Ječ ameč klon ča ram dưm amăng hĭp rơ-ơ̆, amai Ngô Thị Thu dŏ amăng phường Quy Nhơn brơi thâo, hĭp rơ-ơ̆ anai lĕ gơnam djru mơ̆ puih kơđông tơhan wai pơgang amăng jang tơdrun kompăn Quy Nhơn djru brơi ñu sui mơng anai ha thun laih. Rĭm mơmŏt ñu ăt gir run pơkra mă pô, dưm ča ram amăng hĭp rơ-ơ̆ kiăng tơdơi anai anai ba nao sĭ mơdrô. Amai Thu brơi thâo, sang anŏ gơñu tơnap tap biă mă, rơkơi ñu rơbuh rơdêh, rơwen rơwo djô găn dŏ ha anih rơbêh 20 thun. Hơmâo prăk pơhrui mơng bruă pơkra ča ram, djru brơi ñu hơmâo prăk yua amăng sang anŏ, blơi jrao brơi rơkơi ñu hăng rông dua čô ană hrăm hră:.

“Hlâo adih nao klon ča ram brơi arăng, kâo hơmâo bơră ruai nao rai tơlơi tơnap tap hăng ƀing adơi amai amăng khul đah kơmơi. Anun ƀing tơhan wai pơgang guai thâo djru brơi kâo hĭp rơ-ơ̆, kâo klon mă pơ sang kiăng ba hyu sĭ mơdrô. Kâo ƀuh ăt dưi mơn, kiăng hơmâo dong prăk čem rông 2 čô ană hăng rơkơi. Kâo dưi djă pioh, pơhlôm brơi gơnam ƀong hơdjă. Ƀing tơhan wai pơgang guai ăt iâu telephôn tơña bla. Kâo pô ăt gir run kiăng hrưn đĭ”.

Ngă tui hơbô̆ bruă “Rĭm rơwang hrơi tơjuh djru brơi sa boh sang anŏ ƀun rin”, mơng thun 2023 truh ră anai, Ling tơhan wai pơgang guai tơring čar Gia Lai hơmâo djru brơi 750 boh sang anŏ ƀun rin, giăm ƀun rin hăng sang anŏ tui hơdră djru; jak iâu pơgôp rơbêh 810 klăk prăk, 1,7 tơ̆n braih, 47 măi mok yua bơwih ƀong hrŏm hăng giăm 3.000 hrơi mă bruă djru pơkra ming sang dŏ. Thun 2024, hơbô̆ bruă hơmâo anom pơtô bruă Ping gah gơnong glông pơpŭ lĕ sa amăng tơjuh hơbô̆ bruă “Rơgơi pơtô ba mơnuih ƀôn sang” ba gru đơ đam dêh čar.

Trung tá Nguyễn Tùng Giang, Khua anom bruă tơhan wai pơgang amăng jang tơdrun kompăn Quy Nhơn brơi thâo: lơm pok pơhai hơbô̆ bruă, anom bruă lêng kơ gum hrŏm kjăp hăng gong gai ƀon lan hăng hơdôm khul grup kiăng pel ĕp tong ten, ruah hơdră djru lăp djơ̆ hăng rĭm boh sang anŏ. Hơdôm boh sang anŏ ăt hơmâo mơnuih mă bruă djru brơi măi mok ƀudah gơnam yua ngă hmua kiăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, hrưn đĭ pơklaih mơng ƀun rin. Hăng sang anŏ tui hơdră djru, mơnuih tha rơma hơdip hajăn, ƀing apăn bruă, ling tơhan amăng nao djru pơkra ming sang dŏ, pơkra glăi hơdôm gơnam yua amăng sang anŏ. Bruă mă anai ƀu djơ̆ kơnong ba glăi boh tŭ yua sit nik đôč ôh mơ̆ ăt djru brơi ling tơhan giăm mơnuih ƀôn sang ƀiă dong, hơdip pơlir jê̆ hăng ƀon lan.

“Tơlơi pơmĭn mơng puih kơđông tơhan lĕ kiăng sit nik, hluai tui tơlơi juăt ƀuh mơng ƀon lan, tơlơi lăi pơthâo mơng jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam, khul đah kơmơi, khul ngă hmua….kiăng kơ ruah bruă djru ba lăp djơ̆. Ƀing adơi ayong nao tơl rĭm boh sang anŏ tơña rơđah hơdôm boh sang anŏ kiăng hơget, tơdah rơgao hăng tơlơi hơmâo, anom bruă gum hrŏm hăng djop gơnong bruă jak iâu gum djru. Ră anai hơdôm hơdră djru bơwih ƀong huă hơmâo pok pơhai ba glăi boh tŭ yua”.

Ƀơi kual čư̆ siăng gah Yŭ tơring čar Gia Lai, rơnuč blan 10/2025, grup bơwih ƀong huă-wai pơgang rơnuk rơnua mrô 75 (Binh đoàn 15) hơmâo jao 51 drơi rơmô ania brơi hơdôm boh sang anŏ ƀun rin hăng giăm ƀun rin amăng 10 boh plơi pla amăng dua boh să Ia Krêl hăng Đức Cơ, hăng abih tih nua ñu rơbêh 1 klai prăk. Hrŏm hăng anun, Binh đoàn ăt hơmâo jao ring bruă “Pơtŭ bơngač plơi pla”-apui kơđen rơđah bơngač pil hrĭp pơ-iă yang hrơi glông 5,2 km, dưm truă ƀơi dua boh plơi Nẻh hăng Al Gôn, nua ñu rơbêh 427 klăk prăk. Ring bruă anai djru ngă rơđah bơngač rôk jơlan amăng plơi pla, sang hră, sang gru grua plơi pla hăng sang jơnum. Ơ Phùng Văn Cường, kơ-iăng khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Ia Krêl lăi:

“Anai lĕ jơlan hơdră yôm phăn biă mă, ba glăi tơlơi hiam klă brơi neh met wa hơdôm boh plơi pla amăng să Ia Krêl, ngă kơ neh met wa nao rai gêh gal, plai ƀiă ƀuh rơdêh pơjrŏm hăng hơmâo hơbô̆ bruă pơhrŏ trun ƀun rin hơđong kjăp. Mah Binh đoàn 15 dŏ lu tơnap tap samơ̆ ăt kah pơpha kiăng gưl Ping gah ƀon lan ngă truh kih hơdôm jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo”.

Đại tá Khuất Bá Cao, Khua git gai Ping gah, kơ-iăng khua anom bruă git gai tơhan Binh đoàn 15, brơi thâo: hăng tơlơi pơsit “djru brơi tơlơi bơwih ƀong, ngă bơngač pran đăo gơnang”, kơnong thun 2024, Binh đoàn hơmâo pơgiong 23 ring bruă hăng giăm 45 km jơlan truă apui kơđen, 1.500 gong apui, abih tih prăk tuh pơ alin 4 klai prăk; thun 2025 him lăng pok pơhai dong 13 ring bruă, nua ñu rơbêh 3 klai prăk. Hrŏm hăng anun, anom bruă hơmâo djru ruh pơkra glăi rơbêh 350 boh sang dŏ jang jai, man pơdong sang “Gum pơgôp”, “Khăp pap”, pơphun khăm pơjrao amăng plơi pla, pơkra jơlan, pơdong sang drông amăng plơi pla. Đại tá Khuất Bá Cao lăi rơđah:

“Pơ anăp anai, Ping gah Anom bruă git gai tơhan Binh đoàn 15 amra git gai hơdôm anom bruă kơtưn gum hrŏm hăng gưl Ping gah, gong gai ƀon lan, pok pơhai lu jơlan hơdră yôm phăn ƀiă dong, ngă truh kih hơdôm jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă-mơnuih mơnam kual mơnuih djuai ania ƀiă hăng čư̆ siăng, gum tơngan hrŏm pơdong hơdôm boh plơi pla bơngač, mơtah, agaih rơnăk, hiam klă, ƀơƀrư̆ hrưn đĭ tơlơi hơdip mơda”.

Hơdôm hơbô̆ bruă “Rơgơi pơtô ba mơnuih ƀôn sang” mơng ling tơhan ƀơi Gia Lai, ƀu djơ̆ kơnong hiam kơ bruă mă, yôm kơ pran jua đôč ôh mơ̆ ăt ngă tui tơlơi yôm djru bơwih ƀong, djru mơnuih ƀôn sang plai ƀiă tơnap tap, kiăng hrưn đĭ amăng tơlơi hơdip mơda. Hơdôm bruă mă mah anet kret kruai đôč samơ̆ bă blai prăk khăp pap anun ngă kjăp tui tơlơi rô nao rai kơplah wah ling tơhan-mơnuih ƀôn sang, pơtrut pran đăo gơnang hăng ngă kơtang tui pran gum pơgôp amăng ƀon lan./.