Ƀơi să Ia Hiao, tơring čar Gia Lai (hơmâo akŏ pơdong yua pơmut 3 boh să, anun lĕ Čhrôh Pơnan, Ia Hiao hăng Ia Peng tơring glông Phú Thiện hơđăp), hrơi mă bruă hơdôm hrơi rơnuč thun jing dik dak mơak hloh mơtăm. Ƀơi hơdôm glông jơlan plơi pla, ƀing khua, mơnuih ping gah hăng neh wa gum ruh, pơdŭ đuăi anih anom, war sang, kăng brơi lŏn či pok prong ƀiă dong jơlan nao rai yom phun. Mơ̆ng jơlan phun mut nao pơ ƀon Sô Ma Lơng A jing sang ơi Siu Hiếu, Khua Jơnum min djŏp djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam să Ia Hiao. Lŏn ñu ƀơi lan mơtăm yơh, rim met lŏn nua hơdôm rơtuh klăk ƀơ̆i, samơ̆ ñu ăt pĕ pơpha mơn či pok jơlan prong ƀiă, ƀu hơmâo djưng djư dong tah. Ơi Siu Hiếu lăi:“Pơtrut tui tơlơi ngă khua jơnum min djŏp djuai ania, jing mơnuih nao hlâo iâu pơthưr neh met wa kơ bruă pơkra jơlan. Hơdră ngă anai ƀu kơnong amăng plơi anai đôč ôh, amăng să Ia Hiao hai gum ngă soh yơh. Čang rơmang neh met wa gum djru, kiăng jơlan anai jai prong, hiam tui, agaih tui kiăng neh met wa nao rai mơ-ak hloh”.
Bruă pơkra ming jơlan kiăng prong mơ̆ng 3m jing 5,5m, hơmâo lăi pơthâo ngă ƀơi abih bang djŏp anih yơh. Kơnong hơdôm blan đôč, 52 boh sang anŏ hơmâo kăng pơpha brơi giăm 4.500 met karê lŏn, ruh, tah hĭ rơbêh 1.200m war B40, hrŏm hăng lu phun boh troh, war rơmô, tông hơjai, nua ñu hơdôm klai prăk mơtăm. Yua abih bang tŭ ư či ngă soh, 4 glông jơlan hăng bơnư̆ pơđoh ia, glông giăm 2,5km, amra hơmâo man pơkra djơ̆ hrơi pơkă, huăi dlut, huăi dăo, huăi hlŭ hlañ, hơƀak jrak dong tah, bruă anai ngă glêh tơnap kơ mơnuih ƀôn sang lu thun laih. Mơnuih ƀôn sang să Ia Hiao tŭ ư tơlơi pơtrun anai hăng pran jua đăo kơnang, gơgrong bruă. Ơi Kpă Nghing, ƀon Sô Ma Lơng A lăi:"Gong gai, Kơnuk kơna pơkra jơlan jing kâo hơmâo pran biă mă yơh, yua jơlan anet biă, tơdơi anai lĕ lu mơnuih nao rai, ană plơi lu, tui anun ƀu thâo nao rai dong tah. Dua dong, rơdêh nao rai bĕ tơnap mơn. Anun yơh bruă Kơnuk kơna pok jơlan kiăng prong tui jing ană plơi tŭ ư pơpha brơi lŏn”.
Ƀơi plơi Bình Trang, ơi Nguyễn Văn Nhâm ăt hur har pran jua tŭ ư mơn:“Đĭ kyar plơi pla phrâo pok jơlan brơi prong, hiam jing gơmơi tŭ ư soh yơh. Ră anai, pok jơlan lĕ ta ngă hiư̆m pă đah mơ̆ng djơ̆, găl brơi neh met wa bruăi glông ia rô, dua lĕ ngă war brơi klă, tui anun lĕ gơmơi tŭ soh yơh, hơget mơ̆ng lăi dong”.
“Pơƀut iâu pơthưr mơnuih ƀôn sang pĕ brơi lŏn, pok prong jơlan nao rai amăng plơi” jing sa amăng 5 mơta bruă pơplih prong hơmâo Ping gah să Ia Hiao pơsit mơ̆ng mông Jơnum ping gah tal sa mơtăm. Anai jing bruă hơmâo ngă kiăo tui tơlơi kiăng mơ̆ng să, ngă phun atủ kiăng ping gah, gong gai hăng khul grup ngă sit nik jing jơlan hơdră ngă bruă brơi abih rơwang thun mơtăm. Amăng anun, Khul đah kơmơi să hơmâo jao bruă iâu pơthưr - sa bruă tơnap, kiăng thâo hiăp, gir kah mơ̆ng dưi. Yă Trần Thị Minh Hiền - Khua khul đah kơmơi să Ia Hiao brơi thâo:“Khul đah kơmơi să hơmâo lu wơ̆t nao bưp, hiăp tom rim boh sang, rim čô mơnuih, či iâu pơthưr neh met wa thâo bruă pok jơlan, pơkra bơnư̆ pơđoh ia. Pơblang brơi rơđah kiăng ană plơi ñu thâo pok jơlan hăng pơkra bơnư̆ ƀu kơnong kiăng hiam kơdrưh kơ plơi pla hăng man pơdong plơi pla phrâo đôč ôh, ăt ngă gêh găl brơi ană plơi hơdip mơda pơ anai, nao rai mơak mơn, plai ƀiă ia dăo lơ̆m hơjan hlim”.
Jơnum ping gah ăt črâo rơđah hơdră ngă bruă: Ping gah hơdjă rơgoh - gong gai tơpă sit - akŏ pơjing - ngă bruă, Jơnum min djŏp djuai ania mơnuih mơnam hăng hơdôm khul grup kơđi čar - mơnuih mơnam jing anih yom phun gum pơgôp djuai ania. Rim anom bruă hơmâo jao bruă phara mơn, djru tom gong gai, kiăng hơmâo anih mă bruă hơdeč hmar, gơgrong hăng ha amăng plĕ. Khă hnun, tơnap tap dŏ hơmâo đôč. Ơi Bùi Hữu Tâm, Kơ-iăng khua ping gah să Ia Hiao črâo rơđah:“Khul apăn bruă phun hơmâo pơsit rơđah hơdôm tơlơi tơnap amăng mông ngă tui, hrơi blan či brơi prăk man pơkra pơkă truh lơ 31 blan 12 thun 2025 khŏm giong, anun jing khŏm ngă bruă hơdeč, thâo mơneč mă. Amăng mông ngă bruă, mơ̆ng bruă hyu tơña lăng mơnuih ƀôn sang leng kơ tŭ ư soh, pok prong hăng pơkra hiam tui. Giong anun kăng brơi lŏn, ruh tah hĭ gơnam ƀơi anih pơkra jơlan mơ̆ ƀu kiăng duh ba hơget ôh”.
Ƀơi hơdôm glông jơlan glăk pok prong, hơdôm ring bruă glăk man pơkra...jing pơsit brơi rơđah pran jua “Ană plơi thâo, ană plơi črông, ană plơi ngă, ană plơi tŭ mă”. Lơ̆m tơlơi pơtrun prong hơmâo ngă hăng bruă sit nik, hơmâo ƀing khua mua ba jơlan ngă hlâo, hơmâo tơlơi tŭ ư mơ̆ng abih bang mơnuih ƀon sang sit nik jing pran kơtang bang hyu hiam amăng tơlơi hơdip. Anun yơh hrơi tơlơi pơtrun mơ̆ng Ping gah sit nik mut amăng tơlơi hơdip, ngă phun atur či pơplih ƀơi rim kual plơi pla./.
Viết bình luận