Kual čư̆ siăng tơring čar Khánh Hòa (giăm hăng tơring čar Dak Lak hăng Lâm Đồng) dưi hmâo glai klô djru ba hăng anih anom hiam, kơdrưh kơdrom, lu drai ia, čroh hnoh jơngeh ƀơhač rơ-ơ̆ hyom. Plơi pla djop djuai ania Raglai, K’ho T’rin, Êđê... dô̆ hơdip mơda sui thun ƀơi anai dô̆ djă pioh lu phiăn jơnum ngui mơ̆ng hlâo, er adôh đưm, gơnam ƀong phara ha jăn hăng bruă mă đưm. Anai lĕ hơdôm gơnam yôm phăn pioh pơđĭ kyar pơlar gơnam tam anih anom tuai čuă lăng, cuă lăng plơi pla, čuă lăng anih anom huĭ rơhyưt phara ha jăn kual čư̆ siăng.

Hơdôm hrơi rơgao, tơring čar Khánh Hòa hmâo mă yua laih lu hơdră pơtrun pioh pơđĭ kyar tuai čuă lăng čư̆ siăng. Sa dua gơnam yak blung a dưi pơjing hăng ngă pơhưč pơkon kah hăng: tuor đĭ čư̆ Tà Giang, lăng dơnăm ƀơi kơčŏng čư̆ Ba Cụm, drai ia Tà Gụ ƀơi Khánh Sơn; Đang bơnga tuai čuă ngui Yang Bay, kual blok đang Hoa Quả Sơn ƀơi Trung Khánh Vĩnh. Biă ñu, bôh kruăi dung kơđuh mơtah, phun pla ba jơlan hlâo ƀơi kual čư̆ siăng ƀu kơnong kơ djru hơdôm rơbâo bôh sang anô̆ tơtlaih mơ̆ng ƀun rin ôh mơ̆ ñu dô̆ pok tơbiă jơlan nao phrâo lơm pơmut ngă bruă tuai čuă ngui plơi pla. Ơi Đoàn Văn Hường, Khua Anom mă bruă hrŏm Hiệu Linh, să Nam Khánh Vĩnh (hlâo adih lĕ să Khánh Thành), brơi thâo: Anom mă bruă hrŏm hmnâo truh 90% mrô ding kơna lĕ djuai ania ƀiă kah hăng Tày, Raglai. Bruă pơđĭ kyar hơdră tuai čuă ngui plơi pla ƀu kơnong kơ djru lăi pơhưč gơnam tam, bôh thâo đưm ƀơi plơi pla ôh mơ̆, ñu dô̆ djru pơđĭ dlông nua gơnam, pơjing dong bruă mă hăng đĭ prăk pơhrui glăi kơ mơnuih ƀôn sang.

“Kâo ngă bruă wai lăng tuai čuă ngui biă ñu lĕ pioh lăi pơhưč gơnam tam mơ̆ng plơi pla. Tuai nao pơ̆ đang lĕ blung hlâo dưi lông lăng, ƀong bôh kruăi dung ƀơi anun, laih anun dưi čuă lăng bơwih brơi kơ phun bôh kruăi dung. Ƀơi đang war ăt hmâo mơn dơnao ia rông akan, tơdah tuai hmâo tơlơi kiăng thơ lông lăng hyu mă akan. Lăi hrŏm hmâo lu bruă mă pioh tuai čuă lăng hăng lông ngă lăng”.

Cherry lĕ djuai phun bôh phrâo ba mut pla truh kih ƀơi kual čư̆ siăng tơring čar Khánh Hòa ngă pơhưč pran jua tuai. Hơdôm tul bôh ñu tơnguč, pơplih ia mơ̆ng mraih, jing jŭ tơnguč, phlu ñup amăng pum hla mơtah, phuông phuôt amăng angin čư̆ siăng. Lu tuai tal blung a yak mut amăng đang khom pơdơi glăi sui, pơmin kah hăng glăi dô̆ dŏng amăng krah kual ayuh hyiăng hơđong amăng kual Mi Kô̆.

Hrŏm hăng Cherry, hơdôm hơdră blok đang pơkĕ hrŏm hăng tuai čuă ngui hăng gơnam tam anih anom plơi pla kah hăng be, rông akan čroh hnoh, pla phun bôh troh ăt glăk pơđĭ kyar mơn ƀơi lu anih čư̆ siăng Khánh Hòa. Hơdôm hơdră anai ƀu kiăng prong mơn, samơ̆ kiăng hmâo tơlơi gir run, tuh pơplai hmâo akô̆ tlôn, biă ñu amăng hơdră ngă tuai čuă ngui. Ơi Nguyễn Ngọc Sơn, Kơ-iăng Khua Gơnong bruă Djuai ania hăng Tơlơi đăo tơring čar Khánh Hòa brơi thâo: kiăng hơdră anai pơđĭ kyar kơjăp phik, khom nao hrŏm hăng bruă pơtô pơhrăm bruă mă lăp djơ̆ kơ neh wa djuai ania ƀiă, pơhrua hrŏm pơgang hơdôm nua yôm bôh thâo đưm phiăn juăt kah hăng jơnum ngui, tơlơi adôh đưm, bruă mă đưm... pơjing gru phara ha jăn kơ rim anih anom nao, pơđi kyar rah bơwih ƀong, djă pioh rah gru grua kual čư̆ siăng.

“Tơdah dưi pơđĭ kyar hơdôm hơdră tuai čuă ngui glai klô, plơi pla nao hrŏm hăng bruă sĭ gơnam tam mă mơ̆ng đang hmua mơ̆ng kual neh wa djuai ania ƀiă thơ amra tŭ yua biă. Ñu ƀu kơnong kơ djru sĭ gơnam tam ôh mơ̆ ñu dô̆ djru neh wa pơđĭ bôh thâo hơdip mơda – mơ̆ng mơnuih mă bruă đang hmua truh hơdră bôh thâo mơnuih mơnam, rôk ruai, bơkơtuai bôh thâo. Yôm phăn hloh lĕ djru neh wa pơplih tơlơi pơmin, pơplih tơlơi thâo hmâo klă”.

Mơ̆ng rơnoh bruă đang hmua, hơdră ngă đang hmua pơkĕ hrŏm bruă tuai čuă ngui glăk pok tơbiă jơlan gah nao phrâo kơ kual čư̆ siăng Khánh Hòa, djru pơđĭ dlông prăk pơhrui glăi hăng djă kŏng mơnuih mă bruă hơđăp ƀơi anai. Hơdôm anih anom glăk gum hrŏm hăng gơnong bruă gơgrong pơjing hơdôm hơdră tơjŭ pla, rông hlô pơkĕ hăng tuai čuă ngui glai klô; pơphun hơdôm anih pơhrăm bôh thâo ngă bruă tuai čuă ngui, pơtô brơi bruă bơwih brơi phun pla, rông akan hơdang, pơkra gơnam mă mơ̆ng đang hmua djru tuai čuă lăng./.