VOV4.Jarai - Tơring ]ar Daklak phrâo klah ]un 10 thun pơdo\ng plơi pla phrâo. Bôh tơhnal 10 thun jơlan hơdră bă tơlơi tu\ yua anai [u djơ\ kơnong kơ pơdơi glăi [ơi mrô giăm truh 50 bôh să djơ\ hăng plơi pla phrâo, sa anom gưl tơring glông ngă giong bruă mă plơi pla phrâo hăng abih bang ngăn rơnoh 140.700 klai prăk dưi iâu pơhrui.

10 thun Plơi pla phrâo [ơi Daklak do# pơjing phun than gơnam tam hăng pran jua kiăng mơnuih ngă đang hmua amăng tơring ]ar khin hơtai, pơ]eh phrâo hloh dong amăng bruă bơwih [ong huă s^ mdrô, djru bruă đang hmua plơi pla Daklak amra dưi hmâo hơdôm noa prong prin hăng kơja\p phik hloh dong.

Truh ră anai le\ ơi Lương Thanh Toàn hrom hăng neh wa plơi Hiệp Đạt, să Quảng Hiệp, tơring glông }ư\ Mgar sit nik djơ\ pran jua biă kơ bôh tơhnal dưi ngă tơdơi kơ hơdôm pran jua tuh rơyuh, prăk kak, kông ngăn mơ\ pô hmâo gum hơgo#p hrom amăng jơlan hơdră pơdo\ng plơi pla phrâo [ơi plơi pla.

Hiệp Đạt ră anai hmâo laih jơlan [ê tông hrom hăng glông hre\ apui pơ]rang rơđah amăng mlăm mơmot pơ ala kơ jơlan lo\n glu\t hlu\, mơmot kleng.

Tui hăng ơi Toàn, [u djơ\ kơnong kơ ba glăi hơdôm ano# gal yôm phăn amăng bruă mă yua hăng tơlơi hơd^p mơda, jơlan nao rai amăng plơi pla pơkra giong hmâo djru pơjing rai laih hơdôm tơlơi pơplih phrâo wot bơwih [ong huă hăng mơnuih mơnam.

Pran jua mơng neh wa amăng bruă bơwih [ong huă s^ mdrô, ăt yua kơ anun mơ\ jing kơtang tui hloh:

“Abih bang djop mơta kah hăng bơwih [ong, mơnuih mơnam, bruă ia jrao, pơtô pơhra\m dưi pơplih lu laih.

Hlâo adih, m[s kơnong kơ pla phun pla [ia\ hrơi, kah hăng: kơtor, rơtă, hơbơi plum samơ\ lom dưi hmư\ tơlơi pơhing neh wa thâo laih [ơ [rư\ pơplih hơdai nao pla phun kơ phê, pla tiu pơke\ hăng rông rơmô, be\... hmâo pơđ^ tui laih prăk pơhrui glăi. Mơng anun rơnoh hơd^p mơda mơng m[s [ing gơmơi dưi pơđ^ tui, [o# mơta plơi pla pơplih phrâo hloh.”

Hăng rơbêh kơ 1 klăk met kơ rê lo\n, rơbêh kơ 1.600 klai prăk, hơdôm rơbâo hrơi bruă yua kơ m[s gum hơgo#p hrom, mă yua ba glăi bôh tơhnal  rơbêh kơ 4 rơbâo klai prăk ngăn drăp kơnuk kơna, Daklak hmâo pơkra laih 16.730 km jơlan hăng [ê tông amăng krah plơi pla, 433 [e\ tơdrông toa.

Anai le\ phun than yôm phăn pioh hơdôm plơi pla amăng tơring ]ar yak mut rơwang to# tui mơng jơlan hơdră.

Hrom hăng phun than gơnam tam dưi pơjing rai, Plơi pla phrâo [ơi Daklak do# kơtưn gum hrom pran jua m[s, hơdôm rơtuh rơbâo bôh sang ano# hmâo tơtlaih mơng [un rin, hơdôm rơbâo mơnuih ngă đang hmua hrưn đ^ jing mơnuih pơdrong asah; [u [ia\ plơi pla ha amăng ple\ pơdrong đ^ [uh rơđah rơđông mơtăm.

Kah hăng hơdôm bôh plơi pla [ơi să Ea Yông tơring glông Krông Pa] tơring ]ar Daklak, prăk pơhrui glăi hơdôm rơtuh klăk prăk truh hơdôm klai prăk sa bôh sang ano# sa thun jing [u hling hlang ôh. Ayong Y Thơm Niê, Khua [ôn Jung 3, să Ea Yông, brơi thâo:

“Sang ano# hơpă hmâo đang phun bôh sầu riêng le\ tơlơi bơwih [ong ăt pha ra mơn. Yua anun thun anai abih bang plơi đing nao tuh pơ plai kơ phun sầu riêng hăng sa dua phun pla pơkon hmâo noa hloh kah hăng phun [ơr Booth.

Bơ\ hrom hăng anun, neh wa ăt [u wor bit mơn bơwih brơi kơ phun kơ phê hăng lu djuai phun pla pơkon hrom hăng pla [ơi sa kual lo\n kiăng đ^ noa lu hloh.”

Anom mă yua klă tui hloh, pran bơwih [ong dưi pơđ^ tui, mơnuih ngă đang hmua Daklak hmâo prăk pioh pơmin nao tơlơi pơplih phrâo, pơ]eh phrâo hăng gơgrong hlâo e\p anih anom pioh s^ mdrô.

Bruă pơphun bơwih [ong hăng jơlan hơdră Rim să sa gơnam tam (OCOP) hmâo djru laih plơi pla Daklak [ơ [rư\ tơbiă rai hơdôm anăn păn gơnam tam hmâo noa.

Tơdơi kơ hơdôm anăn păn bôh troh hăng kơ phê dưi pơdo\ng mơng hơdôm thun hlâo adih, thun 2019, [ơi Daklak hmâo laih 3 anăn păn gơnam tam pha ra, brơi gơnong bruă pla pơkra mắc ca hăng ca cao mơng tơring ]ar.

Jing pô mơng sa amăng 3 anăn păn phrâo, ơi Trương Ngọc Quang, Khua Sang bruă bơwih [ong mơnuih [ôn sang ca cao Nam Trường Sơn pơsit, plơi pla phrâo hăng hơdôm jơlan hơdră sit nik kah hăng OCOP, amra e\p dong hơdôm jơlan nao ]ang rơmang kơ bruă đang hmua [ơi tơring ]ar:

“{ơi Daklak hmâo lu gơnam tam [uh rơđah gah ano# klă hiam dưi hmâo mơnuih blơi yua amăng lo\n ia ta hăng dêh ]ar ta] rơngiao pơsit yôm.

Khă hnun hai akă đing nao ôh kơ bruă pơdo\ng hơdôm hơdră gru pioh kơ rim mơta gơnam tam tơnap tap biă.

Kâo pơmin jơlan hơdră rim să sa gơnam tam jing pran pơtrut, jing phun than gơgrong pioh hơdôm anih anom ăt kah hăng sang ano# m[s bơwih [ong s^ mdrô ha jăn hmâo tơlơi pơhing hăng hmâo pơsit jơlan gah djơ\ kiăng dưi pơdo\ng hơdôm mơta gơnam tam djơ\ hăng tơlơi kiăng yua.”

Tui hăng ơi Phạm Minh Tấn, Kơ-iăng Khua git gai Ping gah tơring ]ar Daklak, hrom hăng hơdôm bôh tơhnal hmâo gru than pơkă rơnoh mơ\ Daklak hmâo pơjing rai, tơdơi kơ 10 thun pơdo\ng plơi pla phrâo, Daklak do# pơhrui glăi lu tơlơi găn rơgao, biă `u le\ iâu pơhrui pran jua m[s.

Hơdôm tơlơi anai pơhlôm kiăng tơring ]ar gơgrong hrưn đ^ hăng hơdôm tơhnal pơkă prong hloh amăng rơwang to# tui:

“Hrưn đ^ truh thun 2020 Daklak hmâo năng ai `u 61 bôh să djơ\ hăng plơi pla phrâo. Kiăng ngă tui tơlơi anai khom iâu pơhrui hơdôm khul gru\p, hrom hăng anun, hăng hơdôm bôh să dưi pơdo\ng plơi pla phrâo giong le\ pơdo\ng dong plơi pla phrâo dlông hloh, ngă gru hlâo.

Hrưn đ^ truh thun 2025 amra hmâo 3 bôh anom gưl tơring glông hăng năng ai `u 103 bôh să djơ\ hăng plơi pla phrâo”.

Pơdo\ng plơi pla phrâo [ơi Daklak ba glăi laih hăng glăk ba glăi hơdôm tơlơi pơplih phrâo abih bang kơ bruă đang hmua mơnuih ngă đang hmua [ơi plơi pla [ơi tơring ]ar.

Hăng phun akha gơnam tam hăng pran jua dưi pơjing rai amăng 10 thun rơgao, Daklak hmâo lu tơlơi kiăng pơ]eh phrâo hơdôm kual plơi pla kơtang, hăng khul mơnuih ngă đang hmua rơgơi hăng pơke\ kơja\p, djơ\ klă hloh amăng mut hrom hăng bơkơtưn jar kơmar, pơjing rai hơdôm noa phrâo djơ\ hăng tơhnal gal mơng ]ư\ siăng Daklak lu mơta ra mơnong./.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih pơblang