mơ̆ng gơñu hơmâo. Ayong Lường Đình Hùng, Khua djru bruă anom ngă ƀong hrŏm mơ̆ng hlăk ai Như Cố brơi thâo:

“Hăng hơdôm mơta gơnam sĭ mơdrô pơkra ming dưi pơsit anăn OCOP, bơhmutu gơnam pơkra ming sup, hlâo kơ anun gơnam pơkra ming giong sĭ mơdrô rơnoh rơgêh, lơ̆m sa kg mơ̆ng 12 -15 rơbâo prăk. Tơdơi kơ gơnam pơkra ming pơkra klă, dưm amăng kơdung kơsu rơgoh hơdjă, hơmâo anăn gru djop djel ngă tui djơ̆ tơlơi pơkă rơnoh sĭ đĭ tui mơ̆ng 30-35%, yua gơnam pơkra ming dưi pơgiăng nao pơ ataih, laih anun dưm amăng hruh kơdung klă pioh sui ƀiă”.

Bruă pơphun pơkra ming tui ruăi pơgang rơnoh sĭ mơdrô jing ngă djơ̆ tơhnal pơkă mơ̆ng bruă ngă hmua pla pơjing, pơtrut pơblih tui hơdră pơkra ming pơjing gơnam sĭ mơdrô tui rơnuk anai hăng pơkra rai lu hloh. Hơdră mă bruă, djop pô mut hrŏm dưi pơgang ba bơkơnar soh, kah pơpha anŏ tŭ yua rơnoh pơhrui glăi, bruă mă pơpha nao rai djơ̆ anih anom sĭ mơdrô či kiăng hăng thâo tong ten phun tơdŭ anih pơkra ming.

Amai Nguyễn Thị Cẩm Mỹ, Khua anom ngă ƀong hrŏm Chè Cẩm Mỹ ƀơi să Tất Thắng, tơring glông Thanh Sơn, tơring čar Phú Thọ lăi lĕ, kơnong ngă hrŏm pơkra ming lir hơbit kah, gơnam pơkra ming dưi čih anăn, ngă gru kơnăl laih anun ba sĭ mơdrô hơđong. Ƀơi đơ đam rơbêh 10 hektar, sang bruă anai dưm truă măi mok pơkra ming mơ̆ng bruă pla pơjing, truh pĕ pơhrui, ba glăi ming pơkra kiăng anŏ hiam če pơkra rai ƀâo hiam, mơñum jơman bơkơnar. Abih bang bruă mă, pơkra ming, wai lăng, truh pĕ če, ba ƀhu, răk pioh ngă bruă pĕ hăng tơngan, ba yua măi mok djru ăt pơgang anŏ hơdjă rơgoh. Tơdơi kơ 7 thun man pơdong bruă mă lir hơbit kơnang kơ sang bruă ngă ƀong hrŏm, amai Nguyễn Thị Cẩm Mỹ hok mơak lơ̆m mơnuih ƀôn sang amăng plơi pla gơñu thâo pơblih tui tơlơi pơmin hơdră ngă hmua, pla če tui hơdră hơđong kjăp:

“Hlâo adih, arăng juăt pơmin dưm kmơ̆k, hơbâo pruai kơ phun če laih anun ƀu pơmin nao ôh rơnoh yôm hơmâo mơ̆ng phun če tui anun. Kâo juăt lăi hăng ƀing anong wa pơ anai lĕ, ră anai sa kg če truh 600 rơbâo prăk, dưi blơi djop 4 drơi mơnŭ čuh pioh ƀong. Tơlơi mơak blung a kâo ƀuh lĕ ta pơblih tơlơi pơmin mă bruă pla pơjing, hlâo adih kiăo tui kiăng kơ lu, ră anai pla če kiăng kơ hơmâo along, ia ƀâo mơngưi jơman dŏ hnơ̆ng đôč. Ƀing pla če kơ anom ngă ƀong hrŏm gơmơi ngă tui djơ̆ anun hơđong pran jua  huăi hŭi ƀu hơmâo anih blơi ôh, pô blơi hơđong laih”.

Lir hơbit bruă mă jing anăp gah ngă bruă phun kiăng pơblih glăi hơdră ngă hmua pla pơjing ƀơi dêh čar ta, kiăng hơđong kjăp laih anun prăp lui bruă mă mut hrŏm jar kmar. Mơnuih ngă hmua ƀrư̆ hrơi thâo hluh tong ten, hlâo adih pla pơjing hyu sĭ mơdrô mă ta pô, ta kiăng ta ĕp mă ta pô, ră anai ñu ƀu găl dơ̆ng tah, pơhrua kơ bruă anun khom pơlir hơbit pla pơjing, ĕp anih sĭ mơdrô hrŏm hơđong, mơnuih blơi yua arăng ruah mă hơdră blơi yua phara hơjăn đôč. Tơlơi pơmin pla pơjing kiăo tui khul, phung ngă hrŏm mơ̆ng bruă pla truh pĕ pơhrui, pơkra ming jing gơnam sĭ mơdrô ba glăi boh tơhnal tŭ yua sit nik kơ mơnuih ngă hmua. Mut hrŏm lir hơbit kơnang kơ anom ngă ƀong hrŏm djru mơnuih ngă hmua hơđong hloh kơ bruă mă hăng anŏ pơhrui glăi kơ tơlơi bơwih ƀong huă pơđĭ tui nua yôm.

Yă Bùi Thị Kim Liên Kơ-iăng Khua  anom ngă ƀong hrŏm Trường Gia Phát dŏ ƀơi să Cầu Đất, plơi prong Đà Lạt, Lâm Đồng brơi thâo, bruă lir hơbit hăng sang bruă sĭ mơdrô dăp hơdră pơkra ming boh troh gơnam đang hmua hơmâo ba glăi boh tŭ yua sit nik hơđong kjăp kơ ƀing ngă ding kơna anom ngă ƀong hrŏm. Rơđah biă mă ñu, mơnuih ƀôn sang ngă ding kơna khul ngă ƀong hrŏm hơmâo nao hrăm bruă kiăng thâo hơdră mă bruă, hơdră pla pơjing klă hloh.

Hơmâo tơlơi djru ba mơ̆ng mơnuih ngă bruă sĭ mơdrô, djop ding kơna ngă ƀong hrŏm hơmâo hneč anŏ gêh găl mông nao hrăm tơlơi pơtô hơdră ngă hmua pla pơjing, pơkra ming kmơ̆k, hơbâo pruai kơ phun pla, pơjing mơ̆ng kơđuh kơphê krô, djah djâo brŭ, pơkra hơbâo eh rơmô kơbao, hlô mơnong rông, pơkra rai lu mơta gơnam. Dưm hơbâo pruai pơkra mă pô, phun pla boh troh hơdjă rơgoh huăi pơblih ia jơman, ia hiam, anun pơkra ming mơnong ƀong, ia mơñum sĭ mơdrô klă biă mă, sĭ hăng rơnoh hơđong. Lơ̆m ƀuh boh tŭ yua lu kơ tơlơi bơwih ƀong huă, mơnuih ngă hmua thâo hluh kơ bruă pla kơphê rơgoh hơdjă hiư̆m ñu. Yă Bùi Thị Kim Liên lăi:

“Hăng anăp ngă “Hơjan sui ăt hram mơ̆n ia amăng lŏn” khom pơtô lăi na nao kiăng mơnuih ƀôn sang thâo hluh, ƀuh anŏ pơglăi mơ̆ng bruă yua kmơ̆k jrao, lơ̆m dưm amăng đang kơphê, kah hăng ană plơi juăt lăi, kơphê hơƀak jrak, ñu ngă bơbeč truh kơ rơnoh sĭ mơdrô kơphê mơ̆ng anom ngă ƀong hrŏm plơi pla ta pô. Lơ̆m ngă hrŏm hăng lu kông ty, anom bruă, mơnuih ƀôn sang ngă ding kơna khul ngă ƀong hrŏm arăng tŭ mă boh tŭ yua yôm mơ̆ng anih sĭ mơdrô rơgoh hơdjă nua 18 rơbâo prăk sa kg asăt, kông ty ngă hrŏm anom bruă ngă ƀong hrŏm arăng blơi truh 20.000 prăk sa kg mơtah, asăt phrâo pĕ,. ƀuh rơđah boh tŭ yua mơ̆ng bruă ngă hrŏm anun djru kơ mơnuih ngă hmua".

Bruă čih anăn ngă hrŏm pla pơjing, ming pơkra hơdjă rơgoh, hơđong, ngă tui djơ̆ tơlơi pơtô lăi, dăp akŏ klôn, jing sa bruă mă khom gum hrŏm kiăng hơmâo gơnam sĭ mơdrô rơgoh, mơnuih blơi yua arăng kiăng blơi. Anai yơh, jơlan gah djơ̆ lăp anăp nao phrâo pơblih bruă ngă hmua pla pơjing amăng dêh čar, kiăo tui bruă pơđĭ rơnoh hơdjă, rơnoh sĭ mơdrô đĭ tui laih anun bruă pơđĭ kyar ăt hơđong kjăp mơ̆n.

 

 

VOV1/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC