VOV4.Jarai-  Hong tơlơi lăi [u pioh sang ano# hpă ôh k[ah ano# [ong amăng htal Tết Nguyên đán. hơdôm hrơi anai, djop gưl, djop gơnong bruă pơ tring ]ar Dak Lak glăk pơ phun hyu ]ua tơ`a bla, pơyơr gơnam [ơ\k braih kơ dôm sang ano# tơnăp dưi ]ơkă thun phrâo Ất Mùi. Laih kơ bruă ngă sang khăp păp, sang gum go#p, pơđup ngan rơnôh ngă đang hmua, [ơ\k brơi pơjeh tơju\ pla djoai hlô rông… pơtrut đi\ bruă kiang lui rơmon akon rin, le\ bruă pơđup pơyơr gơnam jai pơdah tơlơi glêng mơng gong gai khul grup [ơi plơi pla răk rem tơlơi hdip kơ hơdôm mơnuih [u hơmâo ano# gơnang amăng mơnuih mơnam.

      Thun 2014, hong bruă ngă tui hơmâo boh than, lu hdră gum djru kơ kual tơnăp hlôh. Tring ]ar Dak Lak hơmâo gum laih kơ giam 9.000 boh sang ano# klaih hi\ mơng [un rin. Ră anai đơ đam tring ]ar do# rơbeh 40.000 boh sang ano# arăng yăp sang ano# [un rin hăng rơbeh 30.000 boh sang ano# [iă ]i [un rin, mrô sang ano# [un rin rơbeh 10%. Gum pơđup brơi gơnam ngă đang hmua, anah phun pla, ngan rơnôh tuh pơalin, ]rao brơi ano# gơ`u hrưn đi\ kiang klaih hi\ mơng [un rin, anun yơh bruă kiang ngă blung a mơng gong gai plơi pla hăng dôm khul grup [ơi Dak lak. Yă Nguyễn Thị Vân, Khoa git gai tơlơi gum pơđup mơnuih mơnam tring ]ar Dak Lak, ră ruai tui anai “ Ano# mơ\ ta brơi braih, brơi gơnam anun le\ bruă ngă ha anê đô] gum [ing gơ\ plai [iă tơnăp ]i anăp. Bơ hrơi da gi dih khom brơi kơ gơ`u bruă mă, jing ta gum djru ano# yoa pioh gơ`u bơwih [ong huă, hơmâo ngan rơnôh kah mơng tơju\ pla, rông mơnong mơnoă tơlơi hdip sang ano# đi\ go# amo#”.

    Hong tơlơi lăi anun, amăng thun phrâo rơgao, dôm rơbao ]ô mơnuih hơmâo tơlơi hdip tơnăp pơ Dak lak hơmâo gum djru pơjrao brơi tơlơi duam ruă, gum brơi djoai rơmô, djoai un, pơkra brơi sang do#, [ơ\k brơi rơdeh dăng wang, gum brơi prak kơ ]ơđai hrăm hră pơhgao hi\ tơlơi tơnăp, [un rin. Kơnong Keh prak yoa mơnuih [un rin mơng tring ]ar  hyu iâo gum pơ]ruh hơmâo giam 24 klai prak, pơđup ngă sang phrâo, pơkra glăi 450 boh sang gum go#p, [ơ\k gơnam kơ [ing hơmâo tơlơi tơnăp. Jing sa amăng 20 boh bung sang dưi [ơ\k brơi rơmô djoai, pioh rông rơnu] thun 2014, amai Nông Thị Minh, pơ [on ia Kning, să ]uôr Knia, tring glông {uôn Đôn, ol pran joa lăi tui anai: “ Sang ano# kâu tơnăp biă mă, hrơi anai hơmâo arăng gum djru brơi sa drơi rơmô rông, kâu ol pran joa, bơni kơ djop gưl gong gai ho\. Kâu amra ]em rông klă pioh `u tuh ană hơmâo djoai kơ sang ano#, pioh dưi rông ană bă hrăm hră truh kih”.

    Hơdôm hrơi anai, djop gưl, djop gơnong bruă pơ Dak Lak glăk pơ phun lu bruă ]ua jơmư trư gan, [ơ\k gơnam gum djru dôm sang ano# tơnăp kiang [ong Tết mơ-ăk. {irô jơmun min mơnuih [on sang tring ]ar Dak Lak hơmâo kơchet mă ngan drăp 40 klai prak pioh blơi gơnam [ơ\k kơ [ing hkru\ đưm, sang ano# tơnăp, hăng gum rơbeh 600 tơn braih kơ dôm sang ano# [un rin. Dôm khul grup, sang mdrô, rim ]ô mơnuih ăt glăk pơđup brơi dôm pluh rơbao anung gơnam kơ mơnuih [un rin. Mă gơnam Tết, amai Đông, djoai ania Sêdang, pơ să Ia Yiêng, tring glông Krông Pa] ră ruai tui anai: “ Hơmâo mă gơnam arăng pơyơr ră anai gơmơi mơ-ăk biă, bơni lu kơ khul ia jrao bơrơkal mriah, kơ gong gai. Hơmâo prak, hơmâo gơnam Tết thun anai amra blơi sum ao kơ ană bă kâu”.

    Ngă tui tơlơi git gai mơng {irô jơnum min mơnuih [on sang tring ]ar Dak Lak tanh mtam [ơ\k gơnam tết kơ rim bung sang [un rin, khut khăt [u pioh sang ano# hpă ôh k[ah ano# [ong amăng dôm hrơi tết. Ơi Nguyễn Sĩ Kỷ, Khoa [irô jơnum min mơnuih [on sang tring glông Krông Pa], brơi thâo: “ Hong tơlơi lăi le\ khut khăt [u pioh sang ano# hlơi ôh k[ah rơmon amăng htal tết, [ing gơmơi hơmâo pơtrun lăih hiăp kơ {irô bruă mă rơka rơka] hăng mơnuih mơnam tring glông ngă tui kho\p hdră bruă gum pơđup, [ơ\k gơnam kơ abih sang ano# [un rin, rim sa anung gơnam le\ 250 rơbao prak, hong mrô prak blơi gơnam anai abih tih le\ rơbeh 1 klai prak, hăng pơđup 105 tơn braih pơ pha dưm kơnar kơ dôm sang ano# beh wa [un rin. Kơnong kơ dôm sang ano# gum hơkru\ đưm le\ [ing khoa moa djop [irô [ơi tring glông amra [ơ\k tơl tơngan kơ neh wa. Ră anai le\ gơnam truh lăih pơ tơngan neh wa ană plơi”.

     Hơdôm anung gơnam khă noa [u prong, samơ\ truh pơ tơngan mơnuih [un rin hin tăp djơ\ amăng htal tết, thơ bă blăi tơlơi khăp laih mơn, pơgôp tôm [iă gum dôm sang ano# plai [iă tơnăp hăng pran joa hơ-up pơđao mơn lơm truh tết, truh thun phrâo.

                                                        R]om H’Ly : Pô ]ih hăng Pôr