VOV4.Jarai - Hăng pran jua gum djru hăng abih pran jua mơng hlăk ai, [ing ơi, nai ia jrao gah Khul ơi ia jrao hlăk ai tơring ]ar Daklak hmâo laih lu tal hyu gum djru pơ\ hơdôm bôh plơi pla kual asue\k, ataih pioh pel e\p, pơjrao tơlơi ruă, pha brơi ia jrao, brơi gơnam tam kơ m[s.

Rim hyu gum djru [u djơ\ kơnong kơ pioh glăi gru pơđom klă hiam amăng pran jua m[s ôh mơ\ `u do# jing tal pioh [ing ơi ia jrao hlăk ai mă tu\ tơlơi găn rơgao, hmâo dong pran jua kiăng khăp hăng bruă gơgrong mơng ơi ia jrao “Pran jua ơi ia jrao kah hăng am^ muih”.

Giăm hmâo 10 thun do# mă bruă [ơi Sang ia jrao prong tơring glông Krông Pa], ơi ia jrai Y Môl Ayun, Gru\p ơi ia jrao hlăk ai tơring glông Krông Pa], tơring ]ar Daklak [u do# hơdor  nao pơ\ hơdôm bôh plơi pla tơnap tap ôh pioh pel e\p, pha brơi ia jrao kơ neh wa.

Ơi ia jrao Y Môl lăi pơthâo, tơlơi pơđom pioh tơdơi kơ rim tal hyu gum djru anun le\ tơlơi tơnap mơng neh wa [ơi hơdôm bôh plơi pla.

Gơ`u [ia\ hmâo tơlơi gal hăng bruă ia jrao hăng bơwih brơi tơlơi suaih pral phun, yap wo\t lom duam ruă.

Yua anun, tơdơi kơ rim tal hyu gum djru `u jai ]ang rơmang dưi gum hơgo#p pran pô lu hloh dong kiăng dưi djru m[s ngă juăt hăng hơdôm bruă pel e\p, pơjrao tơlơi ruă gum djru.

Ră anai, hăng bruă mă Khoa gru\p ơi ia jrao hlăk ai tơring glông Krông Pa], ơi ia jrao Y Môl glăk ba tơbiă kơ]a\o bruă pơhư prong pơsur prăk gum djru kơ hơdôm bruă mă yua kơ plơi pla yua kơ Gru\p gum hrom hăng Khul hlăk ai tơring glông hăng tơring ]ar pơ phun:

“Kâo [uh le\ [ơi hơdôm bôh să kual asue\k, ataih le\ gơnam mă yua gah ia jrao tơnap tap biă, hmâo lu mơnuih duam ruă khă gơ`u thâo [udah ruă samơ\ ăt gir a` mơn [u hmâo nao pel e\p ôh yua kơ [u hmâo prăk.

Rim wo\t nao tui anun prăk mă yua ăt [u lu mơn, yua anun kơnong kơ dưi djru mă [ia\ đo#], yua anun kâo pơmin le\ amra pơsur dong hơdôm anih anom pel e\p pơjrao tơlơi ruă m[s kiăng gum hrom amăng hơdôm jơlan hơdră pel e\p, pơjrao tơlơi ruă brơi đo#] anun, kiăng gơ`u djru hrom iâu pơhrui dong [ơ [ia\ gah prăk kak kiăng dưi ngă jơlan hơdră kơtang hloh, klă hloh”.

{ing ơi ia jrao hlăk ai pel e\p tơlơi ruă, lăi pơthâo kơ neh wa kual tơnap tap

Ăt pơke\ hăng bruă gum djru mơng Khul ơi ia jrao hlăk ai tơring ]ar Daklak mơng hrơi do# hrăm, ơi ia jrao Lê Thị Minh Nguyệt, mă bruă [ơi Anom hơkru\ drơi jăn pơjrao je] kơ ]ơđai muai – ană nge, Sang ia jrao prong kual }ư\ Siăng hmâo laih lu tal hyu gum djru, yap wo\t nao pơ\ guai lo\n ia Yu\ Pơngo\ hăng nao pơ\ dêh ]ar Lao hăng Kur.

Tui hăng ơi ia jrao Nguyệt, khă do# lu tơlơi tơnap, kơ[ah tơnap, samơ\ [ơi hơdôm anih gru\p nao, m[s leng kơ ]ơkă jum abih pran jua sôh, hơk mơ-ak biă.

Gơ`u [uh [o# mơng mơguah pioh dưi pel e\p tơlơi ruă, ]ơkă mă ia jrao.

Hluai tui bruă bưp, lăi pơthâo, `u hăng lu ơi ia jrao pơkon hmâo pơblang brơi kơ m[s thâo kơ hơdôm tơlơi ruă gơ`u hmâo, pơtô brơi gơ`u thâo hơdră kiăng thâo tơlơi ruă, pơgang be\ tơlơi ruă hăng ]ih anăn jrao, pha brơi jrao kơ rim mơnuih ruă.

Khă bruă mă anet samơ\ djru brơi laih `u hăng [ing go\p `u [uh noa yôm mơng bruă pô glăk ngă, mơng anun pơđ^ tui tơlơi pơmin hăng bruă gơgrong pioh kơ bruă mă mơng pô.

“Kâo [uh neh wa [ơi hơdôm bôh plơi pla kual asue\k, ataih tơlơi thâo gah ia jrao mơng gơ`u do# hmâo lu tơlơi kơ[ah hăng gơ`u ăt [u hmâo tơlơi gal pioh nao pel e\p, pơjrao tơlơi ruă mơn.

Yua anun kâo kiăng gum hrom amăng anun kiăng pioh blung a le\ pô dưi lăi pơthâo brơi gơ`u kiăng gơ`u thâo kơ tơlơi suaih pral.

Dua le\ pô dưi pel e\p hăng pha brơi ia jrao kơ gơ`u hăng djru [ơ [ia\ amăng bruă pơjrao tơlơi ruă kơ gơ`u”.

Mơng hơdôm tal hyu gum djru m[s dưi nao giăm hloh hăng hơdôm bruă bơwih gah ia jrao hăng bơwih brơi tơlơi suaih pral

Anăp nao bruă pơsur “Ơi ia jrao hlăk ai yua kơ tơlơi suaih pral plơi pla”, amăng hơdôm thun rơgao, Khul ơi nai ia jrao hlăk ai tơring ]ar Daklak hmâo ngă tui laih lu bruă hyu gum djru, nao pơ\ hơdôm bôh plơi pla asue\k, ataih guai lo\n ia kiăng pel e\p, pơjrao tơlơi ruă, pha brơi ia jrao hăng lăi pơthâo tơlơi suaih pral kơ m[s.

Kơnong kơ amăng thun 2018, đơ đam tơring ]ar hmâo pơ phun laih 40 tal hyu gum djru hăng tơlơi gum hrom mơng giăm truh 1.300 ]ô ơi, nai ia jrao hăng mơnuih mơng khul hlăk ai, pel e\p tơlơi ruă pha ia jrao brơi rơbêh kơ 15 rơbâo wo\t ]ô m[s.

Hrom hăng anun, hơdôm gru\p do# djru hơdôm rơbâo anung gơnam, prăk djru hrăm hră pioh brơi kơ mơnuih tơnap tap hăng abih bang rơbêh kơ 1 klai 500 klăk prăk.

Ơi ia jrao Hoàng Ngọc Anh Tuấn, Khoa Khul ơi ia jrao hlăk ai tơring ]ar Daklak brơi thâo, hơdôm bruă mă mơng khul ngă pơhư\] lu ơi ia jrao hlăk ai gum hrom.

Mă tu\ hơdôm hrơi pơdơi rơnu] rơwang hrơi tơjuh, [ing ơi, nai ia jrao hlăk ai glăi pioh mông hrom hăng gru\p nao pơ\ hơdôm bôh plơi pla do# lu tơlơi tơnap pioh djru m[s dưi ngă juăt giăm hloh hăng hơdôm bruă ia jrao hăng bơwih brơi tơlơi suaih pral.

“Khul ơi, nai ia jrao hlăk ai mơng tơring ]ar Daklak truh hrơi anai hmâo ngă tui klă laih bruă ba jơlan hlâo hăng tum pơ[u\t khul ơi ia jrao hlăk ai mơng tơring ]ar pô hăng pran jua hur har mơng hlăk ai, ]ang rơmang ba hơdôm ano# dưi pô ngă brơi kơ plơi pla truh hăng hơdôm mơnuih [ôn sang [ơi kual asue\k, ataih.

Khul ơi ia jrao hlăk ai tơring ]ar [u djơ\ kơnong kơ ngă tui bruă mă [ơi tơring ]ar pô ôh mơ\, [ing gơmơi do# hmâo hơdôm tal nao gum djru pơ\ dêh ]ar Lao, Kur hăng hơdôm kual Yu\ Pơngo\ dong.

Rơngiao kơ hơdôm hrơi mă bruă le\ mă tu\ hơdôm hrơi pơdơi kiăng gum hrom hăng khul gru\p bơwih brơi tơlơi suaih pral kơ m[s pơ\ plơi pla”.

Hăng pran hlăk ai hăng pran gơgrong bruă mă, lu ơi, nai ia jrao hlăk ai [ơi Daklak hmâo gum hrom klă amăng hơdôm bruă mă gum djru yua kơ tơlơi suaih pral plơi pla.

Mơng anun, [u djơ\ kơnong kơ djru gơ`u hmâo dong tơlơi găn rơgao amăng bruă mă, djru m[s kual tơnap tap hmâo tơlơi gal bơwih brơi  tơlơi suaih pral ôh mơ\, `u do# djru pơdo\ng gru ru\p klă hiam mơng ơi ia jrao hơd^p klă hiam yua kơ plơi pla dong./.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr