VOV4.Jarai - Kjăp bruă, pơsir bruă hơdec\ laih anun anăp nao tơlơi tu\ yua amăng bruă pơtô ba bruă mă, jing tơlơi đăo gơnang kiăng mơnuih mă bruă amăng plơi pla nao hrăm pơ Anom pơtô bruă mă – pơtô hrăm rese tơring glông Krông Ana, tơring ]ar Daklak.

Jơlan hơdră pơtô pơjuăt mơng Anom bruă [u kơnong pok prong đôc\ ôh mơ\ jai hrơi mă bruă dlăm hloh, djơ\ hăng tơlơi kiăng sit nik mơng rim c\ô mơnuih ngă hmua, laih anun tui hăng tơlơi kiăng mơng rim boh plơi pla.

Dong mơng anun, djru e\p brơi bruă mă, djru ană plơi tơtlaih mơng [un rin hơđong kjăp.

Tơdơi kơ nao hrăm tơc\oh sum ao, [ơi Anom pơtô bruă – pơtô hrăm hră rơse Krông Ana, amai Trần Thị Phương do\ [ơi thôn 2, să Quảng Điền, tơring glông Krông Ana, Daklak hơmâo bruă mă hơđong, rim blan hơmâo rơbêh 3 klăk prăk.

Pơtô bruă mă [ơi plơi pla tơring glông Krông Ana

Amăng mông hrăm ăt kah hăng lơm rơguăt bruă, amai Phương lêng hơmâo nai pơtô [ơi anom bruă pơtô ba klă biă.

‘’Hlâo adih kâo kơnong do\ pơ sang djru rơkơi kâo ngă bruă amăng sang đôc\, [u hơmâo prăk pơhrui hơđong ôh.

mơng hrơi hơmâo sang măi tơc\oh sum ao, jing rim blan hơmâo hmăi mơn 3 klăk prăk, [rô djru ba adơi amai hơmâo bruă mă dong.

Anom pơtô bruă pơtô brơi ta tơc\oh sum ao. Ră anai kâo rơguăt tơngan laih. {ing gơ`u pơtô gir biă. Mơng hrơi aka [u thâo yua măi, [u thâo juă, lêng hơmâo [ing gơ\ soh yơh pơtô ba’’.

Ayong Phan Xuân Anh do\ [ơi [ut plơi mrô 3, tơring kual Buôn Trấp, tơring glông Krông Ana, Daklak brơi thâo, hlâo adih, tơlơi hơdip sang ano\ `u tơnap biă, yua dah kơnong tơguăn [ong mơng 3 ar hmua pơdai.

Tơdơi kơ kiăo tui hrăm pla bơmao, yua Anom pơtô bruă mă – pơtô hrăm hră rese tơring glông pơphun, mă tu\ adrăng hơmâo amăng bơyan yuă pơdai hăng giăm 250 m2 lo\n gah tlôn sang, `u pla bơmao rơngoh hăng bơmao adrăng.

Hro\m hăng tơlơi pơtô ba mơng [ing apăn bruă ngă hmua mơng Anom bruă, gleng nao hyu e\p anih blơi gơnam mơng neh met wa [ơi tơring glông, truh ră anai, rim blan sang ano\ `u hơmâo 8 klăk prăk mơng bruă pla bơmao.

‘’Amăng mông nao hrăm pơ anom bruă pơtô hrăm gah tơring glông Krông Ana, pơtô ba kơ ta klă biă, pơtô tong ten.

Bruă pla bơmao kiăng ngă lu mơta biă, mơng bơbru\ djă kyâo arăng uă, truh kơ anung amăng kơdung, pơđăm, rah anah hăng rông truh pơ hrơi pe\.

Lơm glăi pơ sang ngă mă pô, anom bruă ăt djru blơi ha bơnah mrô bơmao mơng ta mơn, laih anun hyu e\p brơi anih blơi pơko\n’’.

Amăng hơdôm thun rơgao, Anom bruă pơtô bruă – pơtô hăm hră rese tơring glông Krông Ana, Daklak pơ[ut pơtô bruă mơ\ neh met wa kiăng, dưi pok prong, ta` hơmâo prăk kah hăng:

pla bơmao, pla, rah anah phun rok rông rơmô, [udah bruă mơ\ mơnuih mơnam kiăng kah hăng: man pơkra anih anom, tơc\oh sum ao amăng sang măi, tơc\oh sum ao pơ sang…

Rơngiao kơ anun dong, kiăng pơtrut đ^ ano\ klă mơng bruă pơtô bruă mă, [ing nai pơtô mơng anom bruă gir pơtô mơng [rư\, pơplih phrâo hơdră pơtô, pioh kơnong 30% mông pơtô tui boh hră đôc\, mông do\ glăi le\ mă tơngan ngă bruă, hla tui hlao mơtăm.

Yua anun, tơdơi kơ hrơi hrăm giong, [ing nao hrăm lêng kơ hrăm bruă rơgơi hăng rơguăt tơngan ta` biă.

Nai pơtô Hồ Thị Hằng, Nai pơtô amăng Anom bruă pơtô bruă mă – pơtô hrăm hră rơse Krông Ana, Daklak brơi thâo:

‘’Amăng hơdôm thun giăm anai, lăng nao [ơi hơdôm anih kiăng biă mă kơ bruă pơtô hrăm bruă, nai pơtô nao pơ anih kiăng hloh c\i pơtô ba.

Yua tơlơi kiăng phara, djơ\ anih kiăng hlâo, djơ\ anih kiăng tơdơi, samơ\ anih hơpă thơ kiăng hloh le\ anom bruă ăt c\răp brơi mơn mông hrăm, pơplih hơdră pơtô kiăng djơ\ lăp, ngă hiưm pă kiăng [ing nao hrăm, hrăm giong le\ thâo mă bruă hlao mơtăm.

Tui hăng ơi Phạm Văn Phương, Kơ-iăng khoa Anom pơtô hrăm bruă – hrăm hră rơse tơring glông Krông Ana, Daklak, thun 2016 truh ră anai, tar [ar tơring glông hơmâo rơbêh 3.600 c\ô mơnuih mă bruă kiăng c\ih anăn hrăm 15 mơta bruă ngă hmua hăng rơngiao mơng hmua.

Anom bruă hơmâo pơtô ba rơbêh 1000 c\ô mơnuih mă bruă amăng plơi, dưm dưm hăng rơbêh 30% mrô mơnuih c\ih anăn kiăng hrăm.

Hơdôm bruă hơmâo pơtô kah hăng: pla bơmao, Tơc\oh sum ao, rông un mơnu\, pơkra rơdêh thut – Măi mok ngă hmua, man pơkra sang do\, pơtô tơnă asơi hơbai a`am, pơkra apui yua amăng sang ano\...

Mrô pơsir bruă rim thun hơmâo rơbêh 80%, djru lu biă mă amăng bruă hro\ trun mrô [un rin [ơi tơring glông.

‘’Bruă pơtô bruă mă kơ mơnuih amăng plơi, tui hăng kơc\ăo bruă 1957 mơng Khoa dêh ]ar ta truh ră anai, hơjăn anom pơtô bruă đ^ kyar klă biă yơh.

Anai le\ sa amăng hơdôm kơc\ăo bruă pơtô bruă mă kơ neh met wa hơmâo bruă mă, hơmâo prăk kăk, plai [iă tơnap.

Dong mơng bruă pơtô hrăm bruă, lu mơnuih nao hrăm bơwih [ong đ^ hơyak rơgao tơlơi rin [un’’.

Kiăng pơtrut đ^ ano\ klă, tu\ yua mơng bruă pơtô bruă mă, djơ\ hăng tơlơi kiăng hrăm bruă mơng ană plơi pla hăng anih kiăng yua mơnuih mă bruă, Anom pơtô bruă – pơtô hrăm hră rese Krông Ana glăk pơlir hăng bruă pơtô bruă mă, pơđ^ tui prăk pơhrui, pơplih ming mrô mơnuih mă bruă hăng hro\ trun mrô sang ano\ rin hơđong kjăp.

Siu H’Mai: Pô c\ih hăng pôr