Đing nao pơtô hrăm mơnuih apăn bruă djuai ƀiă dưi ngă djơ̆ bruă phrâo
Thứ ba, 09:47, 02/12/2025 VOV Tây Bắc/Nay Jek pơblang VOV Tây Bắc/Nay Jek pơblang
VOV.Jarai-Kơčăo bruă čih Hră lăi pơthâo kơđi čar mơ̆ng Khul apăn bruă ping gah gơnong dlông dêh čar tal XIV lăi pơtong: “Akŏ pơdong đĭ mơnuih apăn bruă ngă khua, git gai wai lăng mơ̆ng glông bruă kơđi čar, boh nik ñu ƀing khua mua apăn bruă pơprong hăng khua mua ƀơi gưl plơi pla ba gru hlâo, hơmâo tơlơi pơmin, tơlơi thâo git gai wai lăng hăng ia rơgơi phrâo, djơ̆ găl hăng hơbô̆ bruă phrâo laih anun djơ̆ hăng tơlơi pơđĭ kyar kơtang hloh ƀơi lŏn ia”. Boh yom phun anai, dưi hơmâo ƀing khua mua, mơnuih ping gah djop tơring čar kual čư̆ siăng, kual giăm guai dêh čar hlăk đing nao lu biă mă laih anun hơmâo lu tơlơi pơgôp hiăp tơpă kơ lu hơdră kiăng pơtum nao pơsir amăng rơwang bruă pơ anăp anai.

Ƀơi să kual čư̆ siăng Pà Cò, tơring čar Phú Thọ, ơi Sùng A Chênh, Khua git gai ping gah, Khua khul pơ ala mơnuih ƀôn sang să brơi thâo: Bruă mă amăng ping gah să hơmâo pơtong rơđah lĕ bruă mă phun yom hloh khom đing nao tong ten. Tơdơi kơ pơmut hĭ lu să jing sa boh să phrâo, să hơmâo hyu ĕp jŭ yap glăi abih bang, pơtong glăi rơđah pioh dăp glăi bruă mă kơ ƀing khua mua hăng anăp dăp bruă, ngă hiư̆m pă djơ̆ găl hăng tơlơi thâo sit nik hơmâo pơtô hrăm laih hăng djơ̆ anŏ či kiăng sit nik hlăk dŏ hơmâo, lơ̆m ngă tui kơnuk kơna jĕ giăm mơnuih ƀôn sang hloh.

“Kiăng dưi ngă djop bruă pơtrun sui thun ơ anăp hăng pơhlom gong gai kơnuk kơna dua gưl ngă bruă tŏu hloh, thun blan pơ anăp hăng djop să kual ataih, kual asuek ƀing gơmơi rơkâo kơ tơring čar, gơnong dlông hơmâo jơlan hơdră djru ba kiăng pơhưč mơnuih apăn bruă glăi pơ kual plơi pla djuai ƀiă, kual ataih, kual asuek, amăng lu bruăči kiăng kah hăng tơlơi pơhing, bruă mă gah lŏn tơnah, gru grua mơnuih mơnam…, anun yơh tơlơi či kiăng hơmâo mơnuih apăn bruă ƀơi să ră anai”.

Đing nao pơtô hrăm mơnuih apăn bruă djuai ƀiă, kiăng ngă djơ̆ bruă pơblih phrâo kiăng thâo bruă kơ ƀing khua mua, mơ̆ng atur tơlơi pơkă, kual plơi pla čư̆ siăng, kual mơnuih djuai ƀiă dŏ kiăng hrưn đĭ kơtang hloh amăng rơwang pơ anăp.

Ơi Lê Anh Đức, Kơ-iăng khua Gơnong bruă čar tơring čar Lapf Cai brơi thâo: Hăng sa boh tơring čar kual čư̆ siăng, giăm guai dêh čar, lu djuai ania dŏ hrŏm, tơring čar hơmâo pơtong rơđah, bruă pơđĭ kyar hmar hăng hơđong kơjăp yơh sa amăng hơdôm bruă mă phun khom akŏ pơdong đĭ bruă mă kơ ƀing khua mua, mơnuih apăn bruă, boh nik ñu ƀing khua mua git gai, wai lăng ƀơi kual plơi pla khom hơmâo tơlơi pơmin pran jua khin hơtai kơđi čar, kơjăp tong ten, khom thâo pơblih phrâo, mă bruă rơgơi djơ̆ tui rơnuk phrâo, hơmâo pran jua hiam tơpă, mă bruă sit nik, khin pơmin, khin ngă bruă, gơgrong ba amăng bruă mă laih anun thâo hluh tơlơi pơhing amăng kual plơi pla.

Phrâo anai, jơnum ruah khua ping gah tơring čar Lào Cai tal sa, rơwang bruă thun 2025-2030 hơmâo pơsit brơi ngă hră pơtrun kơ lu tơhnal pơkă nao, bruă mă amăng rơwang bruă pơ anăp; amăng anun hơmâo tơlơi pơmin git gai pơčrâo bruă akŏ pơdong kơnuk kơna djop gưl hăng khul mơnuih apăn bruă ngă khua, mơnuih ping gah, anun lĕ : “Akŏ pơdong kơnuk kơna jĕ giăm mơnuih ƀôn sang, tong ten hăng mơnuih ƀôn sang, mă bruă tơpă, rơgoh, ngă bruă tŭ yua; khul mơnuih ngă khua, mơnuih apăn bruă hơhnâo kơhnăk, jĕ giăm mă bruă bơwih brơi kơ mơnuih ƀôn sang sit nik”.

Laih dơ̆ng pơtong rơđah 1 amăng 5 mơta bruă phun mrô sa lĕ: “Akŏ pơdong khul mơnuih mă bruă, git gai wai lăng djop gưl, mơnuih apăn bruă ngă khua khom hơmâo pran jua hiam, tơpă, rơgoh, thâo hruaih amăng bruă mă laih anun hơmâo kơnuih hiam, arăng đăo kơnang, hơmâo tơlơi pơmin djru kơ bruă pơđĭ kyar, mă bruă hur har laih anun gir run kơtưn na nao, lăp hăng bruă mă jao, beč bal, thâo pơčeh phrâo, hơmâo pran jua triăng kiăng pơyơr kơ bruă mă, hor amăng bruă mă, pơmin hiam klă, hor hơduah ĕp tơlơi thâo, hor hrăm tui amăng bruă mă laih anun jĕ giăm, tong ten hăng ană plơi pla, mă bruă yua kơ ană plơi pla; đing nao pơtô hrăm mơnuih apăn bruă thun hlăk ai, ƀing apăn bruă đah kơmơi, mơnuih djuai ƀiă”. Lăi nao kơ bruă pok pơhai bruă mă rơđah rơđong tum teč anai, ơi Lê Anh Đức brơi thâo:

“Lăng nao kơ bruă jao ngă, ƀing gơmơi pơsir hơdôm khul bruă phun yom : Mơta sa jŭ yap glăi abih bang, ming pơkra glăi, pơhrua nao dơ̆ng, ngă djơ̆ laih anun dưm mrô pơjing bruă ngă sa hnơ̆ng, tong ten amăng bruă pơphun ngă. Dua lĕ, pơđĭ tui boh tŭ yua amăng bruă mă, pơkă hnơ̆ng, ruah mơnuih, jao bruă ngă khua, wai lăng khom pơhaih rơđah rơđong, tơpă, lăng nao pran jua hiam, mơnuih tơpă, thâo bruă kah jao, ngă anŏ pơkă kơ mơnuih apăn bruă.  Laih dơ̆ng, pơtrut pơsur, pơjing rai tơlơi phiăn pơkă pơhưč hăng djă pơkong mơnuih hlăk ai thâo bruă ngă khua, mơnuih hrăm prong, thâo lu”.

Mrô mơnuih djuai ƀiă ƀơi tơring čar Lào Cai ră anai năng ai rơbêh 66% mrô mơnuih ƀôn sang amăng đơ đam tơring čar. Yua kơ anun, bruă pơđĭ tui mrô mơnuih apăn bruă, ngă khua jing mơnuih djuai ƀiă lĕ yom biă mă amăng bruă ngă kơjăp hơđong sui thun pơ anăp adih, laih anun sa bruă mă yom pơsir hlom bom hluh gah, laih anun sa bruă mă kiăng hruaih dưi ngă kơjăp djop amăng glông bruă kơđi čar, pơhlom kơ tơlơi hơđong kơjăp pơtrut pơđĭ kyar ƀơi kual čư̆ siăng giăm guai dêh čar.

 

 

VOV Tây Bắc/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC