Daklak: Hok mơak ngui ngor bơyan phang
Chủ nhật, 00:00, 18/02/2018

VOV4.Jarai-Bơyan phang truh laih, ba lu mơta ayuh jua phrâo: ayuh hyiăng rơ-ơ\ rơ-iom, hiam mơak, lăng kơ phun kyâo pơtâo ]ăt ]ơnuh mơda, bơnga ]uh blang djop anih, mơnuih mơnam hok mơak.

 

Anai le\ mông gêh gal pơphun kơ lu tơlơi ngă yang ngui ngor [ơi djop djang anih amăng dêh ]ar.

 

{ơi Daklak, anih hơmâo giăm 47 djuai ania adơi ayong do\ hrom, bơyan phang hok mơak hơmâo tơlơi ngă yang ngui ngor lu mơta mơn.

                                   

Lơ\m gong kut, gong klao pơdong đ^ [ơi anăp lan sang rung plơi, jua ]ing arăng atông djring djrang, mơnuih [on sang hok mơak ngui ngor, mơ`um tơpai ]eh phuang [âu bơngưi akă laih jum dar sang rung, mông anun mơn [on Hring, să Ea Hđing, tơring glông }ư\ Mgar, tơring ]ar Daklak mut mơak ngă yang huă asơi hle thun phrâo.

 

Prăp lui kơ anih ngui ngor [ong mơ`um [ơi [on Hring, yă H’Sáp brơi thâo, asơi brông anai arăng mă braih điơ\, braih `ar phrâo hơpuă yuă mơ\ng hmua, ba glăi tăp hroh brơi rơgoh, mă braih tram lui ha mlam, giong anun ]ro\ nao amăng đing djrao [udah đing pơ-ô [u tha ôh ako\n mơda đơi lơi.

 

Hnun kah brông đ^, asơi brông ta mă [ong amra rơ-un hăng jơman [âo bơngưi. {u djơ\ kơnong kơ asơi brông ôh, djop sang ano\ lơ\m plơi do\ pơpha bruă mă tơnă asơi hơbai a`ăm, ăm (om) mơnong [udah te a`ăm tơpung hla yao, hơkop mơnong akan hơdang, areng bư;

 

ăm mơnong tơkuih pro#, a`ăm mơnong un, mơnu\, kang tơpai ]eh pioh ba ngă yang hăng [ong mơ`um hrom amăng plơi pla.

 

Yă H’Sap lăi, mơak ngă yang huă asơi hle thun phrâo le\ amăng dua hrơi, prong biă mă amăng plơi, anun djop bruă prăp lui tong ten biă mă:

 

‘’Tui hăng gru grua tơlơi phiăn mơ\ng đưm truh ră anai hrơi mơak anai ană tơ]ô laih anun mơnuih [on sang djop pô ]ang rơmang truh hrơi mơak anai soh, yua kơ plơi pla do\ [un rin, hrơi ngă yang anai dưi huă [ong trơi, ngui ngor mơak.

 

Tơlơi mơak anun, djop mơnuih kiăng biă mă, do\ tơguan truh hrơi. Khă ră anai tơlơi [ong huă trơi pơđao laih samơ\ tơlơi ngă yang ngui ngor anun ăt do\ djă pioh đô] kiăng ană tơ]ô thâo hăng djă pioh tơlơi phiăn gru ama grua am^ mơ\ng đưm’’.

 

Lơ\m a`ăm mơnong arăng pơdă brơi laih jum dar gong kut klao, djop mơnuih pơtum jơngum djop, tha plơi iâu yang.

           

Tơlơi iâu yang mơ\ng tha plơi anun mơ-it nao kơ khul yang rơbang lăi pơthâo tơlơi ngă hmua pla pơjing, bơwih [ong huă mơ\ng ană plơi pla amăng ha thun rơgao, pơyơr đ^ kơ khul yang rơbang mơnong [ong huă, gơnam tam mơnuih [on sang pơkra ming, ]ang rơmang yang rơbang djru ba angin rơnang phang mơak, hơjan djơ\ hơnong, mơnuih [on sang hơdip mơda trơi pơđao hloh.

 

Tơlơi ngă yang anun pơđut giong hlong atông ]ing, giong anun bơ jak mơ`um tơpai, suang arap, jak iâu [ing tuai plơi ataih, [on giăm mut mơak hrom hăng mơnuih [on sang [on Hring.

           

Ơi A Siết, Khua wai lăng djop djuai ania mơnuih mơnam [on Hring brơi thâo, mơnuih [on sang djuai ania Sedang pơ [on Hring đuăi mơ\ng tơring glông Đak Tô, tơring ]ar Kontum, nao do\ pơ tơring ]ar Daklak dơ\ng mơ\ng thun 1972.

 

Truh ră anai, mơnuih [on sang ăt djă pioh đô] tơlơi phiăn mơ\ng đưm djuai ania pô. Tơlơi hơdip mơda bơblih phrâo laih samơ\ tơlơi ngă yang mơak huă asơi hle ăt mơnuih [on sang gum hrom ako\ pơjing mơak biă mă hăng djop djel, jing sa bruă mă [u dưi kơ[ah ôh amăng thun phrâo:

 

‘’Amăng ha thun phrâo ta mă bruă tơnap tap gleh glar truh mông hơpuă yuă pơdai kơtor ba glăi pơ sang laih ngă yang mơak yơh, sa le\ kiăng pơpu\ kơ drơi jăn tơlơi suaih pral, dua le\ ba glăi pơdai kơtor amăng hơjai laih.

 

Kah hăng đưm adih, sang ano\ gơmơi hơmâo lu pơdai kơtor, jak iâu yơh adơi ayong, mơnuih [on sang je\ giăm rai ngui mơak hrom amăng sang ano\.

 

Ră anai, [u ngă pha ra hơjăn dong tah, pơphun ngă yang sa anih [ơi sang rung [on Hring.

 

Mơnuih [on sang mơak biă mă. Ta hmư\ jua ]ing hơgor, kah hăng bơngăt jua ană mơnuih mơnam ta, pơtă pơtăn kơ ta hơdor kơ thun phrâo mă bruă phrâo dơ\ng’’.

 

{u djơ\ hơjăn [on Hring đô] ôh, lu djuai ania pơko\n amăng tơring glông }ư\ Mgar, truh pơ }ư\ tơring glông Kui`, Ea Sup, Krông Bông tơring ]ar Daklak ăt glăk ako\ pơdong glăi bruă mă gru grua đưm, boh nik `u bruă ngă mơak thun phrâo huă [ong ngui ngor djơ\ blan bơyan thun `u.

 

Tơlơi ngă yang anai ta [uh djop pô hok mơak soh, tơlơi gum pơgôp prong amăng ană plơi pla. Mơnuih [on sang yơh ngă pô, jing pô ako\ pơjing rai tơlơi ngui ngor, djru pơ]rông sai, pơgôp hiăp hăng prăp rơmet djop mơta.

 

Ơi Y Som {yă, Khua [on Mghăn, să }ư\ Pui, tơring glông Krông Bông, brơi thâo:

‘’Tơlơi phiăn đưm pơ [on Mghăn gơmơi, sit truh thun phrâo le\ juăt ngă yang pin ia. Lơ\m ngă yang pin ia, atông ]ing, ]uh un mơnu\, jak iâu djop mơnuih amăng plơi ngă hrom.

 

Hrơi anun [u hơmâo hlơi nao pơ hmua ôh, do\ pơ sang amăng plơi soh. Hrơi ako\ thun phrâo jing hrơi mơak kơ abih bang, hơdor glăi gru ama grua am^ ta mơ\ng đưm.

 

Yua kơ anun, bruă prăp rơmet dram gơnam ngă yang, [ong mơ`um, prăp lui mơ\ng hơdôm hrơi hlâo kơ anun, khul atông ]ing, tơlơi atông ]ing, tơpai ]eh, ană un, mơnu\.

 

Laih dơ\ng sit pơphun ngă yang khom jơnum plơi pioh pơ]rông sai hăng tu\ ư h^ hăng djop mơnuih’’.

Hăng ană plơi pla djuai ania Thái, thôn 12, să Ia Tmôt, tơring glông Ea Sup, bơyan phang jing mông gêh gal bruă ngă yang tui gru grua mơ\ng plơi pla hơđăp pơ Thanh Hóa, dưi ako\ pơjing glăi pơ plơi pla phrâo.

 

Ơi Hà Đình Xuân, Khua plơi thôn 12 brơi thâo, tơdơi kơ 20 thun pơdong plơi phrâo, mơnuih [on sang djuai ania Thái pơ Ea Sup hơmâo ru\ glăi lu mơta tơlơi phiăn đưm.

 

Amăng anun hơmâo bruă mă, ngă yang  Khua Luống kah hăng tơlơi mơak ngă yang huă asơi hle phrâo mơ\ng djuai ania kual }ư\ siăng Dap kơdư mơn pioh pok brơi kơ bruă ngă yang ngui ngor mơak:

 

‘’Khua Luống anai le\ hơmâo mơ\ng đưm đă laih, truh ră anai [ing gơmơi hơdor glăi, djă pioh gru grua hiam klă anun.

 

Khua Luống pơphun amăng hrơi ngă yang thun phrâo [ong tết, hrơi ngă yang iâu ia hơjan, hrơi ngă yang pơdai jor kơtor lu, jing hrơi ngă yang mơak Khua Luống pioh hơdor glăi gru grua djuai ania pô yơh phun’’.

 

Amăng mông ngui ngor mơak lăng đ^ pơ adai rơngit, glai klô ]ư\ siăng jum dar hăng pran jua ană mơnuih, sit hơmâo tơlơi ngui ngor ngă yang [ơi Daklak djă jă gru pha ra hơjăn, pơgôp hrom amăng bơyan phang kiăng hiam mơak hloh dơ\ng.

 

Khă pha ra kơ tơlơi ngă yang, djop tơlơi ngă yang ngui ngor anun lêng kơ kiăng mơak soh, hok kơdok ]ang rơmang mơ\ng djop mơnuih hơmâo sa thun phrâo rơnuk ngă sang rơnang ngă hmua, pla tơmun kơtor mơboh, pơdai jor kơtor lu.

Nay Jek: Pô ]ih hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC