VOV4.Jarai-Kiah phrâo mơkrah bơyan hơjan đô] samơ\ mrô mơnuih tưp duăm đung drah [ơi tơring ]ar Daklak lu biă mă rơbêh 8000 ]ô laih [ă, amăng anun hơmâo 2 ]ô mơnuih djai.

 

Mrô mơnuih tưp duăm đung drah hmar biă mă, mrô mơnuih duam kraih ăt đ^ lu mơ\n, ngă kơ lu sang ia jrao tơl kơniă [u hơmâo anih đih pơjrao.

 

{ơi anom pơjrao tơlơi ruă tưp kman, Sang ia jrao prong Kual Dap kơdư, djop anih do\ đih pơjrao lêng kơniă laih soh.

 

Kơtuai jơlan mut nao amăng anih pơjrao, sưng đih dăp kơniă abih jơlan mut nao rai yua mơnuih duăm đung drah đih pơjrao.

 

 

 

Mơnuih duăm đung drah đih anăp ako\ tlôn yua kơniă [u djop sưng đih pơjrao

 

Sa amăng hơdôm ]ô mơnuih duăm kraih, ayong Quách Xuân Phong, 45 thun, do\ pơ thôn 3, să Ea Tar, tơring glông }ư\ Mgar, glăk suaih tui laih tơdơi kơ 5 hrơi nao đih pơjrao. Ayong Phong brơi thâo:

 

‘’Hlâo kơ kâo rai đih pơjrao pơ sang ia jrao anai, pơ sang adih kâo duăm hlor kơtang biă mă, nao pơ sang ia jrao tơring glông pơjrao `u lưh laih duăm hlor, samơ\ yua kơ drah rô tơdu đơi anun yơh sang ia jrao tơring glông rơkâo mơit rai pơ sang ia jrao prong dơ\ng pioh jur ia drah. Truh ră anai, plai [iă laih’’.

 

Mrô mơnuih duăm đ^ hmar, lu mơta gơnam yua mă bruă [u djop ôh anun yơh mơnuih duăm đih pơjrao wơ\t mơnuih ]uă lăng mơ\ng sang ano\ do\ wai gơ`u [u hơmâo anih do\ ôh, hro# nao rai lu mơnuih biă mă amăng sa boh anih do\ đih pơjrao, jơlan mut nao rai kơniă mơ\n hăng rơ`an măi đ^ trun kơniă soh.

 

Dơ\ng mơ\ng să Dak Rla, tơring glông Dak Mil, Daknông ăt nao pơ sang ia jrao prong kual Dap kơdư mơ\n, pioh pơjrao mơnuih duăm đung drah, ayong Nguyễn Văn Kha brơi thâo, `u hwing ako\ biă mă yua mơnuih duăm lu đơi:

‘’Kâo rai pơ anai 6 hrơi laih, [uh mơnuih đih pơjrao tơket tơkeng mut rai lêng kơ duăm đung drah soh, mơnuih duăm le\ lu sang ia jrao [u djop anih đih pơjrao ôh, sa boh sưng dua ]ô đih tăp năng 3 ]ô.

 

Mơnuih duăm [u hơmâo sưng đih ôh, đơ đa nao blơi mă sưng đih, đih pơ rơngiao krah jơlan mut nao rai.

 

Mơnuih nao wai lăng mơnuih ruă ăt đih lu\k pu\k pơ jơlan mut nao rai, gah rơngiao anih, tăp năng [ơi rơ`an đ^ trun yua [u djop anih ôh’’.

 

Mơnuih duăm đung drah yua [u djop sưng đih khom blơi mă sưng pơrơngiao pioh đih

 

Tui hăng tơlơi ju\ yap mơ\ng anom pơjrao duăm tưp kman ngă, sang ia jrao prong kual Dap kơdư, dơ\ng mơ\ng ako\ thun truh ră anai, anom gơ`u tu jum hơmâo 1.700 ]ô mơnuih duăm đung drah.

 

Ră anai, lơ\m sa hrơi mơ\ng tu\ jum mơ\ng 30-40 ]ô mơnuih duăm đung drah, lu biă mă djơ\ hrơi truh kơ 90 ]ô.

 

Lăp lăi nao le\, 2/3 mrô mơnuih nao đih pơ sang ia jrao anai lêng kơ duăm kraih soh, tơnơ\k đuăm tơdu, drah nur, drah djong, ngă pơ-ai lu mơta amăng lăm kian pruăi.

 

Ơi ia jrao H’Noen Hđơ\k, Kơ-iăng Anom pơjrao tơlơi duăm ruă tưp kman sang ia jrao prong kual Dap kơdư brơi thâo, mơnuih duăm mut đih pơjrao lu biă mă, mơnuih mă bruă, ơi ia jrao le\ aset đơi, ngă kơ lu bruă mă [u anăm ngă ôh:

 

‘’Mơnuih duăm ruă mut đih pơ sang ia jrao lu biă mă amăng dua blan hăng anai laih anun mơnuih duăm rai pơjrao lêng kơ kraih soh, drah rô tơdu, drah nur sit mơ\n rơgao hnong laih, tơniă biă mă hăng 2 ]ô ơi ia jrao hăng 3 ]ô nai ia jrao [u anăm pơjrao ôh, lu đơi.

 

Tơnap  tap hloh le\ ră anai mơ\ng anom gơmơi, kơ[ah sưng đih pơjrao, mơnuih duăm lu đơi.

 

Ră anai, sang ia jrao ba rai dơ\ng 100 boh sưng đih, dăp brơi kơ mơnuih duăm đih pơjrao jăng jai aka [u djop ôh’’.

 

 

{ing ơi ia jrao pơtô brơi hơdră luk ia jrao pơdjai kman ke] pơhlôm duăm đung drah

 

Tui hăng mrô ju\ yap mơ\ng anom bruă ia jrao pơgang tơring ]ar Daklak, truh abih blan 7, đơ đam tơring ]ar hơmâo rơbêh 8000 ]ô mơnuih duăm đung drah.

 

Mơnuih duăm hơmâo amăng djop 15 boh tơring glông, plơi prong, amăng anun lu biă mă `u [ơi plơi prong {uôn Ma Thuôt rơbêh 3.100 ]ô, kiăo tui dơ\ng tơring glông {uôn Đôn, Krông Năng, }ư\ Mgar.

 

Boh nik `u, kơnong amăng 10 hrơi giăm anai, [ơi tơring ]ar hơmâo laih 2 ]ô mơnuih djai yua duăm đung drah ngă.

 

Kiăng pơtrut kơtang bruă pơhlôm pơgang duăm đung drah, phrâo anai hloh, Gơnong bruă ia jrao tơring ]ar Daklak hơmâo pơphun jơnum khua mua phun amăng djop sang ia jrao đơ đam tơring ]ar pơblang tong ten, phun tơdu\ ba truh laih anun pơgăn ta` anăm hơmâo mơnuih djai yua duăm đung drah.

 

Hơdră tu\ jum, pơjrao mơnuih duăm ruă ăt bơblih ngă djơ\ hăng khut khăt hloh.

 

Thạc sĩ ơi ia jrao Nguyễn Hữu Huyên, Khua anom bruă ako\ bruă gah ia jrao, Gơnong bruă ia jrao tơring ]ar brơi thâo, kiăng pơsir khut khăt ano\ kơniă anih pơjrao, blung hlâo le\, Gơnong bruă ia jrao git gai khua mua sang ia jrao prong kual Dap kơdư pơpha 4 anom pioh pơjrao kơ mơnuih duăm đung drah.

 

Laih dơ\ng ngă hră rơkâo khua tơring ]ar djru prăk blơi dơ\ng 500 boh sưng đih pơjrao, pioh pơjrao tơlơi duăm đung drah:

 

‘’Gơnong bruă ia jrao tơring ]ar hơmâo git gai sang ia jrao prong mơit nao mơnuih mơ\ng lu anom pơko\n djru hrom, ăt kah hăng [ing gơmơi ăt djru hrom mă drah ba pơ]rang kman, jak iâu [ing pơyơr drah pioh mă drah jur brơi kơ mơnuih duăm, djop mơta ia drah hlai, drah kong kiăng pơjrao kơ hlơi pô duăm kraih wơ\t ia jrao gun.

 

{ing gơmơi prăp lui laih hơdră mă bruă pơhlôm pơgang duăm đung drah đut tơhnal yơh, tơdah duăm đung drah ăt tưp na nao djơh hăng anai hu\i biă mă, tơlơi tal dua dơ\ng gơmơi amra pơdong sang ia jrao je] ame] pioh pơjrao pha ra kơ mơnuih duăm đung drah’’.

Hrom hăng bruă kơtưn pơjrao, kiăng plai [iă duăm đung drah tưp hyu laih anun anăm brơi hơmâo mơnuih djai yua duăm đung drah, bruă pơhlôm pơgang ăt pơtrut kơtang ngă tui, kiăng pơgăn khut khăt duăm đung drah lar hyu prong.

 

Tui hăng ơi ia jrao Phạm Văn Lào, Khua anom ia jrao pơgang tơring ]ar Daklak, hơdră prong hloh le\ pơphun pơdjai, pruih ia jrao ană ke], kman hlăt amăng ia plăng đơ đam tơring ]ar:

 

‘’{ơi anăp kơ tơlơi anai hơmâo tơlơi jơnum je] ame] laih mơ\n mơ\ng Khua mua git gai pơhlôm pơgang klin pơ]rông sai e\p hơdră pơgăn h^, brơi pơdjai ană ke], kman ke] amăng blo\ ia djah, plăng ia rô, bruă mă anai ăt khom ngă na nao truh abih thun.

 

Dua le\ kơtưn mơit nao [ing ơi ia jrao dơ\ng mơ\ng ako\ blan 8 mă bruă truh abih thun, nao pơsir h^ pơ hơdôm anih hơmâo klin duăm đung drah lu đơi.

 

Klâo le\ pơphun pơhlôm hlâo [ơi anih amra tưp nao lu, biă mă `u hơdôm anih hơmâo lu mơnuih tưp duăm đung drah.

 

Pơtô pơblang kơ bruă pơhlôm pơgang klin kheng duăm ruă, pơdjai ană ke], ania ke] amăng sang ano\, pơtô brơi mơnuih [on sang thâo hluh dơlăm kơ bruă pơgang mă pô, pơgang sang ano\, rơnăk ayuh hyiăng anih hơdip jum dar, [ơi anih ia dong, ia plăng, gơnam yua pơdong ia khom pơ rơgoh na nao wơ\t ia pơđu\ mă mơ\ng ia hơjan’’.

 

Nay Jek: Pô c\ih hăng pôr