Či tlam mơmŏt, tơdơi kơ abih mông hrăm hră, amôn Nguyễn Thùy Dương-čơđai sang anih 6 Sang hră gưl dua Cát Khánh, să Đề Gi, tơring čar Gia Lai, tañ rơmet ba hơdrôm hră, kơdung hră laih anun rŏm apui pioh tơnă asơi, djru ama hơmâo tơlơi ruă rơwen hĭ dua ƀĕ tơkai. Amăng sang tơ̆i rơ̆i, tơlơi hơdip mơda dua ama ană ñu kơnong kơnang kơ prăk ama ñu ming pơkra rơdêh tang rơwang arăng răm đôč, ƀu djop ƀong ƀu djop huă ôh. Ƀuh tơlơi tơnap tap anun, mơ̆ng thun 2024, Puih kơđông tơhan Cát Khánh, gah sang bruă Khua tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai, nao tŭ jum ngă pô djru ba amôn Dương tui hăng jơlan hơdră “Čung tơkai adơi nao sang hră”. Rĭm blan, djru ba kơ amôn Dương 500 rơbâo prăk, hrŏm hăng ƀiă braih, mì tôm hăng hơdrôm hră pơar hrăm hră. Tơlơi mơ̆ ngă kơ dua ama ană bơn Dương dlưh pran jua ol kơdol lĕ, tơlơi djru ba, đing nao, pơtrut pran jua, juh alum gơñu, kiăng dua ama ană gơñu kơjăp pran jua hrưn đĭ amăng tơlơi hơdip mơda hơđong hloh:

 “Kâo bơni biă mă kơ ƀing met anun, yua hơmâo ƀing met anun yơh brơi gơnam yua hrăm hră kiăng kâo hơmâo mơnong ƀong huă, gơnam yua hrăm hră. Ƀing met anong ayong wa tơña sit kơƀah anŏ hơgĕt gơñu blơi brơi, kâo lăi gơnam ƀing met brơi mơ̆ng thun hlâo dŏ mơ̆n yua glăi djop yơh, sit nao pơ sang hră, kâo pơblih buh eng ao, mă yua gơnam phrâo”.

 Ăt mơ̆ng thun 2024 mơ̆n truh ră anai, ƀơi phường Quy Nhơn Đông, amôn Trần Huỳnh Thùy Trang, hrăm anih 8, sa amăng hơdôm čô čơđai sang hră, dưi hơmâo Puih kơđông tơhan pơgang guai dêh čar Nhơn Lý tŭ jum ngă ană mĕm rông ba. Ama ñu rơngiă mơ̆ng gơ̆ dŏ anet, yua rơdêh pơjrŏm, amĭ mô̆ Trang amai Huỳnh Thị Mỹ Hoa dŏ soh hnun, hyu mă bruă apah pioh čem rông ba 2 čô ană hlăk thun hrăm hră. Yua hơmâo tơlơi djru ba mơ̆ng ƀing tơhan pơgang guai dêh čar, rĭm blan mô̆ Trang hơmâo tŭ mă 500.000 prăk hrŏm hăng eng ao, gơnam yua hrăm hră pơkŏn. Tơlơi djru ba anun, ƀu kơnong djru ƀing adơi đeh anun găn rơgao hĭ tơlơi tơnap tap đôč ôh, jing pran kơtang pơtrut gơñu gir run hloh hrăm hră pơar, lu thun laih rơgao hrăm thâo hơmâo mă pri apah bơni. Amai Hoa-amĭ mô̆ Trang hơ̆k mơak lăi:

 “Sang anŏ mơak biă mă, hơmâo tơlơi djru ba mơ̆ng met anong ayong wa ling tơhan hơmâo tơña bla, djru ba tơlơi hrăm hră pơar ƀing ană bă gơmơi. Kâo ăt pơtrut ană bă gir hrăm hră kiăng lăp hăng pran jua, tơlơi djru ba mơ̆ng ƀing adơi ayong anong wa tơhan, hơmâo boh hră amăng tơlơi pơmin hnun kah tơdơi anai, mă bruă plai ƀiă gleh glar. Phrâo anai, mô̆ hơmâo tơlơi apah bơni mơ̆n, čơđai sang hră rơgơi, kâo lăi pơthâo hăng ƀing met gơñu mơak biă mă”.

Jơlan hơdră “Čung adơi nao sang hră” dưi hơmâo anom bruă tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai pok pơhai sui laih mơ̆ng thun 2016 truh ră anai, jing anih kơnong tơki kơjăp biă mă yơh kơ lu čơđai sang hră, mơnuih ƀun rin dŏ amăng kual giăm guai dêh čar. 77 čô čơđai sang hră tơnap tap, dưi djru ba mơ̆ng prăk yua kơ ƀing tơhan pơgang guai dêh čar pơčruh, hơmâo djru hăng pơtrut pran jua ƀing gơñu hrăm truh abih anih 12, thun blan dŏ hrăm ƀing met anong tơhan djru ba, krăp lăng na nao tơlơi hrăm hră pơar hŭi ƀing gơñu tơbiă hrăm hră. Hrŏm hăng tơlơi djru ba anun, puih kơđông tơhan pơgang guai dêh čar ăt djru ba hơdră hrăm hră laih anun mă bruă djru sang anŏ kơ ƀing čơđai sang hră gơñu čung ba kiăng hơđong pran jua hrăm hră hăng bơwih ƀong huă, djru amĭ ama. Trung tá Nguyễn Hữu Nghị, ding kơna kơđi čar puih kơđông tơhan pơgang guai Cát Khánh, gah anom bruă khua tơhan pơgang guai dêh čar tơring čar Gia Lai brơi thâo:

“Anom bruă ngă hrŏm gong gai kơnuk kơna kual plơi pla, sang hră, sang anŏ kiăng thâo tơlơi pơhing hrăm hră mơ̆ng ƀing ană amôn čơđai sang hră laih anun kơnang kơ nai pơtô pô wai anih hrăm hăng sang anŏ čih anăn djru ba kơ ƀing ană amôn sang anŏ ƀun rin hrăm hră. Ƀrô bơyan ngă yang thun phrâo ƀong têt, ngă yang mut thun hrăm phrâo, bơyan ngă yang prong lŏn ia, puih kơđông hơmâo djru mơnong ƀong huă hăng gơnam yua hrăm hră kơ ƀing čơđai. Akŏ thun hrăm phrâo 2024-2025, hơmâo jak iâu pơčruh blơi 12 boh rơdêh tang rơwang. Lu ană amôn adơi đeh laih hrăm giong anih prong pơwơ̆t glăi pơ sang hră čuă nai pơtô hăng tơña bla ƀing met anong ngă tơhan hơmâo djru ba gơñu”.

Ră anai, amăng mrô 77 čô čơđai sang hră yua ƀing tơhan djru ba mơ̆ng hlâo adih, hơmâo 25 čô pơplông dưi mut hrăm gưl prong, sang hră gưl ƀrô hrăm ngă nai pơ ƀôn prong Hồ Chí Minh, Đà Nẵng. Ơi Nguyễn Thanh Danh, Kơ-iăng khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang phường Quy Nhơn Đông, tơring čar Gia Lai brơi thâo: jơlan hơdră anai ƀu kơnong djru pơhlom brơi tơlơi hơdip mơda kơ mơnuih mơnam kual plơi pla đôč ôh, dŏ ngă kơjăp tơlơi khăp pap, pơdjru ba plah wah tơhan hăng ană plơi pla, bruă ngă kiăng bang bơngač hyu hiam klă hloh rup rap hiam tơhan rơnuk wa Hô amăng tơlơi hơdip mơda sit nik.

“Tơlơi ngă kơ ƀing gơmơi pơpŭ biă mă lĕ hơdră pơphun djơ̆ rơ-ua akŏ klôn, tơpă ară hăng hơđong kơjăp mơ̆ng ƀing tơhan pơgang guai dêh čar. Ƀing gơñu ƀu kơnong djru ba gơnam ƀong huă đôč ôh, dŏ tui ĕp, krăp lăng tơlơi pơhing nao hrăm hră, kiăng juh alum pơtrut pran jua ƀing čơđai hrăm hră gir run anăm tơbiă hrăm hră. Thun blan laih rơgao, ƀing tơhan pơgang guai dêh čar ngă hrŏm tong ten biă mă hăng ƀing apăn bruă ƀơi plơi pla, ƀing tơhan pơčruh ƀiă prăk blan, djru ba ƀing adơi đeh-biă mă ñu ƀing čơđai ană bă drit druai, mơnuih ƀun rin tơnap tap ƀu gêh găl nao hrăm hră”.

Ƀơi kual giam guai dêh čar tơring čar Gia Lai, jơlan hơdră “Čung adơi nao sang hră” mơ̆ng ƀing tơhan pơgang guai dêh čar thun blan rơgao, gơñu ngă bruă kret kruai đôč, djru ba lu čơđai tơnap tap hơmâo pran dưi hrăm hră, huăi pơdơi du bla. Mơ̆ng tơlơi khăp pap, bruă ngă glăm ba, ƀing khua mua hăng ling tơhan dŏ ƀơi guai dêh čar hlăk ngă hrŏm lu anom bruă, gong gai plơi pla, djru ană amôn čih pioh tơlơi čang rơmang bơngač hloh kơ dĭ da gla kơñ.