VOV4.Jarai - Dong mơng ako# thun truh ră anai, tơring ]ar Daklak hmâo ]ih pioh 2 ]ô mơnuih ruă bơbrah glô Nhật Bản B.

Lom ruă bơbrah glô Nhật Bản amra [u tlaih mơng tơlơi djai ôh [udah `u pioh glăi amăng drơi jăn [u klă ôh.

Tla#o jrao pơgang jing yôm phăn biă pioh pơgang tơlơi ruă, samơ\ bôh nik brơi [uh, ]ơđai hmâo tơlơi ruă anai abih bang le\ yua [u hmâo tla#o jrao pơgang hlông hlâo [udah tla#o akă djop mrô kiăng tla#o.

{uh ană đah kơmơi Nay H’ Đa (5 thun) pơdah gah rơngiao pơ-iă drơi, dơnong pơmin kơ ană `u pơ-iă drơi kah hăng tơđar hnun, ayong Ksor Lo\, do# [ơi [uôn Bir, să Ea Hiao, tơring glông Ea Hleo, tơring ]ar Daklak nao blơi jrao mơ`um kiăng hlưh pơ-iă kơ ană mơ`um.

Tlâo hrơi tơdơi [uh pơ-iă drơi [u thâo hlưh mơ\ jai mơng pơ-iă kơtang tui hăng kơa`ăk drơi jăn, rơkơi bơnai ayong Ksor Lo\ mơng ba nao pơ\ sang ia jrao.

Lom ba nao pơ\ Anom pơjrao ]ơđai muai, sang ia jrao prong kual Tây Nguyên, mo# H’ Đa pơ-iă na nao, găng drơi jăn, tơkuai [u thâo pơpư\. Bôh tơhnal pel e\p brơi [uh mo# H’ Đa [a\ kơman ngă bơbrah glô Nhật Bản.

Khă ană `u hmâo tơlơi ruă hu^ rơhyư\t, samơ\ lom dưi tơ`a kơ bruă tla#o jrao pơgang hlôm hlâo, ayong Ksor Lo\ kơnong kơ tah ako# hăng lăi hơdôm wot pơmin ba ană nao tla#o ia jrao pơgang hlôm hlâo samơ\ ană `u ruă anun lui h^.

Lăng ană hlăk hluai [ơi sưng đih, [ơi drơi jăn `u bă kơ măi mok, ia jrao jôr mơ\ akă thâo ôh dưi găn rơgao mơn tơlơi hu^ rơhyư\t anun, bơnai ayong Ksor Lo\ kơnong kơ thâo [le\ ia mơta [lok glăi.

“Drơi pô kâo [uh [lok glăi biă yua kơ [u ba nao tla#o ia jrao pơgang hlôm hlâo kơ ană, drơi pô kâo [uh [lok glăi biă yua kơ tơlơi anun.”

Mo# H’ Đa glăk pơjrao klă [ơi Anom pơjrao ]ơđai muai Sang ia jrao prong kual Tây Nguyên

Tui hăng ơi ia jrao Phùng Thị Hồng Nhung, mơnuih [ơi anăp pơjrao brơi kơ H’ Đa, ră anai `u ăt glăk dưi pơjrao klă mơn hăng tơlơi gum djru mơng măi suă jua, ia jrao jôr hăng djop mơta djuai jrao kinin, samơ\ tơlơi ruă jai hrơi jai kơtang tui, hlăk hluai [u thâo yu\ ngo\, tơdah bưng băi rơgao h^ thơ ano# pioh glăi mơng tơlơi ruă anai [u [ia\ ôh:

“Lom ba nao pơjrao le\ `u kơa`ăk drơi jăn na nao hăng `u pơdơi suă jua anun khom mă yua măi suă jua kơ mo# anet hăng tơlơi mơng pô ruă  jai kơtang tui, [u hơdor hyu yu\ ngo\. ~u hmâo suă jua laih hăng măi hăng yua hơdôm djuai jrao kinin pioh pơjrao.

Tơlơi ruă bơbrah glô anai kơtang biă, amra pioh glăi amăng drơi [u klă ôh hăng ba truh kron h^ glô, lu ]ơđai hmâo tơlơi ruă anai [u tlaih ôh mơng tơlơi djai.

Ră anai ăt glăk pơjrao hăng `u ăt [uh pơplih mơn. ~u amra do# đih sui hăng bruă pơjrao do# lu yak dong.”

{u djơ\ kơnong kơ mo# H’ Đa ôh, tui hăng mrô yap mơng Anom pel e\p tơlơi ruă tơring ]ar Daklak, rim thun, [ơi tơring ]ar ]ih pioh hmâo mơng 3 truh kơ 5 ]ô mơnuih hmâo tơlơi ruă anai hăng abih bang leng kơ akă hmâo tla#o jrao pơgang hlôm hlâo [udah tla#o mơn akă djop rơnoh pơkă.

Kơnong kơ mơng ako# thun 2020 truh ră anai, [ơi tơring ]ar hmâo ]ih pioh 2 ]ô djơ\ kơman ngă bơbrah glô Nhật Bản.

Amăng anun, 1 ]ô mơnuih 5 thun akă tla#o jrao pơgang hlôm hlâo hăng sa ]ô ]ơđai 5 blan, akă truh thun tla#o jrao pơgang hlôm hlâo tơlơi ruă anai.

{ơi anăp tơlơi anai, Anom wai lăng tơlơi ruă nuă tơring ]ar Daklak hmâo ]râo ba Anom ia jrao [ơi hơdôm bôh tơring glông, plơi prong hmâo mơnuih ruă pok pơhai lăi pơhing hơdôm bruă pơgang hlôm hlâo tơlơi ruă bơbrah glô Nhật Bản kơ mơnuih [ôn sang; pơsur mơnuih [ôn sang [u rông hlô gah go#p grum sang; jah agaih amur hlu\ jum dar sang, agaih rơmet anih anom do# hăng ba ană bă truh thun tla#o pơgang nao tla#o ia jrao pơgang hlôm hlâo djop rơnoh pơkă tui hrơi blan pơkă tla#o jrao pơgang.

Thạc sĩ, ơi ia jrao Trịnh Quang Trí, Kơ-iăng Khua gơgrong bruă Anom pel e\p tơlơi ruă nuă tơring ]ar Daklak brơi thâo, bơbrah glô Nhật Bản le\ tơlơi ruă tưp kraih yua kơ ke] Cilex tưp lar hyu mơng anih hmâo kơman ngă ruă (juăt `u le\ [ing hlô rông jum dar sang kah hăng: aseh, un, rơmô kơbao hăng sa dua djuai ]im).

{ơi Daklak, khă [u djơ\ anih anom hmâo tơlơi ruă ngă lu, samơ\ rim thun leng kơ hmâo hơdôm ]ô mơnuih ruă.

Khă amăng hnưr thun hơpă lom hmâo ke] ke\ hmâo kơman ngă bơbrah glô ke\ thơ leng kơ hmâo tơlơi ruă soh, khă tơlơi ruă anai juăt hmâo [ơi [ing ]ơđai mơng 1 truh kơ 15 thun.

Tơlơi ruă bơbrah glô Nhật Bản hmâo jrao pơgang hlôm hlâo laih, samơ\ akă hmâo jrao pơjrao suaih `u ôh.

Yua anun, [ing ]ơđai hmâo tơlơi ruă anai juăt hmâo tơlơi ruă kraih tơdơi anai kah hăng: ruă hyuing kơa`ăk, mluk mơgu, a`ron kron drơi jăn, [u thâo pơhiăp… ba truh tơlơi tơnap kơ sang ano# hăng mơnuih mơnam.

“Tơlơi ruă anai hmâo vaccine pơgang laih, yua anun tơlơi pok pơhai tla#o jrao pơgang hlôm hlâo hăng ]ơđai jing yôm phăn biă. Ră anai [ơi Việt Nam hmâo 2 djuai vaccine pioh pơgang pơgăn ruă bơbrah glô Nhật Bản.

Djuai tal sa le\ amăng jơlan hơdră tla#o jrao pơgang hlôm hlâo pơhư prong amra pơphun tla#o brơi ]ơđai muai mơng 1 thun.

Djuai vaccine tal dua ră anai glăk hmâo amăng hơdôm anih tla#o pơgang hlôm hlâo apăh prăk le\ vaccine do# mơtah ngă plai [ia\ ano# pơglăi, blơi mơng dêh ]ar Prang. Lom [ing ta tla#o jrao pơgang hlôm hlâo tui anun juăt `u dưi pơgang truh kơ tha.”

Tơdah lăi, bơbrah glô Nhật Bản le\ tơlơi ruă hu^ hyư\t biă hăng akă hmâo jrao pioh pơjrao `u ôh.

Khă hnun hai, tơlơi ruă ăt dưi pơgang hlôm hlâo mơn tơdah mơnuih [ôn sang ngă klă hơdôm bruă pơgang hlôm hlâo hăng tla#o pơgang hlôm hlâo hăng vaccine pơgang `u djơ\ rơnoh pơkă, djơ\ hrơi blan.

Yua kơ bôh nik `u, [ing hmâo tơlơi ruă anai leng kơ ]ơđai hăng djai lu [udah ngă pơplih amăng drơi jăn kơtang hă yua kơ [u hmâo tla#o jrao pơgang hlôm hlâo, [udah hmâo tla#o mơn samơ\ [u djop rơnoh pơkă./.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr